Nabizâde Nazım (1862 - 1893)

Nabizade Nazım

• Tanzimat 2.dönem hikâye ve roman yazarı.
• İstanbul’da doğdu.  Asıl adı Ahmed Nâzım, babasının adı Nâbî’dir. 
• Annesini hiç tanımadı, babasını da henüz mahalle mektebine devam ettiği sırada kaybetti. Bu sebeple üvey anne ve dadıların elinde büyüdü. 
• Erkan-ı Harbiye’den 1887 yılında yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. 
• Bir müddet Mekteb-i Harbiye’de matematik hocalığı yapmış sonrasında askerlikle ilgili bazı keşif ve araştırmalar yapmak üzere Suriye’ye gönderilmiştir.
• 1891'de yakalandığı kemik veremi nedeniyle 1893 yılında henüz 30 yaşında iken vefat etmiştir.

Edebi Yaşamı

• Edebiyata ilgisi öğrencilik yıllarında başlamıştır. 
• Devrin gazete ve dergilerinde Ahmet Mithat Efendi tarzında yazılar yazan Nâzım, şiire de heves etmiştir.
• Şiirlerini Heves Ettim (1885) ve Mini Mini (1886) isimli küçük kitaplarda topladı.
• Asıl başarısını roman ve hikâyede gösterdi.
• Tanzimat edebiyatının ikinci döneminde kendini göstermeye başlayan realist ve natüralist eğilimin temsilcilerinden biridir.

İlk Köy Romanı (Uzun Hikaye): Karabibik 

Romandan çok uzun hikâye olarak kabul gören Karabibik adlı eseri köy hayatını konu eden ilk eser olarak kabul edilmektedir. Eserde olay, Antalya'nın Kaş İlçesine bağlı Beymelik köyünde geçer. Köylü bir adamın günlük yaşamı ve ekonomik sıkıntılarının ele alındığı eserde yöre ağzının özellikleri kullanılmıştır. 19.yüzyıl Akdeniz köylerinin yaşamı hakkında ipuçları da veren eser realist -natüralist özellikler göstermektedir.  

Diğer Hikâyeleri: Yadigârlarım (1886), Zavallı Kız (1889), Bir Hatıra (1890), Sevda (1891), Hâlâ Güzel (1891), Haspa (1891), Seviye-i Tesâmüh (1892) 

Kıskançlığın Romanı: Zehra 

Büyük hikâyelerdeki denemelerinden sonra romana geçen Nâzım’ın Zehra adlı romanı ölümünden sonra 1886 yılında Servet-i Fünun dergisinde tefrika edilir. Kıskançlık teması üzerine kurgulanan roman karakterlerinin çok yönlü ele alınışı ile kendinden önceki romanlardan ayrılır. Başarılı çevre tasvirleri yanında psikolojik tahlilleri ile dikkat çeken eser realizm ile natüralizmden izler taşır. Ancak devrin genel eğiliminden gelme alışkanlıkla çok trajik bir sonla biten romanda entrikaya da gereğinden fazla yer verilmiştir. Roman kimi araştırmacılar tarafından ilk psikolojik roman denemesi olarak da kabul görmektedir. 

 İlgili Sayfalar

Zehra (Geniş Özet)

Tanzimat 2. Dönem Genel Özellikleri 

Tanzimat 1. Dönem Genel Özellikleri 

Tanzimat Edebiyatı 1. Dönem Sanatçıları Özet 

Yararlanılan Kaynaklar

Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Nihat Sami Banarlı
Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, Kenan Akyüz
TDV İslam Ansiklopedisi, Nabizâde Nazım Maddesi