Ninni
Ninniler, çocukları uyutmak için belli bir ezgiyle
söylenen anonim halk edebiyatı ürünleridir. Ninniler ezgiyle icra edildiklerinden
türkü olarak da kabul edilir ve
“beşik türküsü" olarak adlandırılır. Ninni kelimesinin, Türkçede ne zamandan
beri kullanıldığını kesin olarak bilinmemektedir. Divânü Lugâti't Türk'te "balu balu" olarak geçen sözcük, Anadolu sahasında nen eylemek
şeklinde kullanılmıştır.
Özellikleri
- Birçok şekilleri olmakla birlikte, ninniler genellikle
mâni dörtlükleriyle söylenir.
- Genel olarak “Dandini
dandini dan ister”; “Hû, hû, hû Allah”; “Ninnilerin benim olsun” gibi kalıplaşmış
hitap sözleri ile başlayan ninnilerin son mısralarından sonra da “ninni, nenni,
e... hû...” gibi sözler tekrar edilir.
- Ninniler çoğunlukla kadınlar tarafından icra edilir. Kadın, ninnide kendi duygu ve düşüncelerini söylerken aynı zamanda mensubu olduğu milletin temel özelliklerini bebeğine aktarır.
- Ninnilerden ait olduğu kültürün yemek, giyim kuşam,
meslek tercihi, ev bark düzeni, inanç,
davranış kabulleri hakkında tespitler
yapılabilmek mümkündür.
- Ninniler ezgi yönüyle beşik sallama ahengine uygun söylenirken bazen de ezgi ve
ses tonu çocuğun durumuna göre ayarlanır.
- Ninnilerde daha çok dilek, temenni,
sevgi, ilgi, şikayet, üzüntü, ayrılık, gurbet, vaat gibi konular ele alınır.
Örnek 1
Hu, hu, hu Allah
Sen uykular ver Allah
Oğlum büyüsün inşaallah
Herkes desin maşaallah
Örnek 2
Ninni desem yaraşır ninni
Sokakları dolaşır ninni
Kucaklara yaraşır ninni
Uyusun da büyüsün ninni
Adı güzel yavrum ninni
Örnek 3
Ninni demeye geldim,
Kaymak yemeye geldim,
Kaymak değil meramım,
Yavrumu görmeye geldim,
Uyusun da büyüsün yavrum,
Tıpış tıpış yürüsün yavrum,
Hu, hu, ninni!
Örnek 4
Hadi karga işine
Düşme de yavrumun peşine
Karga seni tutar isem
Kanadını yolarım aman
Kuyruğunu koparırım aman
Hu hu hu yavruma ninni
Örnek 5
Dandini dandini dan ister
Annesinden don ister
Keten bezini beğenmez
Top top kumaş ister
İlgili Sayfa
Anonim Halk Edebiyatı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınız bizim için önemli. Lütfen yorum yaparak daha iyi içerikler üretmemiz için bize destek olunuz.