Noktalama İşaretleri Çıkmış Sorular Çözümlü

Artık var olmayan şeyleri büyük bir özlemle kim bilir kaç kez anmışızdır ( ) Kimi zaman, yalnızca geçmişte kalan şeylerin değerini anlayabiliyormuşuz gibi geliyor bana ( ) Kültürümüzün ayrılmaz öğeleri gün geçtikçe yok olmaya yüz tutuyor ( ) tarihsel yapılar, müziğimiz, bize özgü yemekler ( ) Eskiden bilinen birçok olağanüstü yiyecek de unutuluyor artık ( ) hem de bir daha hiç yenmemek, tadılmamak üzere.  
1. Bu parçada ayraçlarla ( ) gösterilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2006 ÖSS)
A) (…) (,) (,) (…) (!)
B) (.) (.) (:) (…) (;)
C) (…) (!) (:) (;) (,)
D) (!) (.) (;) (.) (;)
E) (.) (…) (;) (:) (,)

1 / Çözüm

İlk cümlenin içinde soru sözcükleri var, ancak cümle bir soru cümlesi değil. Tamamlanmış bir cümle olduğu için nokta (.) kullanmalıyız. 
İkinci cümlenin devrik olması önemli değil. Tamamlanmış bir cümle olduğu için nokta (.) kullanmalıyız. 
İlk iki noktalama işaretini bulunca soru çözülüyor ama devam edelim.
Üçüncü ayraca iki nokta (:) gelmeli çünkü ait olduğu cümleyle ilgili örnekler sıralanıyor. 
Başka örnekler de verilebileceği için örneklerin sonuna üç nokta (...) koymalıyız.
Son cümleye baktığımızda yapısı bakımından sıralı bir cümle görüyoruz. Sıralı cümlelerin kendi içinde virgül (,) varsa iki cümleyi birbirinden ayırmak için noktalı virgül (;) kullanılmalı.
Cevap B

Hemen hemen her yazar ilk romanında çocukluğunu , (I)  gençliğini ve o dönemlerde yaşadığı yerleri anlatır. Gezip gördüğü yerler, alışveriş yaptığı dükkânlar, gittiği sinemalar romanlarındaki mekânlardır. Kendimden örnek vereyim : (II) İlk romanımı yazdığımda yirmi yaşındaydım. Roman kahramanlarımın ; (III) neredeyse tümü sokağımızın insanlarıydı. Bizden üç ev ileride oturan Ahmet Muhip Dıranas’ın, “Fahriye Abla” şiirini , (IV)  evlerinin karşısında oturan ... (V)  için yazdığı söylenirdi. 
2. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır?  (2007 ÖSS)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.    E) V. 

2 / Çözüm

I'deki virgül (,) eş görevli sözcükleri ayırmış: çocukluğunu, gençliğini,...yerleri
II'deki iki nokta (:) örnek verilecek cümlenin sonuna konmuş.
III'te noktalı virgül (;) yanlış kullanılmış. Buraya bir noktalama işareti getirmeye gerek yok.
IV'te virgül (,) özel olarak vurgulanması gereken bir sözü belirtmek için kullanılmış.
V'te üç nokta (...) kişinin adı verilmek istenmediği için konmuş ki bu da doğru bir kullanım.
Cevap C

Bütün yazarların kendine sorduğu, bilinen , (I)  kalıplaşmış bir sorudur bu : (II)  Niçin yazıyoruz ? (III)  Bu soruya verilmiş benim bildiğim en güzel yanıt , (IV)  bir öykücümüzün o çok iyi bildiğimiz cümlesidir: “Yazmasam deli olacaktım!” Ben de yazmaktan neden haz aldığımı düşündüm elbette ve cevabını Baudelaire’de buldum. Diyor ki ; (V)  “Şair istediği anda kendisi ve bir başkası olabilmek için müthiş bir ayrıcalığa sahip olan kişidir.” Benim için de yazmak, kendim ve başkaları olabilme ayrıcalığıdır. 
3. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2008 ÖSS)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V. 

3 / Çözüm

I'de virgül (,) sıfatları (eş görevli sözcük) ayırmak için kullanılmış.
II'de iki nokta (:) açıklama-örnek için konmuş.
III'te soru işareti (?) soru cümlesinden sonra kullanılmış.
IV'te virgül (,) özneden önce kullanılmış.
V'te kullanılması gereken noktalama işareti noktalı virgül (;) değil, iki nokta (:) olmalıydı. İki nokta, konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur.
Cevap E
 
Çevrenizde olup biten her şeyden birkaç dakikalığına uzaklaşıp ruhunuzun derinliklerinden gelen kısık sesli müziği dinlediniz mi hiç ( ) Aslında bu müziğin sözü, bestesi tamamen size ait. Emin olun, o şarkının sözlerinde çok şey gizli ( ) Beden, ruh sağlığına dikkat et ( ) para, kariyer önemli ama senden önemli değil; sevdiklerini, bundan da önemlisi kendini ihmal ediyorsun ( ) diye fısıldayacak o şarkının sözleri. Nereden mi biliyorum ( ) Çünkü bunları yaşıyorum. 
4. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2009 ÖSS)
A) (…) (.) (;) (;) (!) 
B) (!) (:) (,) (!) (?) 
C) (?) (:) (;) (,) (?) 
D) (.) (.) (,) (,) (…) 
E) (?) (.) (,) (,) (.)

4 / Çözüm

İlk cümle bir soru cümlesi olduğu için soru işareti (?) gelmeli.
...çok şeyli gizli ( ) — diyerek içimizdeki sesin söylediği şeyleri sıralayacak, o nedenle buraya iki nokta (:) gelmesi gerekiyor.
Cümleler sıralanmış, "Beden..." diye başlayan ilk cümlenin içinde virgül (,) olduğu için onu. önündeki cümleden ayırmak için noktalı virgül (;) kullanmalıyız.
IV'te 
virgül (,) birbiri ardınca sıralan cümleler ile hepsinin bağlandığı zarf-fiili (diye) birbirinden ayırmak için kullanılmış.
Son ayraca baktığımızda soru cümlesinin sonunda olduğunu görüyoruz ki buraya da soru işareti (?) gelmeli.
Cevap C

Giderek sevgisizleşen çevremize, duyguların "fast food" mutfağından çıkışına bakıyorum ( ) Her konuda acelemiz var. Öylesine acelemiz var ki yaşamaya zaman kalmıyor. Gülüşlerimiz de beklentilerimiz de bir örnek ( ) İnsan olmaya ( ) "Her şey bir insanı sevmekle başlar ( )" sözünü anımsamaya ayıracak bir saniyemiz bile yok. Ya da Gülten Akın'ın dediği gibi "Ah kimselerin vakti yok, durup ince şeyleri anlamaya ( )" 
5. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2010 LYS)
A) (.) (.) (;) (,) (.) 
B) (.) (.) (,) (,) (!) 
C) (.) (.) (:) (,) (.) 
D) (.) (.) (,) (.) (!) 
E) (.) (.) (;) (.) (.) 

5 / Çözüm

İlk cümle tamamlanmış bir cümle o yüzden nokta (.) gelmeli.
"Gülüşlerimiz de beklentilerimiz de bir örnek ( )" → Bu bir isim cümlesi, ek eylemin düşmüş olması cümlenin eksiltili olduğunu göstermez. Yani cümle tamamlanmış (örnek-tir). O nedenle  nokta (.) konmalı.
Tırnaktan önceki bölümde virgül (,) kullanabiliriz çünkü önündeki cümle bir konuşma olarak verilmemiş ya da "şöyle demiş" benzeri bir kalıp kullanılmamış. Burada virgül (,) eş görevli sözcük gruplarını ayırmış: İnsan olmaya / ...sözünü anımsamaya
Tırnak içinde tamamlanmış bir cümle var. O nedenle burada nokta (.) kullanılmalı.
Son cümle virgülle ayrılmış sıralı bir cümle. İlk cümlede bir ünlem var. Bu tür durumlarda ünlem (!) sıralı cümlenin sonuna konur.
Cevap D

Tam yirmi beş yıl oldu. Her sabah erkenden gelir (I), bu duvarın dibine serer kitapları. Geçenler bakarlar, inceleyip (II), bırakırlar. Cağaloğlu’ndaki bu kitapçı (III), yokuşu tırmananların görmeye alışık olduğu (IV), vazgeçemediği bir parçası gibidir. Yalnız bir derdi vardır: Güvercinler. Onlar kitapçıdan daha eski sahibidirler bu duvarın (V), vazgeçmezler yerlerinden. 
6. Bu parçadaki numaralanmış virgüllerden (,) hangisi yanlış kullanılmıştır? (2010 YGS) 
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.    E) V. 

6 / Çözüm

Zarf-fiillerden sonra virgül (,) kullanılmaz. Bu durumun tek istisnası cümlede zarf-fiiller ya da zarf-fiil gruplarının sıralanmasıdır. Bu durumda "Eş görevli sözcük ve sözcük grupları arasına virgül getirilir." maddesi devreye girer.
Cevap B

Televizyon programlarında sunucuların göz önünde bulundurması gereken kurallar vardır (I). İşte bunlardan birkaçı (II): Anladım, tamam, hıı, haaa, evet gibi sözlerle konuşmacının sözünü kesmeyiniz (III). Çünkü sunucunun gereksiz yere söze karışması konuşmacının dikkatini dağıtabilir. Sunucunun soracağı soruların (IV); konuşmacıyı konunun içine çekecek nitelikte olması gerekir. Görüşmeyi, zamanın kalmadığını belirterek bitirmek, geçerliğini yitirmiş bir önlemdir artık (V). 
7. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yerinde  kullanılmamıştır? (2010 YGS) 
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.    E) V.

7 / Çözüm

IV'teki yere herhangi bir noktalama işareti getirilemez. Burada "Sunucunun soracağı soruların" sözü tamlayan görevindedir. Birden fazla tamlayan olsa aralarında virgül (,) kullanabilirdik. Burada noktalı virgül (;) tamlayan ile tamlanan (konuşmacıyı konunun içine çekecek nitelikte olması) arasına getirilmiş. Bu da hataya neden olmuş.
Cevap D

Şairin de bir kişiliği vardır (I); tutum ve davranışları, seçimleri, toplumsal yaşamda karşı durdukları yazdıklarına yansıyacaktır. Şiir yalnızca kurgudan, düşsel olandan ibaret değildir çünkü (II). Şöyle ya da böyle, az ya da çok (III), yazdıkları, şairin hayatından, yaşadıklarından izler taşıyacaktır. Böylece, şairin öteki şairlerle ilişkisi de bir anlam kazanacak, yazdıklarına sızabilecektir. Birbirlerine şiir adamalar (IV), şair arkadaşını üstelik de adıyla konu etmeler alışılagelen şeylerdendir. Bir şairin öteki şairler tarafından ne kadar sevildiğini anlamak için ona adanan şiir sayısına da (V), dolaylı dolaysız göndermelere de bakılabilir.
8. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2011 LYS)
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.    E) V.

8 / Çözüm

Pekiştirme ve bağlama görevinde kullanılan da / de bağlacından sonra virgül (,) konmaz.
Cevap E

Denizli'nin Tavas ilçesine bağlı Medet Köyü'nde yaşayan "sırsız seramik" ustasını bu sanatın meraklıları tanır. Usta (I), derme çatma köy evinde yumurta kabuğu inceliğinde seramikler üretir, bunların üzerine desenler çizer sonra (II)… Bu desenlerin büyüleyiciliği nereden geliyor (III)? Besbelli tarihten süzülmüş türlü hayatlardan (IV)… Ya yolu Tavas'a düşürüp görmeliyiz onları ya da Türkiye'nin çeşitli müzelerini dolaşıp raflara daha dikkatli bakmalıyız  (V).
9. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2011 YGS)
A) V.    B) II.    C) I.    D) III.    E) IV. 

9 / Çözüm

Usta, derme çatma köy evinde yumurta kabuğu inceliğinde seramikler üretir, bunların üzerine desenler çizer sonra → Bu sıralı bir cümle. Altını çizdiğimiz ikinci cümlenin devrik olması üç nokta (...) konmasını gerektirmez. Cümle devrik de olsa tamamlanmıştır ve nokta (.) koymak gerekir.
Cevap B

Eğer o şiirler, o romanlar, o öyküler, o tiyatro yapıtları olmasaydı, söylemek bile fazla, duygularımız daha az bilinecek, bilgilerimiz daha az olacaktı. Çünkü edebiyat, daha iyi duymamızı, daha iyi düşünmemizi sağlar. Daha doğru, daha insanca yaşamamıza yardımcı olur.
10. Bu parçada, virgülün işlevleriyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisine uygun bir örnek yoktur? (2011 YGS)
A) Özel olarak vurgulanması gereken bir öğeyi belirtme
B) Ara sözleri ayırma
C) Art arda sıralanan eş görevli sözcük kümelerini ayırma
D) Tırnak içinde verilmeyen aktarma cümlelerini belirtme
E) Sıralı cümleleri birbirinden ayırma

10 / Çözüm

Özel olarak vurgulanması gereken bir öğeyi belirtme → "Çünkü edebiyat,"
Ara sözleri ayırma → ..., söylemek bile fazla, ...
Art arda sıralanan eş görevli sözcük kümelerini ayırma → Eğer o şiirler, o romanlar, o öyküler, o tiyatro yapıtları...
Sıralı cümleleri birbirinden ayırma → İlk cümle -ara söz dışında- virgülle ayrılmış üç cümleden oluşuyor.
Cevap D

Necip Fazıl ( ) şair oluşunun öyküsünü şöyle anlatıyor: “Şairliğim on iki yaşımda başladı. Annem hastanedeydi. Ziyaretine gitmiştim. Beyaz yatak örtüsünde, siyah kaplı, küçük ve eski bir defter ( ) Bitişikte yatan veremli hasta kızın şiirleri varmış defterde. Bunu söyleyen annem, bir an gözlerimin içini tarayarak ‘Senin, şair olmanı ne kadar isterdim!’ dedi. Annemin dileği bana, içimde besleyip de on iki yaşıma kadar farkında olmadığım bir şey gibi göründü. Gözlerim hastane odasının penceresinde ( ) savrulan kar ve uluyan rüzgâra karşı uzun uzun düşünerek içimden şöyle bir karara vardım ( ) ‘Şair olacağım, hem de büyük bir şair ( )’ ve oldum.”
11. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2012 YGS)
A) (;) (.) (;) (:) (.)
B) (,) (.) (;) (;) (.)
C) (,) (…) (,) (:) (!)
D) (,) (…) (;) (,) (.)
E) (;) (…) (;) (:) (!)

11 / Çözüm

"Necip Fazıl" ilk cümlenin öznesi olduğu için ondan (özneden) sonra virgül (,) kullanılmalı.
"Beyaz yatak örtüsünde, siyah kaplı, küçük ve eski bir defter" → Burada cümle tamamlanmamış yani yüklem söylenmemiş. O nedenle burada üç nokta (...) kullanmalıyız.
"Gözlerim hastane odasının penceresinde ( ) savrulan kar..." → Burada anlam karışıklığı önlemek için ayraca virgül (,) gelmeli.
Soru çözülmüş oldu ama devam edelim.
"...şöyle bir karara vardım ( ) ‘Şair olacağım, hem de büyük bir şair... → Burada bir önceki cümleyle ilgili bir açıklama yapılacağı için iki nokta (:) kullanılmalı.
‘Şair olacağım, hem de büyük bir şair ( )’ → Cümlede ünlem olmasa da ifadenin şekline ünlem (!) işareti uymaktadır.
Cevap C

Fast-fooda karşı hâlâ direnen (I), her zaman sevilerek yenen yiyeceklerden biridir balık ekmek. Denizin kirlenmediği (II), balığın bol ve ucuz olduğu (III), Boğaz'dan çıkan palamutların kasaları doldurduğu eski zamanlarda balık ekmek satıcıları (IV), yalnızca kıyıya yanaştırılmış sandallarda değil, mahalle meydanlarında (V), futbol maçlarının olduğu günlerde stadyumların kapılarında da görülürdü.
12. Bu parçadaki numaralanmış virgüllerden (,) hangisi, diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? (2013 YGS)
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

12 / Çözüm

I, II, III ve V'de virgül (,) eş görevli sözcük gruplarını ayırmak için kullanılmış.
IV'te ise ara cümlenin (yalnızca kıyıya yanaştırılmış sandallarda değil) başında kullanılmış. Kurala göre ara söz ya da ara cümleleri ayırmak için ara sözün ya da ara cümlenin başına ve sonuna virgül (,) ya da kısa çizgi (-) konur.
Cevap D

Göreve yeni başlayan Uğur; Mehmet, Engin ve Hatice gibi üniversite mezunuydu.
13. Aşağıdakilerin hangisinde noktalı virgül (;) bu cümledeki işleviyle kullanılmıştır? (2013 LYS)
A)Aylar geçti, yıllar geçti; çocuklar büyüdü, insanlar değişti.
B)Genç şairimiz; özgün, samimi ve doğal bir üslupla yazdığı şiirlerinden oluşan ilk kitabını yayımladı.
C) Bugün gelecek misafirleri 1, 2 ve 3. kattaki odalara; yarın gelecek misafirleri 4, 5 ve 6. kattaki odalara yerleştirelim.
D)İzlediğim filmler, tiyatrolar, gösteriler; okuduğum romanlar, hikâyeler, denemeler bende bir iz bırakır.
E) Geçen hafta şirket yetkilileriyle uzun uzun görüştük, tartıştık; bu hafta onlarla sözleşme, ödeme, nakliye gibi işlemleri gerçekleştireceğiz.

13 / Çözüm

Verilen cümledeki "noktalı virgül" özneyi belirtmek için kullanılmış. Peki, neden virgül (,) kullanılmamış çünkü devamında eş değer ögeler arasında kullanılmış virgüller var.
Buna benzer kullanım B'de var.
Cevap B

Bitpazarının girişinde duruyorsun. Birazdan bambaşka bir dünyaya dalacaksın. Sabahın erken saatlerinde gelmişler (I) tezgâhlarını dizmişler (II) geçmişlerinde ne var (III) ne yoksa bir bir sermişler. Sana da tuhaf gelmiyor mu, anılarına fiyat biçmiş olmaları? Burada çok dikkatli yürümelisin. Yanından geçeceğin küçücük oyuncağın bir düğmesinin bile öyküsü vardır, eşyaların seslerini duyacaksın (IV) bildiğin oyuncaklara benzemez bunlar (V) hepsi sahibinin sesini taşır. 
14. Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine, herhangi bir noktalama işareti koymaya gerek yoktur? (2014 YGS)
A) I.    B) II.   C) III.    D) IV.    E) V 

14 / Çözüm

...geçmişlerinde ne var ne yoksa — Tekrarlı bağlaçlardan (ne...ne) önce ve sonra virgül (,) konmaz.
Cevap C

Ben edebiyatı bir akrabalık ilişkisi olarak görüyorum. Bütün yazar ve şairlerin aynı soydan geldiğine, (I) aynı yolun yolcusu olduğuna inanıyorum. Hepsinin yaptığı tek bir şey var. (II) Türkçenin değirmenine su taşımak. (III) Böylece Türkçenin sesini çoğaltmak, zenginleştirmek…(IV) Dede Korkut’tan Taşlıcalı Yahya’ya, Köroğlu’ndan Âşık Veysel’e, Evliya Çelebi’den Ahmet Rasim’e hepsinin derdi ne? (V)
15. Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2014 LYS)
A)I.    B)II.    C)III.    D)IV.    E)V 

15 / Çözüm

Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin sonuna 
İki nokta (:) konur: Bu nedenle ikinci ayraca iki nokta konulmalıydı.
Cevap B

Bana kalırsa “Edebiyat eserleri ne zamandır okurların arzusuna göre biçimlendirilir oldu (I)” diye sormanın zamanı geldi (II) Ortada aslında aynı noktada buluşan iki cevap var (III) Birincisi, popüler edebiyat ürünleri ulaştıkları okur sayısını gerekçe gösterip nitelikli edebiyat ürünleri arasında (IV) yer almayı beklemeye başladığından beri (V) ikincisi, edebiyat gerçek değerini kaybedip pazarlama ürünü olduğundan beri. 
16. Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine herhangi bir noktalama işareti koymaya gerek yoktur? (2015 YGS)
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V 

16 / Çözüm

IV'te herhangi bir noktalama işaretine ihtiyaç yok.
I'e soru işareti (?) gelmeli çünkü tırnak içindeki alıntı söz, sözde soru cümlesi. Bunlar, anlamı daha etkili kılmak için yargıyı soru yoluyla ileten cümlelerdir. Yanıt istememekle birlikte bu cümlelerin sonlarına soru işareti konabilir.
II'ye 
cümle tamamlandığı için nokta (.) gelmeli.
III'e, sonrasında örnekler sıralanacağı için iki nokta (:) gelmeli.
V ise noktalı virgül (;) gelmeli çünkü örnek olarak sıralanmış ve içinde virgül bulunan iki ayrı grup var.
Cevap D

Bu eserle ilgili çok şey duymuştum ( ) Bizans İmparatorluğu’ndan kalma bir eser olduğunu ( ) içinde değerli fresklerin bulunduğunu, binanın yıllar önce müzeye çevrildiğini ( ) Ama bir türlü yolum düşmemişti bu tarihî anıta. Bu anıtı ziyaret etmeyen bir tek ben mi kalmıştım şu koca İstanbul’da ( )
17. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (2015 LYS)
A) (:) (,) (...) (?) 
B) (.) (,) (.) (.) 
C) (;) (,) (.) (.) 
D) (,) (;) (...) (?) 
E) (:) (;) (.) (...)

17 / Çözüm

İlk cümlede söylenen şeyle ilgili örnekler sıralanacağı için ilk ayraca iki nokta (:) gelmeli. Böylece üç seçeneği elemiş olduk.
İkinci ayraca virgül (,) gelmeli çünkü eş görevli sözcük grupları sıralanmış.
Soru çözülmüş oldu ama devam edelim.
Sıralanan örnekler artırılabilir olduğu için üçüncü ayraca üç nokta (...) gelmeli.
Son cümle cevap beklenmeyen bir sözde soru cümlesi ama sözde soru cümlelerinde de soru işareti (?) kullanabiliyoruz.
Cevap A

Yazma azmim nedense son zamanlarda tamamen kaybolmuştu. Oysa biliyordum, kervan yolda düzülür; fikir ne kadar iyi olursa (I) olsun yazmaya başlamadan yazamaz (II) yazmayı sürdürmeden metni bitiremezsiniz. Sonuçlandırmadığınız zaman da fikrinizin iyi olup olmayışının (III) bir fikrinizin dahi olmamasının (IV) konuyu araştırmak için harcadığınız sürenin (V) topladığınız kaynakların hiçbir önemi yoktur.
18. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine virgül (,) konulamaz? (2016 LYS)
A)I.   B)II.   C)III.   D)IV.    E)V.

18 / Çözüm

...olursa olsun — Şart kipinden sonra virgül (,) kullanılmaz.
Cevap A

Büyük İskender… Kimileri , (I) onu insanlığın iyiliği uğruna zaferden zafere koşan bir ülkü adamı olarak görmüştür. Kimileri de davranışlarının , (II) nedeninin katıksız bencillik olduğunu , (III) ateşli tutkusunun onun yolunu aydınlattığını düşünmüştür. Bazıları, oynamış olduğu büyük oyunda sürdüğü her taşın , (IV) yaptığı her hamlenin ona muazzam bir zekâ tarafından dikte edildiği görüşündedir. Bazılarıysa onun, düşünmeden , (V) kendine çok güvenerek talihini güle oynaya izlediğine inanmıştır. 
19. Bu parçadaki numaralanmış virgüllerden hangisi yanlış kullanılmıştır? (2017 YGS)
A)I.   B)II.   C)III.   D)IV.    E)V.

19 / Çözüm

...davranışlarının nedeni — İsim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasında virgül (,) kullanılmaz.
Cevap B

Annesi şaşırarak şöyle dedi ( ) “Ne var ( ) neyi düşünüyorsun?” Şen şakrak kızının yüzündeki durgunluğa bir anlam verememişti ( ) “Bez bebeğimi, dedemin aldığı bisikleti, kırmızı uçurtmamı, parlak ayakkabılarımı ( ) Aslında ne kadar güzelmiş benim çocukluğum ( ) değil mi anne?” 
20. Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2018 TYT)
A) (:)  (;)  (.)  (...)  (,) 
B) (!)  (,)  (:)  (.)  (,)  
C) (!)  (;)  (...)  (.)  (;) 
D) (:)  (,)  (.)  (...)  (,)  
E) (,)  (?)  (:)  (.)  (!)

20 / Çözüm

... şöyle dedi: → İki nokta (:), konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur. 
Böylece üç şıkkı elemiş oluyoruz. 
Tırnak içinde sıralı bir cümle var ve onları birbirinden ayırmak için de virgül (,) kullanmalıyız. Soru çözülmüş oldu ama diğerlerine de bakalım.  
Üçüncü ayraca nokta (.) gelmeli çünkü cümle tamamlanmış. 
Tırnak içinde bazı şeyler sayılmış ama daha da sayılabileceği için üç nokta (...) konulmalı. 
Son ayraçta da cümleleri ayırmak için virgül (,) kullanılmalı.
Cevap D

21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? (2018 TYT)
A)Pamukkale travertenleri, Denizli’mizin önde gelen turistik değerlerindendir. 
B)Bu yasa tasarısı Bakanlar Kurulu’nda uzun uzun tartışıldı. 
C)Ferhunde Hanım’dan gelen son mektubu ailecek sevinç içinde okuduk. 
D)Üniversitemizde tek ders sınavlarının 30 Haziran’da yapılacağı açıklandı. 
E)TDK'nin bir görevi de geçmişte yazılmış eserleri günümüze kazandırmaktır.

21 / Çözüm

Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesme ile ayrılmaz. B'de "Bakanlar Kurulunda" sözünde kesme işaretinin kullanılması yanlıştır.
Cevap B

Yeni aldığı ve çok sevdiği ayakkabısının bir teki futbol oynarken yırtılan çocuk ( ) ayakkabıcıya ( ) yeni ayakkabı bakmaya gitti. Ayakkabının üzerindeki fiyatı okudu. Bir an üzüldüğünü belli ederek vitrinden uzaklaştı. Durumu gören ayakkabıcı:
— Baktığın model sana çok yakışır ( ) denemek ister misin?
Çocuk başını sallayıp:
— Üzerindeki fiyata göre almam mümkün değil ki ( )
Zaten bir tekini alacağım.
Dükkân sahibi:
— Amma yaptın ha ( )
22. Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2019 TYT)
A) (;) (,) (,) (!) (!..)   B) (,) (;) (;) (...) (.)    C) (;) (,) (,) (...) (!)
D) (,) (;) (,) (!) (.)     E) (;) (,) (;) (.) (!..)

22 / Çözüm

"Yeni aldığı ve çok sevdiği ayakkabısının bir teki futbol oynarken yırtılan çocuk" — bu sözcük grubunun tamamı özne. Özneden sonra virgül (,) kullanılır ancak devamında eş görevli sözcükler arasında virgül kullanılacağı için burada noktalı virgül (;) kullanılmalı.
"ayakkabıcıya" — "yeni ayakkabı bakmaya" arasında eş görevli (dolaylı tümleç) oldukları için virgül (,) kullanılmalı.
Metindeki ilk konuşma cümlesi, sıralı bir cümle olduğu için cümleleri birbirinden virgül (,) ile ayırıyoruz.
İkinci konuşma cümlesinin sonuna üç nokta (...) gelemez çünkü cümle tamamlanmış. Bunu görebildiyseniz soru zaten çözülüyor. Buraya uygun noktalama işareti ise ünlem (!).
Son cümlede bir ünlem sözcüğü (ha) var ve cümlenin gerisi söylenmemiş. O nedenle ünlemle birlikte üç nokta (...) kullanılmalı ancak üç nokta (...), ünlem ya da soru işaretiyle birlikte kullanılınca iki nokta (!..) olarak yazılmalı.
Cevap A

XX. yüzyılın son çeyreğinde plansız iç göçler sebebiyle kalabalıklaşan İstanbul; benzer kaderi yaşayan Ankara, İzmir, Bursa gibi şehirlere göre daha çok sorunla baş başa kalmıştır.
23. Aşağıdakilerin hangisinde noktalı virgül (;) bu cümledeki işleviyle kullanılmıştır? (2019 TYT)
A) Yazar değil, eleştirmenler; metinler değil, yorumlar yani bakış açıları değiştiği için edebiyat eserlerinin anlamı daima zenginleşmektedir.
B) Kopuk dizelerin, anlatı parçacıklarının, çizimin sınırlarında dolaşan bu melez metin; onun yaşam haritasına göre farklılıklar gösterir.
C) Türkiye, İran, Rusya; Ankara, Tahran, Moskova isimlerinin birbirleriyle münasebetleri açık seçik ortadadır.
D) Tokat'ta yetiştirilen ürünlerin başında domates, biber, fasulye, patates; kiraz, vişne, elma, erik gelir.
E) Lale, sümbül ve karanfil motifleriyle ebru sanatına farklı bir yorum getirmiş; bu sanatın genç kuşaklarca tanınmasına katkıda bulunmuştur.

23 / Çözüm

Verilen cümledeki "noktalı virgül" özneyi belirtmek için kullanılmış. Peki, neden virgül (,) kullanılmamış çünkü cümlede eş değer ögeler arasında kullanılmış virgüller var. Bu nedenle özneden sonra virgül kullanmak yeterli olmayacaktır. Buna benzer bir kullanım B'de var. B'de virgüllerin özne görevi yapan sözcük grubunun içinde kalıyor olması kafanızı karıştırmasın. Kural bu durum için de geçerli.
Cevap B

Anadolu’da hangi büyücek kasabaya (I) adım atsanız tuluat tiyatrolarından birine rast gelirsiniz. Hiç değilse çarşı duvarlarında kafilenin yakın zamanda buraya konup göçtüğünü gösteren (II) solmuş ve yırtık bir ilana tesadüf edersiniz. Oyunlar kasabanın tiyatrosunda (III) köy meydanında yahut en büyük kahvede sergilenir. Ahali için arkalıksız kahve iskemleleri (IV) üç beş masa; oyuncular için yerden birkaç karış yüksek bir sedir (V) delik deşik iki boyalı perde yeter de artar bile.
24. Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine virgül getirilemez? (2020 TYT)
A) I    B) II     C) III     D) IV     E) V

24 / Çözüm

Virgül (,), eş görevli sözcük ve sözcük gruplarının ayırmak için de kullanılır: II'de sıfatları, III'te dolaylı tümleçleri, IV'te nesneleri, V'te ise özneleri birbirinden ayırmış. I'de ise virgülün kullanılması için bir neden yok.
Cevap A

Balıkçı ( ) orfinozu ( ) şimdiye dek tuttuklarına hiç benzemeyen bu balığı ( ) heyecanla ( ) özlemle beklemiş ( ) emeğinin karşılığını sonunda alabilmişti ( )
25. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri sırasıyla getirilmelidir? (2020 TYT)
A) (-) (,) (-) (,) (;) (.)
B) (;) (,) (,) (;) (;) (.)
C) (,) (-) (-) (;) (,) (.)
D) (;) (-) (-) (,) (;) (...)
E) (,) (-) (-) (,) (;) (.)

25 / Çözüm

Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş özneyi (Balıkçı) belirtmek için virgül (,) kullanılır.
Cümlenin nesnesi "orfinoz" sözcüğü, bu sözcükten sonraki kısım nesnenin açıklayıcısı durumunda yani bir ara söz. Cümledeki ara sözleri göstermek için ara sözün başına ve sonuna kısa çizgi (-) ya da virgül (,) konur. Burada kısa çizgi (-) tercih edilmiş.
"heyecan ile " — "özlem ile" eş görevli sözcük grupları olduğu için aralarında virgül (,) kullanılması gerekir.
Burada iki cümle var, yani sıralı bir cümle. İki cümleyi birbirinden ayırmak için noktalı virgül (;) kullanmalıyız çünkü ilk cümlenin içinde virgül (,) kullanılmış.
Cümle tamamlandığı için en sonda da nokta (.) kullanılmalı.
Cevap E

(I) Halil İnalcık’ı diğer tarihçilerden ayıran önemli hususlardan biri, araştırmalarında tarih dışındaki beşerî bilimlerden de yararlanmasıydı. (II) Edebiyat, hukuk, sosyoloji, sosyal antropoloji, iktisat, İslamiyet ve siyaset bilimi; onun araştırmalarındaki temel alanlardandı. (III) İnalcık, hukuk ve sosyolojiyle çok genç yaşlarda tanıştı. (IV) Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi bünyesinde yapılan sınavı kazanarak bu kurumun öğrencisi oldu. (V) Daha sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne de kayıt yaptırarak eğitim hayatı yoğun bir tempoda devam etti.
26. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı yapılmıştır? (2021 TYT)
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

26 / Çözüm

Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesine
Cevap E

Dünya’nın merkezine ulaşmak için binlerce kilometre içeri doğru yol almak gerekir. Merkeze doğru ilerlerken sıcaklık dayanamayacağımız kadar, yaklaşık altı bin derece, yükselir. Bu sebeple Dünya’nın merkezine gidip, orada araştırmalar yapıp dönmemiz kesinlikle mümkün değildir. Hatta bir makine, bir robot göndermemiz bile imkânsızdır. Çünkü göndereceğimiz robot basınç sebebiyle parçalanır, sıcaklıktan dolayı yanar.
27. Bu parçada virgülün aşağıdaki işlevlerinden hangisinin kullanımı yoktur? (2021 TYT)
A) Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime gruplarının arasına konur.
B) Cümle içindeki ara sözleri ayırmak için ara sözlerin başına ve sonuna konur.
C) Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra konur.
D) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.
E) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.

27 / Çözüm

Merkeze doğru ilerlerken sıcaklık dayanamayacağımız kadar, yaklaşık altı bin derece, yükselir. (ara sözlerin başına ve sonuna)
Bu sebeple Dünya’nın merkezine gidip, orada araştırmalar yapıp dönmemiz kesinlikle mümkün değildir. (art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra)
Hatta bir makine, bir robot göndermemiz bile imkânsızdır. (eş görevli kelime gruplarını ayırmak için)
Çünkü göndereceğimiz robot basınç sebebiyle parçalanır, sıcaklıktan dolayı yanar. (Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için)
Cevap D

İri gövdesi güneşte devasa bir petek gibi ışıldayan palmiyenin yaprakları altında üç kadın oturuyor (I) Fatma Aliye, Halide Edip, Samiha Ayverdi (II) Uzaktan güçlükle işitebildiğim sesleri, vecd hâlinde kovanlarına girip çıkan bal arılarının seslerini andırıyor (III) Ne etrafta onları sezen bir baş var ne de onlarda etrafla ilgilenen bir telaş (IV) İki ayrı zaman, aynı tarihî konağın avlusunda akıyor biteviye (V)
28. Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine diğerlerinden farklı bir noktalama işareti getirilmelidir? (2022 TYT)
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

28 / Çözüm

I — İlk cümlede palmiyenin altında üç kadın oturuyor diyerek bu üç kadının adlarını sıralamış. Bu nedenle ilk cümlenin sonuna iki nokta (:) getirilmeli.
II — Bu kısımda üç isim sıralanmış, üç kişi olduğu önceki cümlede söylendiği için bu kısmın sonuna üç nokta (...) koyamayız. Örneğin burada "palmiyenin altında birçok tanıdık sima vardı" gibi bir laf edilseydi, o zaman en sona üç nokta (...) gelebilirdi. Ancak sıralama tamamlandığı için yani başka isim yazılmayacağı için buraya nokta (.) koymalıyız.
III — "Uzaktan" sözcüğü ile başlayan bu cümle tamamlanmış bir cümle olduğu için sonuna nokta (.) gelmeli.
IV — Sonraki kısımda "ne...ne" bağlacı ile bağlanmış ve yüklemi ortak kullanılan bağlı bir cümle var. Sonuç olarak bağlaçla bağlanan bu iki cümle de tamamlanmış. Bu nedenle buraya da nokta (.) konmalı.
V — Son cümlenin devrik olmasının bir önemi yok. Sonuç olarak cümle tamamlanmış. Bu nedenle buraya da nokta (.) konmalı.
Cevap A

* Kendinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul, teşvik bildiren kelimelerden sonra konur.  
* Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerden sonra konur.
* Anlamı güçlendirmek için tekrarlanan kelimeler arasına konur.
* Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra konur.
 
29. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, virgülün kullanımıyla ilgili bu bilgilerden birine örnek gösterilemez(2022 TYT)
A) Benim de söyleyeceklerim vardı elbet sana ama gözlerine bakmakla yetinmeyi bildim, dedi usulca.
B) Haydi, biraz da sen tutun rengârenk kanatlı yaban kuşlarının çıkardığı umut rüzgârına.
C) Hayatta neyin önemli olduğunu anlamak için arkama dönüp bakıyorum ki iyilik, iyilik, hep iyilik.
D) O, bundan yıllar önce her şeyi arkasında bırakıp yeni bir şehre taşındığında kalbindeki aşkı da yitirmişti.
E) İnsan kendini sevip, yaptığı hatalardan ders çıkardıkça içindeki olgunlaşma hissi de tüm benliğini kaplar.

29 / Çözüm

A — Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerden sonra konur.
B — Kendinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul, teşvik bildiren kelimelerden sonra konur.
C — Anlamı güçlendirmek için tekrarlanan kelimeler arasına konur.
D — Bu cümleyle ilgili kural şudur: Özne olarak kullanıldıklarında bu, şu, o zamirlerinden sonra konur.
E — Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra konur.
Cevap D

Bir kentin renkleri olabilir mi? Çocukluğumu geçirdiğim İstanbul’un, rüyalarıma bile giren renkleri vardı ( ) Mesela evlerin yakut kırmızısı, zebercet yeşili, gece mavisi, kehribar sarısı kapıları hiç çıkmaz aklımdan. Çocukken hepsini hayran hayran izler ( ) defterime resimlerini çizerdim. Şimdi gökdelenlerin karanlık camlarının renkleri süslüyor şehri. Ben de o korkunç binaları her gördüğümde içimden haykırıyorum ( ) Çocukluğumun renkleri, geri dönün ( )
30. Bu parçada parantezle belirtilen yerlere, sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir? (2023)
A) (.) (,) (:) (!)
B) (.) (,) (;) (.)
C) (:) (;) (.) (!)
D) (:) (;) (:) (!)
E) (.) (;) (,) (.)

30 / Çözüm

Bir kentin renkleri olabilir mi? Çocukluğumu geçirdiğim İstanbul’un, rüyalarıma bile giren renkleri vardı (Tamamlanmış cümlenin sonuna nokta konur) Mesela evlerin yakut kırmızısı, zebercet yeşili, gece mavisi, kehribar sarısı kapıları hiç çıkmaz aklımdan. Çocukken hepsini hayran hayran izler (Sıralı cümlelerin arasına virgül konur) defterime resimlerini çizerdim. Şimdi gökdelenlerin karanlık camlarının renkleri süslüyor şehri. Ben de o korkunç binaları her gördüğümde içimden haykırıyorum (Konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur) Çocukluğumun renkleri, geri dönün (Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümlelerin sonuna konur)
Cevap A

* Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerden sonra konur.
* Ünlem ve seslenmelerde anlamı pekiştirmek için konur.
* Herhangi bir sebepten açık yazılmak istenmeyen kelimelerin yerine konur.
* Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konur.
31. Üç noktanın kullanımıyla ilgili bu kuralların hangisinin örneği aşağıda verilmemiştir? (2023)
A) Shakespeare’in bir oyununda geçen şu sözler beni hep etkiler:
... Kavgaya girmekten sakın ama girdikten sonra sıkı dayan ki karşındakinin gözü senden korksun. Herkesi dinle...
B) Gecenin karanlığında onu kimse görmez, görse de tanıyamaz sanıyordu. Yanılmıştı. Ses kulağına geldiğinde sırtı ürpertiyle gerildi:
— Hey Nazif... Nazif diyorum, Nazif...
C) — Her şey olup bittikten sonra çantanı alıp öylece gidebileceğini sanıyorsan aldanıyorsun. Uçağın saat kaçta?
— ...
— Cevap ver lütfen!
D) Bunca zaman sanki onu biz yetiştirmemişiz gibi, bambaşka davranış kalıplarını benimseyip karşıma C...’in tıpatıp bir kopyası gibi çıkması beni deli ediyor.
E) Oturduğu masadan etrafında dans eden ve havalarda uçuşan kelebekleri görüyor ama yine de dudaklarını kıpırdatıp tek kelime söyleyemiyordu ve bu hâli...

31 / Çözüm

* Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerden sonra konur: Oturduğu masadan etrafında dans eden ve havalarda uçuşan kelebekleri görüyor ama yine de dudaklarını kıpırdatıp tek kelime söyleyemiyordu ve bu hâli... (E)
* Ünlem ve seslenmelerde anlamı pekiştirmek için konur: 
— Hey Nazif... Nazif diyorum, Nazif... (B)
* Herhangi bir sebepten açık yazılmak istenmeyen kelimelerin yerine konur: 
C...’in tıpatıp bir kopyası gibi çıkması beni deli ediyor. (D)
* Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konur: 
... Kavgaya girmekten sakın ama girdikten sonra sıkı dayan ki karşındakinin gözü senden korksun. (A)
Cevap C

👉
Sayfanın çözümsüz hali ve soruları pdf olarak indirmek için tıklayınız.

11 yorum:

  1. 6. soruda bir sorun yok mu acaba eylemsilerin arasına noktalı virgül koyulabiliyordu çünkü

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Arka arkaya zarf-fiiller ya da zarf-fiil gruplarının sıralanması durumu dışında ZARF-FİİLERDEN SONRA VİRGÜL KULLANILMAZ.
      Cevap B

      Sil
  2. Çözümlü halinin pdf i yok mu

    YanıtlaSil
  3. Çok işime yaradı teşekkürler 👏🙏

    YanıtlaSil
  4. sayfaların çözümlü halini çıktı alabiliyor muyuz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hazır düzenlenmiş hali yok ama sayfayı kopyalayıp alabilirsiniz.

      Sil
  5. Çok teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  6. sağolun hocam çok faydalı oldu

    YanıtlaSil
  7. 29. Soru hangi yılın çıkmış sorusu yazmıyor da

    YanıtlaSil

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.