Şükufe Nihal Başar (1896-1973)

Şükufe Nihal

• Şair, yazar, öğretmen.
• 1896'da İstanbul'da doğdu.
• 1919'da Darülfünunun (İstanbul Üniversitesi) Coğrafya Bölümünden mezun oldu. İstanbul’daki çeşitli liselerde edebiyat ve coğrafya öğretmenliği yaptı.
• Kadın derneklerinde aktif görevler aldı.
• Gazete ve dergilerde kadın haklarıyla ilgili yazılar yazdı.
• 24 Eylül 1973'te İstanbul'da kaldığı huzurevinde öldü.

Sanat Anlayışı

• Şiir, hikaye, roman ve gezi türlerinde eserler verdi.
• Şair olarak tanındı.
• İlk şiirlerinde Servetifünun özellikle de Tevfik Fikret'in etkisindedir.
• "Hazan Rüzgarları" kitabıyla aruzu terk ederek hece ölçüsüne geçti.
• Kadın, vatan sevgisi, toplumsal sorunlar ve aşk şiirlerinde öne çıkan temalardır. Millî Mücadele döneminde yaşananları ve halkın ruh halini en iyi yansıtan şairlerden biridir.
• Aydın bir Türk kadını olarak "kadının sesini" duyurmaya çalıştı.
• Eserlerinde ezilen Anadolu kadınını yüceltti.
• Sıcak, samimi ve yalın bir Türkçe kullandı.
• Romanları teknik bakımdan zayıftır.
• "Yalnız Dönüyorum" romanı teknik bakımdan diğer romanlarına göre daha başarılıdır.
• Hikâye ve romanlarında kadın kahramanlar öne çıkar.
• Romanlarda aşk, ayrılık, Anadolu, Millî Mücadele, yanlış Batılılaşma ve eğitim temalarına ağırlık verdi.
• Romanlarının bir kısmı otobiyografik özellikler gösterir. 

Eserleri

• Şiir: Yıldızlar ve Gölgeler, Hazan Rüzgârları, Gayya, Su, Şile Yolları, Sabah Kuşları, Yerden Göğe
• Roman: Renksiz Istırap, Yakut Kayalar, Çöl Güneşi, Yalnız Dönüyorum, Çölde Sabah Oluyor (Kitap olarak basılmayanlar alınmamıştır)
• Hikaye: Tevekkülün Cezası
• Gezi: Finlandiya, Domaniç Dağlarının Yolcusu

Şiirlerinden...

Duymayan Kadına

Topla eteklerini yerlere sürünmesin,
Rüzgara cilvelenen tülleri görünmesin,
Köşede kar içinde can veren çocuklar var 

Süzülerek çıkarken bir barın kapısından,
Haberin yok yurdumun eleminden, yasından
Köşede kar içinde can veren çocuklar var 

Yerlere pırıltılar aksederken dizinden
Karlar göz göz olmuştur bir gözyaşı izinden
Köşede kar içinde can veren çocuklar var 

Tahammülüm yok artık çiçeklere, tüllere,
Yükselen gururunla, indir başını yere,
Köşede kar içinde can veren çocuklar var  (1930 Gayya)

Halide Nusret 

Hasta

Ölümden söz açmasın, söyleyin kuşlar ona;
Bilir nasıl yalnızdır Nihal, kalamaz sona
(...)

"Yoldayız" Şiirinden

Alp Er Tunga soyundan,
Oğuz boylarındanız;
Gittikçe kuvvet alan,
Kızıllaşan bir kanız;
Yan bakanlar oldu mu,
Yamanlardan yamanız!
Medeniyet, sanatta
İlk yol alanlardanız...
Göklere, ta göklere
Türk alnı değmez yere

"Bizim Destanımız"dan

(...)
O gün dünya anladı Türk ne demektir, nedir?
Beş gün beş gece süren bu cenk, bir efsanedir!
Bu mucize önünde akıllar donakalır;
Türk, çalınan malını alınca böyle alır
O gün, Dumlupınar'da bir tarih kapanarak
Yeni bir çağ açıldı güneş gibi yanarak
(...)

"Ayşe" Şiirinden

Erine eş olan sen, yurda evlat veren, sen;
Hamurunu pişiren, ekinini deren, sen;
Toprağa "Umay" gibi kanadını geren, sen;
Umut gibi her yerde kalbe dolansın, Ayşe
(...)

İlgili Sayfa

• Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir  

Yararlanılan Kaynaklar

• Kadın Şairde Kadın: Şükufe Nihal Başar, Türkan Yeşilyurt Kayhan
• Şükufe Nihal Başar (Hayatı ve Şiirleri), Fatih Arslan
• Şükufe Nihal'in Romanları ve Romancılığı, Salih Dizdar