Yapı Bilgisi Çıkmış Sorular Çözümlü

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -ce eki, eklendiği kelimenin anlamında bir küçültme yapmıştır? (1983 ÖYS)
A) Yumuşakçalar omurgasız, suda yaşayan, kabuklu hayvanlardır.
B) Çocuklar büyükçe bir binanın önünde birdirbir oynuyorlardı. 

C) Çocukların kendisini askerce selamlamasından çok hoşlanırdı.
D) O, bu insanca davranıştan mutlaka etkilenir.
E) Okulda buluşup topluca sinemaya giderler.


Çözümü

A — yumuşakçalar: hayvanlar aleminde bir sınıf
B — büyükçe: biraz büyük, büyüğe yakın
C — askerce: asker gibi
D — insanca: insana yakışır biçimde
E — topluca: beraber, topluca olarak
Cevap B

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yansımadan türemiş bir yüklem vardır? (1987 ÖYS)
A) Döne döne ardın sıra melerim.
B) Kuşlarınız birbiriyle ötüşür.
C) Keklik gibi taştan taşa sekersin.
D) İnip aşkın deryasını boyladı.
E) Ayrılık elinden bağrım eziktir.


Çözümü

Yansıma ses, doğadaki canlı cansız varlıkların çıkardığı sesleri taklit ederek ortaya çıkan sözcüklerdir. 

"Me" → koyun ve kuzu vb. hayvanların çıkardığı ses.
Me-le → isimden fiil yapan y.e
Cevap A


3. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük, ötekilerden farklı bir yapım eki almıştır? (1988 ÖYS)
A) Anlattıkları bıktırıcı, tatsız tuzsuz sözler yığınıydı.
B) İzlenimlerinizi yazarken, yaratıcı olmaya çalışmalısınız.
C) Öyküleyici anlatımda da bu ögelere yer vermelisiniz.
D) Burada olay, birinci kişinin ağzından anlatılmaktadır.
E) Bu gibi durumlarda, inandırıcı kanıtlar bulmak zordur.

Çözümü

Yapım ekleri, kök ve gövdelerin sonuna eklenerek yeni sözcükler türetmeye yarayan eklerdir. Yapım ekleri; isimden isim, isimden fiil, fiilden isim ve fiilden fiil yapan yapım ekleri olmak üzere dörde ayrılır.
A'da "bıktır-ıcı" — fiilden isim
B'de "yarat-ıcı" — fiilden isim
C'de "öyküle-y-ici" — fiilden isim
D'de "birin-ci" — isimden isim
E'de "inandır-ıcı" — fiilden isim
Cevap D


4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük, işlevi bakımından ötekilerden farklı bir ek almıştır? (1988 ÖYS)
A) Ben onarım işleriyle ilgileniyorum.
B) Bir doğum ilanı vermek istiyorum.
C) Bu yemekleri içim kaldırmıyor.
D) Soğuklar verim düşüklüğüne yol açıyor.
E) Pancar söküm zamanı yaklaşıyor.


Çözümü

Yapım ekleri, kök ve gövdelerin sonuna eklenerek yeni sözcükler türetmeye yarayan eklerdir. Yapım ekleri; isimden isim, isimden fiil, fiilden isim ve fiilden fiil yapan yapım ekleri olmak üzere dörde ayrılır.
A'da "onar-ım" — fiilden isim
B'de "doğ-um" — fiilden isim
C'de "iç-im" — iyelik eki
D'de "ver-im" — fiilden isim
E'de "sök-üm" — fiilden isim
Cevap C

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, -lık (-lik, -luk, -lük) ekiyle türetilmiş sözcük yer bildirmektedir? (1989 ÖYS)
A) Aylık kazancının yarısını bu işe harcamıştı.
B) Yarın çamlığa doğru bir geziye çıkacağız.
C) Kışlık yiyeceklerimizi şimdiden alacağız.
D) Çocukluğunda buralara pek çok kez gelmişti.
E) Çevremizi kuşatan çirkinliklerden rahatsız olmuştuk.


Çözümü

"Çamlık" — Çam ağaçlarının çok olduğu yer, çamlık korusu
Cevap B


6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, hem yapım hem çekim eki almış bir sözcük vardır? (1989 ÖYS)
A) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak
B) Şimdi bir rüzgâr geçti buradan
C) İnsan bir yanınca Kerem misali yanmalı
D) Erteli gün başladı gün doğarken yolculuk
E) Ayva sarı nar kırmızı sonbahar


Çözümü

D'de "başladı" — baş (isim kökü) - la (y.e) - dı (kip eki, ç.e)
Cevap D


7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -cık (-cik, -cuk, -cük) ekiyle türemiş sözcük, küçültme anlamından sıyrılarak somut varlığa ad olmuştur? (1992 ÖYS)
A) Kardeşim bademcik ameliyatı oldu.
B) Gencecik yaşta iş dünyasında adını duyurmuştu.
C) Evlerinin küçücük bir bahçesi vardı.
D) Üzerine incecik bir elbise giymişti.
E) Gölün içinde bir sürü adacık oluşmuştu.


Çözümü

-cık eki; B (gencecik), C (küçücük), D (incecik) ve E'deki (adacık) sözcüklere küçültme anlamı katmış. A'daki "bademcik" sözcüğünde ise küçültme anlamından sıyrılarak somut bir varlığa isim olmuştur.
Cevap A


8. Aşağıdakilerin hangisinde birden çok birleşik fiil vardır? (1992 ÖYS)
A) Kimi benim gibi erir derinden 
     Kimi senin gibi çok mutlu olur.
B) Bahsetti derinden ona halim
    Aşkın bu onulmaz yarasından
C) Soldu günden güne sessiz soldu
     Dediler hep : "Kıza bir hal oldu!"
D) Bir öğreniversin aşkı
    Ağacı o vakit seyredin
E) Dalıveriyoruz arada bir
     Belli, bir şey var aramızda


Çözümü

Birleşik eylem, iki ya da daha çok sözcükten kurulmuş eylemlerdir. Birleşik eylemler yapılışlarına göre üç çeşittir:
I. Yardımcı Eylemle Kurulan Birleşik Eylemler
II. Kurallı (Özel) Birleşik Eylemler
III. Anlamca Kaynaşmış Birleşik Eylemler
D'de — "Öğreniversin" (tezlik eylemi), "seyredin" (yardımcı eylemle kurulan b.e)
Cevap D

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük türetilirken bir ünlü kaybına uğramıştır? (1993 ÖYS)
A) Bu çiçeğin yaprakları çok çabuk sararmış.
B) Geçen yıl dikilen bu elbise iyice daralmış.
C) Uykusuzluktan gözlerinin altı morarmış.
D) Kilo alınca yanakları iyice pembeleşm.
E) Saçları son aylarda çok beyazlaşmış.

Çözümü

sar(ı) - ar - mış
Cevap A


10. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük ek alırken bu sözcüğün ünsüzlerinden biri düşmüştür? (1994 ÖSS)
A) Susuzluktan balkondaki tüm çiçekler sararmış.
B) Yazar, bu romanında çok fazla devrik cümle kullanmış.
C) Soğuktan burnu kıpkırmızı olmuş.
D) Bu konuda senin de fikrini almak istiyorum.
E) Otobüsümüz, adını bilmediğim büyücek bir kasabadan geçti.


Çözümü

sar(ı)armış, devr(i)k, bur(u)nu, fik(i)rini — ünlü düşmesi
büyü(k)cek — ünsüz düşmesi
Cevap E


11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük hem yapım hem çekim eki almıştır? (1995 ÖSS)
A) Aralarında sıkı bir dostluk vardı.
B) Dalgalı denizde yüzmek tehlikelidir.
C) Kapıda bir yabancı var.
D) Dün sokaklar çok kalabalıkmış.
E) İnatçılar çevrelerinde pek sevilmezler.


Çözümü

A'da — dost-luk (isimden isim yapan y.e)
B'de — dalga- (isimden isim yapan y.e)
C'de — kapı-da (bulunma durum eki)
D'de — sokak-lar (çokluk eki)
E'de — inat-çı-lar (isimden isim yapan y.e ile çokluk eki)
Cevap E


(I) Çağdaş sinemanın (II) ünlü örneklerinden birini dün gece televizyonda izlerken (III) korkulu (IV) dakikalar (V) yaşadım.
12. Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerin hangisinde birden çok yapım eki  vardır? (1997 ÖSS)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V.


Çözümü

I — çağ-daş (isimden isim yapan y.e)
II — ün- (isimden isim yapan y.e)
III — kork-u-lu (fiilden isim yapan y.e - isimden isim yapan y.e)
IV — dakika-lar (çokluk eki)
V — yaş-a-dı-m (isimden isim yapan y.e)
Cevap C


Bu küçük kasaba geniş ve derin bir (I) vadinin içinde kurulmuştu. Dik, kayalık tepenin üstündeki çok (II) eskilerden kalma (III) kalesi görkemiyle etkiliyordu insanı. Alçacık damlı (IV) dükkanların bulunduğu tarihi çarşısı da birçok yönden (V) görülmeye değerdi.
13. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi, bir varlığın neye ait olduğunu belirten ek almıştır? (1988 ÖSS)
A) I.     B) II.     C) III.     D) IV.     E) V.

Çözümü

Bir varlığın neye ait olduğunu belirten ek iyelik ekidir.
III — (kasabanın) kale-s-i
Cevap C


Çayönü (I) kazısında çıkarılan (II) buluntular insanlığın, (III) avcılık ve toplayıcılıktan yerleşik yaşama (IV) geçiş (V) aşamasını göstermektedir.
14. Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden öbürlerinden farklıdır? (1999 ÖSS)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.    E) V.


Çözümü

I — kazısında → kaz- (fiil kökü)
II — buluntular → bul- (fiil kökü)
III — avcılık → av (isim kökü)
IV — geçiş → geç- (fiil kökü)
V — aşamasını → aş- (fiil kökü)
Cevap C


15. Aşağıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde, birden çok yapım eki  kullanılmıştır? (1999 ÖSS)
A) Kara gözlüm çok özledim ben seni
B) Varlığımı yalnız ona verdim ben
C) Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar
D) Gözleri yaş dolu yorgun bulutlar
E) Bir med zamanı gökyüzü kurşunla örtülü


Çözümü

A'da göz--m → (isimden isim yapan y.e)
B'de var-lığ-ım-ı → (isimden isim yapan y.e)
C'de kok-u-su + ile → (fiilden isim yapan y.e)
D'de yor-gun → (fiilden isim yapan y.e)
E'de ör-t-ü- → (fiilden fiil, fiilden isim, isimden isim)
Cevap E


(I) Yaşamı kendince (II) algılayıp (III) yorumlamak (IV) yerine önüne konduğu gibi kabul eden insanlar, (V) düşünce tembelidir.
16. Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, yapısı bakımından ötekilerden farklıdır? (1999 ÖSS İptal edilen sınav)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V.


Çözümü

I - yaşamı → yaş-a-m (türemiş sözcük)
II - algılayıp → al-gı-la-y-ıp (türemiş sözcük)
III - yorumlamak → yor-um-la-mak (türemiş sözcük)
IV - yerine → basit sözcük
V - düşünce → düş-ün-ce (türemiş sözcük)
Cevap D


I. Teyzelerin dün sinemaya gittiler.
II. Çiçeklerine yazın bolca su vermelisin.
III. Kalemlerini başka kutuya yerleştirdi.
IV. Ceketlerimizi dolaba astım.
V. Evleri bize çok yakındır.
17. Yukarıdaki cümlelerin hangilerindeki altı çizili sözcüklerin aldığı ekler, onlara hem ikinci hem de üçüncü tekil kişiye ait olma anlamı katmıştır? (2000 ÖSS)
A) I. ve II.      B) I. ve V.    C) II. ve III.    D) III. ve IV.      E) IV. ve V.


Çözümü

III - kalemlerini → onun kalemler-i / senin kalemler-in
Cevap C


Türemiş sıfatlar, adlarla fiillerin kök ya da gövdelerine yapım ekleri getirilerek oluşturulur.
18. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde bu yolla yapılmış bir sıfat vardır? (2000 ÖSS)
A) Güneş balçıkla sıvanmaz.
B) Korkunun ecele faydası yoktur.
C) Her ağacın meyvesi olmaz.
D) Mızrak çuvala sığmaz.
E) İşleyen demir pas tutmaz.


Çözümü

E'de — "İşleyen"
iş → isim kökü
-le → isimden isim y.e — işle- 
 fiil gövdesi
y (kaynaştırma ünsüzü)
-en → sıfat-fiil eki, fiilden isim y.e
Cevap E


19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük, ilgi adılından (ilgi zamirinden) sonra yaklaşma durumu eki almıştır? (2004 ÖSS)
A) Masadakilerden yalnızca birini al.
B) Bugünkünü ötekilerden daha çok beğendim.
C) Benimkinin sayfalarında renkli resimler var.
D) Bu da her yönüyle seninkine benziyor.
E) Bizimkinde hiçbir eksiklik yok.


Çözümü

İlgi adılı (zamiri) → ki
Yaklaşma (yönelme) durum eki → e
D'de — Sen-in-ki-n-e
Cevap D

Salvador Dali’nin bütün resimlerinin yer aldığı sergide, İspanyol ustanın sanat tarihine bıraktığı eşsiz mirası yansıtan iki yüz yetmiş yapıt sanatseverlere tanıtıldı.
20. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2009 ÖYS)
A) Birden fazla sıfat tamlaması vardır.
B) Yönelme durumu eki alan sözcükler zarf tümleci görevindedir.
C) Sayı sıfatı kullanılmıştır.
D) Yapım eki almış birden fazla sözcük vardır.
E) Bileşik sözcük kullanılmıştır.


Çözümü  

tanıtıldı → yüklem
İspanyol ustanın sanat tarihine bıraktığı eşsiz mirası yansıtan iki yüz yetmiş yapıt → özne
Salvador Dali’nin bütün resimlerinin yer aldığı sergide → dolaylı tümleç
sanatseverlere → dolaylı tümleç
Cümlede zarf tümleci yok.
Cevap B

Karikatür insanların, varlıkların, olayların hatta duygu ve (I) düşüncelerin gülünç (II) yanını  yakalayıp bunu (III) abartılı çizimlerle (IV) gülmecesel bir (V) anlatıma dönüştürme sanatıdır.
21. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi yalnızca çekim eki almıştır?  (2010 LYS)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V.


Çözümü

II — "yanını"
yan → isim kökü
-ı → iyelik eki
n (kaynaştırma ünsüzü)
-ı → belirtme eki
Cevap B


Mimarinin, inancın ve çok kültürlülüğün şehri Mardin, şimdilerde güncel sanatın doğudaki merkezi olmaya hazırlanıyor.
22. Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yoktur? (2010 YGS)

A) Ünlü düşmesi    
B) Zaman zarfı   
C) Sıfatlaştıran -ki
D) Türemiş sözcükler
E) Dönüşlülük zamiri


Çözümü

Ünlü düşmesi → şehri
Zaman zarfı → şimdilerde
Sıfatlaştıran -ki → doğuda-ki (merkez)
Türemiş sözcükler → inanç, kültürlülüğün, güncel...
Dönüşlülük zamiri (kendi) → yok
Cevap E


Hiçbir söz, hiçbir varsayım, hiçbir kuram yaşanan somut gerçeklerin yerini tutamaz; bin kez söylenen yağmur sözcüğünün bir damla yağmurun yerini tutamayacağı gibi.
23. Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yoktur? (2012 YGS)
A) Ek fiil almış sözcük 
B) Benzetme edatı 
C) Sayı sıfatı
D) Birleşik sözcük  
E) Yeterlik fiili

Çözümü

Ek fiil almış sözcüğe örnek yok.
Benzetme edatı → gibi
Sayı sıfatı → bin (kez)
Birleşik sözcük → hiçbir, varsayım, tutamaz (tutabilmek)...
Yeterlik fiili → tutamaz
Cevap A


İletişim konusunda çağımızda teknolojinin (I) bize sunduğu olanaklardan olabildiğince yararlanmaya çalışırken öte yandan en yakınımızdaki kişilerin seslerini duymakta, dillerini anlamakta (II) zorlanıyoruz. Giderek daha az göz göze geliyoruz. (III) Sevgimizi daha az dile getiriyoruz. Büyük kalabalıklar (IV) içinde yaşayan (V) “yalnız”ların sayısı günden güne artıyor böylece.
24. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2012 YGS)
A) I. sözcük, yönelme durumu eki almış bir zamirdir.
B) II. sözcük, dönüşlülük eki almıştır.
C) III. sözcük, hem yapım eki hem çekim eki almıştır ve cümlede belirtili nesne görevinde kullanılmıştır.
D) IV. sözcük, ad soyludur ve bulunma durumu eki almıştır.
E) V. sözcük, belgisiz sıfattır.


Çözümü

V — "yalnızların" → isim (adlaşmış sıfat)
yalnızların / sayısı → belirtili isim tamlaması
Sıfatlar birkaç örnek dışında isim çekim eki almaz.
Cevap E


Eserlerinde kullandığı özgün biçimler ve canlı renklerle, değişimin birey üzerindeki etkilerini yansıtıyor.
25. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2013 YGS)
A) Çatısı bakımından etkendir.
B) Nesne, isim tamlamasından oluşmaktadır.
C) Fiilden isim yapma eki almış sözcük vardır.
D) Bulunma durumu eki almış sözcük vardır.
E) İyelik eki alan sözcük yoktur.


Çözümü

Çatısı bakımından etkendir → yansıt(mak)
Nesne, isim tamlamasından oluşmaktadır. → değişimin ... etkileri
Fiilden isim yapma eki almış sözcük vardır. → biç-im, et-ki...
Bulunma durumu eki almış sözcük vardır. → eserlerin-de
İyelik eki alan sözcük yoktur. → (onun) kullandığ-ı, değişimin ... etkiler-i
Cevap E


26. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-ıntı,-untu/-üntü” ekinin kullanıldığı sözcük,  kökü bakımından diğerlerinden farklıdır? (2013 LYS)
A) Bu bölgede yapılan kazılarda arkeologlar, eski uygarlıklara ait yeni buluntulara rastladılar.
B) Kişi yersiz kuruntularından kurtulmak için dostlarına, arkadaşlarına daha fazla güvenmeli ve inanmalıdır.
C) İçi süprüntü dolu küreği merdivenlerin dibindeki çöp kutusuna boşaltmak için dışarı çıktı.
D) Kelimeyle kavram, dille düşünce arasındaki bağıntı üstüne yapılan tartışmalar eski çağlara kadar gider.
E) Bozuntuya vermeden yanına gittim ve olanları bütün çıplaklığıyla kendisine anlattım.


Çözümü

buluntu — bul- → fiil kökü
kuruntu — kur- → fiil kökü
süprüntü — süpür- → fiil kökü
bağıntı — bağ → isim kökü
bozuntuya — boz- → fiil kökü
Cevap D 


Bugüne (I) kadar eserleri 42 dile çevrilen, Japonya'nın (II) en büyük yazarlarından biri olarak anılan ve yaşayan en büyük 100 yazar arasında (III) gösterilen Murakami; 1991 yılında ABD’yi (IV) ziyaret edip burada ilk imza gününü (V) gerçekleştirdiğinde kitap imzalatmaya sadece 15 kişi gelmişti.
27. Bu cümledeki numaralanmış sözlerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2013 LYS)
A) I. sözcük, edattır.
B) II. sözcük, üstünlük bildiren zarftır.
C) III. sözcük, sıfat-fiil eki almıştır.
D) IV. sözcük, birleşik sözcüktür.
E) V. sözcük, fiil soyludur.


Çözümü

V — "gerçekleştiğinde" → gerçek (isim kökü)
Cevap E


Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım
Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen
Durgun sular gibi azalacağım
Bir gün birdenbire çıkıp gelmesen
28. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? (2013 LYS)
A) İlgi eki 
B) Ek eylem 
C) İyelik eki 
D) Kişi eki 
E) Benzetme edatı

Çözümü

İlgi ekine (-ki) örnek yok.
Ek eylem — uzağ-ım, rüzgar-dır
İyelik eki — şiirler-im
Kişi eki — azalcağ-ım, gelmese-n...
Benzetme edatı — gibi
Cevap A

Duvara mumya gibi vuran gölgeni ara
İnce çıtırtılarla odanda yansın ocak
Hayalinin gölünde belirsiz bir hatıra
Bir yaban kuşu gibi süzülüp kaybolacak
29. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2014 LYS) 

A) Yansıma sözcükten –tı ekiyle türemiş isim vardır.
B) Sıfat-fiil ekiyle türemiş sözcük, ismi nitelemiştir.
C) Belirtili isim tamlamasının başına sayı sıfatı gelmiştir.
D) Zarf-fiil ekiyle türemiş sözcük, fiili nitelemiştir.
E) Emir II. tekil kişi olarak çekimlenmiş fiil vardır.


Çözümü

A — çıtır-
B — Duvara mumya gibi vuran / gölgen
C — bir / yaban kuşu → belgisiz sıfat
D — Bir yaban kuşu gibi süzülüp → kaybolacak
E — ara (sen ara, emir kipi)
Cevap C


İspanyol edebiyatının altın kalemi Cervantes, Don Kişot adlı ölümsüz eserinde, onuru için savaşan ve ölen, parası ölçüsünde değil, ahlaki erdemleri ölçüsünde saygı gören insan tipini ortaya koyarken aynı zamanda karmaşık bir çağı da özetliyordu.
30. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? (2014 YGS)
A) İsim tamlaması
B) Sayı sıfatı
C) III. tekil iyelik ekiyle çekimlenmiş sözcük
D) Birden fazla yapım eki almış sözcük
E) Ünlü uyumuna uymayan ek


Çözümü

İsim tamlaması — İspanyol edebiyatının (altın) kalemi...
Sayı sıfatına örnek yok.
III. tekil iyelik ekiyle çekimlenmiş sözcük — (İspanyol) edebiyat-ı, ...insan tip-i
Birden fazla yapım eki almış sözcük — öl-üm-süz
Ünlü uyumuna uymayan ek — özetli-yor
Cevap B


Altmış bin yıl önce Afrika’dan yola çıkan insanlar, durmadan ilerleyerek dünyanın dört bir yanına (I) yerleşmişlerdi. Bu (II) ilerleyişleri ve gittikleri mesafe; iklime, nüfus (III) baskılarına, tekne ve diğer teknolojik icatlara bağlıydı. (IV) Yolculuklarını (V) hızlandıran etkenler arasında elle tutulamayanlar da vardı: hayal gücü, adaptasyon ve bir sonraki tepenin ardında ne olduğuna dair merak.
31. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisinin kökü ötekilerden farklıdır?  (2015 LYS)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.    E) V.


Çözümü

I — yerleşmişlerdi → "yer" isim kökü
II — ilerleyişleri → "ileri" isim kökü
III — baskılarına → "bas-" fiil kökü
IV — yolculuklarını → "yol" isim kökü
V — hızlandıran → "hız" isim kökü
Cevap C


Edebiyat-estetik (I) bağlantısı üzerinde duran Tanpınar, gençlik (II) yıllarından hayatının (III) sonuna kadar denilebilir ki yalnız güzel eserleri (IV) önemsemiş, (V) onlardan daha üstün bir değerin varlığını tanımamıştır.
32. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangileri hem yapım hem de çekim eki almıştır? (2017 YGS)
A) I ve II     B) I ve IV     C) II ve IV    D) III ve V      E) IV ve V


Çözümü

I — bağlantısı
bağ (isim kökü)
- la (isimden fiil y.e)
-n (fiilden fiil y.e)
-tı (fiilden isim y.e)
s (kaynaştırma ünsüzü)
- ı (iyelik eki, çekim eki)

IV — önemsemiş
ön (isim kökü)
-em (isimden isim y.e)
-se (isimden fiil y.e)
-miş (kip eki, çekim eki)

Cevap B


Hayatta çalışmaktan hiç korkmadım ama yaşlanmak zor iş. Her gün yeniden kurulan dünyaya biraz daha eskimiş olarak uyanıveriyor kendi içinde insan.
33. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2017 YGS)
A) İsim ve fiil cümleleri vardır.
B) Tezlik fiili kullanılmıştır.
C) İsimden fiil yapan ek vardır.
D) Geçişli yüklem vardır.
E) Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır.


Çözümü

A — Hayatta çalışmaktan hiç korkmadım (fiil cümlesi) ...ama yaşlanmak zor iş. (isim cümlesi), Her gün...uyanıveriyor...(fiil cümlesi)
B — Tezlik fiili → uyanıveriyor
C — yaş-lan (isimden fiil y.e)
D — Geçişli yükleme örnek yok.
E — kendi (dönüşlülük zamiri)
Cevap D


Gelecekteki bilişsel sistemlerin çevreyle (I) etkileşim hâlinde olması bekleniyor. Canlı organizmaların sinir sistemlerinden (II) esinlenerek geliştirilen bu mekanizmaların en önemli özelliği, klasik (III) işlemcilerin aksine hafıza ve işlemci birimlerinin bir arada olmasıdır. İnsan beynine benzer (IV) biçimde çalışan elektronik cihazlar henüz tasarlanmamış olsa da yakın zamanda bu konuda önemli gelişmeler (V) yaşanması bekleniyor.
34. Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangileri isim kökünden türemiştir?  (2018 YGS)
A) I ve II    B) I ve III    C) II ve IV    D) III ve V      E)IV ve V


Çözümü

I — etkileşim ("et-" fiil kökü)
II — esinlenerek ("es-" fiil kökü)
III — işlemcilerin ("iş" isim kökü)
IV — biçimde ("biç" fiil kökü)
V — yaşanması ("yaş" isim kökü)
Cevap D


Sosyalleşme (I) süreci; gittikçe yoğunlaşan kontrol, yön verme ve biçimlendirme etkisiyle doğal bir (II) varlık olan insanı; uygar, kanunlara (III) saygılı, diğer insanların hak ve sorumluluklarını hesaba katan, (IV) kendinden emin, sakin, mutlu, mesleki (V) yeterliğe sahip bireyler hâline getirir.
35. Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi yapım eki almamıştır? (2018 TYT)
A) I       B) II      C) III       D)IV       E)V


Çözümü

IV — kendi-n-den (iyelik eki, ayrılma durum eki)
Cevap D


Dede Korkut (I) anlatılarının üçüncü hikâyesi olan Bey Böyrek, neredeyse tüm Türk (II) halklarının sözlü edebiyatında yer almaktadır. Bu anlatı, Oğuz (III) boylarının arasında Bamsı Beyrek, Altay Türklerinde ise Alıp Manaş, Başkurt ve Tatarlarda Alıpmenşen olarak bilinir. Bu destanın birbirine yakın (IV) biçimlerinin bu kadar geniş bir coğrafyada yaşaması, bu toplulukların ortak bir düşünce tarihine (V) sahip olduklarının güzel bir göstergesidir.
36. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi "üçüncü çoğul kişi iyelik eki" almıştır? (2019 TYT)
A)I    B) II     C) III     D) IV     E) V


Çözümü

V — toplulukların... sahip olduk-ları
Cevap E


Oyuncular, herhangi bir rolü canlandırdığında izleyicilerinden (I) gözleri önüne serilen (II) sahneleri ciddiye almalarını beklerler. Kendilerinden, (III) izledikleri karakterlerin sahipmiş gibi görünen niteliklere gerçekten sahip (IV) olduklarına, yapmakta oldukları işin yol açacağı sonuçların gerçekleşeceğine ve genelde her şeyin göründüğü gibi olduğuna (V) inanmaları  istenir.
37. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi, "belirtme durumu eki" almıştır?  (2019 TYT)
A)I         B) II        C) III       D) IV        E) V


Çözümü

I — göz-leri (üçüncü şahıs iyelik eki)
II — sahne-ler-i (belirtme eki)
III — izledik-leri (üçüncü şahıs iyelik eki)
IV — olduk-ları-n-a (üçüncü şahıs iyelik eki)
V — inanma-ları (üçüncü şahıs iyelik eki)
Cevap B


Her sene, (I) zamanı gelince İstanbul’un mahallelerinden Boğaz’ın (II) köylerine göçler başlardı. Eski İstanbullular; Boğaziçi’nin kenarlarına (III) yapılmış ve eski erkân sedirleriyle, kerevet, şilte ve halılar üstünde yer (IV) minderleri gibi eski eşyalarla döşenmiş geniş odalı, gönül ferahlatıcı yalılara (V) taşınırlardı.
38. Bu parçada altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2020 TYT)
A) I. sözcük belirtme durumu eki almıştır.
B) II. sözcük iyelik eki almıştır.
C) III. sözcük sıfat-fiil eki almıştır.
D) IV. sözcük çokluk eki almıştır.
E) V. sözcük geniş zaman eki almıştır.

Çözümü

I — zaman-ı — Onun zamanı anlamında kullanıldığı için iyelik ekidir. (göçmenin zamanı)
II — köyler-i-n-e — "Boğaz'ın köyleri" bir isim tamlaması olduğu için "köyleri" sözcüğündeki -i iyelik ekidir.
III — yapıl-mış — Boğaziçi’nin kenarlarına yapılmış ... (yalılara) 
IV — minder-ler — çokluk eki
V — taşın-ır-lar- — geniş zamanın hikayesidir.
Cevap A

11 yorum:

  1. konuyu yeni çalıştım gelip bi sorulara bakıp çözmeyi denemek istedim sonuç 38 soruda 3 boş 14 yanlış 21 doğru çok mu kötü :(

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yeni çalışmışsın neden kötü olsun, çalışmaya devam.

      Sil
    2. cidden berbat yapmışsın ben bile çalışmadan 27 doğru yaptım

      Sil
    3. Ben çalıştığım halde yapamadım jxjcjxkxkkc

      Sil
    4. Çalıştıkça netler yükselir umudunu kaybetme

      Sil
    5. Bu bile çok iyi ben hiç yapamıyorum nasıl çalışıyorsunuz konuları ben çalışıyorum ama anlamıyorum hiç. 10 soruluk testlerde bile 1 net oluyo bazen var mı biraz yardım edecek nasıl çalışmam gerektiği hakkında bilgi vercek. Not mu cikariyorsunuz ya da hangi kaynaklarla çalışsam olur bilgi verin

      Sil
  2. Hiç kötü değil gayet başarılı devam..:-)

    YanıtlaSil
  3. 23 doğru yaptım bi çoğu bos daha diger konulara gecmedim(seceneklerde sifat fiil vb konular) tekrar gelip cozdugumde umarim hepsini dogru isaretlerimm

    YanıtlaSil
  4. 23dogru yaptim bi cogu boş.tekrar cozmeye geldigimde umarim hepsini dogru isaretlerim :d

    YanıtlaSil
  5. Çok kolay sormuşlar 😀

    YanıtlaSil

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.