Kırık Hayatlar

Halit Ziya Uşaklıgil
Halit Ziya Uşaklıgil'in Servetifünun Dönemi'nde kaleme aldığı son romandır.
Eser, Servet-i Fünun dergisinde 1901 yılında tefrika edilmeye başlanmış ancak sansüre uğraması nedeniyle yazar tarafından tefrikadan çekilmiştir. Yıllar sonra 1922'de Vakit gazetesinde tefrika edilen roman 1924'te kitap olarak basılmıştır.
Eser; aile kurumu, sosyal ilişkiler, evlenme, gelenekler, eş seçimi, eğlence ortamları, toplumsal aksaklıklar, komşuluk ilişkileri gibi konulara eğilmesi yönüyle sosyal bir romandır.
Yazar, bu romanıyla Mai ve Siyah ile Aşk-ı Memnu romanlarında öne çıkan bireysellikten sosyal meselelere doğru geçiş yapmıştır.
Romanda olaylar arzularına yenik düşerek eşine ihanet eden Doktor Ömer Behiç'in çevresinde gelişmektedir.
Özet

Kırık Hayatlar'ın başkarakteri Ömer Behiç, tıp tahsilini Avrupa'da tamamlamış bir iç hastalıkları uzmanıdır. Gençliğinden beri evlenip mutlu bir yuva sahibi olmak isteyen Ömer Behiç, aslında ruhunda maddi hazların arzusunu da barındıran bir kahramandır.
Ömer Behiç, hastalarından bir olan Vedide’ye âşık olur. Kısa süre sonra da evlenirler. Osmanlı kadın tipini sembolize eden Vedide, içe kapanık tutumu ve çevresine karşı davranışlarıyla yazarın idealize ettiği bir karakterdir. Selma ve Leyla adında iki çocukları olan çift, yıllardır hayallerini süsleyen güzel bir ev yaptırarak oraya yerleşir. Bu ev, mutluluk içinde bulunan aile için dış hayatın çirkinliklerinden kurtuldukları bir sığınma mekânıdır. Evlerinin penceresinden şahit oldukları kırık hayat hikâyelerini izlerler. Ancak çok geçmeden Ömer Behiç’in arkadaşı Bekir Servet aracılığıyla kendi hayatları da yıkılmaya başlayacaktır.
Bekir Servet, Aşk-ı Memnu’daki Behlül karakterinin bir benzeri niteliğindedir. Ömer Behiç’i, Veli Bey’in hanımı ve kızlarıyla tanıştırır. Yine Aşk-ı Memnu’daki Melih Bey takımının bir benzeri olan bu aile, Ömer Behiç’in mutlu yaşamına kara bir gölge gibi düşer.
Karakterli, ahlaklı ve manevi değerlere önem veren bir kahraman olarak çizilen Ömer Behiç; hep kınadığı bir şeyi gerçekleştirerek eğlence âlemlerinde boy gösteren Neyyir ile yakınlaşır.
Neyyir ile sık sık bir terzi dükkânının üst katında buluşan Behiç, karısı Vedide’yi ve çocuklarını ihmal eder.
Yasak aşkı ve ailevi sorumlulukları arasında bocalamaya başlayan Ömer Behiç, iki kadını da sever. Vedide'yi sadık, güzel ve iffetli bir eş ve anne olduğu için severken Neyyir’i gençliği, güzelliği ve şen şakrak tavırları nedeniyle çekici bulmaktadır. Bu iki kadın arasında kalan ve ikisini de bırakamayacağını bilen Ömer Behiç, yıllardır övündüğü ahlakı ile maddi hazları arasında bocalar.
Neyyir ile olan ilişkisi boyunca eşine ve çocuklarına gerekli ilgiyi gösteremeyen Ömer Behiç, kızı Leyla’nın hastalığı ile yeterince ilgilenemez. Kısa süre sonra da Leyla ölür. Bu ölüm, Ömer Behiç’i mahveder. Leyla’nın vefatından sonra Neyyir’den uzaklaşmaya başlayan Ömer Behiç, gerçek huzuru bulmak ümidiyle karısı Vedide’ye döner. Küçük kızı Leyla’nın ölümü ve Neyyir’in başka bir adamla evlenmesinden sonra sığınabileceği tek kişi Vedide'dir. Ancak hayatının eskiye dönemeyecek şekilde yıkıldığının da farkındadır.
Kırık Hayatlar romanında kadınlara düşkünlüğü ile tanınan birçok karakter ile üç kadının dramı da işlenir. Bunlardan biri Vedide’nin dadılığını yapmış Andelip Bacı’dır. Çocuğu olmayınca kocasının ikinci bir evliliğine razı olmayıp tekrar Vedide’ye sığınmıştır. İkinci bir evlilik için yıllarca bekleyen Andelip Bacı’nın bu isteği gerçekleşmez. Evin hizmetçisi Suzidil ise içkiye düşkün kocası Mehmet Ali’nin şiddetine maruz kalmış ve hasta çocuğu Ferit ile Ömer Behiç’in evinde hizmetçilik yapmaktadır. Ömer Behiç’in evinde yaşanılan bu hayatların dışında onun dışarıda işi gereği tanıdığı kişilerin hikâyeleri de romanda geniş yer tutar. Ömer Behiç’in hastası Şekûre Hanım bunlardan biridir. Ferruh Bey, ailesinin zorlamasıyla başkasını sevmesine rağmen Şekûre Hanım’la evlenmiştir. Kocasının yasak ilişkisini bilen Şekûre ise vereme yakalanıp ölecektir.

İlgili Sayfalar

👉 Eser Özetleri

👉 Halit Ziya Uşaklıgil


Yararlanılan Kaynaklar

Halit Ziya Uşaklıgil’in Roman Kahramanlarında Kültürel ve Ahlaki Bocalama, Berna Terzi
Halit Ziya Uşaklıgil’in Romancılığında Kendini Yıkma Eğilimi, Bedirhan Ünlü

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.