Rintlerin Ölümü

Hafız'ın kabri olan bahçede bir gül varmış;
Yeniden her gün açarmış kanayan rengiyle.
Gece, bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış
Eski Şiraz'ı hayal ettiren ahengiyle

Ölüm asude bahar ülkesidir bir rinde;
Gönlü her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter.
Ve serin serviler altında kalan kabrinde
Her seher bir gül açar, her gece bir bülbül öter.


Yahya Kemal Beyatlı

Sözcükler:

Hâfız: 14.yüzyılda yaşamış İranlı şair.
kabir: mezar
Şiraz: İran'da bir şehir
âsûde: sessiz, dingin, sıkıntı ve üzüntülerden uzak
rind (rint): kalender, gönül eri, dünya işlerini hoş gören
buhurdan: tütsülük, "buhur" yakılınca güzel kokulu bir duman çıkaran ağaç parçalarına verilen isimdir. "dan" eki ise Türkçede isimden isim yapan -lik ekine denk gelir.

Açıklama

Kendi Gök Kubbemiz adlı eserde yer alan şiirlerden biridir.
İlk dörtlük; Hafız'ın Şiraz’da bulunan kabrinde, bir gülün her gün yeniden açtığını, bülbülün her gece ağaran vakte kadar ağladığını söylemektedir. İkinci dörtlükte ise Hafız'ın aslında bir rint olduğu, onun için ölümün asude bahar ülkesi olduğu, gönlünün ise buhurdan gibi yıllarca tüttüğü dile getirilmektedir. Kabri serviler altındadır; burada her gün bir gül açmakta, her gece bir bülbül ötmektedir.
Şiirde 14.yüzyılda yaşamış İranlı ünlü şair Hafız, gül ve bülbül mazmunları üzerinden ele alınmıştır. Yeniden her gün açan gül, Hafız'ın ölümsüzlüğe eren ruhunun sembolüdür.
Şiirde "ölüm" teması sadece bu dünyanın sınırları içerisinde ele alınmış, ötesine değinilmemiştir.
Hayatın kutsallığının farkında olan rint için ölüm de aynı kutsal sürecin devamıdır. Rint, edebiyatımızda Allah ile olan ilişkisini korkulara göre değil, sevgiyle kurgulayan bir tiptir. Ölüm karşısında sakin ve mütevekkildir.
Buhurdan gibi yıllarca tütecek bir gönle sahip olan Hafız için "ölüm" dingin-asude bir bahar ülkesidir. Onu ölümsüz kılan da yazdığı şiirlerdir.
Şiirin son iki dizesinde Hafız'ın serin serviler altındaki kabrinde her seher bir gülün açtığı ve her gece bir bülbülün öttüğü vurgulanmıştır ki klasik edebiyatta gül, sevgiliyi; bülbül ise aşığı temsil eder. Bu da söz konusu kabrin, âşık ve maşuklar için uğrak yeri olduğu anlamına gelmektedir.

İlgili Sayfa

Yararlanılan Kaynaklar

Yahya Kemal: "Kendi Gök Kubbemiz" Altında Ölüm, Hakan Değirmenci
Yahya Kemal’in Kendi Gök Kubbemiz Adli Kitabında Yer Alan Şiirlerinde Ölüm Algısı, Ali Algül
Bülbülün Ölümü Gülden midir? "Rindlerin Ölümü" ve Klasik Edebiyat(lar), Berat Açıl

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.