Metin Eloğlu (1927-1985)

Metin Eloğlu

• Şair, ressam.
• 1927'de İstanbul'da doğdu.
• 1945'te Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümüne girdi.
• Siyasi nedenlerle iki ay tutuklu kaldığı için okulla ilişiği kesildi.
• Kitap ve resim eleştirileri yazsa da geçimini daha çok resimle sağladı.
• İlk kitabını "Düdüklü Tencere" adıyla 1951'de yayımladı.
• "Dizin" adlı kitabıyla 1972'de Türk Dil Kumumu Şiir Ödülü'nü aldı.
• 11 Ekim 1985'te İstanbul'da öldü.

Sanat Anlayışı

• Daha çok "Toplumcu Şiir" içerisinde gösterilir. 
• Ancak özellikle 1960 sonrasında İkinci Yeni'ye yaklaşan bir şiir anlayışına geçmiştir. 
• Bu nedenle şiir anlayışını iki döneme ayırmak mümkündür:

I. Dönemi (1951-61)

• Toplumcu bir anlayışa sahiptir.
• Toplumsal kaygılarını dile getirdiği kavgacı ve ironik bir üsluba sahiptir. 
• Bu dönem şiirlerinde eşitsizlik ve adaletsizlik, yoksulluk ve yozlaşma gibi konuları ele almıştır.
• Garip şiiri etkisindeki bu dönem şiirlerinde mizah ve ironi öne çıkar.
• Bu dönemde toplumcu yönü ağır basan bir Garip şairi gibidir.
• Günlük dille yazdığı bu şiirlerde atasözü, deyim, argo, yerel söyleyişlere yer vermiştir.
• Topluma yönelen bu şiirler, özellikle şairin ilk üç kitabı Düdüklü Tencere, Sultan Palamut ve Odun'da toplanmıştır.

II. Dönem (1961 Sonrası)

• İkinci Yeni şiirinin etkisindedir.
• Bu dönemde soyut bir şiir anlayışına geçer.
• Alışılmamış bağdaştırmalarla örülü kapalı bir şiire yönelir.
• Bu dönem şiirlerinde yalnızlık, çocukluk, ölüm, umut, geçmişe özlem ve doğaya sığınma gibi bireysel temalar öne çıkar.

Eserleri

• Şiir: Düdüklü Tencere, Sultan Palamut, Odun, Horozdan Korkan Oğlan, Türkiye'nin Adresi, Ayşemayşe, Dizin, Yumuşak G, Bektaşi Dedikleri, Rüzgar Ekmek, Hep, Ay Parçası, Önce Kadınlar, Bu Yalnızlık Benim (Toplu Şiirler / 2003)

Birinci Dönem Şiirlerinden...

Çilingir Sofrası

Bu zıkkımın yanında
Arnavut ciğeri ister, bir
Çiroz salatası ister, iki
Cacık ister, üç
Adalet, müsavat, hürriyet demeye
Sadece yürek ister

Eloğlu

Eloğlu birlik bozdurur
Ben bozduramam

Eloğlu başını yastığa kor komaz uyur
Ben uyuyamam

Eloğlunun sofrasında dokuz türlü
Benim aç yattığım olur bazen

Benim evim gecekondu
Eloğlunda apartıman

Eloğlunda ince müzik
Benimkisi aman aman

Benim kuru başım bana yeter
Eloğlunda karı kızan

Ben keçileri kaybettim
Eloğlu usta çoban

Bu soyadı bana haram

Ömür Törpüsü

Yaşamak istiyorum.
Yaşamak istiyorsun.
Yaşamak istiyor.

Böyle şiir olmaz diyeceksin; biliyorum.
Ama böyle dünya olur mu?
Böyle barış olur mu?
Böyle hürriyet olur mu?
Böyle kardeşlik olur mu?
Biliyorum ki; katlanıver, diyeceksin.
Ama böyle de yaşamak olur mu?

İkinci Dönem Şiir Anlayışına Örnek

Çıt

Zil kuş kanatlarını usulca kötürümledi
Çıtı çıkmıyor uyuntu göğermelerin
Pıtrak gibi güzelliğin
Deli evcilliğimi neyle körüklemeli

Çıtı yok
Hep kar'a, karanlığa çatlamış o küs pencereleri
Bu ödünç barınak mı bizcil denize bakan
Sıcacık rafta bir ılık kavanozda üreyen
Süs balıklarına yem tatlısu pireleri

Çıt yok
Bunlar hep yazda hırka örgüleri
Su donar avucunda bir yalnızın
Bir çürük sicim bir kördüğüm o aşk kangalında
Çıt yok
Kar ışır, ışıtır da

İlgili Sayfa

👉 İkinci Yeni Sonrası Toplumcu Şiir

Yararlanılan Kaynaklar

• Metin Eloğlu Şiirinde Modernist Dönüşüm, Asude Erdoğan
• Metin Eloğlu'nun Şiirlilerinde Mizah Ögeleri, Soner Akpınar - Hatice Çalışkan
• Metin Eloğlu'nun Şiirlilerinde Toplumsaldan Bireysele Geçiş, Orhan Sarıkaya