Bekir Yıldız (1933-1998)

Bekir Yıldız

• Öykü ve roman yazarı.
• 1933'te Urfa'da doğdu.
• 1954'te İstanbul Matbaacılık Okulundan mezun oldu.
• Dizgi operatörlüğü ve öğretmenlik yaptı.
• 1962-66 arasında Almanya'da bir fabrikada çalıştı.
• Yurda döndükten sonra İstanbul'da kendi kurduğu matbaayı işletti.
• Öyküleri Yeditepe, May, Halkın Dostları, Yeni a, Yazko Edebiyat dergilerinde yayımlandı.
• Konularını Urfa ve yöresinden alan öykülerin yer aldığı "Reşo Ağa" adlı kitabıyla tanındı (1968).
• 8 Ağustos 1998'de İstanbul'da öldü.

Aldığı Ödüller

• Kara Vagon — 1968 May Edebiyat Ödülü
• Kaçakçı Şahan — 1971 Sait Faik Hikâye Ödülü
• Darbe — 1990 Milliyet Yayınları Roman Yarışması Birincilik Ödülü
• Allah’ın Gölgesinde Koşanlar — 1991 Yunus Nadi Röportaj Ödülü

Sanat Anlayışı

• Toplumcu gerçekçi sanat anlayışına bağlıdır.
• Birçok türde eser verse de öykü yazarı olarak tanınmıştır.
• Öyküleri "olay hikayesi" türüne daha yakındır.
• Eserlerinin hemen hepsi otobiyografik özellik göstermektedir.
• Eserlerinde özellikle Güneydoğu Anadolu insanının yaşamını, töreden kaynaklı sorunları, ağalık düzenini, kan davalarını ve yörede yaygın olan kaçakçılığı işledi.
• Almanya’daki işçilerin toplumla uyumsuzluğunu ve iç çatışmalarını ele aldığı eserleri de vardır. "Türkler Almanya'da" adlı eseri bu konuyu ele alan ilk romandır.
• Yazarın ele aldığı diğer bir tema da evlilik kurumudur. 
• Evlilik temasını yine kendi hayatından yola çıkarak Halkalı Köle, Evlilik Şirketi ve Aile Savaşları adlı eserlerinde ele almıştır. 
• Eserlerini sade bir dille yazan yazar, yer yer yöre ağzına yer vermiştir.

Reşo Ağa (Öykü)

Kitaba adını veren bu öyküde Reşo Ağa’nın kızını kendi eliyle öldürmesi anlatılır. Kızı, devecisi tarafından kaçırılan Reşo Ağa, yaklaşık iki ay sonra kızını ve devecisini buldurtur. Devecisini öldürtmüştür. Kızını ise bağlarına götürerek kendi törelerine göre öldürür. Burada öykünün başlarında atılan düğüm, zorla kaçırılan kızın bulunup bulunmayacağıdır. Bu düğüm, öykünün sonunda Reşo Ağa’nın namusunu kirlettiği için (!) kızını kendi elleriyle öldürmesiyle çözümlenir.

Kaçakçı Şahan (Öykü)

Şahan, geçimini Türkiye-Suriye sınırında kaçakçılık yaparak sağlamaktadır. Türkiye'den aldığı malı Halep’te iki altın karşılığında satmıştır. Hikâye, Şahan’ın dönüş yoluyla başlar. Şahan sınırdan geçerken mayına basarak ölür. Kazandığı iki altını can çekişirken son bir çabayla ağzına atacaktır. Çünkü babasına kendisine bir şey olursa altınları almasını tembih etmiştir. Bir sonraki bölümde jandarmanın köye getirdiği ceset köyün ortasına konulmuş ve kimliğinin tespit edilmesi için köylüler meydana toplanmıştır. Ancak Şahan’ın ailesi dâhil köydeki hiç kimse cesedi teşhis etmez. Zira kimliği belirlenirse kaçakçının evi aranacak, hatta bundan sonraki olaylar için de ailesindeki herkes mimlenmiş olacaktır. Öykü, Şahan’ın babasının gece geç saatlerde jandarma karakoluna giderek oğlunun ağzındaki altınları almasıyla sona erer.

Eserleri

• Öykü: Reşo Ağa, Kara Vagon, Kaçakçı Şahan, Sahipsizler, Evlilik Şirketi, Beyaz Türkü, Alman Ekmeği, Dünyadan Bir Atlı Geçti, İnsan Posası, Demir Bebek, Mahşerin İnsanları, Bozkır Gelini
• Roman: Türkler Almanya’da, Halkalı Köle, Aile Savaşları, Ve Zalim ve İnanmış ve Kerbelâ, Darbe
• Röportaj: Harran, Yaman Göç, Allah’ın Gölgesine Koşanlar

İlgili Sayfa

👉 Toplumcu Gerçekçi Roman ve Hikaye

Yararlanılan Kaynaklar

• Bekir Yıldız’ın Türk Edebiyatındaki Yeri ve "Kaçakçı Şahan" Adlı Hikâyesinin Tahlili, Talat Aytan-Nail Güney
• Bekir Yıldız’ın Eserlerinde İzlek ve Yapı, Salim Durukoğlu
• Bekir Yıldız'ın Öykücülüğü, Sevgil Baskak
• Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi