Gazel

Tûti-i mucizegûyem ne desem lâf değil
Çerh ile söyleşemem âyinesi saf değil

Ehl-i dildir diyemem sinesi sâf olmayana
Ehl-i dil birbirini bilmemek insâf değil

Yine endişe bilür kadr-i dür-i güftârım
Rüzgar ise deni dehr ise sarraf değil

Girdi miftâh-i der-i genc-i maâni elime
Âleme bezl-i güher eylesem itlâf değil

Levh-i mahfuz-i sühandır dil-i pâk i Nefi
Tab-i yârân gibi dükkançe-i sahhaf değil

Nefi

Günümüz Türkçesi

1.Beyit

Tûti-i mucizegûyem ne desem lâf değil
Çerh ile söyleşemem âyinesi saf değil

tuti: papağan
mucizegû: mucizeler söyleyen
çerh (çarh): talih, kader, felek
âyine: ayna

Mucize gibi sözler söyleyen bir papağanım, söylediklerim boş laf değildir; felekle söyleşemem çünkü o temiz değildir.

2.Beyit

Ehl-i dildir diyemem sinesi sâf olmayana
Ehl-i dil birbirini bilmemek insâf değil

ehl-i dil: gönül ehli, maneviyata önem veren
sine (mec.): gönül

Gönlü temiz olmayana gönül ehli diyemem, gönül ehli olanların birbirini bilmemesi insafa sığmaz.

3.Beyit

Yine endişe bilür kadr-i dür-i güftârım
Rüzgar ise deni dehr ise sarraf değil

endişe: düşünce
güftâr: söz, kelam
dür: inci
kadr: kıymet, değer
rüzgar: zaman, devir, felek
deni: alçak
dehr: dünya, devir

Felek alçak, dünya ise değer bilmez; inciye benzeyen sözümün değerini gene düşünce bilir.

4.Beyit

Girdi miftâh-i der-i genc-i maâni elime
Âleme bezl-i güher eylesem itlâf değil

miftâh: anahtar
genc: hazine
maâni: mana
bezl: bol bol vermek, saçmak
güher: mücevher
itlâf: yok etmek, öldürmek, ziyan etmek

Mana (şiir) hazinesinin kapı anahtarı elime geçti; âleme bol bol cevher dağıtsam bunlara ziyan olmuş gözüyle bakılamaz.

5.Beyit

Levh-i mahfuz-i sühandır dil-i pâk i Nefi
Tab-i yârân gibi dükkançe-i sahhaf değil

levh-i mahfuz: Tanrının evrenin geleceğini saptamış olduğu manevi levha
sühan: söz, kelam
dil: gönül
pâk: temiz
tab-i yârân: dostların yaradılışı
sahhaf: kitapçı

Nefi'nin temiz gönlü şiirin levh-i mahfuzudur, dostlarınki gibi kitapçı dükkanı değil. 

İlgili Sayfalar

Nefi

Divan Şiiri Örnekleri