Hilmi Yavuz (1936)

Hilmi Yavuz

• Şair ve yazar.
• 14 Nisan 1936’da İstanbul’da doğdu.
• Kabataş Erkek Lisesini bitirdi (1954). 
• Şiire lise yıllarında başladı. İlk şiirleri edebiyat öğretmeni Behçet Necatigil çıkardığı "Dönüm" dergisinde yayımlandı.
• İÜ Hukuk Fakültesindeki eğitimini yarıda bırakarak gazeteciliğe başladı. 1964'te İngiltere'ye gitti. Londra Üniversitesi Felsefe Bölümünden mezun oldu (1969). Üniversite yıllarında BBC Radyosu Türkçe Yayınlar Bölümünde çalıştı.
• Türkiye'ye dönünce gazete, ansiklopedi ve yayınevlerinde çalıştı.
• İlk kitabı olan Bakış Kuşu 1969'da yayımlandı.
• Adını Bedreddin Üzerine Şiirler (1975) kitabıyla duyurdu.
• Dergi ve gazetelerde eleştiri ve incelemeler yazdı, televizyon programları hazırlayıp sundu. Üniversitelerde öğretim görevlisi olarak çalıştı.

Sanat Anlayışı

"hüzün ki en çok yakışandır bize
belki de en çok anladığımız"

• "Garip Dışında Yeniliğini Sürdüren Şairler" arasında gösterilir.
• "Hüzün Şairi" olarak tanındı.
• İlk şiirlerinde "İkinci Yeni" etkisi görülür.
• Şiirlerinde imge ve ses önemli bir yer tutar.
• Divan ve halk şiiri geleneklerinden yararlanır.
• Gelenekle moderni bir sentez halinde kullanmaya özen gösterir. 
• Şiirlerinde gelenek; biçim, ses, söyleyiş, imge olarak kendini gösterir.
• Gelenekten yararlanırken en çok başvurduğu teknik "metinlerarasılık"tır. (Sanatçının başka bir metinden aldığı parçaları, eserinin içinde kullanması)
• Şiirlerinde mistik (İslam mistisizmi-tasavvuf) unsurlara da yer verir.

Eserleri

• Şiir: Bakış Kuşu (1969), Bedreddin Üzerine Şiirler (1975), Doğu Şiirleri (1977), Yaz Şiirleri (1981), Gizemli Şiirler (1984), Zaman Şiirleri (1987), Söylen Şiirleri (1989), Ayna Şiirleri (1992), Çöl Şiirleri (1996), Akşam Şiirleri (1998), Yolculuk Şiirleri (2001), Hurufî Şiirler (2004), Kayboluş Şiirleri (2007), Yara Şiirleri (2012) Toplu Şiirler: Hüzün ki En Çok Yakışandır Bize (1989), Gülün Ustası Yoktur (1993), Erguvan Sözler (1993), Büyü'sün Yaz! (2006)
• Deneme-İnceleme: Felsefe ve Ulusal Kültür (1975), Roman Kavramı ve Türk Romanı (1977), Kültür Üzerine (1987), Felsefe Üzerine (1987), Yazın Üzerine (1987), Denemeler Karşı-Denemeler (1988), Dilin Dili (1991), İstanbul Yazıları (1991), Okuma Notları (1992), İstanbul’u Dinliyorum (1992).
• Kurgu: Üç Anlatı (Taormina, Fehmi K.'nın Acayip Serüvenleri, Kuyu)
• Anı-Deneme: Geçmiş Yaz Defterleri, Ceviz Sandıkta Anılar

Şiirlerinden...

doğunun sevdaları (I)

sevda derinlerdedir, oysa ferhâd
üstünü kazmada dağın

kalbimin, yâni o yağmur
ve acıdan ocağın
madenini, lâciverdî ve mahmur
bir ağrıyla delmede
şirin

ve en aşılmaz, en derin
bir şiirin yurt edindiği
billûr bir köşke girmede
leylâ

ve mecnun’un, yâni o çölden
ve ağıttan otağın
önünde, bir adak gibi
ölüme diz çöktürmede
leylâ

ve yakut, şafak ve irin
ile emzirdiği bir güzün
boynunu vurmada
şirin

sevda derinlerdedir, oysa ferhâd
üstünü kazmada dağın

yok hükmündedir

bin şiirin yeşil atına
çileli ekim günlerini bir daha oku
acının ve gelinciğin kitaplığında

acı, yok hükmündedir

ölümün anayurdu bendedir
solgun idam fermânıdır ruzigâr
bir türkünün derin ağaçlığında

ölüm, yok hükmündedir

kuşlar ahî, gün yörüktür, vakt irişir
haylice sonbahar olur
gizli abdal diliyledir sevdâ

sevda, yok hükmündedir

bâki’ye rübai

Ey bakışlar ustası umutlar pehlivanı
Sen anlattın bir gülde anlatılmaz olanı
Biz bir hüzne başlarken sana çıraklık ettik
Uçurduğun kuşlardır şimdi bâki divânı

Kaside   

Ay karanlık gibi durma öyle gel
Sensiz bir şey duyulmuyor sevişmemizden

De ki halkın gözleri al gelincik sürüyor
Uğrular geçiyorken güz şölenlerimizden

Bu hüzünler benim mi diye baktım ki tamam
Akıyor yakut bir ıssızlık kentlerimizden

Yanardı mürted lambası ta sabaha değin
Karanlık kilimlerin kan işlemesinden

Hilmi elbet sürersin günleri bir yangına
"taş kesilir geçse sâbâ gülşenimizden"

Yararlanılan Kaynaklar

• Hilmi Yavuz'un "doğunun geçitleri" Şiirini Geleneğin Yeniden Üretilmesi Bağlamında Okuma Denemesi, Belde Aka
• Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi. Memet Fuat
• Hilmi Yavuz’un Şiirlerinde Klasik Türk Edebiyatının İzleri, Aysun Sungurhan