Veysel Şatıroğlu (1894 - 1973)

Aşık Veysel Şatıroğlu
  • Cumhuriyet devri saz şairi.
  • Daha çok Aşık Veysel olarak bilinir.
  • Yoksul bir çiftçi çocuğu olarak Sivas'ın Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde doğdu. 
  • Yedi yaşında iken geçirdiği çiçek hastalığı yüzünden önce bir gözünü, kısa bir süre sonra da bir kaza sonucu diğer gözünü kaybetti. 
  • On yaşında saz çalmaya başladı. 
  • Önceleri her âşık gibi "usta malı" deyişler çalıp söyledi.
  • Âşık Veysel’i geniş kesimlere tanıtan ilk isim Ahmet Kutsi Tecer'dir. 1931’de Tecer'in öncülüğünde Sivas'ta düzenlenen Aşıklar Bayramı’na katılanlar arasında Aşık Veysel de vardır.
  • Şatıroğlu’nun tanınmasını sağlayan bir başka gelişme, “Cumhuriyet Destanı” olarak tanınan şiirinin, Falih Rıfkı Atay tarafından Hakimiyet-i Milliye gazetesinde üç gün boyunca yayımlanmasıdır.
  • 1933’ten sonra elinde sazı ile hemen hemen bütün yurdu dolaşır. Bu tarihten sonra kendi deyişlerini çalıp söylemeye başlar. 
  • Bir süre Köy Enstitülerinde saz öğretmeni olarak görev yapar.
  • İlk şiiri, Cumhuriyet’in 10. yıl dönümünde Atatürk için söylediği destandır. 
  • İlk şiir kitabı Deyişler adıyla 1944’te Ankara’da yayımlanır. Şiirlerini daha sonra Sazımdan Sesler (1949) adlı kitapta toplar.
  • 1970'te yayımlanan ve bütün şiirlerini bir araya getirdiği Dostlar Beni Hatırlasın ise son kitabıdır. 
  • 21 Mart 1973’te Sivrialan’da ölen Aşık Veysel, aynı yerde toprağa verilmiştir.
Sanat Anlayışı
  • Şiirlerindeki doğal söyleyişezgilerinin orijinal oluşu, seçtiği konular ve birleştirici üslubu onun şöhret kazanmasını sağlayan önemli faktörlerdir. 
  • Aşık Veysel'de doğaçlama söylemek, atışma yapmak, hikaye anlatmak ya da muamma çözmek gibi aşıklık geleneğine ait bazı unsurlar pek görülmez. 
  • Badeli bir aşık olmadığı gibi usta çırak geleneğini de tam olarak yaşamış değildir.
  • Aşık Veysel; aşk, gurbet, yaşam, ayrılık, yalnızlık, doğa, toprağa bağlılık, din-tasavvuf, eğitim, çağdaşlık, memleket sevgisi gibi hemen her konuda şiir söylemiştir. 
  • Anadolu'da konuşulan Türkçeyi esas alan Şatıroğlu, şiirlerinde büyük ölçüde ağız özelliklerini korumuştur.
  • Kara Toprak, Uzun İnce Bir Yol, Güzelliğin On Para Etmez, Sazıma ve Dostlar Beni Hatırlasın en çok bilinen şiirleridir.
Şiirlerinden
Selam Saygı Hepinize
Selam saygı hepinize
Gelmez yola gidiyorum
Ne karaya, ne denize
Gelmez yola gidiyorum 
Ne şehire, ne de köye
Ne yıldıza, ne de aya
Uçsuz bucaksız deryaya
Gelmez yola gidiyorum 
Gemi bekliyor limanda
Tayfaları hazır onda
Gözüm kalmadı cihanda
Gelmez yola gidiyorum

Eşim dostum yavrularım
İşte benim sonbaharım
Veysel karanlık yollarım
Gelmez yola gidiyorum
Beni Hor Görme Gardaşım
Beni hor görme gardaşım
Sen altınsın ben tunç muyum
Aynı vardan var olmuşuz
Sen gümüşsün ben sac mıyım
Ne varısa sende bende
Aynı varlık her bedende
Yarın mezara girende
Sen toksun da ben aç mıyım
Kimi molla kimi derviş
Allah bize neler vermiş
Kimi arı çiçek dermiş
Sen balsın da ben çeç miyim 
Topraktandır cümle beden
Nefsini öldür ölmeden
Böyle emretmiş yaradan
Sen kalemsin ben uç muyum
Tabiyete Veysel âşık
Topraktan olduk gardaşık
Aynı yolcuyuz yoldaşık
Sen yolcusun ben bac mıyım.
İlgili Sayfalar
Yararlanılan kaynaklar için "Kaynakça" sayfamıza bakınız.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.