AYT Edebiyat

Konu Anlatımı İndir



Sayfamızdaki ders notlarını shopier.com üzerinden güvenle indirebilirsiniz!

AYT EDEBİYAT DERS NOTLARI (PDF)

Şiir Bilgisi

Dosya şu başlıklardan oluşmaktadır:
Giriş / Şiir ve Zihniyet, Şiirde Gelenek, Şiir Dili, İmge, Şiirde Tema ve Konu, Şiirde Yapı (Nazım Birimi, Nazım Şekli ve Nazım Türü), Şiirde Ahenk (Ölçü, Uyak-Redif, Uyak Çeşitleri, Uyak Düzenleri, İç Kafiye, Aliterasyon-Asonans, Tekrir, Cinas, Akis) ve Şiir Türleri.
22 sayfadan oluşan dosyayı bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

Edebi Sanatlar

Otuz söz sanatı 200'den fazla örnekle açıklanmıştır. 27 sayfadan oluşan dosyayı bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

Laytmotif Nedir?

Müzikten edebiyata geçmiş bir anlatım tekniğidir.
"Öncü motif" ya da "ana motif" olarak da ifade edilir.
Laytmotif, özellikle roman ve hikâyede ana duygu ya da düşünceyi ifade etmek için eserde sık sık tekrarlanan sözcük, sözcük grubu ya da cümledir.
Başka bir deyişle eserde anahtar rol üstlenen sembolik söz kalıplarıdır.

Gurbet Kuşları

Orhan Kemal'in 1962 tarihli devam romanı.
Eser, "Bereketli Topraklar Üzerinde" adlı romanın devamıdır.
İlk romanda çalışmak için köyünden Çukurova'ya giden İflahsızın Yusuf’un gurbette yaşadıkları anlatılırken bu romanda oğlu Memed'in İstanbul’daki yaşamı ele alınmıştır.
Romanda köyden kentte göç ve bunun doğurduğu sonuçlar büyükşehirde yaşanan ahlaki yozlaşmayla birlikte ele alınmıştır.
Romanda olaylar siyasi çekişmelerin arttığı Demokrat Parti iktidarı (1950-1960) yıllarında İstanbul’da geçmektedir.

Özet

Roman, Sivas’ın bir köyünden çalışmak için İstanbul’a gelen Memed’in hikâyesidir. Memed, Bereketli Topraklar Üzerinde adlı romanda Çukurova’ya çalışmaya giden üç arkadaştan biri olan Yusuf'un oğludur.
Eşini kaybeden İflahsızın Yusuf, o yıl çalışmak Çukurova’ya gitmek istemez. Çünkü annelerini kaybeden dört çocuğu vardır. Bu nedenle gurbete büyük oğlu Memed’i göndermeye karar verir. Ancak Memed’in hedefi Çukurova değil İstanbul’dur.

Mai ve Siyah

Halit Ziya Uşaklıgil
Halit Ziya Uşaklıgil'in 1896-1897 yıllarında Servet-i Fünun dergisinde tefrika edilen romanı.
Mai ve Siyah, bir hayal kırıklığının romanıdır.
Mai (mavi) hayali, siyah ise gerçekleri temsil etmektedir. 
Roman boyunca hayaller gerçeklerle çatışır.
Romanın ana karakteri Ahmet Cemil, romantik ve hayalperest bir tiptir. En büyük hayali bir şiir kitabı çıkararak para ve şöhrete kavuşmaktır.
Bir diğer hayali de yakın arkadaşı Hüseyin Nazmi’nin kız kardeşi Lamia ile evlenmektir. Ancak aşk teması romanda ikinci planda kalır.
Ahmet Cemil, romanın sonunda iki cephede de hayatın acı gerçekleri karşısında hayal kırıklığına uğramaktan kurtulamayacaktır.
O, bir anlamda Servetifünun neslinin bir sembolüdür.
Eser, dönemin edebi tartışmalarını ortaya koyması bakımından da önemli bir kaynaktır.
Romanda mekân, kişi ve olay unsurları realist roman anlayışına uygun olarak işlenmiştir.
Romanda hâkim bakış açısı kullanılmıştır.

İlgi Zamiri ile Sıfat Yapan -ki Ayrımı

İlgi Eki (Zamiri)
  • Adların yerini tutan "-ki" ekine ilgi zamiri denir. 
  • İlgi zamiri, belirtili isim tamlamalarında tamlanan durumundaki adın yerini tutar:

Benim yiyeceğim → Benimki aslan ağzında.

Sizin eviniz → Sizinki biraz daha geniş sanki.

Senin saçın → Seninki kadar kıvırcık değil.

  • İlgi zamiri tamlayan ekinden (ilgi hâli ekinden) sonra gelir:
Örnek: benimki, seninki, onunki, Ahmet'inki, sınıfınki, bizimki, sizinki, onlarınki...

Uyarı: Türkçede tamlayan eki (ilgi hâli eki) -in'dir. Ancak "ben" ve "biz" zamirlerinde tamlayan eki -in yerine -im kullanılır.

Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Konu Testi 2

Erken Cumhuriyet Dönemi komedi yazarlarından biridir. Osmanlı sarayının, bürokrasinin, aile hayatının, din kurumunun, gelenek ve göreneklerin karikatürize edilmiş sahneleri oyunlarının değişmez temalarını oluşturur. Oyunlarında geleneksel Türk tiyatrosundan yararlanan yazar, Şinasi’nin açmış olduğu “töre komedisi” çığırını sürdürmüştür. 
1. Parçada sözü edilen yazarımız aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şahabettin Süleyman
B) Musahipzâde Celal
C) Müfit Ratip
D) Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Hamdullah Suphi Tanrıöver

İhsan Oktay Anar (1960)

  • İhsan Oktay Anar
    Roman yazarı, akademisyen.
  • 21 Kasım 1960'ta Yozgat'ta doğdu.
  • 1893’te Kazan’dan İstanbul’a göçen bir aileye mensuptur.
  • Babası Mehmet Sait Bey, Tekelde müskirat (alkollü içecekler) eksperidir.
  • İlk ve orta öğrenimini İzmir'de tamamladı.
  • Karşıya Erkek Lisesinden atıldığı için liseye Akşam Lisesinde devam etti: "Okuldan kaçıp kütüphaneye gidiyordum. Milli Kütüphaneye gidiyordum. Okuldan kaçıyor, orada okuyordum. Maupassant, Çehov, Gogol. Bir gün eve okuldan atıldığım haberi geldi, devam etmediğim için..."

Babürname

Babür Şah
  • Babür Şah'ın hatırat (anı) türündeki eseri.
  • Orta Asya Türkçesinin önemli mensur (düzyazı) eserlerinden biridir.
  • Babürname, hatıratın yanı sıra günlük, seyahat ve otobiyografi gibi türlere ait özellikler de gösterir.
  • Eser, Babür'ün 12 yaşında Fergana tahtına çıkışından ölümünden bir yıl öncesine kadar geçen zamanı içermektedir (1494-1529).
  • Babür'ün askerî, siyasi, edebî ve özel hayatı hakkında bilgiler içeren eser, yıllara göre bölümlenmiştir.
  • Babürname, ülkeden ülkeye yapılan yolculuk ve seferlerin anlatıldığı bölümlerde bir seyahatnameye dönüşür. Babür, gezip gördüğü yerleri eserinde tüm ayrıntılarıyla (âdetleri, doğal güzellikleri, bitki örtüsü, hayvanları..) tasvir etmiştir.
  • Kimi zamanda bir tezkireci ya da ansiklopedi yazarı gibi devrinin alimleri, şairleri, şeyhleri, musikişinasları hakkında bilgiler vermiştir.

Yeniçeriler

Ahmet Mithat Efendi
Ahmet Mithat Efendi’nin 1871 tarihli uzun hikâyesi / romanı.
Eser, yazarın Letaif-i Rivayat serisi içinde yayımlanmıştır.
Eserin türünün ne olduğu (roman / hikâye) tartışmalı bir konudur.
Edebiyatımızda genel olarak Namık Kemal'in Cezmi adlı romanı ilk tarihî roman olarak kabul edilmektedir. Ancak Yeniçeriler'i roman olarak kabul eden edebiyat tarihçileri eseri ilk tarihî roman olarak göstermektedir.
Eserde olaylar I. Abdülhamit (öl.1789) ve III. Selim'in (öl.1807) saltanat yılları içinde geçer (1774-1807). Yazar, eseriyle birçok açıdan bozulan, başına buyruk hareket eden ve devlet içinde devlet hâline gelen yeniçerileri bir aile dramı üzerinden anlatmaya çalışmıştır.