YKS Edebiyat Türkçe: Behçet Necatigil (1916

Behçet Necatigil

Şair, yazar, öğretmen.
1916’da İstanbul Fatih'te doğdu.
Asıl adı Mehmet Behçet’tir.
Babası, Sarıyer ve Beyoğlu müftülükleri de yapmış olan Müderris Mehmet Necati Efendi’dir. Necatigil, annesi Fatma Bedriye Hanım'ı henüz iki yaşında iken kaybetti.
1936’da İstanbul Kabataş Lisesini bitirdi. 1940’ta İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu.
İlk şiirlerinde Behçet Necati adını kullanan şair, "Gönül" olan soyadını "Necatigil" olarak değiştirmiştir.
Edebiyat öğretmeni olarak bulunduğu Kars ve Zonguldak’tan sonra 1945'te Kabataş Lisesinde göreve başladı.
Buradaki öğretmenliği sırasında Edebiyat Fakültesinde Alman Filolojisi okudu.
1960-72 yılları arasında İstanbul Çapa Eğitim Enstitüsünde çalışan Necatigil, buradan emekli oldu.
Kanser teşhisiyle kaldırıldığı Cerrahpaşa Hastanesinde 13 Aralık 1979'da öldü.

Edebi Kişiliği

"Evler Şairi" olarak bilinir.
Hiçbir edebî gruba katılmamıştır.
"Saf Şiir" anlayışını sürdüren şairler arasında da gösterilir.
Şiirlerini hem hece hem de serbest ölçüyle yazmıştır.
Şiirin ideolojiden uzak tutulması gerektiğini savunur.
Divan, halk ve tasavvuf şiirinden kendine özgü biçimde yararlanmış, şiirde geleneğe önem vermiştir.
İlk dönem şiirlerinde daha açık ve daha kolay anlaşılır bir dil kullandı.
1955'ten sonra yazdığı şiirler anlam bakımından daha kapalıdır.
Şiirlerinde genelde ev, aile, çevre, aşk, ölüm, çocukluk özlemi, yalnızlık, yaşlılık ve kentleşmenin ortaya çıkardığı problemleri işlemiştir.
Şiirlerine karamsarlık, hüzün ve acı hâkimdir.
Evin Halleri ve Sevgilerde şiirleri ile ünlüdür.
Şiir dışında inceleme, çeviri, radyo oyunu alanlarında da eserleri vardır.

Tüm Eserleri

Şiir Kitapları: Kapalı Çarşı, Çevre, Evler, Eski Toprak, Arada, Dar Çağ, Yaz Dönemi, Divançe, İki Başına Yürümek, En/Cam, Zebra, Kareler Aklar, Sevgilerde, Beyler, Söyleriz
İnceleme: Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü
Radyo Oyunları: Yıldızlara Bakmak, Gece Aşevi, Üç Turunçlar, Pencere, Evliya Çelebi

Şiirlerinden...

Saklı Su

Ürperen yaralara çıplak
Havaların değmesi
Acır.
Korkunuz nerdeyse
Bir şey söylenecek, bir şey sorulacaktır.

Sekiz sokak önceden sezmeniz
Adımlar yöneldi,
Bir daralış gönlünüzde
Ortalık karardı.

Anla sıkıntımı geç git dost,
Nedendir sorma.
Gür bitkiler altında bir benim için akar
Alıngan, onurlu
İstemez görsünler saklı su.

Dönme Dolap

Nerden niçin mi geldim
Bilmeden bir şey diyemem, ya siz?
Hem hiç önemli değil
Geldim, yer açtılar, oturdum
Girip çıkanlar vardı
Zaten ben geldiğimde

Başka şeyler vardı, ekmek gibi, su gibi
Gülüşler öpüşler ne bileyim hepsi
Doğrusu anlamadım bir düğün dernek mi
Sonra da kimileri düşünceli, durgundu
Gidenler neye gitti doğrusu anlamadım
Zaten ben geldiğimde

Bir lunapark mı, bir konser bir gösteri
Bilmem pek anlamadım önüm kalabalıktı
Sıkıştığım yerde vakit çabuk geçti
Bak dediler baktım, pek bir şey göremedim
Hem her karanlıktı
Zaten ben geldiğimde

Benim tek düşüncem büzüldüğüm köşede
Nasıl çekip gideceğim kalk git dediklerinde
Çünkü çıkmak sıkışık sıralardan mesele
Kalkacaklar yol vermeye bakacaklar ardımdan
Az mı söylendilerdi şuracığa ilişirken
Zaten ben geldiğimde

Aile

Sağ çıkıp günlük savaştan,
Evin yolunu tutmuşum.
Yemek yedik, çocuklarım uyudu.
İniyor üstüme yavaştan
Allah'ın beyaz bulutu,
Kederlerimi unutmuşum.
Hayatta olduğuma
Seviniyorum şimdi: Kavuştum çoluk çocuğuma,
Koltuğuma uzandım, rahatım.
Kahvem içime sindi,
Başladı gecelik saltanatım

Kabul Günü

Biliyorum saadet
Bana dünyada gelmez,
Ölümü bekliyorum

Lades

Uzayacağa benzer
Tutuştuğumuz lâdes.
İşi gücü bırakıp
Mezarlığa nâzır
Bir eve taşındım.
Ölüm, sen beni aldatamazsın,
Aklımda!

Çıkmış Soru

Garip çizgisinde başladığı şiir serüvenine; halk edebiyatı, divan ve Batı şiirinin özelliklerini ekleyerek sürekli değişimi, şiir için bir çıkış yolu olarak seçmiştir. Gurbet, hasret ve hikmet burçlarını keşfeden ve Evler isimli bir eseri de bulunan sanatçıya “evlerin öyküsünü yazan şair” de diyebiliriz. Ona göre ev, süreklilik arz eden kalıcı değerleri simgeler. Bile/Yazdı ve Eski Toprak kitaplarındaki şiirlerinde eskiyle yeni, biçimle izlek arasındaki uyum kendisini somut bir biçimde belli eder. Onun şiirlerinde kelimeyi aşan fakat şiir cümlesi içinde kalan kendine özgü alışılmamış bağdaştırmalar vardır. Şair, kendisine özgü bir çağrışım ağını oluşturacak özel bir dil kullanmakta ısrarcıdır.
Bu parçada kendisinden söz edilen şair aşağıdakilerden hangisidir? (2015)
A) Attila İlhan
B) Behçet Necatigil
C) Orhan Veli Kanık
D) Edip Cansever
E) Melih Cevdet Anday