Kaside-i Arpa

15. yüzyıl divan şairi Necati'nin arpa kıtlığını konu aldığı şiiridir.
Kaside nazım şekli ile yazılan eser 21 beyittir.
Şiirdeki ifadelerden şairin kasideyi dönemin vezirlerinden birine sunduğu anlaşılmaktadır.

Eserde klasik bir kasidede olması gereken bölümler yoktur.

Arpa Kasidesi
(Günümüz Türkçesi)

Hani o şefkatli sevgili arpa
Hastaya sağlık, ata can arpa

Galiba kuyuya düştü Yusuf gibi
O dünyanın kıymetlisi olan arpa

Dirliğimin baharını benim
Ah kim güze çevirdi arpa

Kalmadı kapana takacak buğday
Şehirde pahalı olalı beri arpa

At zayıfladı, üf desen uçar
Dağları saman eyledi arpa

Arpa derdi ile o kadar dövdüm
Kendimi ki oldu kemiklerim arpa

Şimdi at arpa diye can verir
Evvel ata verirdi can arpa

Kalmadı at, giyecek hem harçlık
Yokluğun halkı ziyan eyledi arpa

Yükleri yolda bıraktı atsızlık
Beyleri bile yayan eyledi arpa

Zayıflamayan hiçbir at kalmadı
Kendini gizlediğinden beri arpa

Taneni para ile alan övünür
Sanki bedava almış gibi arpa

Varıp arpa falı bakana dedim
Ey falan haber ver bana arpa(dan)

Dedi ki gökteki yıldız kadar
Vezirin kapısında var çok arpa

Eğer Paşa Hazretleri buyurursa
Samanyolu yıldızı getirir arpa

Hükmederse kudretinin baharı ile
Toprakta her zaman biter arpa

Emir verirse yağdırır hemen
Gökyüzü yıldız yerine arpa

İyilik ambarından verir
Atı yolda kalmışlara arpa

Necati dahi bu umutla gelir
Ki versin cihan veziri arpa

Ey zamanın tabibi cevap ver
Ki güçsüz bıraktı beni arpa

Nice ki bu dünya hanında
Yolcuların isteği ola arpa

Kudretin saray ahırından versin
Feleğin kır atına daima arpa

Kaside-i Arpa 

(Orijinal Metin)

Kanı ol yâr-i mihriban arpa
Sayruya sıhhat ata can arpa

Galiba çâha düşdi Yusufvâr
Ol aziz-i cihân olan arpa

Nev-bahar-ı maişetümi benüm
Ah kim eyledi hazan arpa

Kalmadı faka takıcak buğday
İlde olalıdan girân arpa

At arıkladı üf dir isen uçar
Dağları eyledi saman arpa

Arpa derdi ile şol kadar dögdüm
Kendümi ki oldı üstühan arpa

Şimdi at arpa diyü can virür
Evvel ata virürdi can arpa

Kalmadı at u don u hem harçluk
Eyledi halka çak ziyan arpa

Yükleri yolda kodı atsuzluk
Begleri eyledi yayan arpa

Kalmadı hiçbir at ki arıklamadı
İdeli kendüzin nihan arpa

Danesin akçeye alan ögünür
Ki eline girdi râyegân arpa

Varuban didüm arpa salıcıya
Salı vir bana ey fülan arpa

Didi kim gökteki sitare kadar
Der-i Asaf'da var çehan arpa

Eger emr itse Hazret-i Paşa
Getüre rah-ı kehkeşan arpa

Hükm iderse baharı kudretinün
Bitüre hâk her zaman arpa

Buyruk eylerse yağdura fi’l-hâl
Necm yirine âsumân arpa

Eyler enbâr-ı lutf u himmetden
Atı kalmışlara revân arpa

Bu ümide gelür Necati dahi
Ki vire Asaf-ı cihan arpa

Ey tabib-i zaman cevap buyur
Ki eyledi beni nâ-tüvân arpa

Niçe kim bu ribât-ı gerdunda
Ola matlub-ı reh-revân arpa

Vire kadrün stabl-ı âmireden
Hınk-ı gerduna câvidân arpa

Necati

İlgili Sayfa

👉 Divan Şiiri Örnekleri

Yararlanılan Kaynak

Divan Şiirinde Sosyal Hayattan Yansımalar: Necati Ve Hayreti’nin Arpa Kıtlığını Anlatan İki Manzumesi, Ülkü Çetinkaya