YKS Edebiyat Türkçe: Azra Erhat (1915-1982)

Azra Erhat

Yazar, çevirmen.
6 Haziran 1915'te İstanbul'da doğdu.
Mütareke döneminde İngilizler evlerine el koyunca İzmir'e taşınmak zorunda kaldılar (1922).
Babası Avrupa'da iş bulunca Viyana'ya oradan da Belçika'ya taşındılar. İlk ve ortaöğrenimini Belçika'da yaptı.
1939'da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinden mezun oldu.
Fransızca, Almanca, İngilizce, Yunanca ve Latince öğrendi.
Aynı fakülteye "Klasik Filoloji" asistanı olarak girdi. 1946’da doçent oldu. 1948’de siyasi nedenlerle üniversiteden uzaklaştırıldı.
Yeni İstanbul ve Vatan gazetelerinde çalıştı (1949-56).
Milletlerarası Çalışma Bürosunda kütüphanecilik yaptı.
12 Mart (1971) askerî müdahalesinden sonra Ceza Kanunu’nun 141. maddesine aykırı eylemde bulunduğu iddiasıyla tutuklanarak yargılandı ve aklandı.
6 Eylül 1982'de öldü.

Ödülleri

Önemi

Gezi, deneme, çeviri ve anı gibi birçok türde eser verdi.
Özellikle Eski Yunan klasiklerinden yaptığı çevirilerle tanındı.
Gazetelerdeki yazılarını "Ayşe Nur" takma adıyla yazdı.
Hümanizm anlayışının önde gelen isimlerinden biridir.
Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) ve Sabahattin Eyüboğlu ile "Anadolu Hümanizmi" kavramını ortaya attı.
Türk kültürünün Anadolu’da yer almış eski uygarlıkların devamı olduğu iddiası ile Anadolu'nun Batı sahillerinde yer almış antik çağ uygarlıklarını yerinde incelediler.
Gezi türündeki "Mavi Yolculuk" ile "Mavi Anadolu" eserleri bu çalışmaların ürünüdür.
1972 yılında en önemli eserlerinden biri olan "Mitoloji Sözlüğü"nü yayımladı.
A. Kadir ile hazırladıkları "İlyada" ve "Odysseia" çevirileri büyük bir ilgi gördü.
1983’te Yazko Çeviri tarafından adına çeviri ödülü kondu.

Önemli Eserleri

Gezi: Mavi Anadolu, Mavi Yolculuk, Karya’dan Pamfilya’ya Mavi Yolculuk
Deneme: İşte İnsan (Ecce Homo), Sevgi Yönetimi
Sözlük: Mitoloji Sözlüğü
Mektup: Mektuplarıyla Halikarnas Balıkçısı
Anı: En Hakiki Mürşit
İnceleme-Araştırma: Sophokles: Hayatı, Sanatı ve Eserleri, Aristophanes, Yunus Emre, (S. Eyüboğlu ile), Hesiodos, Eseri ve Kaynakları, (S. Eyüboğlu ile), Pir Sultan Abdal, (S. Eyüboğlu ile), Sapho Üzerine Konuşmalar-Şiirlerinin Çevirileri
Çocuk Kitabı: Gül ile Söyleşi (Homeros’dan), Troya Masalları
Çeviri: Elektra (Sophokles), Devlet III (Eflatun), Versailles Tulûatı (Moliere), Barış (Aristophanes), Küçük Prens (A. de Saint-Exupéry), Şölen (Eflatun; S. Eyuboğlu ile), İlyada (Homeros; A. Kadir ile), Odysseia (Homeros; A. Kadir ile), Zincire Vurulmuş Prometheus (Aiskhylos)

İlgili Sayfa

Yararlanılan Kaynaklar