Yeşil Gece

Reşat Nuri Güntekin

• Reşat Nuri Güntekin'in ilk olarak 1928'de yayımlanan romanı.
• Roman, medrese ile modern eğitim kurumlarının çatışması üzerine kurgulanmıştır.
• Roman her iki sisteme de yabancı olmayan öğretmen Ali Şahin Efendi'nin etrafında gelişir ve biter. 
• Şahin Efendi, babasının yerini alabilmek için başladığı medrese eğitimini yarıda bırakmıştır. Sonrasında modern bir eğitim kurumu olan Darülmuallimin'e yazılan Ali Şahin buradan öğretmen olarak mezun olur.
• Romanın başlangıç kurgusu, Çalıkuşu romanıyla benzerlik gösterir. Ali Şahin, İstanbul'da bir okula verildiği halde Anadolu’ya gitmek için müracaat eder. Bakanlık, İstanbul'un taliplisi çok olduğu için bu isteği kabul eder.
• Böylece olaylar Şahin Efendi’nin Ege'de bir kasaba olan Sarıova'ya öğretmen olarak gitmesi ile başlar. Sarıova’da cahil, yoksul ve biçare halk; batıl inançlardan, evliya hikayelerinden ve türbelerden medet ummaktadır. 
• Şahin Efendi, gönüllü olarak geldiği kasabada, yakından tanıdığı bu gerici güçlerle mücadeleye girişir.
• Romanın ikinci bölümünde Sarıova, Yunan işgaline uğrar. Yunan güçleri daha gelmeden mücadele ettiği kesim kasabayı terk eder. Ali Şahin mücadele ederek kurmaya çalıştığı “yeni mektep” de bu arada dağılmıştır.
• Ali Şahin, kasabayı işgal eden Yunanlılara karşı halkı korumak için eski mesleğinden faydalanır. Kafasındaki sarığıyla halka vaazlar veren Şahin Efendi onları bilinçlendirerek itidal çağrısı yapar. Bu sayede Yunan güçlerinin de güvenini kazanır. Bu sayede üç masum aile babasını hapisten kurtarır. Hatta sahte vaizlik ruhsatnamesi dağıtarak Anadolu'nun içlerine geçerek Milli Mücadele'ye katılmak isteyen askerlerin kasabadan ayrılmalarına da yardımcı olur. Ancak bir süre sonra Milli Mücadele yanlısı olduğunu anlayan Yunanlılar onu sürgüne gönderir.
• Romanın sonunda Yunan adalarındaki sürgün hayatından tekrar Sarıova’ya dönen Ali Şahin, bu süre zarfında hilafetin kaldırılıp tekke ve zaviyelerin kapatıldığına ve medreselerin tasfiyesine şahit olmuştur. 
• Ancak yıllardır mücadele ettiği Eyüp Hoca gibi her devrin adamı olan din adamları, bu yeni duruma da uyum sağlamışlardır. 
• Sarıova'da öğretmenlik yapmak isteyen Şahin Efendi, hakkında söylenen yalanlar nedeniyle okulda görev alamaz. 
• Asıl mağlubiyeti kendisinin yaşadığını gören Yeşil Gece'nin kahramanı, romanın sonunda “inkılâp denilen şey bir günde olmuyor” diyerek kasabadan ayrılır. 
• Kasabanın çıkışında karşısına çıkan yollardan “şu ortadakini tutarsam beni zaferin ve inkılabın doğduğu yere götürür” diyerek ortada olanı seçer.

İlgili Sayfalar

• Eser Özetleri 

• Eser Özetleri Konu Testi 1

• Reşat Nuri Güntekin