Atalar Sözü Destanı

Tut atalar sözünü kalb-i selim ol
Gönülden gönüle yol var demişler
Gider yavuzluğun tab-ı halim ol
Sarp sirke kabına zarar demişler

Bilirsin alçağa akmadır su
Kâmilin cahile nasihati bu
İkrarını gözet olma abesgû
Birdir iman ile ikrar demişler

Akıbet-endiş ol gönül dibelik
Yetişmez mi sana numunelik
Kaçan lori kuşu bulsa bir kemik
Evvel ölçer sonra yutar demişler

Her kâra uzatma elin eteğin
Yelkovana döner ahir emeğin
Nitekim şaşkını gölde ördeğin
Başın kor kıçından dalar demişler

Aldanma cihanın sakın varına
Bir nefesi verme cihan varına
Bugünün işini koyma yarına
Yar yıkıldığı gün tozar demişler

Kestim bu arsada ben de bir boyun
Meydan-ı hünerde gel sen de soyun
Feleğin zoruna dayanmaz oyun
Katı zor oyunu bozar demişler

Çoktur bu âlemde boşa yelenler
Nerde bilenler ile bilmeyenler
Böyledir kaide dağdan gelenler
Bağda olanları kovar demişler

Dediler bu pendi sordumsa kime
Tuz ekmek bilmeze hâline deme
Kül kömür ye namert lokmasın yeme
Gün olur başına kakar demişler

Abestir her vara yoğa koşanlar
Gâhi doğru gâhi eğri eşenler
Ağlamak ne demek kendi düşenler
İki gözden bile çıkar demişler

Arz eyle bu pendi kendi özüne
Dost addetme her güleni yüzüne
İncinme dostunun doğru sözüne
Doğru söz insana batar demişler

Darb-ı mesellerle eylersen amel
Kırkların birine olursun bedel
Usulü manayı bilmeyen echel
Solağına davul çalar demişler

Bir mürşid-i kâmil bulmayanlara
Pirler nasihatin almayanlara
Sözünün ispatı olmayanlara
Bir dipsiz kile boş ambar demişler

Eşkin at yanına bağlansa güre
Huy alır huyundan ol göre göre
Hizmet eyler isen eyle bir ere
Su aktığı yere akar demişler

Çarşı-yı dehirde nice toz kopar
Ol vakti gözeten çok takye kapar
Helalzade gelir pazarlık yapar
Haramzade pazar bozar demişler

Âdet-i hak budur ezel ü âbâd
Kul kula sebeptir ey dil-i nâşâd
Bâye gedâ hizmet etmeden murâd
Bal tutan parmağın yalar demişler

Dilden ister isen gıll ü gış gide
Metâ-ı râzını açma hâside
Kıyma müşteriye az al fâide
Alan da satan da umar demişler

Yâr ile ettiğin kavle ver karar
Kâr etmezsen bari eyleme zarar
Aza kanaat et olma tamahkâr
Ucuz satan tizcek satar demişler

Ham tamâı gel terk eyle erken
Elimden çıkmasın der isen örken
Deve âhu gibi boynuz ararken
İki kulaktan da çıkar demişler

Hileyi irtikâp etme kıl hazer
Denilsin namına bir er oğlu er
Sen elin kapısın kakarsan eğer
El de senin kapın kakar demişler

Irzıyla varamaz eşkıya eve
Uslu gez kim seni kâmiller seve
Hardan büyük at var attan da deve
Deveden de büyük fil var demişler

Güneş balçık ile sıvanmaz ey dil
Bîzeban da olsa bellidir kâmil
Kendinden gayrıyı beğenmez cahil
Kendi çalar kendi oynar demişler

Tȃlib-i marifet çekerse emek
Yüğrük at artırır yemin giderek
Şaire ses ile saz ü söz gerek
Yalınız taş olmaz duvar demişler

Kûy-i dilârâya eylersen akın
Hele gâfil olma etrafa bakın
Karda yürü izin belirtme sakın
Arif olur il tiz duyar demişler

Doyar mı can u dil bûs ü kenare
Hicrân-ı aşk ile leb pâre pâre
Nem giderse gitsin visal-i yâre
Bir arzu hezâran dinar demişler

Yüzüm yerde tenim hâk ile yeksan
Serim gavgalarda halim perişan
Gözlerim cemâl-i cânâna hayran
Gönül masumdur umar demişler

Gerek şâki olsun gerekse said
Kereminden Kerim eylemez baid
Böyledir Mevla'dan kesme sen ümid
Gün doğmadan neler doğar demişler

Kanaat kıl lokma-i ruz u şebe
Eller konar topladığın zehebe
Bilirsin atalarımız bir tepe
Yıkılır bir dere dolar demişler

Yırtıcı kuşların ömürleri az
Bir tek ipte iki cambaz oynamaz
Şâhrâhta kuyuyu kâmetince kaz
Ezkaza ayağın kayar demişler

Levnî nasâyihi pirlerin böyle
Durûb-u emsali nazm ile söyle
Meydȃn- ı hünerde ağırlık eyle
Ağır basar yeğni kalkar demişler

Levnî (18. yüzyıl)

İlgili Sayfalar

👉 Levnî (18. yy)

👉 Halk Şiiri Örnek Metinler

Yararlanılan Kaynaklar

Türk Halk Şiiri, Mustafa Sever
Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Cem Dilçin