Ece Ayhan (1931-2002)

Ece Ayhan

• İkinci Yeni şairi.
• Tam adı Ece Ayhan Çağlar'dır. 
• 10 Eylül 1931’de babasının mal müdürü olarak çalıştığı Datça'da doğdu.
• 1959'da Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden mezun oldu.
• Bir süre kaymakamlık yaptı. 
• 1966'da devlet memurluğundan ayrılarak İstanbul'a yerleşti.
• Çevirmen, redaktör ve çeşitli dergilerde yönetici olarak çalıştı. Ancak maddi sıkıntılardan kurtulamadı.
• Uzun yıllar hastalıklarla boğuştu. 1974'te edebiyat ve kültür çevrelerinin girişimleriyle tedavi için İsviçre'ye gönderildi. 
• 1977’de yurda dönüp hayatını Çanakkale’de sürdürdü. 
• 12 Temmuz 2002’de kalmakta olduğu huzurevinde öldü.

Sanatçı Kişiliği

• “İkinci Yeni” yerine "Sivil Şiir" ya da "Sıkı Şiir" adlarını tercih etti.
• Günlük konuşma dilinin olanaklarını yetersiz bulan şair, alışılmamış bağdaştırmalar ile doğal dilin sınırlarını zorladı.
• Şiiri bir "imgeler sanatı" olarak gördü.
• Kapalı bir üsluba sahiptir.
• Şiirde her türlü denetim ve baskıyı reddetti.
• Geleneği, çağdaş sanatın önündeki en büyük engellerden biri olarak gördü.
• Şiir dili, okuyucuyu şaşırtma ve sarsma üzerine kuruludur.
• Sürrealist teknikleri şiirimize en ciddi biçimde uygulayan şairdir.
• Şiirlerinde; tarih, toplumsal değişme, çocuk-eğitim, karamsarlık-mutsuzluk, yalnızlık-korku, hayat kadınları-cinsellik temaları öne çıkar.

Eserleri

• Şiir Kitapları: Kınar Hanımın Denizleri, Bakışsız Bir Kedi Kara, Ortodoksluklar 50 Yaşında, Devlet ve Tabiat ya da Orta İkiden Ayrılan Çocuklar İçin Şiirler, Yort Savul, Zambaklı Padişah, Çok Eski Adıyladır, Kolsuz Bir Hattat

• Günlük: Başıbozuk Günceler

Şiirlerinden Örnekler

Yort Savul

Atlasları getirin! Tarih atlaslarını!
En geniş zamanlı bir şiir yazacağız

Harbi karşılık verecek ama herkes
Göğünde kuş uçurtmayan şu üç soruya:

Bir, yeryüzüne nasıl dağılmıştır
Tarihi düzünden okumaya ayaklanan çocuklar?

İki, daha yavuz bir belge var mıdır ha
Gerçeği ararken parçalanmayı göze almış yüzlerden?

Üç, Boğaziçi bir İstanbul ırmağıdır
Nice akar huruc alessultanlarda bayraksız davulsuz?

Nerede kalmıştık? Tarihe ağarken üç ağır yıldız
Sürünerek geçiyor bir hükümet kuşu kanatları yoluk

Çocuklar! ile bile muhbirler! ve bütün ahali!
Hep birlikte, üç kez, bağırarak, yazınız

Kurşun kalemle de olabilir
Yort Savul!

Sözcükler 

huruc allessultan: meşru hükumete karşı isyan
yort savul: yoldan kaç çekil, padişah geçerken halkı kenara çekmek için hizmetliler tarafından söylenen söz 

Mor Külhani 

1.Şiirimiz karadır abiler
Kendi kendine çalan bir davul zurna
Sesini duyunca kendi kendine güreşmeye başlayan
Taşınır mal helalarında kara kamunun
Şeye dar pantolonlu kostak delikanlıların şiiridir
Aşk örgütlenmektir bir düşünün abiler

2. Şiirimiz her işi yapar abiler
Valde Atik'de Eski Şair Çıkmazı'nda oturur
Saçları bir sözle örülür bir sözle çözülür
Kötü caddeye düşmüş bir tazenin yakın mezarlıkta
Saatlerini çıkarmış yedi dala gerilmesinin şiiridir
Dirim kısa ölüm uzundur cehennette herhal abiler

3. Şiirimiz gül kurutur abiler
Dönüşmeye başlamış Beşiktaşlı kuşçu bir babanın
Taşınmaz kum taşır mavnalarla Karabiga'ya kaçan
Gamze şeyli pek hoş benli son oğlunu
Suriye hamamında sabuna boğmasının şiiridir
Oğullar oğulluktan sessizce çekilmesini bilmelidir abiler

4. Şiirimiz erkek emzirir ağabeyler
İlerde kim bilir göz okullarına gitmek ister
Yanık karamelalar satar aşağısı kesik kör bir çocuğun
Kinleri henüz tüfek biçimini bulamamış olmakla
Tabanlarına tükürerek atış yapmasının şiiridir
Böylesi haftalık resimler görür ve bacaklanır abiler

5. Şiirimiz mor külhanidir abiler
Topağacından aparthanlarda odası bulunamaz
Yarısı silinmiş bir ejderhanın düzüşüm üzrc eylemde
Kiralık bir kentin giriş kapılarına kara kireçle
Şairlerin ümüğüne çökerken işaretlenmesinin şiiridir
Ayıptır söylemesi vakitsiz Üsküdarlıyız abiler

6. Şiirimiz kentten içeridir abiler
Takvimler değiştirilirken bir gün yitirilir
Bir kent ölümün denizine kayar dragomanlarıyla
Düzayak çivit badanalı bir kent nasıl kurulur abiler?

İlgili Sayfalar

• İkinci Yeni Hareketi

• Zambaklı Padişah

Yararlanılan Kaynak

• Ece Ayhan'ın Şiirleri Üzerine Bir Araştırma, Erdoğan Kul
• Ece Ayhan, Yort Savul, Adam Yayınları