Aşık Paşa (1272-1332)

Aşık Paşa

• Mutasavvıf, divan şairi.
• Kırşehir'de dünyaya gelen şairin asıl adı Ali'dir. 
• Yaşadığı dönemde Türkçeye verdiği önemle öne çıkmıştır. Türkçenin Anadolu'da bir edebiyat dili olarak kabul edilmesinde en büyük pay onundur.
• Şiirlerinde hem hece hem de aruzu kullanmıştır.
• Sanat anlayışında Yunus Emre ve Mevlana etkisi görülür.
• En önemli eseri bir mesnevi olan Garipname'dir.
• Şairin Yunus Emre tarzında söylenmiş ilahi ve gazelleri de vardır.

Tüm Eserleri: Garipname, Şiirleri, Fakrname, Vasf-ı Hâl, Hikaye, Kimya Risalesi

Garipnâme

• Ahlak ve tasavvuf üzerine yazılmış bir nasihatnamedir.
• Yaklaşık 12000 beyitten meydana gelen didaktik bir eserdir.
• Türk edebiyatının 14. yüzyıldaki en büyük mesnevisidir. 
• Aruzun "fâilâtün fâilâtün fâilün" kalıbıyla yazılan eser on bölümdür.
• Eserde Mevlana'nın Mesnevi adlı eserinin etkisi açıktır.
• Eser açık ve sade bir Türkçe ile şekilde yazılmıştır. 

Garipnâme'den...

Kamu dilde var idi zabt ü usûl
Bunlara düşmüş idi cümle ukûl 

Türk diline kimsene bakmaz idi
Türklere hergiz gönül akmaz idi 

Türk dahı bilmez idi bu dilleri
İnce yolu ol ulu menzilleri 

Bu Garîbnâme anın geldi dile
Kim bu dil ehli dahı ma‘nî bile 

Türk dilinde ya‘ni ma‘nî bulalar
Türk ü Tâcik cümle yoldaş olalar

Sözcükler

kamu: herkes, halk
zabt: bir şeyi sıkı tutmak
usûl: yol, yöntem
cümle: bütün, hep
ukûl: akıllar
hergiz: asla
ma'ni: mana, anlam 

İlgili Sayfa

👉 13. ve 14. Yüzyıl Divan Şairleri Özet

Yararlanılan Kaynaklar

• TDV İslam Ansiklopedisi, Aşık Paşa Maddesi, Günay Kut
• Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Nihat Sami Banarlı
• Garipname, Kemal Yavuz