Yazım Kuralları Konu Testi 8 Çözümlü

(I) Akşamüstü kasabadaki tek (II) konukevine gelen bir yabancı herkesin dikkatini çekti. Son günlerde (III) art arda yaşananlar yüzünden kasaba halkı zaten diken üstündeydi. Çok geçmeden (IV) sıradışı tavırlar sergileyen bu adamın çekeceği film için mekân arayan bir (V) rejisör olduğu anlaşıldı.
1. Yukarıdaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Çözümü

Dış, iç, sıra sözleriyle oluşturulan bir­leşik kelime ve terimler ayrı yazılır: ahlak dışı, çağ dışı, din dışı, kanun dışı, olağan dışı, sıra dışı, yasa dışı; ceviz içi, hafta içi, yurt içi; aklı sıra, ardı sıra, peşi sıra, yanı sıra vb.
Cevap D

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır? 
A) Köy meydanı -yaz aylarında çocukların neşeyle koşturduğu yer- şimdi bomboştu.
B) 1923 yılı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu olarak tarihe geçecekti.
C) O zamanlar Selim dayı, eski hikâyeleriyle her akşam bizi etrafına toplardı.
D) Kararı yapılacak kapsamlı toplantının ardından bizzat Vali açıklayacaktı.
E) Yapılan açıklamaya göre sağlık taramaları Gümüşköy Beldesi'nden başlayacaktı.

Çözümü

Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar: Kocaeli ili, Fatih ilçesi, Uzungöl beldesi, Güzelpınar köyü vb.
Cevap E

“Birleşme sırasında sözcüklerden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğramayan birleşik sözcükler ayrı yazılır.”
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmadığı için bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Dikenlerin arasında bir karadul gördük ve hemen oradan uzaklaştık. 
B) Annem akşamdan kalan pilavı ziyan etmemek için kadınbudu köfte yapardı.
C) Dağ köylerinde yetişen keçiboynuzu, enerji kaynağı olarak bilinir.
D) Tarladaki devedikenlerini temizlemek, sabahın ilk işi oldu.
E) Aslanağzı, boru şeklindeki çiçek yapısıyla tozlaşmada arılar için oldukça işlevseldir.

Çözümü

Verilen kurala göre karadul (örümcek), kadınbudu (yemek), keçiboynuzu (şekerli yemiş) ve aslanağzı (bitki) sözcüklerinin bitişik yazılması doğrudur. Ancak ikinci sözcüğü anlam değişikliğine uğramadığı için "deve dikeni" ayrı yazılmalıdır.
Cevap D

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Okunacak kitapların arasında Sinekli Bakkal ve Tutunamayanlar’ın yanı sıra Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe adlı oyun da vardı.
B) Babam geçen sene Tokyo seyahati sırasında gördüğü bu tabloyu almak için tam sekiz bin yen ödemiş.
C) Usta, sabah çok erken bir saatte gelip çantasından büyük bir özenle çıkardığı İngiliz anahtarı ile işe koyuldu.
D) 17 Ağustos 1999 Salı günü, Marmara Bölgesi'ni sarsan büyük bir deprem meydana geldi.
E) Millî Mücadele’yi başlatan ruh, halkın bağımsızlık uğruna gösterdiği kararlılıkla büyüyüp dalga dalga Anadolu’ya yayıldı.

Çözümü

Kitap, makale, tiyatro eseri, kurum adı vb. özel adlarda yer alan kelimelerin ilk harfleri büyük yazıldığında ve, ile, ya, veya, yahut, ki, da, de sözleriyle mı, mi, mu, mü soru eki küçük harfle yazılır. Buna göre A şıkkında geçen eser adı şöyle yazılmalıydı: Ya Devlet Başa ya Kuzgun Leşe
Cevap A

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımında yanlışlık yapılmıştır?
A) Müzik öğretmeni, ders boyunca çocuklara gramofondan şarkılar dinletti.
B) Ödüllü aktör, yeni filminde geçmişi karanlık bir gangster rolündeydi.
C) Ahşap trabzan, yılların izini taşıyan oymalarıyla sanki bir hikâye anlatıyordu.
D) Kentin yazın egzoz, kışın kalorifer dumanı kokan havasından bıkmıştı.
E) Sorunlarla boğuşan genç kadın, bir umutla psikiyatrın kapısını çaldı.

Çözümü

B'deki merdiven korkuluğu anlamındaki sözcüğün doğru yazımı şudur: tırabzan
Cevap C

6. 
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Birbirleriyle bu derece yüz göz olmalarına şaşmamak mümkün değildi.
B) Apartmana yeni taşınan ailenin kızı ile ayaküstü hoşbeş etmişti.
C) Derslerimiz genelde birebirdir ancak toplu olarak ders verdiğimiz de olur.
D) Sessizliğe bürünen sokaktaki insanların yüzleri de allak bullaktı.
E) Eskiden konu komşu birbirinin hâlini hatırını sormadan geçip gitmezdi.

Çözümü

C şıkkında "yüz yüze, karşılıklı olarak" anlamında kullanılan "bire bir" sözcüğü ayrı yazılır.
Uyarı: Bu sözcük ancak "etkisi kesin olan" anlamında kullanılırsa bitişik yazılır.
Cevap C

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Katılımcılara ikişer dakika konuşma hakkı verildi.
B) Bizim sınıfta tam yirmi yedi öğrenci var, dedi.
C) Çocuklar merdivenlerde beştaş oynuyordu.
D) 13.40'da yapılması gereken toplantı yarına ertelenmiş. 
E) Paket 10 kg’dan daha ağır olduğu için ek ücret alındı.

Çözümü

D'de ünsüz benzeşmesine aykırı bir yazım var. Doğrusu 13.40'ta olmalıydı: on üç kırkta
Cevap D

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Misafirliğe giderken çocuklara vermek için cebine birkaç kesme şeker attı.
B) Adamın ilk işi, oldubittiye getirip toplantı saatini değiştirmek oldu.
C) 
Dalgıçlar, mercan resiflerinin yakınlarında bir köpekbalığı sürüsüyle karşılaştı.
D) Polis, şüpheli davranışlar sergileyen bir kişiyi gözaltına aldı.
E) 
İkinci bir emre kadar odanızdan çıkmayı size menediyorum, dedi.

Çözümü

Birleşme sırasında sözcüklerden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğramayan birleşik sözcükler ayrı yazılır: köpek balığı
Cevap C

(I) Yüzüklerin Efendisi, fantastik roman türünün kusursuz bir örneğidir. (II) İki Kule, Kralın Dönüşü ve Yüzük Kardeşliği kitaplarından oluşan üçlemede, dünyanın geleceğini değiştirecek yüzükten kurtulma mücadelesi anlatılmaktadır. (III) Bu mücadele esnasında yaşananlar çeşitli çatışma unsurlarından yararlanılarak akıcı bir dille anlatılmıştır. (IV) Romanda gerçek hayattaki gibi geleneklerine uyan ve onu yaşatmaya çalışan kahramanlar vardır. (V) Bunun yanı sıra eserde gerçek hayatta “kültür aktarımı” diyebileceğimiz bir durumda görülmektedir.
9. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Çözümü

V. cümlede "dahi" anlamına gelen "de" bağlacı bitişik yazılmış. Doğrusu şöyle olmalı: "
Bunun yanı sıra eserde gerçek hayatta “kültür aktarımı” diyebileceğimiz bir durum da görülmektedir."
Cevap E

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) 
Ortaçağ Avrupası’nda feodal mülkiyet ilişkileri daha çok büyük kardeşin yararına işliyordu.
B) Müslümanlar, Güney İtalya’ya hâkim olmak için kıyasıya bir mücadeleye girişmişlerdi. 
C) Birinci Dünya Savaşı’nda cepheye sürülen gençlerin birçoğu evlerine dönemedi.
D) Ben ve arkadaşlarım buraya Kitle İletişim Araçlarında Türkçenin Kullanımı Bilgi Şöleni için geldik.
E) Çocuklarımızın Anneler Günü için hazırladığı el emeği hediyeleri görüyorsunuz.

Çözümü

Çağ adları ayrı yazılmalı: İlk Çağ, Orta Çağ, Yeni Çağ, Yakın Çağ
Cevap A

(I) Köyün yamacındaki taş ev, zamanla yıpransa da hâlâ dimdik ayaktaydı. (II) Çocukluğunu bu tarihî evde geçiren ve savaş yıllarının yaşıyan tek tanığı olan Halil Dede ise gücü yettiğince ziyaretçilerin sorularını cevaplardı.(III) Bahçedeki asma çardağı altında çay demlenir, anlattığı anekdotlar da usulca etrafa yayılırdı. (IV) Gelen her misafir de geçmişe açılan bir kapıdan içeri girmiş gibi hissederdi. (V) Eve girer girmez benim dikkatimi çeken şey ise kitaplıkta gördüğüm eski harflerle yazılmış bir defter oldu.
11. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Çözümü

II. cümledeki "yaşıyan" sözcüğü "yaşayan" şeklinde yazılmalıydı. Ünlü daralması olabilmesi için yaşa- eylemine şimdiki zaman kipi gelmelidir: yaşıyor
Cevap B

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Doktorun güleryüzle karşılaması, hastaların endişesini bir nebze de olsa azaltıyordu.
B) Kahvaltı tabağındaki yeşil zeytinler, zeytinyağı ve kekik ile lezzetine lezzet katmıştı.
C) Eski apartmanların nemli bodrumlarında hamam böceklerine sıkça rastlanır.
D) Tüm hafta boyunca çalışmanın ardından hafta sonu adeta bir ödül gibidir.
E) Müdür, koridorda koşar adım yürüyünce herkes merakla arkasından baktı.

Çözümü

-r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en sıfat-fiil ekleriyle kurulan sıfat tamlaması yapısındaki birleşik kelimeler ayrı yazılır: güler yüz
Cevap A

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımında yanlışlık yapılmıştır?
A) Yeni dizinin ilk sahnesinde bir uçan daire İstanbul semalarında görülür.
B) Eski tip yazar kasaların yerini artık dijital ödeme sistemleri alıyor.
C) Meclis toplantısı, yeter sayı sağlanamadığı için yarına ertelendi.
D) Navigasyon yanlış yönlendirdiği için kendimizi bir çıkmaz sokakta bulduk.
E) Çok bilmiş görünmek istemediği için bir süre sessiz kaldı.

Çözümü

-r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en sıfat-fiil ekleriyle kurulan sıfat tamlaması yapısındaki birleşik kelimeler ayrı yazılır: uçan daire, yazar kasa, yeter sayı, çıkmaz sokak
Ancak Bazı sıfat-fiil eklerinin kalıplaşmasıyla oluşan birleşik sözcükler bitişik yazılır: çokbilmiş
Cevap E

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımında yanlışlık yapılmıştır?
A) Çayın yanına bir iki bisküvi alayım dedim, kutunun dibini buldum.
B) 
Küçük kız, babasının şovalesinde çiçeklerle dolu bir tablo çizmeye koyuldu.
C) Toplantıdan önce gerekli tüm dokümanları hazırlayıp e-posta ile gönderdim.
D) Uykusuzluktan o kadar yorulmuştu ki halüsinasyon görmeye başladı.
E) 
Filmdeki dinozor sahnesi o kadar gerçekçiydi ki koltuğa yapışıp kaldım.

Çözümü

"Ressam sehpası" anlamındaki sözcüğün doğru yazımı: şövale
Cevap B

İnsanlık, binlerce yıl kılıçla nice imparatorluklar kurup aynı hızla (I) yok etmek gibi bir maharet sergilese de bazen en büyük yıkımlar beklenmedik şekillerde gelmiştir. 19. yüzyılda (II) Ortadoğu'da kolera ve sıtma salgınları, (III) yalnız nüfusları değil, siyasi dengeleri de (IV) altüst etmiştir. İnsanlar hem doğayla hem de sömürgeci güçlerle mücadele ederken bir damla suda üreyen bir (V) sivrisineğin de tarihin seyrini değiştirebileceğini acı bir şekilde öğrenmiştir.
15. Yukarıdaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

Çözümü

Orta Doğu: Güneybatı Asya'da, tarihsel ve kültürel yakınlığı olan ülkelerin oluşturduğu coğrafi bölge
Cevap B

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımında yanlışlık yapılmıştır?
A) Mütevazi bir sofrada paylaşılan ekmek, bazen en büyük ziyafetten değerlidir.
B) Maalesef bugün seni karşılamaya gelemeyeceğim.
C) Hastayı detaylı bir şekilde muayene ettikten sonra teşhisi koydu.
D) Ülkenin müdafaası, sadece askerî güce değil halkın inancına da bağlıdır.
E) Burada şeften müsaade almadan konuşmak pek hoş karşılanmazdı.

Çözümü

Alçak gönüllü, gösterişsiz: mütevazı
Birbirine paralel olan: mütevazi

Cevap A

Geçmişten günümüze (I) süregelen yapısal sorunlar, eğitim sistemimizi derinden etkilemeye devam ediyor. (II) Arz edilen son raporda, (III) birtakım sorunlara dair veriler açık bir şekilde ortaya konulsa da çözüm noktasında henüz (IV) kayda değer bir ilerleme sağlanmış değil. (V) İlerde, bu problemlerin giderilmesi için daha köklü reformlara ihtiyaç duyulacağı açıktır.
17. Yukarıdaki numaralanmış sözlerden hangis
inin yazımı yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Çözümü

İçeri, dışarı, ileri, şura, bura, ora, yukarı, aşağı gibi yer-yön bildiren sözcükler ek aldıklarında sonlarında bulunan ünlüler düşmez: ileride
Cevap E

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.