Nergisi (? - 1635)

  • 17. yüzyıl divan şair ve yazarı.
  • Bosna doğumlu sanatçının asıl adı Mehmet'tir.
  • Müderrislik ve kadılık yaptı.
  • IV. Murat tarafından Revan seferine vakanüvis olarak davet edildi. Bu sefer sırasında Gebze yakınlarında atından düşerek öldü.
Sanat Anlayışı
  • Süslü nesrin önemli isimlerinden biridir.
  • Mensur hamsesi ile tanınır. Bir şairin beş mesnevisini karşılamak için kullanılan "hamse" kavramı, Nergisi ile farklı bir boyuta ulaşır. Nergisi hikayelerini nesirle (düzyazı) yazmıştır. 
  • Hamsesinde yer alan Meşakku'l-Uşşak ve Nihalistan mensur hikâye geleneğinin önemli eserleridir. İki eser de modern hikâyeciliğin habercisi sayılabilecek tekniklere sahiptir.
  • Hikayeleri dönemin sosyal hayatını yansıtması bakımından orijinallik gösterir.
  • Eserlerinde şahsi gözlem ve deneyimlerinden yararlanmıştır.  
  • Dili oldukça sanatlı ve ağırdır.
  • Şiirlerinde daha sade bir dil kullansa da nesirdeki başarısını yakalayamaz.
Hamse'de Yer Alan Eserler
  • Meşakku’l-Uşşâk: Eserde birbirinden bağımsız on aşk hikayesi vardır. Yaşanmış olayları anlatan bu hikâyelerde sanatçının yaşadığı çevrenin ve dönemin izleri vardır. 
  • Nihalistan: Sanatçının ustalık dönemi eseridir. Yirmi beş hikayeden oluşan eserde cömertliğe, aşka, ahlaka ve tövbeye dair hikaye ve fıkralar vardır.
  • İksir-i Saadet: Tercümedir. Eser, içine serpiştirilen şiirlerle zenginleştirilmiştir.
  • Kanunü’r-Reşâd: Siyasetname türündeki eser, bir tercümedir.
  • Gazavât-ı Mesleme: Tarihî olaylar yanında birtakım masal unsurları da içeren tercüme bir eserdir.
Diğer Eserleri
  • Münşeat: Yüksek rütbedeki kişilere ya da makamlara mektup yazarken dikkat edilmesi gereken hususlar üzerine yazılmıştır.
  • Horosnâme: Horozla tilki hikâyesinden ibaret olan mensur bir hikayedir.  
İlgili Sayfa
Yararlanılan Kaynaklar
  • Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Nihat Sami Banarlı
  • Nergisi’nin Meşâkku’l-Uşşâk’ında Osmanlı Toplum Hayatından Yansımalar, Bahir Selçuk
  • TDV İslam Ansiklopedisi Nergisi Maddesi, Süleyman Çaldak

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretmemiz için yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.