 |
| L. N. Tolstoy |
Savaş ve Barış, Anna Karenina ile birlikte yazarın üç büyük romanından biridir.
Tolstoy, romanda ortaya koyduğu fikirleri sebebiyle Ortodoks Kilisesi tarafından aforoz edilmiştir.
Yazar eseriyle dönem Rusya’sının içinde bulunduğu durumu (ceza hukuku, hapishanelerdeki durum, toplumsal-dinî yapı, toprak mülkiyeti, hükumet politikaları...) gözler önüne serer.
Roman, Nehludov adlı kahramanın yıllar önce işlediği bir hata ile yüzleşerek ruhunu arındırma yolunda sarf ettiği çabayı anlatır.
Roman, Nehludov’un jüri üyesi olduğu bir davada cinayet ve hırsızlık suçlarından yargılanan Katyuşa Maslova ile karşılaşmasıyla başlar.
Nehludov’un karşılaştığı kişi, yıllar önce birlikte olduğu hizmetçi Katyuşa’dan başkası değildir.
Nehludov zengin ve soylu bir aileden gelen bir prenstir. O yıllarda üniversitede okumakta, okumuş olduğu eserlerden etkilenerek sahip olduğu ufak tefek toprakları köylülere dağıtmaktadır. 19 yaşındayken tez çalışması yapmak üzere Katyuşa'nın da çalıştığı halalarının evinde toprak mülkiyeti üzerine çalışmalar yapmaktadır. Halalarında kaldığı süre boyunca Katyuşa (Maslova) ile aralarında masumane bir aşk yaşanır.
Geçen üç sene zarfında Nehludov değişmiş, lüks bir yaşam sürmeye başlamıştır. Bu değişimin sebebi ise artık kendisine inanmayı bırakıp başkalarına inanmaya onların doğrularına göre yaşamaya başlamasıdır. Yani kolay olanı seçmiştir. Toplum tarafından dışlanmayan, herkesçe normal kabul edilen hatta takdir edilen bir yaşam sürmeye başlamıştır. Nehludov subay olarak birliğe katılacaktır ve yol üzeri olduğu için halalarına da uğrar. Burada Katyuşa'yı görünce eski öğrencilik yıllarını anımsar. Ancak ruhu o kadar kirlenmiştir ki eskiden Katyuşa'ya karşı duyduğu masum sevgi bile onun için bir anlam ifade etmez. İlk fırsatta kızı baştan çıkarır, sabah uyanınca gitmeden önce Katyuşa’ya 100 ruble bırakır. İçi rahatlamasa da konuyu çok düşünmemiş ve bir zaman sonra da unutmuştur. Katyuşa ise hamile kalmış, kendisine iftira atılarak hizmetçi olduğu evden kovulmuştur. Sonrasında da büyük bir yoksulluk içine düşerek çocuğunu kaybetmiştir. Birkaç yerde daha çalışmayı denese de evinde çalıştığı kişilerin tacizlerine maruz kalmış, en sonunda da hayat kadını olmuştur.
Nehludov, kendini kaptırdığı eğlenceli yaşamında bir kez bile olsun hatırlamadığı kadını mahkemede karşısında görünce geçmişiyle yüzleşir. Katyuşa'nın kötü yola düşmesinde kendisinin suçlu olduğunu hissederek hatasını telafi etmeye çalışır.
Nehludov'un geçmişiyle yüz yüze gelmesi, bir zamanlar toprak üzerine savunduğu düşüncelerden uzaklaştığının farkına varmasını da sağlar. Üniversite yıllarında toprak mülkiyeti üzerine okuduklarının etkisi altında kalarak feodal düzenin kötülüğünü ve haksızlığını idrak eder. Nehludov, mensubu olduğu soylu toplumun bütün özelliklerine karşı büyük bir tiksinti duymaya başlar. Katyuşa'yı kurtarmak için elinden geleni yapar.
Dava konusu olay ise şu şekilde gelişmiştir:
"Zengin bir tüccar müşteri olarak gelmiş ve Maslova’yı istemiştir. Maslova ile birlikte otele gelmiş ve daha sonra Maslova'dan çantasından para getirmesini talep etmiştir. Otel çalışanı olan Boçkova ve Kartinkin ile Maslova daha önceden tanışmaktadır. Maslova onlara müşteriden çok sıkıldığını söylemiştir. Çantadan para alırken çantanın para ile dolu olduğunu gören otel çalışanları Maslova’ya eğer istiyorsa ona uyku ilacı verebileceğini söylemişler ve Maslova da kabul etmiştir. Hâlbuki uyku ilacı değil zehir vermişlerdir. Ve bu sebeple tüccar zehirlenerek ölmüş, iki otel çalışanı ise çantadaki parayı çalmıştır."
Katyuşa masum olmasına rağmen mahkemedeki çarpık düzen genç kadının dört yıl kürek cezasıyla sürgüne gönderilmesine neden olur.
Nehludov, onunla evlenerek birlikte Sibirya’ya sürgüne gitmek ister. Ancak kadınlık gururu incinen ve hayatına başka bir yön veren Katyuşa, Nehludov ile evlenmeyi kabul etmez. Mahkumlarla Sibirya'ya kadar giden Nehludov, ruhuna işleyen hatanın günahından arınmaya çalışırken geçmişinde ertelediği başka düşünceleri yeniden açığa çıkar. Toprağını köylülere dağıtır, cezaevinde haksız yere yargılanan mahkumlara yardım etmeye çalışır.
İlgili Sayfa
👉 Eser Özetleri
Eser, özellikle ceza hukukuna yöneltilmiş acı bir eleştiridir. Tolstoy'un romanın başkarakteri Nehludov vasıtasıyla bu konuyla ilgili olarak ortaya koyduğu fikir şöyledir: "Suç, bireylerin kişiliklerinden, ruhsal özelliklerinden ya da biyolojik yapılarından kaynaklanan bir seçim değil, maddi temelleri bulunan toplumsal bir olgudur."
Konu
Roman, Nehludov adlı kahramanın yıllar önce işlediği bir hata ile yüzleşerek ruhunu arındırma yolunda sarf ettiği çabayı anlatır.
Özet
Roman, Nehludov’un jüri üyesi olduğu bir davada cinayet ve hırsızlık suçlarından yargılanan Katyuşa Maslova ile karşılaşmasıyla başlar.
Nehludov’un karşılaştığı kişi, yıllar önce birlikte olduğu hizmetçi Katyuşa’dan başkası değildir.
Nehludov zengin ve soylu bir aileden gelen bir prenstir. O yıllarda üniversitede okumakta, okumuş olduğu eserlerden etkilenerek sahip olduğu ufak tefek toprakları köylülere dağıtmaktadır. 19 yaşındayken tez çalışması yapmak üzere Katyuşa'nın da çalıştığı halalarının evinde toprak mülkiyeti üzerine çalışmalar yapmaktadır. Halalarında kaldığı süre boyunca Katyuşa (Maslova) ile aralarında masumane bir aşk yaşanır.
Geçen üç sene zarfında Nehludov değişmiş, lüks bir yaşam sürmeye başlamıştır. Bu değişimin sebebi ise artık kendisine inanmayı bırakıp başkalarına inanmaya onların doğrularına göre yaşamaya başlamasıdır. Yani kolay olanı seçmiştir. Toplum tarafından dışlanmayan, herkesçe normal kabul edilen hatta takdir edilen bir yaşam sürmeye başlamıştır. Nehludov subay olarak birliğe katılacaktır ve yol üzeri olduğu için halalarına da uğrar. Burada Katyuşa'yı görünce eski öğrencilik yıllarını anımsar. Ancak ruhu o kadar kirlenmiştir ki eskiden Katyuşa'ya karşı duyduğu masum sevgi bile onun için bir anlam ifade etmez. İlk fırsatta kızı baştan çıkarır, sabah uyanınca gitmeden önce Katyuşa’ya 100 ruble bırakır. İçi rahatlamasa da konuyu çok düşünmemiş ve bir zaman sonra da unutmuştur. Katyuşa ise hamile kalmış, kendisine iftira atılarak hizmetçi olduğu evden kovulmuştur. Sonrasında da büyük bir yoksulluk içine düşerek çocuğunu kaybetmiştir. Birkaç yerde daha çalışmayı denese de evinde çalıştığı kişilerin tacizlerine maruz kalmış, en sonunda da hayat kadını olmuştur.
Nehludov, kendini kaptırdığı eğlenceli yaşamında bir kez bile olsun hatırlamadığı kadını mahkemede karşısında görünce geçmişiyle yüzleşir. Katyuşa'nın kötü yola düşmesinde kendisinin suçlu olduğunu hissederek hatasını telafi etmeye çalışır.
Nehludov'un geçmişiyle yüz yüze gelmesi, bir zamanlar toprak üzerine savunduğu düşüncelerden uzaklaştığının farkına varmasını da sağlar. Üniversite yıllarında toprak mülkiyeti üzerine okuduklarının etkisi altında kalarak feodal düzenin kötülüğünü ve haksızlığını idrak eder. Nehludov, mensubu olduğu soylu toplumun bütün özelliklerine karşı büyük bir tiksinti duymaya başlar. Katyuşa'yı kurtarmak için elinden geleni yapar.
Dava konusu olay ise şu şekilde gelişmiştir:
"Zengin bir tüccar müşteri olarak gelmiş ve Maslova’yı istemiştir. Maslova ile birlikte otele gelmiş ve daha sonra Maslova'dan çantasından para getirmesini talep etmiştir. Otel çalışanı olan Boçkova ve Kartinkin ile Maslova daha önceden tanışmaktadır. Maslova onlara müşteriden çok sıkıldığını söylemiştir. Çantadan para alırken çantanın para ile dolu olduğunu gören otel çalışanları Maslova’ya eğer istiyorsa ona uyku ilacı verebileceğini söylemişler ve Maslova da kabul etmiştir. Hâlbuki uyku ilacı değil zehir vermişlerdir. Ve bu sebeple tüccar zehirlenerek ölmüş, iki otel çalışanı ise çantadaki parayı çalmıştır."
Katyuşa masum olmasına rağmen mahkemedeki çarpık düzen genç kadının dört yıl kürek cezasıyla sürgüne gönderilmesine neden olur.
Nehludov, onunla evlenerek birlikte Sibirya’ya sürgüne gitmek ister. Ancak kadınlık gururu incinen ve hayatına başka bir yön veren Katyuşa, Nehludov ile evlenmeyi kabul etmez. Mahkumlarla Sibirya'ya kadar giden Nehludov, ruhuna işleyen hatanın günahından arınmaya çalışırken geçmişinde ertelediği başka düşünceleri yeniden açığa çıkar. Toprağını köylülere dağıtır, cezaevinde haksız yere yargılanan mahkumlara yardım etmeye çalışır.
İlgili Sayfa
👉 Eser Özetleri
👉 Tolstoy
👉 Hacı Murat Özet
Yararlanılan Kaynaklar
Nehludov'un Ruhsal Değişimi Işığında Tolstoy'un Dünya Görüşü, Rahman Özdemir-Özlem Ünsal
Realist Romandan Postmodern Romana: Roman Kahramanının Zaman ve Mekândaki Konumu, Devrim Özkan
Tolstoy’un Diriliş Romanı Çerçevesinde Ceza Hukukuna Kısa Bir Eleştiri, Yağmur Türkeş
Tolstoy’un Diriliş’inde Suç ve Ceza, Elif Buyruk
Yararlanılan Kaynaklar
Nehludov'un Ruhsal Değişimi Işığında Tolstoy'un Dünya Görüşü, Rahman Özdemir-Özlem Ünsal
Realist Romandan Postmodern Romana: Roman Kahramanının Zaman ve Mekândaki Konumu, Devrim Özkan
Tolstoy’un Diriliş Romanı Çerçevesinde Ceza Hukukuna Kısa Bir Eleştiri, Yağmur Türkeş
Tolstoy’un Diriliş’inde Suç ve Ceza, Elif Buyruk
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.