İzzet Melih Devrim (1887-1966)

İzzet Melih

• Şair, roman ve oyun yazarı.
• 1887'de Kudüs'te doğdu.
• 1906'da Galatasaray Lisesinden mezun oldu.
• Reji İdaresinde çeşitli görevlerde bulundu (1906-25).
• Sonrasında bazı yabancı şirket ve bankalarda yönetim kurulu üyeliği yaptı (1925-40).
• 1938’de Fransızca üzerindeki çalışmalarından dolayı kendisine Paris Üniversitesi tarafından "edebiyat doktoru" ünvanı verildi.
• 1941'de Anadolu Ajansı Müdürlüğüne getirildi. 1948’de buradan emekli oldu.
• 1942’de Harp Akademisinde Fransızca dersleri vermek üzere görevlendirildi.
• 1950'den itibaren Yeni Sabah gazetesindeki köşesinde Batılı yaşam biçimi ve görgü kuralları üzerine yazılar yazdı.
• 1957’de Fransız Yazarlar Birliğinin daimi üyeliğine seçildi.
• 15 Haziran 1966'da öldü.

Sanat Anlayışı

• 1909'da Fecriati topluluğuna katıldı.
• Daha çok roman ve öykü yazarı olarak tanındı.
• Üslubu genel olarak süslü ve yapmacıktır.
• Eserlerinde genellikle kadın-erkek çatışması etrafında aşk temasını ele aldı.
• Edebiyat dünyasındaki asıl ününü Tezat adlı romanı ile kazandı.
• Fransızca yazdığı bir perdelik "Leyla" oyunu Almancaya ve İngilizceye çevrildi. Kadın haklarını ele alan bu oyun Fransızca olarak İstanbul’da sahnelendi.

Eserleri

• Oyun: Leyla
• Roman: Tezat, Sermed
• Öykü / Mektup / Mensur Şiirler: Hüzün ve Tebessüm
• Öykü / Denme / Gezi Yazıları: Her Güzelliğe Âşık

Roman Özetleri

Tezat

• Roman, iki kadın arasında kalan Naşit adındaki genç bir Türk subayının hikayesidir. 
• Romanda olaylar Naşit'in, nişanlısı Behire ile Batum’da âşık olduğu Miliça adlı bir Rus kızı arasında yaşadığı kararsızlıklar etrafında gelişir.
• Romanda milliyet ve din ile ilgili değerlendirmelerin dışında dönemin şartlarına da yer verilir. Eserde bir insanın kültürel köklerinden bağımsız hareket edemeyeceği düşüncesi ele alınır.
• Naşit'in Batum macerası, Rusların Osmanlıya karşı kazandıkları zaferi kutladıkları bir gece sona erer. Baloda Türkler hakkında söylenenler, Naşit'in yaşadıklarını sorgulamasına neden olacaktır.

Sermed

• Romanda Sermed adındaki genç bir yazarın Neyyire adındaki cariyeye duyduğu umutsuz aşk anlatılır. 
• Sermed; ince ruhlu, eser sahibi bir gençtir. Bir gün etraftaki evlerin birinden genç bir kızın şarkı söylediğini duyar ve sadece sesini duyduğu bu kıza âşık olur. Bir zaman sonra Neyyire ile tanışır ancak genç kız, yaşadığı konağın genç oğlunu sevmektedir. 
• Küçük Bey, bir süreden beri uzak olduğu konağa dönmüştür. Bu gelişmenin ardından Neyyire, açık yüreklilikle meseleyi Sermed’e açıklar ve kendinden uzak durmasını ister. 
• Ne yapacağını bilemeyen Sermed bunalıma girer. Sermed’in hâli en çok annesini ve yakın arkadaşı Suat’ı etkiler. Suat, Sermed'in annesine onu yurt dışına göndermenin iyi olacağını söyler. Yaşlı kadın kısıtlı imkânlarını zorlayarak oğlunu Avrupa'ya gönderir. 
• Önce Viyana’ya ardından da Paris’e giden Sermed, çareyi gece âlemlerinde arar. Neyyire’nin hayalinden kurtulmak için uğraşan Sermed’in bu yurt dışı macerası ancak beş ay sürer. Neyyire'den bir mektup almıştır. Mektupta Neyyire'nin o adamdan nefret ettiği fakat esir edici bir aşkla ondan ayrılamadığı yazmaktadır. Neyyire, mektubunda Sermed’i yakın bir dostu olarak görmek istediğini dile getirmesine rağmen Sermed, hemen İstanbul’a döner. Ancak yine umduğu karşılığı bulamaz. 
• Bütün ümitleri boşa çıkan Sermed intiharı bile düşünür ancak başaramaz. Hayata tutunmaya çalışarak bir başkasıyla evlenir. Neyyire de Paşa oğlu ile evlenir ancak acı dolu bir hayat sürer. 
• Seneler sonra Sermed ile Neyyire tekrar görüşür. Neyyire, tüm bu olanlardan pişmanlık duymaktadır. Sermed'in kendisini affetmesini ister. Bu görüşmeden bir hafta sonra Neyyire’nin ölüm haberi gelir.

İlgili Sayfa

👉 Fecriati Edebiyatı Özet

Yararlanılan Kaynaklar

• İzzet Melih Devrim’in Hayatı, Eserleri ve Edebiyata İlişkin Görüşleri, Erdoğan Kul
• Doğu’dan Batı’ya Yönelen İki Nefer: Şekip ve Naşit, Ece Serrican Kabalcı
• Türk Romanında Basın Hayatı (Başlangıcından II. Dünya Savaşı’na) Tayfun Haykır
• Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi C. 2. İstanbul: YKY
• İzzet Melih'in Sermed Adlı Romanının Çeviriyazı ve İncelenmesi, Cansu Oral