Cumhuriyet Dönemi Halk Şiiri
- Sayıları azalsa da halk şairleri usta çırak ilişkisi içerisinde yetişmeye devam etmiştir.
- Genel olarak saz eşliğinde şiirler söylemişler ancak saz çalmayıp geleneğe uygun şiirler yazan şairler de yetişmiştir. (Abdürrahim Karakoç gibi)
- Bu dönem halk şairleri geleneksel konular yanında güncel konuları da işlemiştir.
- Dil; divan şiirinin doğal ömrünü tamamlaması, dilde sadeleşme hareketi ve ulus-devlet anlayışına bağlı olarak bir önceki yüzyıla göre daha sadedir.
- Şiirlere ad verilmeye başlanmıştır.
- 1966'da düzenlenmeye başlanan Konya Âşıklar Bayramı'nın düzenli hâle gelmesi hem farklı bölgelerden gelen âşıkların tanışmasına hem de âşıkların geniş çevrelerce tanınmasına vesile olmuştur.
- Sanayileşme, kentleşme, ulaşım, ekonomi, eğitim ve iletişim alanlarında meydana gelen hızlı değişimler geleneğe olan ilgiyi azaltmıştır.
- Cumhuriyetle birlikte halk şiiri geleneğinden beslenen modern şiir anlayışları ortaya çıkmıştır.
Aşık Veysel (1894 – 1973)
- Asıl adı, Veysel Şatıroğlu.
- Sivas'ın Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde doğdu.
- Âşık Veysel’i geniş kesimlere tanıtan ilk isim Ahmet Kutsi Tecer'dir.
- Şiirlerindeki doğal söyleyiş, ezgilerinin orijinal oluşu, seçtiği konular ve birleştirici üslubu onun şöhret kazanmasını sağlayan önemli faktörlerdir.
- Aşık Veysel; aşk, gurbet, yaşam, ayrılık, yalnızlık, doğa, toprağa bağlılık, din-tasavvuf, eğitim, çağdaşlık, memleket sevgisi gibi hemen her konuda şiir söylemiştir.
- Kara Toprak, Uzun İnce Bir Yol, Güzelliğin On Para Etmez, Sazıma ve Dostlar Beni Hatırlasın en çok bilinen şiirleridir.
👉 Aşık Veysel hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
Murat Çobanoğlu (1940 - 2005)
- 1971’de Halk Ozanları Kahvesini kurarak usta âşıkların bir araya gelmesini ve genç âşıkların yetişmesini sağlamıştır.
- Aşıklık geleneğinin doğaçlama söyleme, atışma yapma, muamma çözme, leb-değmez ve hikaye anlatma gibi tüm unsurlarını başarıyla uygulayan bir saz şairidir.
- Hikaye anlatmakla kalmamış, kendisi de birçok hikaye tasnif etmiştir.
👉 Murat Çobanoğlu hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
Şeref Taşlıova (1938 – 2014)
- 1964 yılında Kars Radyosuna halk şairi olarak girerek yaklaşık on yıl, bu radyoda çeşitli programlar yaptı.
- Tasnif ettiği birçok halk hikâyesi ve binin üzerinde şiiri vardır.
- Saza hakimiyeti ve güçlü doğaçlaması ile tanınır.
- UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2008 yılı için Yaşayan İnsan Hazinelerinden biri olarak seçilmiştir.
👉 Şeref Taşlıova hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
Aşık Reyhani (1934 – 2006)
- Toplumsal yerginin ağır bastığı şiirleri ile tanındı.
- Hikaye anlatıcısı olarak da kendinden söz ettirmeyi başaran sanatçının tasnif ettiği hikayeler de vardır.
- Sanatçının başarılı olduğu alanlardan biri de muamma çözme ve askı indirmedir.
- “Ne Ey Oldu Gardaş, Öldün Kurtuldun” şiiri ile meşhurdur.
Aşık Mahzuni Şerif (1943 – 2002)
- Saz şairi, âşık.
- Alevi-Bektaşi geleneğine bağlıdır.
- Şiir anlayışı daha çok Pir Sultan Abdal'a yakındır.
- Halk sorunlarını toplumcu bir bakış açısıyla ele almıştır.
- Siyasi ve toplumsal konularda yazdığı taşlamalarla ünlüdür.
- Çok bilinen eserlerinden bazıları: İşte Gidiyorum Çeşm-i Siyahım, Yuh Yuh, Dostum Dostum, Nem Kaldı, Mevla'm Gül Diyerek İki Göz Vermiş...
Neşet Ertaş (1938 – 2012)
- Abdallık geleneğinin son büyük temsilcisidir.
- "Bozkırın Tezenesi" olarak da anıldı (tezene: mızrap).
- Bağlamadaki kendine has tavrı üniversitede ders olarak verildi, bunun yanı sıra birçok teze konu oldu.
- "Garip" mahlasıyla âşık tarzı şiirler yazmıştır.
- Şiirlerinde aşk, doğa, gurbet, gariplik, dert, özlem, ölüm, din anlayışı ve zamandan yakınma gibi çok çeşitli konuları ele almıştır.
- "Zülüf Dökülmüş Yüze", "Zahidem" ve "Gönül Dağı" en tanınmış eserleridir.
Abdürrahim Karakoç (1932 – 2012)
- Kalem şairidir.
- Sazı ve doğaçlaması olmayan Karakoç, geleneğe uygun olarak heceyle şiirler yazmıştır.
- Aşk ve gurbet temaları dışında sosyal konular üzerine yazdığı taşlamaları ile ünlüdür.
- “Mihriban” ve “Unutursun Mihribanım” en tanınmış eserleridir.
Aşık Feymani (1942 )
- Asıl adı Osman Taşkaya'dır.
- Çukurova aşıkları arasında önemli bir yere sahiptir.
- Badeli bir âşık olan Feymani'nin dinî-tasavvufi nitelikli şiirleri de vardır.
- Nasihat türü şiirleri, eserlerinde önemli bir yer tutar.
- Atışmalarıyla ünlüdür.
elinize sağlık çok güzel bir çalışma olmuş.
YanıtlaSil