Divan Şiiri Karma Test 1

1. Aşağıda verilen divan şiiri nazım şekilleri nazım birimlerine göre ikişerli eşleştirilirse hangisi dışarıda kalır?
A) Müstezat  
B) Tuyuğ  
C) Murabba  
D) Kaside 
E) Muhammes

Yoluna cânın veren cân-bâz imiş
Işk eri ma’şûkına dem-sâz imiş
Gizleyim der idi âşık râzını
Göz yaşı, yüz sarısı gammâz imiş

2. Yukarıda verilen dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şarkı
B) Tuyuğ
C) Kıta
D) Gazel
E) Mesnevi

3. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi parantez içerisinde verilen ile uyuşmamaktadır?
A)Kasidenin asıl ve en uzun bölümüdür. Bu bölümde şair kasideyi kime sunacaksa onun yüceliklerini, başarılarını, erdemlerini anlatıp övgüsünü yapar. (methiye)
B)Divan edebiyatında at için yazılan kaside. Söz konusu edilen atlar olağanüstü özelliklere sahip olarak gösterilirler. Bu tür şiirlerde çoğu zaman o ata binen padişahın övgüsü içerisinde at ele alınıp anlatılır. (rahşiye)
C)Bir gazeli her beyitinin başına başka bir şair tarafından aynı vezinde üç mısra eklemek suretiyle yapılır (tahmis)
D)Osmanlı saray düğünleri ve şenlikleri hakkında manzum veya mensur biçimde yazılan eser. (şehrengiz)
E)Divan şiirinde ölen birinin ardından duyulan üzüntüyü dile getirmek ve o kişinin iyi taraflarını anlatmak üzere yazılan lirik şiirlerdir. (mersiye)

Kârım isyan heman Allah'ım
İşim olmakda yaman Allah'ım
Kaldı hayran dil ü can Allah'ım
Cürmüm olur mu nihan Allah'ım
Sana her halim ayan Allah'ım
Meded Allah'ım aman Allah'ım

4. Yukarıya bir bendi alınmış olan bu şiirin nazım türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Naat
B) Mersiye
C) Münacat
D) Fahriye
E) Mevlit

17.yüzyılda övgü ve yergileriyle dikkat çeken şair, kaside nazım şeklinin Türk şiirindeki tartışmasız en büyük şairidir. Erzurum doğumlu olan şairin asıl adı Ömer'dir. Şair özellikle IV. Murat döneminde saraydan büyük iltifat ve himaye görmüştür. Vezir, sadrazam ya da şeyhülislam olmuş devlet adamlarını bile çekinmeden hicvetmesi ve bu nedenle öldürülmüş olması hayatı ve şahsiyeti etrafında devamlı bir ilgi uyandırmıştır.
5. Yukarıda verilen paragrafta tanıtılan şair hangi kimdir?
A) Nabi
B) Nefi
C) Baki
D) Taşlıcalı Yahya
E) Nedim

6.Aşağıdakilerden hangisinde bir sanatçı, kendisine ait olmayan bir yapıtla birlikte verilmiştir? 

A) Süleyman Çelebi – Vesiletü’n Necat
B) Mevlâna – Divan-ı Kebir
C) Baki – Su Kasidesi
D) Ahmet Paşa – Kerem Kasidesi
E) Taşlıcalı Yahya – Yusuf ile Züleyha


I. 14. yy. sanatçısı olan Şeyyat Hamza, Türk edebiyatının bilinen ilk Yusuf ile Züleyha mesnevisinin sahibidir.
II. Taşlıcalı Yahya’nın konusu İstanbul’da geçen Şah u Geda adlı mesnevisi beşeri aşktan ilahî aşka geçişi anlatır.
III. 15. yy.ın gazel alanındaki üstadı olan, melikü’ş şuara diye anılan Necati Bey’in eserlerinde mahallîleşme akımının ilk izleri görülür.
IV. Hamse sahibi olan 16. asrın mesnevi alanındaki en ünlü sanatçısı Bağdatlı Ruhi, Şehzade Mustafa’ya yazdığı mersiye ile de bilinir.
V. Naili ve Neşati sebkihindi tarzının Şeyh Galip’le birlikte edebiyatımızdaki en önemli temsilcileridir.
7. Yukarıda numaralı cümlelerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.      E) V.

8.Aşağıdakilerin hangisinde Nedim’le ilgili yanlış bilgi verilmiştir?
A) Divan edebiyatında, yerli nazım şekli olan şarkı ve gazelleriyle ün yapmıştır.
B) Başlı başına bir divan dolduracak 211 şarkısı ile İstanbul'daki sosyal hayatın bir aynası olmuştur.
C) Tasavvufla ilgilenmemiş, şiirlerinde din dışı konuları işlemiş, hayatın güzelliklerini dile getirmiştir.
D) Kasidelerinde fahriye yer vermemiştir.
E) Şiirlerinde mahallî unsurlara yer vermiş, diğer divan şairlerine göre daha sade bir dil kullanmıştır.

Çiy damlası, gül goncası, taptaze bahar
Hâlâ bugün içmiş gibi sarhoşluğu var
Tuttukça yakar şimdi boşalmış kadehim
Ömrün dokunulmaz külüdür hatıralar
9. Tek dörtlükten oluşan bu şiirin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Muhammes     
B) Rubai     
C) Şarkı
D) Murabba         
E) Mani

I. Beyit sayısı 2 ile 12 arasında değişir, uzun yazılanları matla beyiti olmayan gazele benzer.
II. Beyit sayısı 5 ile 15 arasında değişir, konu olarak aşk, şarap ve güzellik işlenir.
III. Hikaye edilmesi gereken konuların anlatımında tercih edilir, beyit sayısında bir sınırlama yoktur.
IV. Uzun mısralardan sonra kısa mısra getirilmesiyle oluşturulan bir nazım şeklidir, matla beyti yoktur.
10. Aşağıda verilen nazım şekillerinden hangisinin açıklaması yukarıda verilmemiştir?
A) Gazel    
B) Mesnevi    
C) Kaside   
D) Kıta        
E) Müstezat

Kalem olsun eli ol kâtib-i bed-tahrîrin
Ki sevâd-i rakami sûrumuzı şûr eyler 

Gâh bir harf sükutiyle kılur nâdiri nâr
Gâh bir nukta kusûrıyle gözi kör eyler  
11. Yukarıda verilen şiirin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? 
A) Müstezat       
B) Tahmis     
C) Gazel
D) Mesnevi    
E) Kıta

14.asrın devlet adamlarından biri olan şair Sivas'ta adına hutbe okutup 18 yıl hükümdarlık etmiştir. Hayatını entrika, mücadele ve savaşlar içinde geçirmiş, daha çok beşeri yönü ağır basan âşıkane şiirler yazmıştır. Tuyuğ şairi olarak tanınır.
12. Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Seyyid Nesimi    
B) Kadı Burhanettin
C) Ahmedî   
D) Ali Şir Nevai     
E) Hoca Mesud

Yola ne menzil belürdi ne nişan
Çıkdı her kuş yüreğinden yüz figan

Yidi yıl uçdular bülbül gibi
Bir nefeslik gitmediler gül gibi
13. Yukarıda ilk beyiti verilen şiirin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? 
A) Kaside       
B) Rubai     
C) Gazel
D) Mesnevi    
E) Kıta

I. Grup  -  II. Grup
I. Taştir - Nesib
II. Sanatkârane nesir - Gazel
III. Nazım türü -  Seci
IV. Terkibibent - Hicviye
V. Kaside 

14.Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi, II. grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

I. Divan şiirinde beşer dizelik bentlerden oluşan manzume (muhammes).
II. Bir gazeli her beyitinin başına, başka bir şair tarafından aynı vezinde iki mısra eklemek suretiyle yapılan nazım şekli (terbi).
III. Kasidenin içine yerleştirilmiş küçük gazel (tegazzül)
IV. Divan şiirinde "hane" adı verilen ve gazel biçiminde kafiyelenmiş 5-10 beyitlik parçaların "vasıta" adı verilen ve sürekli değişen beyitler ile birbirine bağlanmasından oluşan nazım şekli (tercibent).
V. Bir gazeli her beyitinin başına başka bir şair tarafından aynı vezinde üç mısra eklemek suretiyle yapılır (tahmis).
15. Yukarıda numaralanmış bilgilerden hangisi parantez içinde verilenlerle uyuşmamaktadır?
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

16. Aşağıdakilerden hangisi Sebk-i Hindî'nin başlıca özelliklerinden biri değildir?
A)Yeni ve orijinal mazmunlar kullanma
B) Konuşma dilinin sadeliğinden yararlanma
C)Az kelime ile çok şey ifade etme
D)Anlamın söze hakim olması
E)Hayal gücünün ön plana çıkması

I. Mersiye - Ölüm acısı
II. Pendname - Savaş ve yiğitlik
III. Tezkire - Hayat hikâyesi
IV. Sûrname - Eğlence ve şenlik
V. Bahariye - Betimleme
17. Yukarıda numaralanmış türlerden hangisi karşısındakiyle ilişkilendirilemez?
A) I.    B) II.     C) III.     D) IV.      E) V.

I. Teşbib bölümünde kış mevsiminin anlatıldığı kaside.
II. Kaside nazım şeklinde şairin adının geçtiği beyit.
III. Ünlü bir şiire aynı ölçü ve kafiyede şaka ve alay yollu yazılmış benzer şiir.
IV. Aruzda uzun heceyi ölçü gereği kısa okuma.
18.Aşağıda verilen sözcüklerden hangisi yukarıda verilen açıklamalarla ilgili değildir?
A)Seci  
B)Tehzil  
C)Taç  
D)Şitaiye  
E)Zihaf

Divan şiirinde bentlerle kurulan nazım şekillerinin genel adıdır. Türk edebiyatında, kaside ve gazeller dize ortalarında kafiye yapılarak …… şekline dönüştürülebilir.
19. Yukarıda bırakılan boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) musammat   
B) müseddes  
C) tahmis
D) muhammes   
E) taştir

14. yüzyıl divan şairidir. Azeri sahası şairlerindendir. Tasavvuftan etkilenmiştir. Sade bir dille, halka ulaşmaya çalışmıştır. Hurûfi olması nedeniyle derisi yüzülerek öldürülmüştür.
20. Yukarıda tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hallac-ı Mansur     
B) Seyyid Nesimi
C) Fuzuli   
D) Hayali   
E) Kadı Burhanettin 


İlgili Sayfalar



Cevap Anahtarı

1.E   2.B   3.D   4.C   5.B   6.C  7.D   8.B   9.B   10.C   11.E   12.B   13.D   14.D   15.D   16.B  17.B   18.A   19.A   20.B

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.