Âşık Feymani

Âşık Feymani

• Cumhuriyet dönemi saz şairi.
• Asıl adı Osman Taşkaya'dır.
• 2 Mayıs 1942'de o zamanlar Adana iline bağlı olan Kadirli ilçesinin Azaplı köyünde doğdu.
• İlkokul mezunu olan Feymani, âşıklığa küçük yaşlarda Karacaoğlan türküleri söyleyerek başladı.
• İlk mahlası Çoban Osman'dır. Daha sonra rüyada bade içerek Feymani mahlasını aldı. Farsça bir sözcük olan "feyman" ahlakta olgunlaşma ve iyi ahlaka yönelme anlamındadır.
• Eşi (Fatma / Mahremi) de kendisi gibi âşık olan Feymani, dört çocuk babasıdır.
• Yurt içinde ve yurt dışında çeşitli etkinliklere katılan sanatçı, birçok konser vermiş, katıldığı yarışmalarda da çok sayıda ödül almıştır.

Önemi ve Sanat Anlayışı

• 20. yüzyıl âşıklık geleneğinin önde gelen ustalarından biridir.
• Badeli âşıktır.
• Tasavvufi yönü ağır basan âşık, özellikle nasihatname (öğütleme) türündeki şiirleriyle tanınmaktadır.
• Aşk, ayrılık, doğruluk, gurbet, hasret, vatan, millet, aile, ahlaki değerler, ilahi düzen gibi birçok konuda şiirler söylemiştir.
• Âşık Feymani, âşık tarzı içinde yer alan türlerin (atışma, hikâye anlatma, muamma çözme vs.) tamamına yakınında usta malı eserler vermiştir.
• Şiirlerinde hece, durak ve kafiye açısından son derece başarılıdır.
• Âşıklığının yanı sıra usta bir hikâye anlatıcısıdır.
• Feymani, sağlığında adına şenlikler düzenlenen ilk âşıktır.

Not: Adana'da 1960'lı yılların sonuna kadar topluluk karşısında saz çalınması hoş görülmemiştir. Bu durum, Adanalı âşıkların doğulu âşıklarla tanışmalarından sonra değişmeye başlamıştır. Âşık Feymani de Adana'da topluluk önünde saz çalan ilk âşıklardan biridir.

Eserleri

• Saz Şairlerinden Deyişler
• Ahu Gözlüm
• Sevgi Şehri
• Gönül Sarayı (Orhan Şaik Gökyay Şiir Ödülü / 2007)
• Barış Güzeldir
• Zamanı Geldi
• Çukurova'da Anlatılan Âşık Hikâyeleri

Şiirlerinden

Taşlama

Tebessüme, yumuşaklığa özendim,
Kalbi katı çok sertlerin yüzünden,
Her doktora Lokman diye sarıldım,
Dermanı yok şu dertlerin yüzünden.

Cahilin ters olur sual soruşu,
Kâmilin hoş olur cevap verişi,
Şu dünyanın yıkılmayıp duruşu,
Eli açık cömertlerin yüzünden.

Feymani'yim değişmem huyumu,
Bir edepsiz zedeledi soyumu,
Terk etmeye karar verdim köyümü,
Kanı bozuk namertlerin yüzünden.

Sarı Çiçek

Karlar eriyince, bahar gelince
Evvelâ açılmış bir sarı çiçek
Benek benek nakış nakış dünyayı
Nasıl da süslemiş, gör sarı çiçek

Dağlar rüzgâr ile yapar cengini
Dallar meyve ile bulur dengini
Gök kuşağı sizden mi almış rengini
Kırmızı, ağ, pembe, mor, sarı çiçek.

Baharın ispatı nişansın tamam
Arılır aşkından diller el aman
Muhammed dünyaya geldiği zaman
Sana da mı doğdu nur sarı çiçek

Sizi Lokman Hekim görmedi miydi?
Gönül yarasına sürmedi miydi?
Sizdeki sırlara ermedi miydi?
Sizde çok hikmetler var sarı çiçek.

Feymani'yim çiçeklerle otursam
Halin bilsem derdin dile getirsem
Sılaya giderken yolsam götürsem
Yadigâr istemiş, yâr sarı çiçek.

Ahu Gözlüm

Ahu gözlüm tut elimden
Vazgeçmeden emelimden
Aşkın beni temelimden
Yıkmadan gel, yakmadan gel

Derde salmadan başımı
Noksan etmeden işimi
Damla damla gözyaşımı
Dökmeden gel, akmadan gel

Göz değmeden yapımıza
Yıkılmadan tapımıza
Kara deve kapımıza
Çökmeden gel, ıkmadan gel

Kader bağlamadan zincir
Bağlar ise gönül incir
Ölüm ocağıma incir
Dikmeden gel, ekmeden gel

Bu ayrılık telimizi
Bulandırır selimizi
Hasret gurbet belimizi
Bükmeden gel, bıkmadan gel

Feymani'yim kaçma benden
Usanmadı gönül senden
Ecel tatlı canı tenden
Çekmeden gel, çıkmadan gel

İlgili Sayfalar

👉 Âşık Edebiyatı

👉 Cumhuriyet Dönemi Halk Şiiri

Yararlanılan Kaynaklar

• Âşık Feymani’nin Şiirlerinde Eğitim ve Eğitim Unsurları, Serdarhan Musa Taşkaya, İbrahim Coşkun
• Âşık Feymani, Doğan Kaya
• Performans Kuramı Bağlamında Aşık Feymani'nin Hikâyeciliği, Hatice Karınlı
• Âşık Edebiyatı, Ahmet Kabaklı, Türk Edebiyatı Vakfı
• Türk Halk Şiiri, Mustafa Sever
• Adana Âşıklık Geleneği ve âşık Fasılları, Erman Artun