1. Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde kurallı birleşik sıfat kullanılmıştır?
A) II'de B) III'te C) IV'te D) I'de E) V'te
A) II'de B) III'te C) IV'te D) I'de E) V'te
I. cümle
Kurallı birleşik sıfat yapmanın yollarından biri de sıfat tamlamalarının sonuna -li (-siz) eki getirmektir:
→ yüksek duvar: sıfat tamlaması
→ yüksek duvarlı (avlu): kurallı birleşik sıfat
Cevap D
Açıklamalar
Kurallı Birleşik Sıfatlar: Belli kurallara göre oluşturulan sıfatlardır. Kaynaşmış birleşik sıfatların aksine ayrı yazılırlar. Kurallı Birleşik Sıfatlar, aşağıda verilen kurallara göre kurulur:
a) Sıfat tamlamalarının sonuna -li (-siz) eki getirilerek yapılır: kısa saç-lı / çocuk
b) Sıfat tamlamalarında adla sıfatın yeri değiştirilerek ada bir uygun bir iyelik eki getirilerek yapılır: geniş balkon ⟶ balkonu geniş / ev
c) Asıl sayı sıfatlarıyla kurulmuş sıfat tamlamalarına -lik eki getirilerek kurulur: iki günlük / tatil
d) İkilemelere -li (-siz) eki getirilerek kurulur: evli barklı / adam
e) Renk isimleri sıfatlarla ek almadan birleşerek birleşik sıfat olur: koyu siyah / saçlar
f) Kimi isim tamlamaları sıfat görevinde kullanılabilir: deniz mavisi / gözler
Köylüleri çoluk çocuk çamur içinde görmek çok etkiledi onu. Zıvanadan çıktı. Ne güzel idare ediyordu. Şu hâle bakın. Anlatıyorum, anlatıyorum, vazgeç bu akıldan oğlum Fikret Bey diyorum. Susuyor, konuşmuyor.
2. Bu parçada, aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birleşik zamanlı eylem
B) Anlamca kaynaşmış birleşik eylem
C) Niteleme sıfatı
D) Belirtisiz isim tamlaması
E) İkileme
2. Bu parçada, aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birleşik zamanlı eylem
B) Anlamca kaynaşmış birleşik eylem
C) Niteleme sıfatı
D) Belirtisiz isim tamlaması
E) İkileme
2 / Çözüm
Birleşik zamanlı eylem — idare ed-iyor-du → hikâye birleşik zaman
Anlamca kaynaşmış birleşik eylem → zıvanadan çıkmak
Niteleme sıfatına örnek yok.
Belirtisiz isim tamlaması → çamur içi
İkileme → çoluk çocuk
Cevap C
Artık ne pencerem var seni koyacak
Ne masam
Sevgilim de yok bu şehirde
Çiçek seni alıp ne yapsam?
3. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Soru zamiri
B) Zaman zarfı
C) Tekrarlı bağlaç
D) Yönelme durum eki almış zamir
E) İyelik eki almış birden fazla isim
3 / Çözüm
Soru zamiri → ...ne (yapsam)
Zaman zarfı → artık
Tekrarlı bağlaç → ne pencerem var seni koyacak ne masam (ne...ne bağlacı)
Dizelerde yönelme durum eki almış zamire örnek yok.
İyelik eki almış birden fazla isim → pencerem, sevgilim
Cevap D
Oyun, hikâye, roman yazmadan yaşayabileceğimi sanmıyorum. Bakın, bu öyle bir zorunluluk ki bana rahat bir hayat sağlamaya başlayan avukatlığı bıraktırdı. Bir yerlerde üç beş saat eğlenemez, boş oturamaz hâle geldim. En büyük zevkim odama kapanıp yazmak yazmak!
4. Bu parçada, aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birden fazla sıfat tamlaması
B) Niteleme sıfatını niteleyen zarf
C) Yönelme durum eki almış zamir
D) Yapım eki almış birden fazla sözcük
E) Ayrılma durum eki almış sözcük
A) Birden fazla sıfat tamlaması
B) Niteleme sıfatını niteleyen zarf
C) Yönelme durum eki almış zamir
D) Yapım eki almış birden fazla sözcük
E) Ayrılma durum eki almış sözcük
4 / Çözüm
Birden fazla sıfat tamlaması → bu öyle bir zorunluluk, rahat bir hayat, rahat bir hayat sağlamaya başlayan avukatlığı, üç beş saat, büyük zevkim...
Niteleme sıfatını niteleyen zarf → en büyük zevk
Yönelme durum eki almış zamir → bana
Yapım eki almış birden fazla sözcük → zorunluluk, avukatlık, büyük, yazmak...
Ayrılma durum eki almış sözcüğe örnek yok.
Cevap E
Bir gece yatağında uyuyordun
Uyanıverdin birden, sessiz dünyaya
Bir rüyanın parçasıydı gözlerini açan
Ve karanlık içindeydi odan
Seni gören ben değildim
5. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Belirtili isim tamlaması
B) Durum zarfı
C) Birleşik zamanlı eylem
D) Tezlik eylemi
E) Sayı sıfatı
5 / Çözüm
Belirtili isim tamlaması → rüyanın parçası
Durum zarfı → birden (uyanıverdin)
Birleşik zamanlı eylem → uyu-yor-du-n (hikâye birleşik zaman)
Tezlik eylemi → Uyanıverdin (-ivermek)
Sayı sıfatına örnek yok.
Cevap E
6. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Tamlayanı düşmüş isim tamlaması vardır.
B) "bakan" sözcüğü sıfat-fiildir.
C) Birden fazla sıfat tamlaması vardır.
D) Yüklem, ek-eylemle çekimlenmiş bir isimdir.
E) Edat grubu kullanılmıştır.
6 / Çözüm
Tamlayanı düşmüş isim tamlamasına örnek yok.
"bak-an" sözcüğü sıfat-fiildir.
Sıfat tamlamaları: büyük ev, sıvasız ev, iki katlı sıvasız ev, iki katlı sıvasız evin üst katındaki cadde, büyük evin karşısındaki iki katlı sıvasız evin üst katındaki caddeye bakan oda, on beş gün...
Yüklem, ek-eylemle çekimlenmiş bir isimdir: boştu (boş idi)
Edat grubu: on beş günden beri
Cevap A
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde fiilimsi yoktur?
A) Öldük ölümden bir şeyler umarak
Bir büyük boşlukta bozuldu büyü
B) Çek ciğerlerine, bir nefes daha çek
Bu rüzgâr her vakit böyle esmeyecek
C) Sen, kaçan bir ürkek ceylansın dağda
Ben, peşine düşmüş bir canavarım
D) Ben en hakir bir insanı kardeş sayan bir ruhum
Ben de esir yaratmayan bir Tanrı’ya iman var
E) Yalnız kurt kaf dağında hangi izin üstünde
Ağaran şafaklara bu kan nerden damlıyor
7 / Çözüm
A — umarak (zarf-fiil)
B — yok
C — kaçan (ceylan) , peşine düşmüş (canavar)
D — sayan (ruhum), esir yatamayan (Tanrı)
E — ağaran (şafaklara)
Cevap B
(I) Nasıl anmazsın o çocukluk günlerini
Dalda bülbülü (II) vardı, gökte beyaz bulutu
Annem vardı, babam vardı
Bahçemizde, ılık, uzayan günlerdi (III) yaz
Bir (IV) beyaz alemdi kış
Başkaydı güneşi, böyle değildi ayı
(V) Artık istemiyorum yaşamayı
Bir gün ver bana Tanrım
Ta çocukluğumdan kalmış
8. Yukarıda verilen dizelerde numaralanmış sözcükler, türleri bakımından ikişerli eşleştirilse sözcüklerden hangisi dışarıda kalır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Dalda bülbülü (II) vardı, gökte beyaz bulutu
Annem vardı, babam vardı
Bahçemizde, ılık, uzayan günlerdi (III) yaz
Bir (IV) beyaz alemdi kış
Başkaydı güneşi, böyle değildi ayı
(V) Artık istemiyorum yaşamayı
Bir gün ver bana Tanrım
Ta çocukluğumdan kalmış
8. Yukarıda verilen dizelerde numaralanmış sözcükler, türleri bakımından ikişerli eşleştirilse sözcüklerden hangisi dışarıda kalır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
8 / Çözüm
nasıl (anmazsın) → soru zarfı
artık → zaman zarfı
vardı / var idi ("yok" sözcüğünün zıt anlamıyla kullanılmış) → isim
yaz → isim
beyaz / âlem → sıfat
Cevap D
Türklerde toplu olarak yemek yeme (I) geleneği oldukça eskilere dayanır. (II) İnsanların özel (III) günleri ile ilgili kutlamalar ile dinî veya toplumsal kökenli bayramlarda yiyecek ve içecekler kendine özgü kurallar içinde (IV) konuklara ikram edilmiştir. Günümüzde bu (V) geleneklerin pek çoğu hâlen devam etmektedir.
9. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. sözcük, üçüncü tekil kişi iyelik eki almıştır.
B) II. sözcük, tamlayan eki almıştır.
C) III. sözcük, üçüncü çoğul kişi iyelik eki almıştır.
D) IV. sözcük, yapıca türemiş bir isimdir.
E) V. sözcük, isim tamlamasında tamlayan görevindedir.
A) I. sözcük, üçüncü tekil kişi iyelik eki almıştır.
B) II. sözcük, tamlayan eki almıştır.
C) III. sözcük, üçüncü çoğul kişi iyelik eki almıştır.
D) IV. sözcük, yapıca türemiş bir isimdir.
E) V. sözcük, isim tamlamasında tamlayan görevindedir.
A — yemek yeme geleneğ-i → iyelik eki (tamlanan eki)
B — insanlar-ın özel günleri → tamlayan eki (ilgi hâli eki)
C — insanların özel gün-ler-i → çokluk eki + belirtme eki
D — konuklara > kon-uk → fiilden isim yapan yapım eki (türemiş isim)
E — geleneklerin pek çoğu → belirtili isim tamlaması
tamlayan tamlanan
Cevap C
Küçük gümüşten derelerdin sen, akıp gittin
İnce ince
Yitirdim seni
Daldırdım ellerimi gölgeni tutamadım
Bırakmadın yüzünü sularda bile
10. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Bağlaç
B) Zarf görevinde ikileme
C) Ek eylem
D) Yeterlik fiili
E) İyelik eki almış birden fazla sözcük
Dizelerde bağlaç yok.
Zarf görevinde ikileme: ince ince (akıp gittin)
Ek eylem: derelerdin (dereler idin)
Yeterlik fiilinin olumsuz hâli: tutamadım (tutabilmek)
İyelik eki almış birden fazla sözcük: (benim) ellerim, (senin) gölgen, (senin) yüzün
Cevap A
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birden fazla isim tamlaması vardır?
A) Bir ışıkla yanmadan uzak çamların dibi
Karanlık pencereme atıldı bir yarasa
B) Rabbim, nihayet sana itaat edeceğiz
Artık ne kin ne haset ne de yaşamak hırsı
C) Bu akşam, artık seni anmayan İstanbul'un
Bomboş bir camiinde uyumak istiyorum
D) Şu fakir mahallede bir göz evim olsaydı
Nasıl sevinç içinde çıkardım şu yokuşu
E) Çiçeğin rengi soldu, bitti şarkısı kuşun
Yol tenha, dal mecalsiz, su durgun
11 / Çözüm
A — çamların dibi
B — yaşamak hırsı
C — İstanbul'un bomboş bir camii
D — sevinç içinde
E — çiçeğin rengi, kuşun şarkısı
Cevap E
(I) Hanımı da Resul Efendi gibi ufak tefekti biriydi. (II) Süt beyazı bir başörtü bağlardı. (III) Büyük gözleri, kederli dururdu. (IV) Üsteki iki dişi dudaklarının üstüne taşıyordu. (V) Ama nedense bu, ona çirkinlik vermiyor; aksine onu güzelleştiriyordu.
12. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması yoktur?
A) III B) V C) II D) IV E) I
12 / Çözüm
I — ufak tefek biri
II — süt beyazı bir başörtü
III — büyük gözleri
IV — üsteki iki dişi
V — sıfat tamlaması yok
Cevap B
Tam on yıllık bir hasretti bu. Her gecesi ve her günü yalnız bir kalbe adanmış, bütün hayaller ve umutları yalnız bir surete kilitlenmiş bir aşktı. Sonu gelmeyen yollar gibi hep bir ufku bekleyen düşünceler arasında geçen on yıl...
13. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Zarf-fiil
B) Belgisiz sıfat
C) Kurallı birleşik sıfat
D) Benzetme edatı
E) İşaret zamiri
13 / Çözüm
Zarf-fiile örnek yok.
Belgisiz sıfat → her (gecesi), her (günü), bütün (hayaller)
Kurallı birleşik sıfat → on yıllık (hasret)
Benzetme edatı → gibi
İşaret zamiri → bu
Cevap A
Sibel çok mutluydu, gümüş rengi bir elbise ile üzerine örgü bir etol giymişti, bu nişanın bizimkine örnek olacağını düşündüğü için her şeyle ilgileniyor, herkese sokuluyor, sürekli gülümsüyordu.
14. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) İlgi zamiri
B) Dönüşlülük zamiri
C) Belgisiz zamir
D) Kurallı birleşik sıfat
E) Türemiş sıfat
14. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) İlgi zamiri
B) Dönüşlülük zamiri
C) Belgisiz zamir
D) Kurallı birleşik sıfat
E) Türemiş sıfat
14 / Çözüm
İlgi zamiri → bizimkine (bizim nişana)
Dönüşlülük zamiri yok (kendi)
Belgisiz zamir → herkese
Kurallı birleşik sıfat → gümüş rengi bir elbise
Türemiş sıfat → ör-gü (etol) → fiilden isim yapan yapım eki
Cevap B
(I) Buz gibi havanın odaya dolduğunu hissedince pencereyi kapadı. (II) Birden karnının acıktığını hissetti. (III) Bugün öğle yemeği bile yememişti. (IV) Odanın kapısını kilitleyip anahtarı cebine koydu. (V) Bu, belki de yalnız kendine ait bir şeye sahip olmanın verdiği bir histi.
15. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
15 / Çözüm
I — Buz gibi / hava (nasıl hava?)
II — (kendi) karnı
III — bugün (ne zaman yemedi?)
IV — "Neyi cebine koydu?" → anahtar-ı (belirtme durum eki)
V — Bu cümledeki tek bağlaç: de
Not: "yalnız" sözcüğü "ama" ya da "fakat" anlamıyla kullanıldığında bağlaç olur.
Cevap E
(I) Burası, yuvarlak bir odaydı. (II) Odanın, kulenin tepesinde olduğunu tavandaki kubbeden anlıyordum. (III) Oda, ötekilerin aksine çok güzel döşenmişti. (IV) Duvar kenarlarında muhteşem koltukların gölgeleri belli oluyordu. (V) Kubbenin altında, yani odanın tam ortasında, bir masa üzerinde hafif hafif yanan bir yağ kandili vardı.
16. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
16 / Çözüm
I — yuvarlak bir oda
II — tavandaki kubbe
III — sıfat tamlamasına örnek yok.
IV — muhteşem koltuklar
V — bir masa
Cevap C
Hiçbiri bu korkusunu ötekine söylemeye cesaret edemiyordu. Kim bilir, belki de öbürünün yanlış anlayacağından çekiniyordu. İçlerinde bu ayrılık korkusu büyüdükçe bunu bir şekilde diğerine söylemek için düşünmeye başladılar.
17. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Niteleme sıfatı
B) Yeterlik eylemi
C) Belgisiz zamir
D) İşaret zamiri
E) Farklı türlerde eylemsi
15. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede edat grubu sıfat olarak kullanılmıştır.
B) II. cümlede tamlayanı düşmüş isim tamlaması kullanılmıştır.
C) III. cümlede birleşik sözcük zarf tümleci görevindedir.
D) IV. cümlede "anahtarı" sözcüğü belirtme durum eki almıştır.
E) V. cümlede birden fazla bağlaç kullanılmıştır.
B) II. cümlede tamlayanı düşmüş isim tamlaması kullanılmıştır.
C) III. cümlede birleşik sözcük zarf tümleci görevindedir.
D) IV. cümlede "anahtarı" sözcüğü belirtme durum eki almıştır.
E) V. cümlede birden fazla bağlaç kullanılmıştır.
15 / Çözüm
I — Buz gibi / hava (nasıl hava?)
II — (kendi) karnı
III — bugün (ne zaman yemedi?)
IV — "Neyi cebine koydu?" → anahtar-ı (belirtme durum eki)
V — Bu cümledeki tek bağlaç: de
Not: "yalnız" sözcüğü "ama" ya da "fakat" anlamıyla kullanıldığında bağlaç olur.
Cevap E
(I) Burası, yuvarlak bir odaydı. (II) Odanın, kulenin tepesinde olduğunu tavandaki kubbeden anlıyordum. (III) Oda, ötekilerin aksine çok güzel döşenmişti. (IV) Duvar kenarlarında muhteşem koltukların gölgeleri belli oluyordu. (V) Kubbenin altında, yani odanın tam ortasında, bir masa üzerinde hafif hafif yanan bir yağ kandili vardı.
16. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
16 / Çözüm
I — yuvarlak bir oda
II — tavandaki kubbe
III — sıfat tamlamasına örnek yok.
IV — muhteşem koltuklar
V — bir masa
Cevap C
Hiçbiri bu korkusunu ötekine söylemeye cesaret edemiyordu. Kim bilir, belki de öbürünün yanlış anlayacağından çekiniyordu. İçlerinde bu ayrılık korkusu büyüdükçe bunu bir şekilde diğerine söylemek için düşünmeye başladılar.
17. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Niteleme sıfatı
B) Yeterlik eylemi
C) Belgisiz zamir
D) İşaret zamiri
E) Farklı türlerde eylemsi
17 / Çözüm
A — Niteleme sıfatına örnek yok.
B — Yeterlik eyleminin olumsuzu → cesaret edemiyordu (edebilmek)
C — Belgisiz zamir → hiçbiri
D — İşaret zamiri → ötekine ("Öteki" ve "beriki" sözcükleri, gösterdikleri varlığın adıyla kullanıldıklarında işaret sıfatı olur.)
E — Farklı türlerde eylemsi → söylemeye, söylemek, düşünmeye (isim-fiil); anlayacağından (sıfat-fiil), büyüdükçe (zarf-fiil)
Cevap A
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.