- Örneklendirme, misal getirme.
- Konuyu pekiştirmek amacıyla bir atasözü ya da atasözü değerini taşıyan bir ifade kullanmak.
- Şiirin içinde verilen darbımeseller (atasözleri) vezne uydurulmak için bir takım ifade değişikliklerine uğrayabilir, hatta farklı kelimeler ile beyitte yer alabilir.
- Kimi zaman ibarenin atasözü olduğuna dair “meşhurdur, meseldir, zira, elbette, nitekim” gibi kelimeler de kullanılabilir.
- Uyarı: Atasözü olmamakla birlikte atasözü gibi ifade edilen hikmetli düşünceler de bu sanata dâhildir.
Örnekler:
Bu eski meseldir söylenir gerçek
Takdire zevâl var tedbir de gerek
Karpuz kesmek ile soğumaz yürek
Susalığı kandırmaz kan demişler
Yolunca yap imeceyi geziği
Sıranı gözetle bozma diziyi
Sürüden ayrılan körpe kuzuyu
Ya kurt kapar ya kuş kapar demişler
"Balık baştan kokar" bunu bilmemek
Seyrâni gâfilin ahmaklığından
Kirpikleri uzundur yârin hayâle sığmaz
Meşhûr bir meseldir mızrak çuvala sığmaz
Bed-asla necâbet mi verir hiç üniforma
Zer-dûz palan vursan eşek yine eşektir
Açıklaması: Aslı kötü olana yücelik mi verir hiç üniforma, eşeğe altın işlemeli semer de vursan eşek yine eşektir.
Ayînesi iştir kişinin lâfa bakılmaz
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde
Geçme namert köprüsünden ko aparsın su seni
Yatma tilki gölgesinde ko yesin aslan seni
Açıklaması: Mert olmayan adamın köprüsünden geçeceğine bırak su alsın götürsün seni, tilki ile arkadaşlık kuracağına bırak yesin aslan seni.
Olamaz kimse cezâ -yı amelinden sâlim
Her kişi ḳazdıgı çâha yine kendüsi düşer (çah: kuyu)
Açıklaması: Hiç kimse amelinin cezasından kaçamaz, her kişi kazdığı kuyuya yine kendisi düşer.
Er ölür nâmı ḳalur at ölür meydânı
Eyüler iylük ile yâd olunur tâ mahşer
Açıklaması: Er ölür namı kalır, at ölür meydanı, iyiler mahşere kadar iyilikle anılır.
İlgili Sayfalar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme
Yorumlarınız bizim için önemli. Lütfen yorum yaparak daha iyi içerikler üretmemiz için bize destek olunuz.