Ahmet Hikmet Müftüoğlu (1870 - 1927)

Ahmet Hikmet Müftüoğlu

• Roman ve hikaye yazarı, diplomat.
• İstanbul doğumlu yazar, müftüler yetiştirmiş Moralı bir aileden gelmektedir. Babası Yahya Efendi, değişik vilayet ve sancaklarda kapı kethüdâlığı yapmıştır. 
• Yedi yaşında iken babasını kaybeden Ahmet Hikmet, Mekteb-i Sultanide (Galatasaray Lisesi) okudu. 
• Mezun olduktan sonra Hariciye Nezaretinde (Dışişleri Bakanlığı) çeşitli görevlerde bulundu. Ayrıca Galatasaray Lisesi ile Darülfünunda öğretmenlik yaptı. (1898 -1912)
• 1896’da Servetifünûn edebiyatına katıldı. 
• İkinci Meşrutiyet’in ardından Türkçülük hareketinin önemli isimlerinden biri oldu. 
• Bu dönemde kurulan Türk Derneğinin üyeleri ve Türk Yurdu Cemiyetinin kurucuları arasında yer aldı. 
• 1912'de tayin edildiği Budapeşte Başkonsolosluğu görevini Mütareke dönemine kadar sürdürdü.
• 1922'de son halife Abdülmecid Efendi’nin başmâbeyinciliğine getirildi. Halifeliğin kaldırıldığı Mart 1924'e kadar bu görevde kaldı. 
• Ahmet Hikmet Müftüoğlu, 19 Mayıs 1927’de ölmüştür.

Edebi Kişiliği

• Türkçülük ve Turancılık görüşleriyle ön plana çıkan bir yazardır.
• Yazı hayatına Servetifünun edebiyatında başlamışsa da Millî Edebiyat içinde ünlenmiştir.
• Leylâ yâhud Bir Mecnunun İntikamı adlı uzun hikayesi yazarın basılan ilk eseridir (1891).
• Hâristan ve Gülistan adlı hikâye kitabı, yazarın Servetifünun Dönemi eseridir. Bu dönem hikâyelerinde dil, üslup ve tema bakımından genel olarak Servetifünun edebiyatına bağlıdır. 
• Millî Edebiyat Dönemi'nde dilini sadeleştiren yazar, bu dönemin önemli nesir yazarlarından biri olmuştur.
• Çağlayanlar adlı hikaye kitabı Türkçülük anlayışına uygun olarak yazdığı hikayelerden meydana gelmektedir. Kitap, taşıdığı millî heyecan ve fikirlerle yazarın en fazla sevilen eseri olmuştur.
• Gönül Hanım adlı romanı ise Macar, Tatar ve bir Türk'ten oluşan grubun köklerini araştırmak üzere Orhun Abidelerine doğru yaptıkları bir yolculuğu anlatmaktadır. 1920'de Tasvir-i Efkar'da yayımlanan roman, Turancılık düşüncesini ele almasıyla Türk edebiyatında bir ilktir. Yazar, Gönül Hanım karakteri ile idealindeki aydın kadın tipini canlandırır.
• Kadının sosyal hayatta daha çok yer alması gerektiğini düşünen Ahmet Hikmet, verdiği konferanslarda kadın haklarına değinerek bu konuya dikkat çekmek istemiştir.

Tüm Eserleri

• Leylâ yâhud Bir Mecnunun İntikamı (uzun hikaye)
• Hâristan ve Gülistan (Hikaye Kitabı)
• Kadın Oyuncak Değildir (Yazıları)
• Çağlayanlar (Hikaye Kitabı)
• Gönül Hanım (Roman)
• Bîgâne Durmayın Âşinânıza (Mektup, Şiir ve Günlükleri)

İlgili Sayfalar

• Gönül Hanım Özet

• Milli Edebiyat Dönemine Giriş

• Milli Edebiyat Konu Testi 1

Yararlanılan Kaynaklar

• Türk Edebiyatında Orta Asya’dan Söz Eden İlk Roman: Gönül Hanım, Mümine Çakır
• TDV İslam Ansiklopedisi, Ahmet Hikmet Müftüoğlu Maddesi, Alim Kahraman
• Cumhuriyet Öncesinde Türk Kadını, Şefika Durmaz