Yine Zevrak-ı Derunum (Günümüz Türkçesi)

Yine zevrak-ı derûnum kırılıp kenâre düşdü
Dayanır mı şîşedir bu reh-i seng-sâra düşdü

O zamân ki bezm-i cânda bölüşüldü kâle-i kâm
Bize hisse-i mahabbet dil-i pâre pâre düşdü

Gehi zîr-i serde desti geh ayağı koltuğunda
Düşe kalka hasta-i gam der-i lutf-ı yâra düşdü

Erişip bahâra bülbül yenilendi sohbet-i gül
Yine nevbet-i tahammül dil-i bî-karâra düşdü

Meh-i burc-ı ârızında gönül oldu hâle mâ’il
Bana kendi tâli’imden bu siyeh sitâre düşdü

Süzülüp o çeşm-i âhû dedi zevk-ı vasla yâ Hû
Bu değildi niyyetim bu yolum intizâra düşdü

Reh-i Mevlevîde Gâlib bu sıfatla kaldı hayrân
Kimi terk-i nâm u şâna kimi i’tibâra düşdü

Şeyh Galip

Sözcükler

zevrak: kayık, sandal, zemzem konulan kap
derun: gönül
kenâr: deniz kıyısı, köşe, uç
seng-sâr: taşlık yer
bezm-i cân: can meclisi, ruhlar meclisi
kâle-i kâm: dilek kumaşı
hisse-i mahabbet: sevgi payı
dil: gönül
pare pare: parça parça
geh: bazı
zîr-i serde: başın altı (Kamus-u Türkî)
desti: testi
gam: keder, üzüntü
der: kapı
lütuf: Önem verilen birinden gelen yardım, ihsan
der-i lutf-ı yâr: sevgilinin lütuf kapısı
nevbet-i tahammül: tahammül nöbeti
dil-i bî-karâr: kararsız gönül
meh: ay
burc: yıldız kümesi (sönmüş bir yıldız, ayın yüzeyindeki siyah nokta)
ârız: yanak
hâle: Ayın çevresinde görülen ışık çemberi
mâil: eğimli, istekli
tali': talih, baht
siyeh: siyah
sitâre: yıldız
çeşm: göz
âhu: ceylan
çeşm-i âhû: ceylan gözlü
zevk-ı vasl: kavuşmanın tadı
ya Hû: Ey Allah'ım, Ya Allah
niyyet: niyet
intizâr: bekleme, yolunu gözleme
reh: yol
hayrân: şaşkın, çok beğenen
terk-i nâm u şân: adını ve şanını terk etme
i’tibâr: itibar, saygınlık

Günümüz Türkçesiyle
(Serbest Çeviri)

Gönül teknem yine kırılıp kıyıya düştü
Dayanır mı camdandır bir taş kalbe düştü

Kısmetlerin bölüşüldüğü can meclisinde
Sevgiden payımıza parça parça gönül düştü.

Kâh testi omzunda kâh kadehi koltuğunda
Bu âşık düşe kalka sevgilinin kapısına düştü

Baharın gelmesiyle bülbül güle kavuştu
Tahammül nöbeti yine kararsız gönle düştü.

Gönül sevgilinin yanağındaki bene kapıldı
Ayışığı varken bana bir siyah yıldız düştü

Kavuşacakken ceylan gözlerini süzüp Allah dedi
İstediğim bu değildi, bana yine beklemek düştü

Mevlevilik yolunda Galip bu işlere şaştı kaldı
Kimi namını terk etti kimi de itibardan düştü

İlgili Sayfalar

Divan Şiiri Örnekleri

Şeyh Galip

Yararlanılan Kaynak

Orijinal Metin "Şeyh Galip'in Düştü Redifli Gazelinin Şerhi ve Yapısalcılık Açısından İncelenmesi, Ali Rıza Özuygun-Habibe Baysan" adlı makaleden alınmıştır.