Gökyüzünü boyarım her sabah.
Hepiniz uykudayken.
Uyanır bakarsınız ki mavi.
Deniz yırtılır kimi zaman,
Bilmezsiniz kim diker;
Ben dikerim.
1. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Soru adılı
B) Belgisiz adıl
C) İşaret adılı
D) Dönüşlülük adılı
E) İyelik adılı
Çözümü
Soru adılı — kim
Belgisiz adıl — hepiniz
İşaret adılı — budur
Dönüşlülük adılı yok.
İyelik adılı — iş-im, güc-üm...
Cevap D
(I) Taksici, durağın önünde oturmuş, sırtına güneşe vermiş, boş taksilere bakıp düşünüyordu: (II) "Bu taksilerin adını kim koymuş? Şahin, Doğan, Kartal... (III) Yalan, hepsi yalan. Şahin dediğin alıcı bir kuştur. Avına soluk aldırmaz. Tepesine biner. (IV) Hani nerede bu taksilerin avı? Hepsi bomboş yatıyor. Ben onlara bakıyorum, onlar bana bakıyor. (V) Parası olmayan da zaten taksiye mi binecek? İşte bizimki de boş laf."
2. Numaralanmış yerlerin hangisinde belirtili isim tamlamalarında tamlanan durumundaki adın yerini tutan bir ek kullanılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözümü
Cevap E
İşaret zamirleri, gösterme yoluyla isimlerin yerini tutan zamirlerdir. Gösterdikleri varlıkların adlarıyla birlikte kullanılmazlar.
3. Aşağıdakilerin hangisinde işaret zamiri kullanılmamıştır?
A) Bu aşk burada biter ve ben çekip giderim.
B) Biri güler, öteki öldürmek ister seni.
C) Bütün bunlar şimdi geçmişte kaldı.
D) Orada bir evi varmış, annesinden kalma.
E) Bu küçücük ada yaşlı bir ana gibi kucaklıyor şairi.
Çözümü
A'da — burada
B'de — öteki
C'de — bunlar
D'de — orada
Cevap E
4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi "belgisiz zamir" değildir?
A) Herkes payına düşeni yaşadı.
B) Yaşamadı kimse onun yaşadığını.
C) Savaştan yıkımdan söz ederse biri susturun.
D) Sevdi çoğu insanı, tükenircesine sevdi.
E) Gerçeği söylemedi hiçbiri.
Çözümü
D'deki "çoğu" sözcüğü belgisiz sıfat olarak kullanılmış: "çoğu insan"
Cevap D
"Ne" sözcüğü soru zamiri dışında soru sıfatı, soru zarfı ya da bağlaç olabilir.
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ne" sözcüğü "soru zamiri" olarak kullanılmıştır?
A) Ne kızı verir ne dünürü küstürür.
B) Ne tür filmler seversin, dedi.
C) Ne ağlarsın benim zülfü siyahım.
D) Ne oldum dememeli, ne olacağım demeli.
E) Ne güzel enseyi geçmemesi saçların.
Çözümü
A'da — bağlaç
B'de — "Hangi" anlamında kullanıldığı için sıfattır.
C'de — "Niçin" anlamında kullanıldığı için zarftır.
D'de adın yerini tuttuğu için zamirdir.
E'de — "Saçların enseyi geçmemesi ne güzeldir." Bu dizede "ne kadar" anlamıyla kullanıldığı için zarftır.
Cevap D
Çözüm
O duvar senin bu duvar benim
Bir güz gecesi eve dönüyorum.
Köşe başında bizim aile efradı:
Biri kız kardeşim, öteki ninem
Cevap C
B) Kimi sevsem sendin.
C) Sadece susardık kimi zaman da.
Çözümü
C'de "kimi" sözcüğü "bazı" anlamıyla belgisiz sıfat olarak kullanılmıştır.
Cevap C
O duvar senin bu duvar benim
Bir güz gecesi eve dönüyorum.
Köşe başında bizim aile efradı:
Biri kız kardeşim, öteki ninem
6. Dizelerde kaç zamir (adıl) vardır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
O duvar senin bu duvar benim
Bir güz gecesi eve dönüyorum.
Köşe başında bizim aile efradı:
Biri kız kardeşim, öteki ninem
Cevap C
"Kimi" sözcüğü "bazı" anlamıyla bir isimle kullanıldığında "belgisiz sıfat" olur.
7. Aşağıdakilerin hangisinde "kimi" sözcüğü adıl değildir?
A) Kimi yolcu, kimi gurbet bekçisiydi.B) Kimi sevsem sendin.
C) Sadece susardık kimi zaman da.
D) Kimi yavaşça çitilerdi çamaşırlarını.
E) Bu resim sana kimi çağrıştırıyor.
Çözümü
C'de "kimi" sözcüğü "bazı" anlamıyla belgisiz sıfat olarak kullanılmıştır.
Cevap C
Ben kimin ağlamasını istedim ki
Yok ki benim kurşunlarım
Dikenli tellerim, taş duvarlarım yok ki
Çözümü
İyelik zamiri — kurşunlar-ım, teller-im, duvarlar-ım
Dizelerde ilgi zamiri (eki) yok.
Tamlayanı zamir olan isim tamlaması — benim kurşunlarım
Soru zamiri — kimin
Kişi zamiri — ben, benim
Cevap B
Çözüm
A'da — bizim aramızda
B'de kişi zamiri ek eylem almış.
C'de — benim kuyum
D'de — senin ellerin
E'de — onun oğlu
Cevap B
Çözümü
Kişi adılı — bizim, biz
İşaret adılı — şunu, bu, buyuz, bunları
Belgisiz adıla örnek yok.
Soru adılı — neredeyiz
Dönüşlülük adılı — kendi kendimize
Cevap C
Çözümü
A'da iyelik eki (adılı) kullanılmamış.
B'de — (onun) resmi, (resmin) yarısı, (evimin) kapısı
C'de — (benim) yalnızlığım, (benim) türkülerim
D'de — (kendi) kalbini, (mücevher) sandığı
E'de — (kadın) eli, (benim) saçlarım
Cevap A
Çözümü
B'de — "bizim yaylanın" → "bizim yaylamızın"
Cevap B
Çözümü
I'de — (kendi) önü
II'de — "yemeği" sözcüğü belirtme durum eki almış.
III'de — (işçilerin) tabakları
IV'de — (kendi) lokmalarını
V'de — (bunun) sebebi
Cevap B
Yok ki benim kurşunlarım
Dikenli tellerim, taş duvarlarım yok ki
8. Dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) İyelik zamirine
B) İlgi zamirine
C) Tamlayanı zamir olan isim tamlamasına
D) Soru zamirine
E) Kişi zamirine
Çözümü
İyelik zamiri — kurşunlar-ım, teller-im, duvarlar-ım
Dizelerde ilgi zamiri (eki) yok.
Tamlayanı zamir olan isim tamlaması — benim kurşunlarım
Soru zamiri — kimin
Kişi zamiri — ben, benim
Cevap B
Adıllar, isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan olabilir.
9. Aşağıdakilerin hangisinde adıl, isim tamlamasında tamlayan ya da tamlanan değildir?
A) Asıl bizim aramızda güzeldir hasret.
B) Kanayarak çoğalan bu türkü benim.
C) Sensin benim en derin kuyum
D) Senin bu ellerinde ne var bilmiyorum
E) Küçücük oğluyum onun ben.
B) Kanayarak çoğalan bu türkü benim.
C) Sensin benim en derin kuyum
D) Senin bu ellerinde ne var bilmiyorum
E) Küçücük oğluyum onun ben.
Çözüm
A'da — bizim aramızda
B'de kişi zamiri ek eylem almış.
C'de — benim kuyum
D'de — senin ellerin
E'de — onun oğlu
Cevap B
Bazen şunu diyoruz kendi kendimize:
İşte bu bizim hayatımız.
Bak işte, biz buyuz,
Bunları yaptık.
Şimdi neredeyiz?
10. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Kişi adılı
B) İşaret adılı
C) Belgisiz adıl
D) Soru adılı
E) Dönüşlülük adılı
Çözümü
Kişi adılı — bizim, biz
İşaret adılı — şunu, bu, buyuz, bunları
Belgisiz adıla örnek yok.
Soru adılı — neredeyiz
Dönüşlülük adılı — kendi kendimize
Cevap C
İyelik ekleri, varlığın kime, neye, kaçıncı kişiye ait olduğunu bildiren ektir. Ek halindeki zamirlerden biri olması nedeniyle iyelik zamiri olarak da bilinir. İsim tamlamalarında tamlanan eki görevi de yapar.
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde iyelik eki kullanılmamıştır?
A) Belki haziranda mavi benekli çocuksun
Ah seni bilmiyor kimseler bilmiyorB) Bende bir resmi var, yarısı yırtık,
On yıldır evimin kapısı örtük!
C) Yalnızlığım benim çoğul türkülerim
Ne kadar yalansız yaşarsak o kadar iyi
D) Herkes çıkarsın kalbini
O çirkin mücevher sandığından
E) Bir kadın eli gibi geçsin
İsterdim saçlarımdan rüzgar
Çözümü
A'da iyelik eki (adılı) kullanılmamış.
B'de — (onun) resmi, (resmin) yarısı, (evimin) kapısı
C'de — (benim) yalnızlığım, (benim) türkülerim
D'de — (kendi) kalbini, (mücevher) sandığı
E'de — (kadın) eli, (benim) saçlarım
Cevap A
12. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi "soru zamiri" değildir?
Çözümü
C'de "niçin" anlamında kullanılan "neden" sözcüğü zarftır.
Cevap C
Çözümü
A'da — (benim gönül) bağlar-ım → iyelik eki
ağlar-ım → kişi eki
B'de — ozan-ım → ek eylemin geniş zamanı
derd-im → iyelik eki
C'de — su-y-um → iyelik eki
döker-im → kişi eki
D'de — istek-im → iyelik eki
mutlu-y-um → ek eylemin geniş zamanı
E'de — gönl-üm ve göz-üm→ iyelik eki
Cevap E
Belirtili isim tamlamalarında tamlanan eki kimi zaman söylenmez.
A) Hangimiz geçmedi aşkın köprüsünden
B) Kim derdi ki seninle bir gün ayrılacağız?
C) Neden herkes başka tarafa bakıyor?
D) Neyin sabrıdır dişlerimizin arasında sıkışan?
E) Nereye baksam gözlerimse sen varsın.
Çözümü
C'de "niçin" anlamında kullanılan "neden" sözcüğü zarftır.
Cevap C
13. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili ekler aynı görevde kullanılmıştır?
A) Meyve vermez oldu gönül bağlarım
Aklıma geldikçe durmaz ağlarım
B) Ben bir usanmaz ozanım
Derdim vardır inilerim
C) Suyum alçaktan çekerim
Dönüp yükseğe dökerim
D) Hayatta tek isteğim buydu
Mutluyum seni sevdiğime.
E) Garip gönlüm durmaz oldu.
Gözüm ırak görmez oldu
Çözümü
A'da — (benim gönül) bağlar-ım → iyelik eki
ağlar-ım → kişi eki
B'de — ozan-ım → ek eylemin geniş zamanı
derd-im → iyelik eki
C'de — su-y-um → iyelik eki
döker-im → kişi eki
D'de — istek-im → iyelik eki
mutlu-y-um → ek eylemin geniş zamanı
E'de — gönl-üm ve göz-üm→ iyelik eki
Cevap E
14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu duruma örnek bir kullanım vardır?
A) Cümle halkı alem kendi işinde
Sen aşkın narına yanarsın gönül
B) Bizim yaylanın yiğidi
Gölge edin Ayvaz geliyor
C) Gezer iken derde düştüm gaziler
Şu benim derdimden bilen olmadı
D) Sabahtan uğradım onun yurduna
Dayanılmaz firkatine derdine
E) Ahu gözlü yârim senin elinden
Şikayet etmedik beyler mi kaldı
Çözümü
B'de — "bizim yaylanın" → "bizim yaylamızın"
Cevap B
Ben şimdi öbür işçilere bakıyorum: herkes (I) önündeki (II) yemeği azar azar yiyor. (III) Tabakları boşaldıkça (IV) lokmalarını daha da küçültüyorlar. Bunun (V) sebebini düşünüyor ve buluyorum: yemek bitecek diye korkuyorlar.
15. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangileri iyelik eki (adılı) almamıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözümü
I'de — (kendi) önü
II'de — "yemeği" sözcüğü belirtme durum eki almış.
III'de — (işçilerin) tabakları
IV'de — (kendi) lokmalarını
V'de — (bunun) sebebi
Cevap B
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.