Cinas
- Bir şiirde anlamları
farklı sözcükler arasındaki yazılış ve söyleyiş benzerliğidir.
- Bu sözlerin isim veya fiil olması ya da kelime köküne getirilen birtakım eklerle meydana getirilmiş olması durumu değiştirmez.
- Cinaslı sözcükler dize sonlarına gelirse - ki çoğunlukla da bu tür örnekler görülür - cinaslı uyak oluşturur.
Örnekler
Kuleden
Ses geliyor kuleden
O kaş o göz değil mi?
Beni sana kul eden
Neden kondun a bülbül kapımdaki asmaya
Ben yârimdem ayrılmam götürseler asmaya
Benim için her bir sözün kıymetlidir bir inciden
Gözyaşlarım akıtma gel, odur bu gönlüm inciden
Gayet çoktur değil benim yaram az
Bana yârdan gayri cerrah yaramaz
Germ ü serdine bakılmaz bu fenâ dünyanın
Eyleme vaktini zayi deme kış yaz, oku yaz
Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok geç
Bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç
Güle naz
Bülbül eyler güle naz
Girdim bir dost bağına
Ağlayan çok gülen az
Ne Ömer Hayyam ol şarapla yıkan
Ne Âşık Ferhat ol dağları yıkan
Ey kimsesizler el veriniz kimsesizlere
Onlardır ancak el verecek kimse sizlere
Yaram sızlar
Ok değmiş yara sızlar
Yaralının halından
Ne bilsin yarasızlar
Söylerken o sözleri kızardı
Hem hazzeder ah hem kızardı
Kısmetindir gezdiren yer yer seni
Arşa çıksa akıbet yer yer seni
Bir evde dü zen olsa
Olmaz o evde düzen (dü: iki, zen: kadın)
Bir güzel şûha dedim ki iki gözün sürmelidir
Dedi vallahi seni Hind'e kadar sürmelidir
Her nefeste işledim ben bir günâh
Bir günâh için demedim bir gün âh
Ey yanağı al ve giydiği al
Ala gözlüm etme can almağa al
Al ile buseni aldım dostum
Ger peşiman oldun ise yine al
("al" sözcüğü dörtlükte üç farklı anlamda cinaslı kullanılmıştır: sırasıyla renk, hile ve almak eylemi)
Gül erken
Bilmem ki yaz mı gelmiş
Niçin açmış gül erken
Aklımı kayıp ettim
Nazlı yârim gülerken
Geçtikçe bembeyaz gezinenler üçer beşer
Bildim ki âhiret denilen yerdedir beşer
İlgili Sayfalar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme
Yorumlarınız bizim için önemli. Lütfen yorum yaparak daha iyi içerikler üretmemiz için bize destek olunuz.