Deneme
 |
| Michel de Montaigne |
- Yazarın herhangi bir konuda kesin yargılara varmadan kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı kısa yazılardır.
- Yazar denemede kendi duygu düşüncelerini hayat tecrübesi ile birleştirerek sunar.
- Denemeyi diğer türlerden ayıran en önemli özellik yazarın konuyu sunma biçimidir.
- Deneme yazarı, yaşam karşısında sıradan bir gözlemci gibidir. Ancak bu gözlemci derin bir kültür ve anlayışa sahiptir.
- Denemelerde daha çok aşk, sevgi, ölüm, özgürlük, doğa, kuşku, korku, dostluk, sanat, iyilik, kötülük, mutluluk, güzellik... gibi soyut ve evrensel konular ele alınır.
- Denemede yazar hayatla ilgili izlenimlerini genellikle kendi ile konuşuyormuş gibi anlatır.
- Deneme "ben merkezli" bir yazı türüdür. Yani denemede yazarın çıkış noktası kendisidir. Bu nedenle bu türün ünlü ismi Nurullah Ataç denemeyi "ben'in ülkesi" olarak tanımlamıştır.
- Bu türün ilk örneklerini Michel de Montaigne (1533 -1592) Denemeler (1580) adlı eserinde vermiştir.
Denemeler'den...
"Plinius'un dediği gibi, herkes kendisi için bir derstir, elverir ki insan kendini yakından görmesini bilsin. Benim yaptığım, bildiklerimi söylemek değil, kendimi öğrenmektir; başkasına değil kendime ders veriyorum. Ama bunları başkalarına da anlatmakla kötü bir iş yapmıyorum. Bana yararı olan bu işin belki başkasına da yararı olabilir..." (Montaigne, Kendimizi Tanımak)
- Türk edebiyatında deneme ilk örneklerini 19. yüzyılda verebilmiş, 1940’lı yıllardan itibaren de hızla gelişmiştir.
Bu Türün Önemli İsimleri ve Eserleri
- Ahmet Haşim: Bize Göre, Gurebahane-i Laklakan (kimi yazıları)
- Ahmet Hamdi Tanpınar: Beş Şehir
- Nurullah Ataç: Günlerin Getirdiği, Karalama Defteri, Sözden Söze
- Cemil Meriç: Bu Ülke, Mağaradakiler
- Suut Kemal Yetkin: Günlerin Götürdüğü
- Sabahattin Eyüboğlu: Mavi ve Kara
- Ceyhun Atıf Kansu: Köy Öğretmenine Mektuplar
- Mehmet Kaplan: Nesillerin Ruhu
- Salâh Birsel: Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu, Boğaziçi Şıngır Mıngır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.