İhsan Oktay Anar (1960)

• 

  İhsan Oktay Anar

  Roman yazarı, akademisyen.
• 21 Kasım 1960'ta Yozgat'ta doğdu.
• 1893’te Kazan’dan İstanbul’a göçen bir aileye mensuptur.
• Babası Mehmet Sait Bey, Tekelde müskirat (alkollü içecekler) eksperidir.
• İlk ve orta öğrenimini İzmir'de tamamladı.
• Karşıya Erkek Lisesinden atıldığı için liseye Akşam Lisesinde devam etti: "Okuldan kaçıp kütüphaneye gidiyordum. Milli Kütüphaneye gidiyordum. Okuldan kaçıyor, orada okuyordum. Maupassant, Çehov, Gogol. Bir gün eve okuldan atıldığım haberi geldi, devam etmediğim için..."

• 1984'te Ege Üniversitesi Felsefe Bölümünden mezun oldu. Aynı bölümde yüksek lisans ve doktora yaptı.
• Askerliğini Güneydoğu'da TİM komutanı olarak yaptı. Takım komutanı olarak sınır dışı operasyonlara katıldı.
• 1996'dan beri Felsefe Tarihi dersi veren İhsan Oktay Anar, 2011 yılında emekli oldu.
• Yeni Binyıl gazetesinde haftalık yazılar yazdı.
• Edebiyatçılar Derneği ve PEN Yazarlar Derneği üyesidir.
• Yazar, 2009'da Erdal Öz Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür.

Sanat Anlayışı

• 1990 sonrası Türk edebiyatının önemli roman yazarlarından biridir.
• Postmodern bir yazardır. Üstkurmaca, metinlerarasılık, parodi, pastiş; yazarın eserlerinde öne çıkan postmodern tekniklerdir.
• Doğu anlatı geleneği ile Batılı teknikleri harmanlayan yazar, özgün bir üsluba sahiptir.
• Eserlerinde fantastik, masalsı ve büyülü bir anlatım tarzı görülür.
• Tarihi bir fon olarak kullanan yazarın eserlerinde mekân genellikle Osmanlı zamanındaki İstanbul'dur.
• Osmanlıca ile günümüz Türkçesini harmanlandığı özgün bir dile sahiptir. Bu; kutsal kitaplardan, eski tarih kitaplarından, meddah öykülerinden süzülmüş bir dildir.

Eserleri

• Romanları: Puslu Kıtalar Atlası, Kitab-ül Hiyel, Efrasiyab’ın Hikâyeleri, Amat, Suskunlar, Yedinci Gün, Galiz Kahraman, Tiamat

Romanları Hakkında...

Puslu Kıtalar Atlası: 17. yüzyılda İstanbul'da geçen roman; Galata’da korsanlar, bıçkınlar, dilenciler, kumarbazlar, hırsızlar, delilerden oluşan bir çevrede geçer. Düş gücü zengin bir ihtiyar (Uzun İhsan Efendi), düşlerinden devşirdiklerini Puslu Kıtalar Atlası adlı bir kitaba döker ve kitabını savaşa gitmek üzere olan oğlu Bünyamin'e emanet eder. Eserde, tuhaf bir siyah sikke (kara para) sayesinde sonsuzluğa kavuşmayı arzulayan Büyük Efendi Ebrehe ile bu parayı tesadüfen bulan Bünyamin arasındaki mücadele konu edilir. Bünyamin, kötülüğü, yani kara parayı ele geçirerek sonsuzluğa ulaşmayı hedefleyen Ebrehe ile olan mücadelesinde, babasının verdiği defteri rehber edinerek kötülüğü alt eder ve bilgeliğe ulaşır.

Kitab-ül Hiyel (Eski Zaman Mucitlerinin İnanılmaz Hayat Öyküleri): Eserde Yasef Çelebi, Calûd ve Üzeyir Bey olmak üzere üç hiyelci ustasının (mucit / mühendis) öyküsü anlatılır. Yafes Çelebi'nin öyküsü, aynı zamanda romanın çerçeve öyküsüdür. Roman, bu çerçeve öykü içine serpiştirilen alt öykülerle bir bütünlük oluşturur. 19. yüzyılda İstanbul'da geçen roman, renkli ve coşkulu bir atmosferde sunulur. Bir efsaneden yola çıkan yazar, gücünü uzun saçlarından alan Samson'un yerine, gücünü aklından alan insanın trajedisini fantastik bir serüvenle işler. Eserde doğaya hükmetme erkine rağmen mutluluğu yakalayamayan insanın hikâyesi işlenmektedir.

Efrasiyab’ın Hikâyeleri: İç içe geçmiş fantastik hikâyelerden oluşan bir romandır. Romanın ana karakterlerinden biri olan Ölüm, bir sonraki alacağı can olan Uzun İhsan’ı bulmaya çalışmaktadır. Bu kovalamacada kendisine eşlik eden Cezzar Dede ile birbirlerine hikâyeler anlatarak sekiz mahalle dolaşırlar. Romanın sonunda tüm anlatılanların Cezzar Dede’nin torunlarına anlattığı bir hikâye olduğu anlaşılır.

Amat: Roman, 1670 yılında İstanbul'dan hareket eden bir Osmanlı savaş gemisinin açık denizlerde yaptığı fantastik bir yolculuğun hikâyesidir. Alegorik özellikler gösteren eserde, dünya kurulduğundan beri süren insan ile şeytan arasında geçen mücadele anlatılmaktadır. Dünyayı sembolize eden geminin kaptanı Diyavol, hikâyenin asıl kahramanıdır. Açıkça söylenmese de kaptan, şeytanı simgelerken gemideki 247 mürettebat da cezalandırılmayı hak eden insanlardır.

İlgili Sayfa

👉 Modernizm / Postmodernizm

Yararlanılan Kaynaklar

• İhsan Oktay Anar, Hayatı-Eserleri-Sanatı, Ahmet Koçakoğlu
• İhsan Oktay Anar'ın Efrâsiyab’ın Hikâyeleri Adlı Eserinde Bir Eleştiri Aracı Olarak Grotesk Anlatım Nurcan Ankay
• İhsan Oktay Anar’ın "Puslu Kıtalar Atlası" Romanının Metinlerarası İlişkiler Açısından Değerlendirilmesi, Muhammed Hüküm