Hakkındaki bilgiler, halk arasında dolaşan rivayetlerle şiirlerinden elde edilenlerden ibarettir.
Şiirlerinden adının Haydar olduğu anlaşılmaktadır.
16. yüzyıl başlarında Sivas'ın Yıldızeli ilçesinin Banaz köyünde doğduğu tahmin edilmektedir. Şair, soyunun Horasan'ın Hoy kasabasından geldiğini bir şiirinde "Benim aslım Horasan'dan Hoy'dandır" diyerek belirtir. Ataları muhtemelen Horasan'dan Hoy'a, oradan da Sivas'a göç etmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman'ın Bağdat'ı fethi (1534) üzerine söylediği şiir, Pir Sultan Abdal'ın Safevi taraftarlığı konusunda şüpheye yer bırakmaz.
Pir Sultan Abdal'ın şiirlerinde devamlı kavuşmayı arzuladığı şah, 1548’de Anadolu üzerine sefere çıkan Şah Tahmasb (saltanatı 1524-1576) olmalıdır.
Pir Sultan Abdal'ın ne zaman ve nerede öldüğü de kesin olarak belli değildir.
Onun ölümü üzerine çok sayıda rivayet bulunmaktadır. Pir Sultan Abdal'ın Safevi taraftarlığı ve bu taraftarlığı sebebiyle katılmış olabileceği birtakım kalkışmalar dolayısıyla Sivas’ta Hızır Paşa tarafından 1560 yılında astırıldığı rivayet edilmektedir.
Edebi Kişiliği
Coşkulu bir üsluba sahiptir.
Hz. Ali ve On İki İmamı konu aldığı şiirlerinyanı sıra şiirlerinde kendi kavgası ile yaşadığı dönemdeki çatışmaları da ele almıştır.
İnançlarını tavizsiz savunmuştur.
Bazı cönk ve mecmualarda kalan şiirleri daha çok sözlü belleklerde yaşatılarak günümüze ulaşmıştır.
Anadolu‘da Pir Sultan mahlasını kullanmanın zamanla bir gelenek haline gelmesi nedeniyle şiirlerinin sayısı hakkında bir fikir birliği yoktur.
Şiirlerini hece ölçüsü ile yazan Pir Sultan, genelde hece ölçüsünün 11’li ve 8’li kalıplarını kullanmıştır.
Diğer saz şairleri gibi daha çok yarım kafiyeyi tercih etmiştir.
Divan şiirinden pek etkilenmeyen Pir Sultan'ın aruz ölçüsüyle yazılmış şiiri yoktur.
Din dışı şiirler de söylemiştir.
Ancak daha çok nefesleriyle ün kazanmıştır.
Alevi geleneğindeki yedi ulu ozandan biridir (Diğerleri Nesimî, Hatayî, Fuzulî, Kul Himmet, Yemînî ve Vîranî’dir).
Şiirlerinde 16.yüzyılın konuşma dilini kullanır.
Sivas Ellerinde Sazım...
Kul olayım kalem tutan eline Kâtip ahvalimi Şah'a böyle yaz Şekerler ezeyim şirin diline Kâtip ahvalimi Şah'a böyle yaz
Allah'ı seversen katip böyle yaz Dün ü gün ol Şah'a eylerim niyaz Umarım yıkılsın şu kanlı Sivas Kâtip ahvalimi Şah'a böyle yaz
Sivas illerinde sazım çalınır Çamlı beller bölük bölük bölünür Ben dosttan ayrıldım bağrım delinir Kâtip ahvalimi Şah'a böyle yaz
Münafıkın her dediği oluyor Gül benzimiz sararuban soluyor Gidi Mervan şâd oluban gülüyor Kâtip ahvalimi Şah'a böyle yaz
Pir Sultan Abdal'ım hey Hızır Paşa Gör ki neler gelir sağ olan başa Hasret koydu bizi kavim kardaşa Kâtip ahvalimi Şah'a böyle yaz
Demedim mi
Güzel aşık cevrimizi Çekemezsin demedim mi Bu bir rıza lokmasıdır Yiyemezsin demedim mi
Yemeyenler kalır naçar Gözlerinden kanlar saçar Bu bir demdir gelir geçer Duyamazsın demedim mi
Çıkalım meydan yerine Gidelim Ali seyrine Can u başı Hak yoluna Koyamazsın demedim mi
Pir Sultan Ali şahımız Hakka ulaşır rahımız On iki imam penahımız Uyamazsın demedim mi
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.