Konu Anlatımı İndir



AYT EDEBİYAT DERS NOTLARI (PDF)

Şiir Bilgisi

Dosya şu başlıklardan oluşmaktadır:
Giriş / Şiir ve Zihniyet, Şiirde Gelenek, Şiir Dili, İmge, Şiirde Tema ve Konu, Şiirde Yapı (Nazım Birimi, Nazım Şekli ve Nazım Türü), Şiirde Ahenk (Ölçü, Uyak-Redif, Uyak Çeşitleri, Uyak Düzenleri, İç Kafiye, Aliterasyon-Asonans, Tekrir, Cinas, Akis) ve Şiir Türleri.
22 sayfadan oluşan dosyayı bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

Edebi Sanatlar

Otuz söz sanatı 200'den fazla örnekle açıklanmıştır. 27 sayfadan oluşan dosyayı bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

İlgi Zamiri ile Sıfat Yapan -ki Ayrımı

İlgi Eki (Zamiri)
  • Adların yerini tutan "-ki" ekine ilgi zamiri denir. 
  • İlgi zamiri, belirtili isim tamlamalarında tamlanan durumundaki adın yerini tutar:

Benim yiyeceğim → Benimki aslan ağzında.

Sizin eviniz → Sizinki biraz daha geniş sanki.

Senin saçın → Seninki kadar kıvırcık değil.

  • İlgi zamiri tamlayan ekinden (ilgi hâli ekinden) sonra gelir:
Örnek: benimki, seninki, onunki, Ahmet'inki, sınıfınki, bizimki, sizinki, onlarınki...

Uyarı: Türkçede tamlayan eki (ilgi hâli eki) -in'dir. Ancak "ben" ve "biz" zamirlerinde tamlayan eki -in yerine -im kullanılır.

Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Konu Testi 2

Erken Cumhuriyet Dönemi komedi yazarlarından biridir. Osmanlı sarayının, bürokrasinin, aile hayatının, din kurumunun, gelenek ve göreneklerin karikatürize edilmiş sahneleri oyunlarının değişmez temalarını oluşturur. Oyunlarında geleneksel Türk tiyatrosundan yararlanan yazar, Şinasi’nin açmış olduğu “töre komedisi” çığırını sürdürmüştür. 
1. Parçada sözü edilen yazarımız aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şahabettin Süleyman
B) Musahipzâde Celal
C) Müfit Ratip
D) Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Hamdullah Suphi Tanrıöver

İhsan Oktay Anar (1960)

  • İhsan Oktay Anar
    Roman yazarı, akademisyen.
  • 21 Kasım 1960'ta Yozgat'ta doğdu.
  • 1893’te Kazan’dan İstanbul’a göçen bir aileye mensuptur.
  • Babası Mehmet Sait Bey, Tekelde müskirat (alkollü içecekler) eksperidir.
  • İlk ve orta öğrenimini İzmir'de tamamladı.
  • Karşıya Erkek Lisesinden atıldığı için liseye Akşam Lisesinde devam etti: "Okuldan kaçıp kütüphaneye gidiyordum. Milli Kütüphaneye gidiyordum. Okuldan kaçıyor, orada okuyordum. Maupassant, Çehov, Gogol. Bir gün eve okuldan atıldığım haberi geldi, devam etmediğim için..."

Babürname

Babür Şah
  • Babür Şah'ın hatırat (anı) türündeki eseri.
  • Orta Asya Türkçesinin önemli mensur (düzyazı) eserlerinden biridir.
  • Babürname, hatıratın yanı sıra günlük, seyahat ve otobiyografi gibi türlere ait özellikler de gösterir.
  • Eser, Babür'ün 12 yaşında Fergana tahtına çıkışından ölümünden bir yıl öncesine kadar geçen zamanı içermektedir (1494-1529).
  • Babür'ün askerî, siyasi, edebî ve özel hayatı hakkında bilgiler içeren eser, yıllara göre bölümlenmiştir.
  • Babürname, ülkeden ülkeye yapılan yolculuk ve seferlerin anlatıldığı bölümlerde bir seyahatnameye dönüşür. Babür, gezip gördüğü yerleri eserinde tüm ayrıntılarıyla (âdetleri, doğal güzellikleri, bitki örtüsü, hayvanları..) tasvir etmiştir.
  • Kimi zamanda bir tezkireci ya da ansiklopedi yazarı gibi devrinin alimleri, şairleri, şeyhleri, musikişinasları hakkında bilgiler vermiştir.

Yeniçeriler

Ahmet Mithat Efendi
Ahmet Mithat Efendi’nin 1871 tarihli uzun hikâyesi / romanı.
Eser, yazarın Letaif-i Rivayat serisi içinde yayımlanmıştır.
Eserin türünün ne olduğu (roman / hikâye) tartışmalı bir konudur.
Edebiyatımızda genel olarak Namık Kemal'in Cezmi adlı romanı ilk tarihî roman olarak kabul edilmektedir. Ancak Yeniçeriler'i roman olarak kabul eden edebiyat tarihçileri eseri ilk tarihî roman olarak göstermektedir.
Eserde olaylar I. Abdülhamit (öl.1789) ve III. Selim'in (öl.1807) saltanat yılları içinde geçer (1774-1807). Yazar, eseriyle birçok açıdan bozulan, başına buyruk hareket eden ve devlet içinde devlet hâline gelen yeniçerileri bir aile dramı üzerinden anlatmaya çalışmıştır.

Cumhuriyet Dönemi Roman Konu Testi 4

II. Meşrutiyet'in ilanından sonra yazı hayatına atılan yazar; roman, hikâye, tiyatro ve hatıra türlerinde çok sayıda eser vermiştir. Daha çok romanları ile edebiyatımızda önemli bir yer edinen yazarın romanlarında olduğu gibi hikâyelerinde de önce ferdiyetçi bir çizgide hareket ettiği görülür. Ancak özellikle Balkan Savaşları ile toplumsal meselelere yönelecektir.
1. Aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edilen yazara ait değildir?
A) Seviyye Talip
B) Heyula
C) Kadınlar Tekkesi
D) Kalp Ağrısı
E) Tatarcık

Yılkı Atı

Abbas Sayar
Nail Abbas Sayar'ın ilk romanıdır.
İlk olarak 1954'te yazarın çıkardığı yerel gazetede tefrika edilen roman ancak 1970'te basılabilmiştir.
Yılkı, doğaya başıboş bırakılan at ya da eşek demektir.
Yılkı Atı, Türk edebiyatında kahramanları atlar olan ilk romandır.
Romanda, yılkıya bırakılan bir atın doğadaki yaşam savaşı anlatılır. Romandaki at, bir anlamda tüm olumsuz şartlara rağmen hayata tutunmaya çalışan insanları temsil eder. Romanda, yazarın bir roman kahramanı gibi ele aldığı atın başından geçen olaylar anlatılır. Arka planda köy halkının yoksulluğu ve çaresizliğinin işlendiği eserde sadece atlar değil, doğadaki diğer varlıklar da insanlara ait özelliklerle betimlenmiştir.

Kısa Özet

Romanda olaylar Doru Kısrak’ın sahibi İbrahim tarafından yılkıya bırakılmasıyla başlar. Kış mevsiminde atın verdiği yaşam savaşıyla devam eder. Doru Kısrak, baharda sahibine görünmeden tayını da alarak ortadan kaybolur. Roman, İbrahim’in bu durumdan duyduğu pişmanlık ve öfkeyle biter.

Bir Kaz Aldım Ben Karıdan

Bir kaz aldım ben karıdan
Boynu da uzun borudan
Kırk abdal kanın kurutan
Kırk gün oldu kaynatırım kaynamaz

Sekizimiz odun çeker
Dokuzumuz ateş yakar
Kaz kaldırmış başın bakar
Kırk gün oldu kaynatırım kaynamaz