Tanzimat Edebiyatı etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Tanzimat Edebiyatı etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Tanzimat Edebiyatı Konu Testi 13

Edebiyat anlayışı bakımından Tanzimat sanatçıları içinde eski-yeni ikilemini en çok yaşayan odur. Yeni Osmanlı Cemiyeti mensuplarıyla daha ziyade siyasi bir mücadele için bir süre Avrupa’da bulunması, Şinasi ve Namık Kemal gibi edebiyatımızda çeşitli yenilikler gerçekleştiren diğer şairlerle anılmasına yol açmıştır. Ancak onun ne şekil ne de muhteva itibariyle bu dönemin şiir anlayışında herhangi bir yenilik hareketine teşebbüs ettiğini söylemek pek mümkün değildir.
1. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Mithat Efendi
B) Ziya Paşa
C) Abdülhak Hamit Tarhan
D) Ali Suavi
E) 
Recaizade Mahmut Ekrem

Merkez-i Hake Atsalar da Bizi

Kıta

Zalim olsa ne rütbe bî-perva — x
Yine bünyad-ı zulmü biz yıkarız — a

Merkez-i hake atsalar da bizi — x
Küre-i arzı patlatır çıkarız — a

Namık Kemal

Günümüz Türkçesi: Zalim ne kadar pervasız olursa olsun biz yine o zulmün binasını yıkarız. Dünyanın merkezine de atsalar bizi, yerküreyi patlatır çıkarız.

Ziya Paşa'nın Gördüm Redifli Gazeli

Diyar-ı küfrü gezdim beldeler kâşaneler gördüm
Dolaştım mülk-ü İslam'ı bütün viraneler gördüm

Bulundum ben dahi darüşşifa-yı Babıâli'de
Felâtun'u beğenmez anda çok divaneler gördüm

Bahtiyarlık

Ahmet Mithat Efendi
Ahmet Mithat Efendi'nin Letaif-i Rivayat serisinde yer alan eserlerden biridir.
Eserin roman mı hikâye mi olduğu tartışmalı olsa da daha çok roman olarak kabul edilmektedir.
Roman sırasıyla Mektep, Senai, Şinasi, Paris’te Bir Türk, Kadınlar “Kadınların Terbiyesi”, Köy Düğünü, Medeniyet ve Bedeviyet olmak üzere yedi bölümden oluşmaktadır.
Köy hayatına özenerek şehirden köye göçen aydın tipi ilk kez bu eserde görülür.
Eserde şehirden köye taşınan idealist ve azimli bir tip olan Şinasi Bey ile onun alafranga düşkünü arkadaşı Senai Efendi'nin hikâyesi anlatılmaktadır.

Beşir Fuat (1852-1887)

  • Düşünür, eleştirmen, yazar.
  • 1852'de İstanbul'da doğdu.
  • Dönemin iyi okullarından biri olan Fatih Rüştiyesinde okudu.
  • Eğitimine babası Hurşit Paşa'nın görevi nedeniyle gittiği Suriye’de devam etti. Burada Halep Cizvit Mektebinde eğitim görerek iyi derecede Fransızca öğrendi (1862-1867).
  • 1871’de Askerî Liseden, 1873’te Harbiye Mektebinden (Mekteb-i Harbiye) mezun oldu.
  • Aynı yıl Sultan Abdülaziz’in yaveri olarak atandı.
  • 1876'da tahtan indirilen Abdülaziz'in ölümünden sonra sırasıyla Osmanlı-Sırp ve Osmanlı-Rus Savaşlarına ve Girit’te çıkan isyanları bastırmak üzere bölgedeki harekâtlara katıldı.
  • Girit’te kaldığı birkaç yıl içinde Almanca ve İngilizce öğrendi.
  • Kolağası rütbesinde iken askerlikten istifa ederek sadece yazılarıyla meşgul oldu.
  • Fizyoloji, tıp, biyoloji, psikoloji, matematik, fizik, astronomi, sosyoloji, felsefe, tarih, edebiyat, dil eğitimi gibi pek çok alanda önemli bir birikime sahiptir.
  • Pozitif bilimleri hayatının merkezine alan Fuat, bu bakış açısını Osmanlı toplumuna tanıtma ve benimsetme gayretinde olmuştur.
  • Çeşitli gazete ve dergilerde makaleler yayımlayıp İngilizce, Fransızca ve Almancadan çeviriler yaptı.
Ölümü 
  • 5 Şubat 1887 tarihinde çalışma odasında intihar etti.
  • Uyuşturduğu bileklerini kesen Beşir Fuat, ölüme gidişi sırasında yaşadıklarını bir kâğıda not etti:
"Ameliyatımı icra ettim, hiçbir ağrı duymadım. Kan aktıkça biraz sızlıyor. Kanım akarken baldızım aşağıya indi. Yazı yazıyorum, kapıyı kapadım diyerek geri savdım. Bereket versin içeri girmedi. Bundan tatlı ölüm tasavvur edemiyorum. Kan aksın diye hiddetle kolu kaldırdım. Baygınlık gelmeye başladı."

Tanzimat Edebiyatı Konu Testi 12

Batı tarzı şiirin henüz tanınmadığı 1840’lı yıllarda yazılan Akif Paşa’nın — adlı eseri, geçmişteki örneklerinin aksine şairin ferdi sıkıntı ve ızdıraplarını yansıtan ve bu suretle gelenekten büyük ölçüde ayrılan bir şiirdir.
1. Parçada bırakılan boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Adem Kasidesi
B) Mihnet-i Keşan
C) Tabsıra
D) Vaveyla
E) Münâcât

Teodor Kasap (1835-1897)

Teodor Kasap
  • Gazeteci, yazar ve çevirmen.
  • Rum asıllı bir Osmanlı vatandaşıdır. 
  • 1835'te Kayseri'de doğdu.
  • Babasının ölümü üzerine on üç yaşında İstanbul'a yerleşti. Bir Rum tüccarın yanında işe başladı, kendi kendine Fransızca öğrendi.
  • 1856'da Fransız bir subayın yardımıyla Fransa’ya gitti. Paris’te öğrenim görürken ünlü Fransız yazar Alexandre Dumas’nın kâtipliğini yaptı. Dumas ile birçok seyahate katıldı.
  • 1870'de İstanbul'a dönerek Fransızca dersler verdi. Aynı tarihlerde gazeteciliğe başladı.
  • 1870-77 yılları arasında üç mizah dergisi çıkardı.

Avrupa'da Bir Cevelan

Ahmet Mithat Efendi
  • Ahmet Mithat Efendi'nin seyahatname türündeki eseridir.
  • Eser adındaki "cevelan" Arapça bir sözcük olup gezinti, gezinme, dolaşma gibi anlamlara gelmektedir.
  • 1000 sayfayı aşan eser gerek hacmi gerekse içerik zenginliğiyle Tanzimat-Cumhuriyet arası dönemin en büyük seyahat eseridir.
  • 1889'da II. Abdülhamit tarafından Stockholm Müsteşrikler (Doğu Bilimciler) Kongresi’ne gönderilen Ahmet Mithat, bu vesileyle Avrupa'nın birçok şehrini gezmiştir.
  • Ahmet Mithat Efendi’nin izlenimlerini paylaştığı Avrupa ülkeleri şöyledir: İtalya, Fransa, Danimarka, İsveç, Norveç, Almanya, İsviçre ve Avusturya.
  • Eser, 19. yüzyıl Avrupa'sı hakkında önemli bir belge niteliği taşımaktadır.

Paris'te Bir Türk

Ahmet Mithat Efendi
Ahmet Mithat Efendi'nin 1876 tarihli romanı.
Türk edebiyatında, adında "Türk" sözcüğüne yer veren ilk romandır.
Yazar, eserinde Doğu ve Batı’yı birçok açıdan karşılaştırır. Amacı, Müslüman Türklerin özellikle kültürel yönden Batı’dan üstün olduğunu göstermektir.
Ahmet Mithat; romanını Avrupa’ya gitmeden önce Fransa ile ilgili ansiklopedilerden, kitaplardan, seyahatnamelerden ve fotoğraflardan yararlanarak kaleme almıştır.
Yazar, bu romanı yazdıktan yaklaşık on beş yıl sonra Avrupa'ya gidecek gözlemlerini de "Avrupa'da Bir Cevelan" adlı seyahatnamesinde anlatacaktır.

Ali Suavi (1839-1878)

Ali Suavi
  • Düşünce insanı, eğitimci, gazeteci.
  • 1839'da İstanbul'da doğdu.
  • Davutpaşa Rüştiye Mektebinden mezun oldu.
  • Okulu bitirdikten sonra memurluğa başladı.
  • Kendisini ilim çevrelerinde yetiştirdi; Arapça, Farsça sonra da İngilizce ve Fransızca öğrendi.
  • Medrese ve rüştiye öğretmenliği, mahkeme reisliği ve tahrirat müdürlüğü gibi görevlerde bulundu.
  • Camilerde verdiği vaazlar ile dikkat çekti.
  • Bu arada Muhbir gazetesinde yazmaya başladı. Gazetede devrin çeşitli siyasi ve sosyal meselelerine değindi.
  • Yazdığı bir yazı nedeniyle 1867'de Kastamonu'ya sürüldü.
  • Birkaç ay sonra da Avrupa'ya kaçtı.

Tanzimat, Servetifünun ve Bağımsızlar Karma Test 1

Onun şiir üzerinde bağımsız olarak durduğu bir yazısı yoktur. Bununla birlikte Tehlil ya da Münâcaat diye bilinen dinî ve felsefi konulu şiirleri ile Reşit Paşa için yazdığı kasidelerden yola çıkılarak onun sanattan çok akla, fikre ve düz yazıya yakın olduğu söylenebilir. Edebiyat tarihçileri özellikle onun gazeteci kimliğinin altını çizerek modern Türk nesrini onunla başlatmıştır.
1. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi
B) Namık Kemal
C) Ziya Paşa
D) Ahmet Mithat Efendi
E) Abdülhak Hamit Tarhan

Tanzimat Edebiyatı Konu Testi 11

Fransızcadan yaptığı şiir çevirilerini 1859’da yayımlayan sanatçı, aynı yıl — adlı tek perdelik oyunu kaleme alır. Agah Efendi ile hazırladığı ve ilk özel Türkçe gazete olan — ise 1860'ta çıkar. 1862’de bu kez tek başına — gazetesini yayımlar. Kendi şiirlerinden yaptığı seçkiden sonra da atasözleri ve deyimlerden yaptığı derlemeyi — adıyla kitaplaştırır.
1. Parçada bırakılan boşluklara aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Şair Evlenmesi
B) Müntahabat-ı Eşar
C) Tasvir-i Efkar
D) Tercüman-ı Ahval
E) Durub-i Emsal-i Osmaniye

Tanzimat Edebiyatı Konu Testi 10

(I) Recaizade Ekrem, 1873 yılında kendi yazdığı (II) Ayyar Hamza adlı oyunla birlikte Fransızcadan Türkçeleştirerek çevirdiği ve uyarladığı (III) Afife Anjelik ve (IV) Atala isimli iki oyunu Türk tiyatrosuna kazandırmıştır. Ayrıca (V) Çok Bilen Çok Yanılır isimli oyunu da önemli eserlerindendir.
1. Parçadaki altı çizili bölümlerden hangisi bir bilgi yanlışlığına neden olmuştur?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Fatma Aliye Topuz (1862-1936)

Fatma Aliye Hanım
  • Yazar ve çevirmen.
  • 22 Ekim 1862'de İstanbul'da doğdu.
  • Devlet adamı ve tarihçi Ahmet Cevdet Paşa'nın kızıdır.
  • Özel öğretmenlerden Fransızca, tarih, edebiyat ve felsefe dersleri aldı. Yetişmesinde Ahmet Mithat Efendi önemli rol oynamıştır. 
  • Yazmaya Fransızcadan yaptığı çevirilerle başladı.
  • "Hayal ve Hakikat" adlı ilk romanını Ahmet Mithat ile yazdı
  • 1878’de II. Abdülhamit’in yaverlerinden Kolağası Faik Bey’le evlendi.
  • Hilal-i Ahmer Cemiyetinin (Kızılay) ilk kadın üyesidir.
  • Hanımlara Mahsus Gazete, Tercüman-ı Hakikat, İkdam ve Sabah gazetelerinde yazdı.
  • İlk yazılarında çeşitli takma adlar kullandı, 1890'dan sonraki eserlerinde kendi adını kullandı.
  • Pek çok makale yazdı, dönemin sosyal yardım projelerinde yer aldı.
  • Cumhuriyet’ten sonra yazı hayatından tamamen çekildi.
  • 13 Temmuz 1936'da İstanbul'da öldü.

Takriz

  • Övgü içeren tanıtım yazısı, beğence.
  • Divan edebiyatında bir eseri övmek amacıyla yazılan sunuş/takdim yazılarıdır.
  • Bu tür metinler genellikle eserlerin başında bulunur.
  • Takriz manzum (şiir) ya da mensur (düzyazı) olabilir.
  • Takrizler; mesnevi, kaside ve kıta gibi nazım şekilleriyle yazılabildiği gibi mektup, makale, cevapnâme ve not biçiminde de kaleme alınmıştır.
  • Düzyazı şeklinde yazılanlar, birkaç cümle ya da paragraftan ibaret olabileceği gibi sayfalarca uzunluğa da sahip olabilir.
  • Bir eserde farklı kişilerce kaleme alınan birden fazla takriz bulunabilir.
  • Takriz metinleri; divan, mesnevi, mecmua, tezkire, sözlük, sakiname, surname, nasihatname, menakıpname, belâgat kitapları, tarihler gibi birçok farklı eser ve türe yönelik olarak yazılabilir.
  • Kendisinden takriz talep edilen kişinin ilgili konu ya da türde yetkin bir isim olması gerekir.
  • Takrizler, genç şair ya da yazarların tanınmasını sağlayan yollardan biridir. Bu nedenle genç sanatçılar usta kabul ettikleri sanatçılardan eserleri için takriz yazmaları ricasında bulunmuştur.
  • Bazı divan sanatçıları yazdıkları takrizlere kendi divanlarında da yer vermiştir.
  • Dönemin dili ve sanat anlayışı gibi birçok konuda ipuçları veren bu metinler araştırmacılar için çok önemlidir.
Tanzimat Edebiyatında Takriz
  • Takriz, özellikle Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatıyla birlikte çok rağbet görmüş ve sevilmiştir.
  • Tanzimat edebiyatındaki takriz yazılarında eseri övmenin yanı sıra ilgili konu hakkında kapsamlı değerlendirmeler yapıldığı da görülür.
  • Tanzimat edebiyatında bu türde öne çıkan isimler Muallim Naci ile Recaizade Mahmut Ekrem'dir.
  • Devrinde "üstat" olarak kabul edilen Recaizâde Mahmut Ekrem, yazdığı takrizlerde eseri övmek ile yetinmeyerek eserde gördüğü yanlışlıklara da işaret etmiştir.
  • Pek çok genç sanatçının eserine takriz yazan Recaizâde Mahmut Ekrem, bu tür yazılarını "Takrizȃt" adlı bir kitapta toplamıştır.
  • Ekrem'in bu türde öne çıkan yazılarından biri de 1880 sonrası genç kuşak yazarlarından bir olan Osman Adil'in hikaye kitabı İdes'e yazmış olduğu takrizdir.
  • Günümüzde kitapların özellikle arka kapaklarında tanınır kişilerce eserle ilgili olarak  yazılan kısa metinler bu geleneğin bir anlamda devam ettiğini göstermektedir.
İlgili Sayfa
👉 Divan Şiiri Nazım Türleri Özet
Yararlanılan Kaynaklar
  • Klasik Türk Edebiyatında Takriz, Nagihan Gür
  • Recaizâde Mahmut Ekrem'in Yazdığı Bir Takriz Örneği: İdes'e Takriz, Türkan Gözütok
  • Takriz Bir Tür Müdür? / Nagihan Gür

Tanzimat Edebiyatı Konu Testi 9

(I) Tanzimat edebiyatı birinci dönemi Tercüman-ı Ahval gazetesinin çıkarılmasıyla başlamıştır. (II) Bu dönem sanatçıları eski kültürün içinde doğup büyüseler de divan şiirinden kopmayı başarabilmişlerdir. (III) Onlar için edebiyat, halkı bilgilendirmeye yarayan bir araçtır. (IV) Bu arada dilde sadeleşmeyi savunmuşlar ancak pek başarılı olamamışlardır. (V) Yine bu dönemde halk edebiyatı ve hece vezni savunulsa da uygulamaya geçirilememiştir.
1. Numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

(I) Tanzimat edebiyatının ikinci dönemi II. Meşrutiyet sonrasına rastlar. (II) Dönemin siyasi yapısı nedeniyle toplum sorunlarından ve siyasetten uzaklaşılmış; sanat için sanat görüşü savunulmuştur. (III) Bu arada dilde sadeleşme hareketinden uzaklaşılarak ağır bir dil kullanılmıştır. (IV) Şiirde romantizmin etkisi sürerken roman ve öykülerde daha çok realizm etkili olmuştur. (V) İlk realist roman kabul edilen Araba Sevdası da Recaizade Mahmut Ekrem tarafından yazılmıştır.
2. Parçadaki numaralanmış eserlerden hangisi bilgi yanlışlığına neden olmuştur?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

— adlı makalesinde ele aldığı düşünceye göre divan edebiyatı, millî bir edebiyat değildir, asıl millî edebiyat halk edebiyatıdır. Yeni edebiyatımız da halk edebiyatını örnek almalıdır. Ancak sanatçı altı yıl sonra — adlı antolojisinin ön sözünde bu makaledeki düşüncelerinin aksini savunarak divan edebiyatının daha estetik olduğunu ve ölçü olarak da aruzun kullanılması gerektiğini savunmuştur.
3. Parçada bırakılan boşluklara aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) Harabat, Şiir ve İnşa
B) Takdir-i Elhan, Zemzeme
C) Zemzeme, Takdir-i Elhan
D) Şiir ve İnşa, Harabat
E) Defter-i Amal, Eşar-ı Ziya

4. Aşağıdakilerden hangisi Şinasi için yanlış bir bilgi içermektedir?
A) İlk makale olan Tercüman-ı Ahval Mukaddimesini yazmıştır.
B) Batılı anlamda ilk tiyatro eseri olan Şair Evlenmesi ona aittir.
C) Atasözleri ve deyimler üzerinde çalışarak bunları Lehçe-i Osmani adlı eserinde toplamıştır.
D) Tercüme-i Manzume adlı çalışmasındaki şiirler edebiyatımızın ilk manzum çevirileridir.
E) Roman ve hikaye türünde eser vermemiştir.

Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatının Namık Kemal’den sonra, tarihî drama sahasında eserler veren ismidir. Şiirimizin dikkate değer ve anlaşılması en güç simalarından biri olan sanatçının birçok tiyatro eseri içerisinde konusunu Türk tarihinden alan eserleri ise İlhan, Turhan ve Hakan’dır.
5. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Abdülhak Hamit Tarhan
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Muallim Naci
D) Sami Paşazade Sezai
E) Şemsettin Sami

Yusuf Kamil Paşa’nın Fenelon’dan çevirdiği (I) Telemak ilk çeviri romanımızdır. İlk yerli roman ise Şemsettin Sami’nin yazdığı (II) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat'tır. İlk edebi roman (III) İntibah, ilk öykü örnekleri de Ahmet Mithat Efendi’nin (IV) Letaif-i Rivayat ile Emin Nihat Bey’in (V) Muhayyelât adlı yapıtlarıdır.
6. Parçadaki numaralanmış eserlerden hangisi bir bilgi yanlışlığına neden olmuştur?
A) I   B) II   C) III   D) IV    E) V

Romanlar teknik açıdan kusurludur. Romantizm akımından etkilenen yazarların sık sık olay akışını kesip açıklamalar yaptığı, nasihat verdiği görülür. İyiler hep iyi, kötüler hep kötüdür. İyiler ödüllendirilir, kötüler ise cezalandırılır. Yazar kişiliğini gizlemez ve yanlı davranır.
7. Aşağıdaki eserlerden hangisinin parçada sözü edilen roman tekniği ve anlayışından farklı özellikler içerdiğini söylemek mümkündür?
A) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
B) Felatun Bey ile Rakım Efendi
C) İntibah
D) Dürdane Hanım
E) Zehra

Doğu ile Batının iyi taraflarını buluşturmaya çalışan sanatçı, bu nedenle ikinci dönem şairleri içerisinde farklı bir yerdedir. İlk şiirlerinden itibaren sağlam metinler ortaya koyan sanatçının şiirlerinde kullandığı sade Türkçe, hatta yer yer halk şiiri kaynaklarına yöneliş, onun en çok övgü alan taraflarıdır.
8. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Recaizade Mahmut Ekrem
B) Abdülhak Hamit Tarhan
C) Nabizâde Nazım
D) Sami Paşazade Sezai
E) Muallim Naci

Genç bir şair olan Müştak Bey, mahallesinde oturan Kumru adlı genç bir kadını sever ve onunla evlenmek ister. Habbe Kadın ve Ziba Dudu bu evlilik için aracı olur. Nikahtan sonra Müştak Bey'e Kumru'nun yaşlı ve çirkin ablası Sakine Hanım'ı getirirler. Genç şairin arkadaşı Hikmet Bey de din adamlığı rolünü kötüye kullanan Ebullaklaka'ya rüşvet vererek arkadaşını bu durumdan kurtarır.
9. Parçada özeti verilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi
B) Ziya Paşa
C) Namık Kemal
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Abdülhak Hamit Tarhan

İlk şiir kitabı olan Nağme-i Seher, onun daha çok eski tarzda yazdığı manzumeleri içerir. Yadigâr-ı Şebab adlı eseriyle yenilik arayışları içine giren sanatçı yine de çok başarılı bulunmamıştır. Hatta Ahmet Hamdi Tanpınar, ondaki yeniliğin eski tarza yakın yazdığı gazel ve kasidelere farklı isimler vermekten ibaret olduğunu söyler.
10. Parçada sözü edilen Tanzimat sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa
B) Namık Kemal
C) Abdülhak Hamit Tarhan
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Muallim Naci

11. Aşağıdakilerden hangisi Namık Kemal için yanlış bir bilgi içermektedir?
A) Encümen-i Şuara'nın üyelerinden biridir.
B) Aruzdan vazgeçmese de heceyi de kullanmıştır.
C) En önemli iki eleştirisi Ziya Paşa’ya karşı kaleme aldığı Tahrib-i Harabat ile Takip'tir.
D) Tüm eserlerinde romantizm etkisi görülür.
E) Şiirlerinde Batıdan aldığı nazım şekillerini kullanmıştır.

Bihruz Bey, bir Osmanlı paşasının oğludur. Babası ölünce Bihruz ile cahil ve saf annesine büyük bir miras kalır. Bihruz Bey, hazır paranın bitmeyeceğini sanarak kendini gezmeye, eğlenceye verir. Alafranga giyinmek; terziler, garsonlar ve ayakkabıcılar arasında yarım yamalak öğrendiği Fransızca sözcükleri kullanmak onun başlıca meraklarıdır.
12. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
B) İntibah
C) Karabibik
D) Araba Sevdası
E) Sergüzeşt

13. Aşağıdakilerden hangisi hikaye tekniği açısından diğerlerine göre daha başarılı eserler vermiştir?
A) Ahmet Mithat
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Sami Paşazâde Sezai
D) Nabizâde Nazım
E) Direktör Ali Bey

Tanzimat’ın ilanı sonrasında edebiyatımızda daha önce örneği olmayan birçok türde eser verilmiştir.
14. Aşağıdakilerden hangisi bu yeni türler içinde gösterilemez?
A) Makale
B) Mektup
C) Eleştiri
D) Günlük
E) Roman

Edebî eserlerinin yanı sıra birçok alanda yaptığı tercümeler, ansiklopedi ve sözlük yazarlığı ve Türkçe üzerine yazdığı ufuk açıcı makalelerle tanınmıştır. Türkçeye "Osmanlıca" denmesine karşı çıkan yazar, makaleleriyle ilmî Türkçülüğün kurucularından biri olmuştur. Bu anlamda sözlüğüne verdiği Kamus-ı Türkî adı da onun Türkçeye verdiği değeri göstermektedir.
15. Parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sami Paşazade Sezai
B) Şemsettin Sami
C) Muallim Naci
D) Ahmet Vefik Paşa
E) Namık Kemal

Abdülhak Hamit’in şehir ve tabiat hayatına ilişkin duygu ve düşünüşlerini dile getirdiği manzumeleri genellikle bu eserde yer almıştır. On bölümden oluşan eser, biçim ve içerik olarak çağı için oldukça yenidir. Şair, eseriyle Türk şiirine yeni bir tabiat anlayışı getirmiştir. Eserde köy hayatının güzelliğine karşın şehir hayatının çirkinliğine vurgu yapılır.
16. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makber
B) Sahra
C) Hacle
D) Garam
E) Ölü

Şinasi, Paris’e kaçınca gazeteyi iki yıl kadar Namık Kemal idare etmiştir. Daha sonraları Ebüzziya Tevfik ve Recaizade Mahmut Ekrem’in çalıştığı gazete bir açıdan tüm bu sanatçılar için bir mektep görevi üstlenmiştir.
17. Parçada sözü edilen gazete aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tasvir-i Efkar
B) Tercüman-ı Ahval
C) Ceride-i Havadis
D) İbret
E) Takvim-i Vekayi

Recaizâde Mahmut Ekrem'in Mülkiyedeki öğretmenliği sırasında yazdığı ders notlarından oluşan bir eserdir. Yazarın bunun yanı sıra — isimli bir eleştiri kitabı ile — adında bir edebiyat tarihi eseri de vardır. Ayrıca ön sözünde verdiği edebî bilgiler açısından — de önemlidir.
18. Parçada bırakılan boşlukların herhangi birine aşağıdaki eserlerden hangisi getirilemez?
A) Kudemadan Birkaç Şair
B) Talim-i Edebiyat
C) Takdir-i Elhan
D) Islahat-ı Edebiyye
E) Zemzeme III

Eser — Tür
I. Zafername - Hiciv
II. Renan Müdafaanamesi - Eleştiri
III. Muhsin Bey - Tiyatro
IV. Paris'te Bir Türk - Roman
V. Demdeme - Eleştiri
19. Numaralanmış eser-tür eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V
 
Tiyatro en çok eser verdiği türdür. Ona göre tiyatro en faydalı eğlencedir. Eserleri belli bir tezin işlendiği bir dava tiyatrosu özelliği gösterir. Celal Mukaddimesinde ilk defa tiyatro türü üzerinde detaylıca durmuştur. Şiirlerinde olduğu gibi tiyatrolarında da romantik etki hâkimdir.
20. Parçada sözü edilen Tanzimat sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi
B) Şemsettin Sami
C) Namık Kemal
D) Ahmet Vefik Paşa
E) Abdülhak Hamit Tarhan

👉 Bu testi pdf olarak indirebilirsiniz.

İlgili Sayfalar



Cevaplar


1.B  2.A  3.D  4.C  5.A  6.E  7.E  8.E  9.A  10.D  11.E  12.D  13.C  14.B  15.B  16.B  17.A  18.D  19.C  20.C

Tanzimat Edebiyatı Test 8

Tahkiyeli eserler, Tanzimat dönemine kadar, sözlü edebiyatta — ve —, halk edebiyatında —, divan edebiyatında — türleriyle varlığını sürdürerek Türk edebiyatının her döneminde, şiirle beraber, başat edebî türler arasındaki yerini korumuştur.
1. Aşağıdakilerden hangisi parçada bırakılan boşluklardan herhangi birine getirilemez?
A) Destan
B) Masal
C) Koşma
D) Halk hikâyesi
E) Mesnevi

Tanzimat romanlarında en sık karşımıza çıkabilecek bireysel temalar; aşk, ihtiras, kıskançlık, entrika ve ölümdür. Bu temalar, bazen hepsi bir arada bazen de birkaçı birlikte, ilk telif romanımız Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat’tan İntibah'a, Sergüzeşt'ten Zehra’ya dek birçok Tanzimat romanında yer alır.
2. Aşağıdakilerden hangisi parçada verilen eserlerden herhangi birinin yazarı değildir?
A) Namık Kemal
B) Nabizâde Nazım
C) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Şemsettin Sami
E) Sami Paşazade Sezai

Şiirlerini "Heves Ettim" ve "Mini Mini" isimli küçük kitaplarda toplayan sanatçı, asıl başarısını roman ve hikâyede göstermiştir. Kızıyla yaşayan bir çiftçinin günlük yaşamını ele alan — dışında yayımlanmış on hikayesi daha bulunan yazar, realist bir anlayışı savunmasına rağmen diğer hikayelerinde romantizmin tesirinden kurtulamamıştır.
3. Parçada bırakılan boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Zehra
B) Karabibik
C) Letaif-i Rivâyât
D) Muhsin Bey
E) Küçük Şeyler

Bir İngiliz tüccar tarafından, Tanzimat Fermanı'nın ilandan bir yıl sonra kurulan —, ilk başlarda özel sermaye ile kurulsa da daha sonra, umduğu abone sayısına ulaşamayınca yayımına bir süre ara vermek durumunda kalmış; hükümetin kendisine ödenek bağlaması üzerine yeniden yayın hayatına dönmüş, dolayısıyla yarı resmî bir kimliğe bürünmüştür.
4. Parçadan bırakılan boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Takvim-i Vekayi
B) Tercüman-ı Ahval
C) Tasvir-i Efkar
D) Ceride-i Havadis
E) Muhbir

Daha çok Moliere’den uyarladığı "Ayyar Hamza" adlı oyunu ve "Letafet" operetiyle tanınan sanatçının yapıtlarının çoğu komedi türündedir. Tiyatro dili bakımından Ahmet Vefik Paşa’nın izinden gitmiş; ondan farklı olarak özellikle halk söyleyişlerinden, gündelik konuşmalardan, klişe söyleyiş ve deyimlerden yararlanmıştır.
5. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Direktör Ali Bey
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Şemsettin Sami
D) Sami Paşazade Sezai
E) Muallim Naci

İlk iki özel Türkçe gazetenin açtığı yolda ilerleyen —, hükümete yönelik eleştirilerinde çoğu zaman çok daha sert bir üslup kullanmıştır. Ali Suavi'nin başyazar olduğu gazete, yurt dışında yayımlanan ilk Türk gazetesi olma özelliğini taşımaktadır.
6. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tercüman-ı Hakikat
B) İbret
C) Ceride-i Havadis
D) Tasvir-i Efkar
E) Muhbir

Şinasi’den sonra şiirleri ve şiir üzerinde görüşleriyle çağına damgasını basmış bir isim de odur. 1866 yılında Tasvir-i Efkar'da yayımlanan "Lisan-ı Osmaninin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazatı Şâmildir" başlıklı yazısında, edebiyatın millet hayatındaki yeri ve önemini vurgulayarak "Edebiyatsız millet, dilsiz insan kabilindendir." hükmüne ulaşır.
7. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Namık Kemal
B) Ziya Paşa
C) Ahmet Vefik Paşa
D) Ahmet Mithat
E) Muallim Naci

Hemen bütün eserlerini insanları eğitmek, olgunlaştırmak, onlara ders ve ibret vermek, yol göstermek için yazmıştır. O, Doğu'da yaygın olan hikemî tarzın bir bakıma yeni kurgu dünyamızdaki ilk ve en güçlü temsilcilerinden biridir. Yazar, bu temsilciliğini Doğu klasiklerinde çok sık olarak başvurulan kıssadan hisse yöntemi aracılığıyla sürdürmüştür. 
8. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Namık Kemal
B) Şemsettin Sami
C) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Ahmet Mithat
E) Muallim Naci

Tanzimat edebiyatının ikinci nesline mensup sanatçı, yeni Türk şiirinin kurucu isimlerinden biridir. Şairliği ön planda olsa da kırk kadar eserinin yirmi dördünü tiyatro türünde vermiştir. Sanatçının bu türdeki ilk eseri "Macera-yı Aşk" 1873'te, son eseri Hakan’ı ise 1935 yılında yayımlamıştır.
9. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Abdülhak Hamit Tarhan
D) Muallim Naci
E) Direktör Ali Bey

Batılılaşma sürecinin ilk ve en önemli yazarlarından biridir. Başta 18. ve 19. Fransız yazar ve düşünürleri olmak üzere Voltaire, Montesquieu, Auguste Comte gibi yazar ve düşünürlerin etkisi altında kalmıştır. Ayrıca, yine kimi ünlü Fransız şairlerinden şiir tercümeleri yaparak kendi toplumunu Batı tarzındaki şiirle tanıştırmıştır. Bu anlamda o, Türk toplumunun "Batı'ya açılan ilk kapısı" olarak edebiyat tarihimize geçmiştir.
10. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Ziya Paşa
D) Namık Kemal
E) Ahmet Mithat

Devlet adamı, bürokrat, yazar ve çevirmenlik gibi birçok vasfı kendinde toplayan yazar; Türkçülük akımının da önde gelen temsilcilerindendir. Dil ve tarih alanındaki çalışmalarıyla da dikkat çeken yazar, Moliere'nin birçok eserini Türkçeye tercüme veya adapte etmiştir.
11. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Leskofçalı Galip
B) Yenişehirli Avni
C) Direktör Ali Bey
D) Ahmet Vefik Paşa
E) Akif Paşa

Tanzimat'tan sonra, Batılı anlamda gelişmeye başlayan edebiyatımızın ilk akla gelen isimlerinden biridir. Şinasi ve Namık Kemal gibi o da düşünceleriyle yeni edebiyatın kuruluşuna önemli katkılarda bulunmuştur. Teknik bakımından tamamıyla Divan nazmına bağlıdır. Hayallerinde ve duyuş tarzında da eskiden ayrılmış sayılmaz. Bu yönlerden onu Batılı Türk edebiyatının tam bir temsilcisi olarak kabul etmeye imkân yoktur.
12. Aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edilen sanatçıya ait değildir?
A) 
Şiir ve İnşa
B) Magosa Hatıraları
C) Harabat
D) Rüya
E) Defter-i Amal

Tanzimat devrinin önemli romancısı Ahmet Mithat Efendi’nin damadı olan sanatçı, 1883’ten itibaren Tercüman-ı Hakikat'in edebî sütununu yönetmiş, Recaizâde Ekrem’le olan edebî münakaşalarından sonra arkadaşlarıyla gazeteyi terk etmiştir. Şiirlerinin büyük çoğunluğunu divan şiir estetiğine bağlı kalarak yazmışsa da yeni tarzda ve hatta yeni edebiyat taraftarlarının da beğenisini kazanacak nitelikte manzumeler de kaleme almıştır.
13. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Muallim Naci
B) Sami Paşazade Sezai
C) Abdülhak Hamit Tarhan
D) Nabizâde Nazım
E) Direktör Ali Bey

— ve Zehra hayatlarına girdikleri insanlara başlangıçta mutluluk vermelerine rağmen, yaradılış itibariyle hırçın, kötü ruhlu kadınlardır. Mahpeyker, saplantı hâline getirdiği aşkına, Zehra -sözde- evliliğine sahip çıkmak arzusuyla, paradan güç alarak yardımcılar tutmuş ve erkeklerin başına türlü çoraplar örmekten, entrikalar çevirmekten geri durmamışlardır.
14. Parçada bırakılan boşluğa aşağıdaki eser kahramanlarından hangisi getirilmelidir? 
A) Cezmi - Perihan 
B) Gülnihal - İsmet
C) Sergüzeşt - Dilber
D) Felatun Bey ile Rakım Efendi - Canan
E) 
İntibah - Mahpeyker

I. Şair, bu şiiri eşi Fatma Hanım’ın vereme yakalanması üzerine yazmaya başlamıştır. Bu şiirle metafizik düşünce, bir ölünün etrafında felsefi bir söyleme dönüşür. 
II. Edebiyatımızın ilk pastoral şiir örnekleri bu kitaptadır. 59 sayfalık bu eser gözleme dayanmayan bir kır ve köy hayatının övgüsüdür.
15. Numaralanmış yerlerde sözü edilen eserler aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) 
Makber, Garam 
B) Makber, Sahra
C) Belde, Sahra
D) Validem, Belde
E) Garam, Validem

👉 👉 Bu testi pdf olarak indirmek için tıklayınız.

İlgili Sayfalar



Cevaplar

1.C  2.C  3.B  4.D  5.A  6.E  7.A  8.D  9.C  10.A  11.D  12.B  13.A  14.E  15.B

Tanzimat Edebiyatı Test 7

Tanzimat döneminin öncü ismidir. Fransa'ya giderek Batı uygarlık, sanat ve edebiyatı hakkında geniş ölçüde bilgi sahibi olmuştur. Ülkeye dönüşünde, Türk edebiyatının yenilenmesi ve Batılılaşması için önemli çabalar göstermiştir. Özellikle Voltaire, Montesquieu, Aguste Comte gibi Fransız yazar ve düşünürlerin etkisi altında kalmıştır. Ayrıca ünlü Fransız şairlerinden şiir tercümeleri yaparak kendi toplumunu Batı tarzındaki şiirle tanıştırmıştır.
1. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi
B) Namık Kemal
C) Ziya Paşa
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Abdülhak Hamit Tarhan

2. Aşağıdakilerden hangisi Namık Kemal için yanlış bir bilgi içermektedir?
A) Encümen-i Şuara toplantılarına katılan şairin edebi kişiliği üzerinde Leskofçalı Galip’in etkisi vardır.
B) 1862’de Şinasi ile tanışıncaya kadar geçen sürede yazdığı şiirler içerik olarak divan şiiri etkisi altındadır.
C) Gazeteciliğe Şinasi'nin yanında Tercüman-ı Ahval'de başlayan sanatçı onun yurt dışına çıkışıyla gazetenin idaresini devralmıştır.
D) İşlediği temalar ve üslup yeni olsa da bazı değişiklikler yaparak divan şiiri nazım şekillerini kullanmaya devam eder.
E) 1873 yılında Vatan Yahut Silistre adlı oyununun sahnelenmesinden sonra çıkan olaylar nedeniyle Magosa'ya sürgüne gönderilmiştir.

Ahmet Mithat'ın 1878 yılında kurduğu ve öldüğü tarih olan 1912'ye kadar yönettiği gazete, henüz gelişme döneminde bulunan Türk basını için bir okul görevi görmüştür. Siyasi tartışmalardan uzak duran sanatçı; halka okuma alışkanlığı kazandırma, bilgiyi halka ulaştırma, kültürü tabana yayma gibi bir misyon üstlenmiştir.
3. Parçada sözü edilen gazete aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tercüman-ı Ahval
B) Tercüman-ı Hakikat
C) Muhbir
D) Ceride-i Havadisi
E) Bedir

Türkçenin hemen hemen bütün kelimelerini içine alan, modern sözlük ilkelerine uygun bir Türkçe sözlük ilk olarak özellikle sözlükleriyle hâlâ adından söz ettiren — tarafından 1901 tarihinde hazırlanmıştır. Daha sonra hazırlanan Türkçe sözlüklerin büyük bir kısmı bu sözlüğe dayanılarak yapılmıştır.
4. Parçada bırakılan boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Ahmet Vefik Paşa
B) Şinasi
C) Şemsettin Sami
D) Muallim Naci
E) Direktör Ali Bey

İlk Türkçe mizah dergisi, Paris’te öğrenim görmüş, bu süre içinde Alexandre Dumas’ın sekreterliğini yapmış, Kayseri doğumlu — tarafından İstanbul’da 24 Kasım 1870’de çıkarılan — adlı gazetedir.
5. Parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Teodor Kasap - Diyojen
B) Tevfik Bey - Geveze
C) Zakarya Beykozluyan - Latife
D) Teodor Kasap - Çıngıraklı Tatar
E) Mehmet Tevfik - Çaylak

Ona göre şiir, her toplumda görülen tabii bir sanattır ve bütün milletlerin kendi özelliklerini yansıtan şiirleri vardır. Bu düşünce çerçevesinde sözü Osmanlı şiirine getiren sanatçı, “Osmanlıların şiiri nedir?” sorusunu sorar ve ardından sıralar: "Necâti, Bâki, Nefi divanlarında görülen, aruzun çeşitli kalıplarıyla yazılmış kasideler, gazeller, kıtalar ve mesneviler midir? Yoksa Hoca ve Itrî gibi musikişinasların besteledikleri Vâsıf ve Nedim’in şarkıları mıdır?” Bu saydıklarının hiçbirini Osmanlı şiiri olarak kabul etmeyerek Osmanlı şairlerinin İranlıları, İranlıların da Arapları taklit etmeleri yüzünden ortaya melez bir şey çıktığını söyler.
6. Parçada öne sürülen düşünceler aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış olabilir?
A) Harabat
B) Şiir ve İnşa
C) Zemzeme III
D) Celal Mukaddimesi
E) Defter-i Amal

7. Aşağıdakilerden hangisinde Tanzimat ikinci dönem sanatçıları birlikte verilmiştir?
A) Şinasi, Recaizade Mahmut Ekrem, Direktör Ali Bey, Ahmet Vefik Paşa, Şemsettin Sami
B) Abdülhak Hamit Tarhan, Recaizade Mahmut Ekrem, Nabizade Nazım, Sami Paşazade Sezai, Muallim Naci
C) Şinasi, Ziya Paşa, Namık Kemal, Direktör Ali Bey, Ahmet Mithat, Ahmet Vefik Paşa
D) Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamit Tarhan, Sami Paşazade Sezai, Direktör Ali Bey, Muallim Naci
E) Namık Kemal, Şemsettin Sami, Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci, Ahmet Vefik Paşa

1849-1893 yılları arasında yaşayan —, Tanzimat edebiyatının en çok tartışılan sanatçılarından biridir. İlk eseri olan Âteşpâre’de yeni tarz şiirlere yer veren sanatçı, Tercüman-ı Hakikat’in edebi kısmında yaptığı şiir eleştirileriyle divan edebiyatını canlandırmakla suçlanmış, daha sonra — ile giriştiği kalem kavgası onu ister istemez eski taraftarı şairlerin lideri konumuna getirmiştir.
8. Parçada bırakılan boşluğa aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) Namık Kemal - Ziya Paşa
B) Muallim Naci - Recaizade Mahmut Ekrem
C) Ahmet Mithat - Muallim Naci
D) Namık Kemal - Recaizade Mahmut Ekrem
E) Ziya Paşa - Ahmet Mithat

Genel olarak “ferdî/içe dönük” bir edebiyatın temsilcisidir. Yazar, edebi tutumu yüzünden devrinin bazı edebiyatçıları tarafından devamlı eleştirilmesine rağmen kendi bildiğini okumakta ısrarcıdır. Hatta kendi ismini, tüm edebiyat akımlarından ve edebiyatçılardan bağımsız bir ekol olarak değerlendirir.
9. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa
B) 
Nabizâde Nazım
C) Şemsettin Sami
D) 
Abdülhak Hamit Tarhan
E) Sami Paşazade Sezai

I. Vatan Şairi
II. Şair-i Azam
III. Hâce-i Evvel
IV. Üstat
10. Aşağıdaki Tanzimat sanatçılarından hangisi yukarıda numaralanmış tanımlamalardan herhangi biriyle ilişkilendirilemez?
A) Şinasi
B) Namık Kemal
C) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Ahmet Mithat
E) Abdülhak Hamit Tarhan

Bu çalışmada, erken dönem Türk Edebiyatında kaleme alınan —, —, —, — adlı romanlarda yer alan, yanlış Batılılaşma sonucu kendi toplumsal ve kültürel kimliğine yabancılaşmış kahramanların genel bir tespiti ve analizi yapılmıştır.
11. Bir tez çalışmasından alınmış bu parçada bırakılan boşluklara aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Felatun Bey ile Rakım Efendi
B) Araba Sevdası
C) Karabibik
D) Şıpsevdi
E) Mai ve Siyah

Roman, Tophane rıhtımına yanaşan bir vapurdan inen bir Çerkez'in refakatindeki ikisi on yedi, biri sekiz yaşındaki üç esir kız ile esir ticareti yapan Hacı Ömer Ağa'nın tasviriyle başlar. Esir kızlardan küçüğü Dilber, romanın esas kahramanıdır.
12. Parçada sözü edilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Namık Kemal
B) Ahmet Mithat
C) Sami Paşazade Sezai
D) Nabizâde Nazım
E) Şemsettin Sami

13. Aşağıdaki eserlerden hangisi türü bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Hasan Mellâh
B) Yeniçeriler
C) Henüz On Yedi Yaşında
D) Paris'te Bir Türk
E) Avrupa'da Bir Cevelan


Edebiyatımızda daha çok bir roman ve hikâye yazarı olarak bilinmektedir. Oysa o, kısacık yaşamında roman ve hikâye dışında şiir ve eleştiri türünde örnekler vermiş, gazetecilik ve dergi yazarlığı da yapmıştır. Çeviri eserler meydana getirmiştir. Ders kitapları, popüler bilim metinleri kaleme alınıştır. Çok yönlü bir kişiliği olan yazarın, şiir, roman ve hikâye hakkında yazmış olduğu az sayıdaki eleştiri yazısı nitelik açıdan bir değer taşımaktadır.
14. Parçada sözü edilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa
B) Muallim Naci
C) Şemsettin Sami
D) Nabizâde Nazım
E) Şinasi

Batı tarzı Türk edebiyatı Şinasi’nin Şair Evlenmesi (1859) oyunu ile başlar. Batılılaşmanın hâkim türü roman kabul edilse de edebiyatta bu yolu tiyatro açmıştır. Şinasi, Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Şemseddin Sami gibi Tanzimat’ın ilk kuşak sanatçıları yeni bir toplum inşasını tiyatro vasıtasıyla mümkün kılmaya çalışmışlardır.
15. Aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edilen yazarlardan birine ait değildir?
A) Çerkes Özdenleri
B) Zavallı Çocuk
C) Seydi Yahya
D) Durub-i Emsal-i Osmaniye
E) Defter-i Amal

1884'te Düyun-ı Umumiye Müfettişi olarak Diyarbakır ve Siirt şehirlerini teftişle görevlendirilen sanatçı, İstanbul’dan yola çıkarak İzmir, Mersin, İskenderun, Halep, Gaziantep, Diyarbakır, Musul, Bağdat, Basra, Hindistan (Bombay), Kahire ve İskenderiye gibi önemli şehirlere seyahatlerde bulunmuştur. Bu seyahatler esnasında tuttuğu notlardan oluşan eserin en önemli özelliği ise dönemin ilk günlük örneği olmasıdır.
16. Parçada sözü edilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Mithat
B) Namık Kemal
C) 
Abdülhak Hamit Tarhan
D) 
Direktör Ali Bey
E) Muallim Naci

17. Aşağıdaki tiyatro eserlerinden hangisi farklı bir sanatçıya aittir?
A) Akif Bey
B) Kara Bela
C) Gülnihal
D) Zavallı Çocuk
E) Afife Anjelik

O sıralarda Ebuzziya’nın Ecel-i Kazâ’sı, Namık Kemal’in Vatan yahut Silistre’si çıkmıştı. Bir tiyatro da ben yazayım, dedim. Macera-yı Aşk’ı ne derin bir heyecan içinde yazdığımı size anlatamam. Dedim ya, çok genç ve ateşliydim o zamanlar. İlk eserimde ve onu takip eden birkaç kitabımda Namık Kemal’i taklit etmiştim. Zaten, edebiyat, daima taklit ile başlar. Değil mi efendim? Sonra insan, ne ise o olur.
18. Bir mülakattan alınan bu parçaya göre kendisiyle görüşme yapılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Abdülhak Hamit Tarhan
B) Nabizade Nazım
C) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Ahmet Mithat
E) Şemsettin Sami

👉 Bu testi pdf olarak indirmek için tıklayınız.

İlgili Sayfalar



Cevaplar

1.A  2.C  3.B  4.C  5.A  6.B  7.B  8.B  9.D  10.A  11.C  12.C  13.E  14.D  15.E  16.D  17.E  18.A

Tanzimat Edebiyatı Test 6

1. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Türkçeye yapılan ilk kitap çevirisi Fenelon’dan tercüme edilen Telemak'tır.
B) Müntehabat-ı Eşâr, Batı edebiyatından yapılan ilk şiir tercümeleridir.
C) 1870'de çıkan Diyojen, edebiyatımızın ilk mizah dergisidir.
D) Vatan yahut Silistre sahneye konulan ilk Türk oyunudur.
E) Karabibik adlı eser köy hayatını konu eden ilk eserdir.

Eserlerin karşıtlıklar üzerine kurulması nedeniyle kahramanlar genellikle güzel-çirkin, iyi-kötü gibi tek yönlü ele alınmıştır. İnsanın soyut olarak izlenmesi bırakılarak kahramanlar çevreleri içinde ele alınmıştır. Ancak çevre betimlemeleri eserlerde süs olmaktan öteye gidemez.
2. Aşağıdaki eserlerden hangisinin parçada sözü edilen edebi akımdan etkilendiği söylenemez?
A) İntibah
B) Felatun Bey ile Rakım Efendi
C) Taaşşuk-u Talat ve Fitnat
D) Henüz On Yedi Yaşında
E) Zehra

I. Tasvir-i Efkar — Şinasi
II. Hürriyet — Şemsettin Sami
III. Ceride-i Havadis — William Churchill
III. Muhbir — Ali Suavi
IV. Tercüman-ı Hakikat — Ahmet Mithat
3. Yukarıda verilen gazetelerden hangisi karşısındaki yazarla anılmaz?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

— Teknik bakımdan divan şiiri ve estetiğine bağlı olsa da aklıyla Batılı fikirlere gitme çabası içinde görünen şair, Tanzimat sanatçıları içinde eski-yeni ikilemini en çok yaşayan kişidir.
— Tanzimat şiirindeki Batılılaşmanın asıl ihtilalcisi kabul edilen sanatçı, Batı'dan aldığı nazım şekillerinin yanında hiçbir kurala bağlanmadan kendi oluşturduğu şekiller de kullanmıştır.
4. Yukarıda sözü edilen sanatçılar aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Şinasi, Ziya Paşa
B) Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan
C) Şinasi, Recaizade Mahmut Ekrem
D) Ziya Paşa, Abdülhak Hamit Tarhan
E) Namık Kemal, Recaizade Mahmut Ekrem

5. Aşağıda verilen şiirlerden hangisi Namık Kemal'e ait değildir?
A) Hürriyet Kasidesi
B) Vatan Şarkısı
C) Vaveyla
D) Vatan Türküsü
E) Köylü Kızların Şarkısı

(I) İntibah adlı romanı, Namık Kemal 1873-1876 yılları arasında Magosa'da sürgünde bulunduğu sırada yazmıştır. (II) Yazar, romanına "Son Pişmanlık" adını verir. (III) Ancak kimi kısımları sansüre uğrayan romanın adı da "İntibah: Sergüzeşt-i Ali Bey" olarak değiştirilecektir. (IV) Roman, bir süre Paris'te yaşamış, alafranga bir tip olan Ali Bey ve ailesinin başından geçen komik olayları işler. (V) Romanda idealize edilen kadın tipi olan Dilaşup ise bir köledir.
6. Numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

7. Aşağıdakilerden hangisi farklı bir yazara aittir?
A) Kıssadan Hisse
B) Letaif-i Rivâyât
C) Avrupa'da Bir Cevelan
D) Defter-i Amal
E) Menfa

Bizde ilk roman örneklerini başta Ahmet Mithat Efendi olmak üzere Namık Kemal, Şemsettin Sami ve Sami Paşazâde Sezai gibi yazarlar vermişlerdir. Roman tekniği bize Batıdan ithâl geldiği için ilk roman örneklerinde fazlasıyla Batı taklidi bir üslûp ve betimlemeler yer tutar. Bu romanlarda konular dönemin siyasi ortamından dolayı bireylerin özel yaşantılarının, aşklarının ihtiraslarının ve kıskançlıklarının eğlenceyle karışık anlatımıyla geçer.
8. Aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edilen yazarlardan birine ait değildir?
A) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
B) Dürdane Hanım
C) Halas
D) Cezmi
E) Sergüzeşt

Türk romanının gelişim çizgisinde birinci kuşağı temsil eden ——, geniş halk kitlesini öne alan popülist bir sanat anlayışıyla hareket eder. Şemsettin Sami’nin —— romanını da bu çerçevede daha çok onun romanlarıyla birlikte düşünmek gerekir. Dönemin öne çıkan diğer roman yazarı —— ise toplumun öğrenim görmüş üst kesimini hedef alan edebî yönü daha güçlü romanlar yazmıştır.
9. Parçada bırakılan boşluklara aşağıdakilerden hangisi sırayla getirilmelidir?
A) Ahmet Mithat Efendi, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Namık Kemal
B) Şinasi, Felatun Bey ile Rakım Efendi, Sami Paşazâde Sezai
C) Namık Kemal, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Nabizâde Nazım
D) Şinasi, Felatun Bey ile Rakım Efendi, Namık Kemal
E) Ahmet Mithat Efendi, İntibah, Nabizâde Nazım

Eser, Tanzimat'ın ilk yıllarında geçmektedir. Rumeli’deki Kaplan Paşa zalim bir sancak beyidir. Paşa, en yakınlarından başlayarak sancağının bütün ileri gelenlerini ortadan kaldırmıştır. İsmet ile Muhtar birbirini sevmektedir ancak İsmet'i Kaplan Paşa da sevmektedir. Kaplan Paşa, aynı zamanda Muhtar'ın amcasıdır. Bunun yanında Muhtar'ı da halk tarafından sevildiği için kıskanmaktadır. Kaplan Paşa, birtakım hilelerle iki gencin arasını açmaya çalışsa da yaptığı oyunlar ortaya çıkar. İki gencin kavuşması için gençlere İsmet’in dadısı yardım edecektir.
10. Parçada sözü edilen tiyatro eseri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Afife Anjelik
B) Ayyar Hamza
C) Gülnihal
D) Çerkes Özdenleri
E) Duhter-i Hindu

11. Aşağıdakilerden hangisi "Cezmi" adlı roman için yanlış bir bilgi içermektedir?
A) Eser, edebiyatımızın ilk tarihî romanlarından biridir.
B) İki cilt olarak tasarlanan eserin sadece ilk cildi tamamlanabilmiştir.
C) Eserde romantizmin etkileri görülür.
D) Romanda 16. yüzyıldaki Osmanlı-İran Savaşları sırasında Safevi sarayında yaşananlar ele alınmıştır.
E) Eser, yazarın Osmanlıcılık düşüncesi çerçevesinde kaleme alınmıştır.

Abdülhak Hamit Tarhan'ın manzum oyunlarından biridir. II. Abdülhamit'in yönetim anlayışının eleştirildiği eser, 1877'de yazılmasına rağmen ancak 1913'te yayımlanmıştır. Eserde Mithat Paşa'nın sürülmesi olayı alegorik tarzda ele alınarak "hürriyet" teması öne çıkarılmıştır. Fransızca kelimeleri şahıslarına isim olarak seçen sanatçı, böylece 1789 Fransız Devrimi’nin temel kavramlarını eserine taşımış olur.
12. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Duhter-i Hindu
B) Liberte
C) Zavallı Çocuk
D) Ahz-ı Sar yahut Avrupa'nın Eski Medeniyeti
E) Atala

— adlı hikaye kitabı Batı tekniğinde yazılmış ilk küçük hikayeler olarak kabul edilir. Eser; altı hikaye, sanatlı bir nesir ve Alphonse Daudent'e ait bir hikayenin tercümesinden ibarettir. 1892'de yayımlanan kitabın başında realizmi savunan bir de ön söz vardır. Özellikle hikayelerindeki realist tasvirler, Servetifünun hikaye ve romanı üzerinde etkili olmuştur.
13. Parçada boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Letaif-i Rivayat
B) Küçük Şeyler
C) Müsameretname
D) Kıssadan Hisse
E) Muhsin Bey

Türkçe açıklamalı ve tek dilli bir sözlüktür. Bu nedenlerden dolayı ilk Türkçe sözlük olarak kabul edilmektedir. Türk dilinin bütün söz varlığını Batı sözlükçülük normlarında işleyen bugün bile kıymetini koruyan gelişmiş bir sözlüktür. Sözlük, Türk sözlükçülüğüne yeni bir boyut kazandırmış ve bugünkü Türkçe sözlükler için de bir model olmuştur.
14. Parçada sözü edilen sözlük aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lehçe-i Osmani
B) Lugat-i Naci
C) Kamus-ı Türki
D) Durub-i Emsal-i Osmaniye
E) Lehçetü'l Hakâyık

Kaside, tahmis ve bir şerh olmak üzere üç bölümden oluşan eserde nazım-nesir karışıktır. İlk planda rakibi Ali Paşa'nın şahsını ve yaptıklarını göklere çıkaran sanatçı; gerçekte yergiye dayalı, Ali Paşa'yı eleştiren, hayli şiddetli siyasi bir hiciv kaleme almıştır. Eser, Ali Paşa'nın yakınlarının ağzından kaleme alınmıştır.
15. Parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rüya — Namık Kemal
B) Menfa — Ahmet Mithat
C) Zafername — Ziya Paşa
D) Rumûzü'l-Edeb — Sami Paşazade Sezai
E) Demdeme — Muallim Naci

16. Aşağıdakilerden hangisi türü bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Seydi Yahya
B) Mâcerâ-yı Aşk
C) Misafir-i İstiskal
D) Afife Anjelik
E) Nağme-i Seher

Tanzimat edebiyatının en çok tartışılan sanatçılarından biridir. Onun edebiyat çevrelerince ilk tanınması Tercüman-ı Hakikat gazetesine gönderdiği şiirlerle olmuştur. İlk şiir kitabı Âteşpare'de Batılı tarzda şiirlere de yer veren sanatçı, eski şiirle bağların tamamen koparılmasına karşıdır. Buna rağmen edebiyat tarihinde eski şiirin temsilcisi olarak ün yapmıştır.
17. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Direktör Ali Bey
B) Nabizâde Nazım
C) Şemsettin Sami
D) Muallim Naci
E) Leskofçalı Galip Bey

I. Şair Evlenmesi — Kumru Hanım
I. İntibah — Mahpeyker
III. Sergüzeşt — Dilaşup
IV. Cezmi — Adil Giray
V. Araba Sevdası — Periveş
18. Yukarıda verilen eser-kahraman eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) I    B) II    C) III    D) IV     E) V

Tanzimat edebiyatının ikinci dönem ürünü olan eser karakterlerinin çok yönlü ele alınışı ile kendinden önceki romanlardan ayrılır. Eser kıskançlık teması üzerine yazılmıştır. Yazar, çevre tasvirlerinde ve kahramanlarını çevrelerine uygun işleme konusunda dönemine göre başarılıdır. Bu açılardan roman natüralizmden izler taşır.
19. Parçada sözü edilen eseri yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nabizade Nazım
B) Şemsettin Sami
C) Namık Kemal
D) Muallim Naci
E) Sami Paşazade Sezai

20. Aşağıdaki sanatçıların hangisinin roman türünde de eseri vardır?
A) Şinasi
B) Ziya Paşa
C) Direktör Ali Bey
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Ahmet Vefik Paşa


İlgili Sayfalar



Cevaplar

1.B 2.E 3.B 4.D 5.E 6.D 7.D 8.C 9.A 10.C 11.E 12.B 13.B 14.C 15.C 16.E 17.D 18.C 19.A 20.D

Tanzimat Tiyatrosu Konu Testi 1

(I) Bizde tiyatronun yerini Tanzimat edebiyatına kadar orta oyunu, gölge oyunu, meddahlık ve köy seyirlik oyunları tutar. (II) Türk seyircisinin tiyatro ile tanışması yabancı tiyatro grupları sayesinde olur. (III) 1867 yılında Güllü Agop tarafından kurulan Osmanlı Tiyatrosu ilk ciddi Türk tiyatrosu olarak dikkat çeker. (IV) Bu tiyatroda Tanzimat edebiyatının ilk dönem oyun yazarları Namık Kemal, Ahmet Mithat, Şemsettin Sami ve Direktör Ali Bey'in eserleri yanında Batı tiyatrosunun önemli eserleri de sahneye konmuştur. (V) Tanzimat edebiyatının ikinci döneminde ise tiyatro hem etkisini artırmış hem de teknik bakımdan ilerleme göstermiştir.
1. Parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I      B) II     C) III     D) IV      E) V

Tanzimat dönemi devlet adamı, oyun ve mizah yazarıdır. Özellikle uyarlama komedi oyunları ile Letafet adlı opereti ile tanınmıştır. Düyun-ı Umumiye müfettişiyken görevli olarak gittiği Güneydoğu Anadolu, Musul, Bağdat ve Hindistan seyahatlerinin notlarından oluşan Seyahat Jurnali adlı eseri ise edebiyatımızın ilk günlük örneğidir.
2. Parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Direktör Ali Bey
B) Ahmet Vefik Paşa
C) Ziya Paşa
D) Muallim Naci
E) Şemsettin Sami

Onun için tiyatro bir eğlence fakat eğlencelerin en faydalısıdır. Tiyatrolarında sade ve doğal bir konuşma dili kullanmış. Medeni milletlerdeki ilerleme ve gelişmede tiyatronun katkısını her fırsatta dile getirmiştir.
3. Aşağıdaki tiyatro eserlerinden hangisi sözü edilen yazara ait değildir?
A) Zavallı Çocuk    
B) Akif Bey   
C) Afife Anjelik   
D) Zavallı Kız  
E) Gülnihal

4. Aşağıda verilen Tanzimat birinci dönem sanatçılarından hangisinin tiyatro türünde eseri yoktur?
A) Ahmet Mithat Efendi   
D) Şinasi   
E) Ziya Paşa

Eser, 19.yüzyılın başında bir Rumeli şehrinde geçer. Eserde bir yöneticinin zulmüne karşı başlayan isyan, bir aşk hikayesi eşliğinde anlatılmaktadır. Kaplan Paşa, en yakınlarından başlayarak sancağının bütün ileri gelenlerini ortadan kaldırmıştır. İsmet ile Muhtar birbirini sevmektedir ancak İsmet'i Kaplan Paşa da sevmektedir. Kaplan Paşa, birtakım hilelerle iki gencin arasını açmaya çalışsa da yaptığı oyunlar ortaya çıkar. İki gencin kavuşması için gençlere İsmet’in dadısı yardım edecektir.
5. Parçada söz edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gülnihal     
B) Hükm-i Dil    
C) Vatan yahut Silistre    
D) Zor Nikahı    
E) Letafet

Roman, hikaye, tiyatro, gezi yazısı, anı gibi birçok türde eser veren sanatçının iki yüze yakın eseri vardır. Eserleriyle Türk halkının çağdaş medeniyete uymayan düşünüş ve yaşayış tarzını değiştirmeye çalışmıştır. Yazdığı her eserde olumlu ve olumsuz gördüğü değerleri okura iletmeye ve belletmeye çalışır. En önemli vasfı, terbiyeci oluşu ve her şeye terbiye açısından bakmasıdır. 
6. Parçada sözü edilen Tanzimat yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Abdülhak Hamit Tarhan       
B) Ahmet Mithat Efendi    
C) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Namık Kemal                
E) Şinasi

Müştak Bey, bir hile ile sevgilisi Kumru Hanım yerine onun çirkin ablası ile nikahlanır. Gerdek gecesi gerçek ortaya çıkar. Müştak Bey'in arkadaşı Hikmet Efendi sorunu çözmek için nikahı kıyan imam Ebüllaklaka’ya rüşvet verir. Rüşveti alan İmam, bir yanlışlık olduğunu, yaşça büyük olan kızı değil, boyca büyük olan kızı nikahladığını söyleyerek durumu düzeltir.
7. Parçada özeti verilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi         
B) Muallim Naci    
C) Direktör Ali Bey
D) Ahmet Vefik Paşa                
E) Recaizade Mahmut Ekrem

Abdülhak Hamit Tarhan'ın manzum oyunlarından biridir. Hece ölçüsüyle yazılan eser, 1877'de yazılmasına rağmen ancak 1913'te yayımlanmıştır. Eserde Mithat Paşa'nın (Başvekil Liberal) sürülmesi olayı alegorik tarzda ele alınarak "hürriyet" teması öne çıkarılmıştır. Fransızca kelimeleri şahıslarına isim olarak seçen sanatçı, böylece 1789 Fransız Devrimi’nin temel kavramlarını eserine taşımış olur.
8. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sardanapal     B) Mâcerâ-yı Aşk    C) Sabr u Sebat     D) İçli Kız     E) Liberte

Oyun, Çerkezler ve onların gelenek görenekleriyle ilgilidir. Âdet ve göreneklerine düşkün asilzade Samurkaş, asilzade olan Timurtaş’ın kızı Arslangöz ile nişanlıdır. Samurkaş, bir muharebe esnasında hastalanarak bayılır. Bu olay, Arslangöz'ün köyünde dilden dile alaycı bir üslupla çarpıtılarak anlatılır. Arslangöz ve ailesi, bu dedikodu üzerine nişandan vazgeçer. Kendini ispatlayamayan Samurkaş hem yiğitliğini kanıtlamak hem de ölümüyle çok sevdiği Arslangöz’ün önünü açmak için silahıyla canına kıyar. Arslangöz de kendi isteğiyle bir Acem esir tüccarına satılarak garip diyarlara yollanır.
9. Parçada özeti verilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Recaizade Mahmut Ekrem    
B) Ahmet Mithat Efendi    
C) Şemsettin Sami
D) Nabizade Nazım              
E) Sami Paşazade Sezai

I. Türkçülük hareketinin öncülerinden kabul edilen yazar; çevirmen, dil bilimci ve devlet adamıdır. Edebiyatımızda özellikle Fransız komedi yazarı Moliere'den yaptığı tercüme ve adaptasyonlar ile tanınmaktadır.
II. Sahneye konulan ilk tiyatro eserinin yazarıdır. Bu eserin ilk sahnelenmesinden sonra izleyicilerin heyecana gelerek başlattıkları gösteri ve olaylar, sanatçının tutuklanarak Magosa'ya sürülmesine sebep olmuştur.
III. Tanzimat ikinci dönem roman ve hikaye yazarıdır. "Şir" adlı oyunu kitap halinde yayımladığı ilk eserdir. Üç perdelik bir trajedi olan eser, başarısız bir deneme olup devrinde yankı uyandırmamıştır.
IV. Sanatta sosyal faydaya önem veren sanatçı; roman, hikaye, tiyatro, gezi yazısı, anı gibi birçok türde eser vermiştir. 1884'te Gedikpaşa Tiyatrosunda sahnelenen bir oyunu, Çerkezlerin hürriyet ve bağımsızlığını dile getirdiği düşüncesiyle II. Abdülhamit'in emriyle tiyatronun yıkılmasına neden olmuştur.

10. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi numaralanmış yerlerde sözü edilen sanatçılardan biri değildir?
A) Ahmet Mithat Efendi
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Sami Paşazade Sezai
D) Nabizade Nazım
E) Şemsettin Sami

Abdülhak Hamit Tarhan'ın, Nâmık Kemal’in "Manzum söze o kadar hevesin var, bir kere tabiatını bizim parmak hesabıyla bir şey yazmaya sevk et." tavsiyesine uyarak yazdığı bu oyun edebiyatımızın hece ölçüsüyle yazılan ilk tiyatro eseridir.
11. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Finten    B) İlhan    C) Nesteren    D) Turhan     E) Eşber

12. Aşağıda verilen yazar-eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Ahmet Mithat Efendi - Eyvah
B) Şemsettin Sami - Seydi Yahya
C) Recaizade Mahmut Ekrem - Atala
D) Direktör Ali Bey - Ayyar Hamza
E) Abdülhak Hamit Tarhan - Zor Nikahı

Yirmiden fazla oyun yazmıştır. Tiyatrolarını yazılışları bakımından manzum, mensur ve manzum-mensur karışık olmak üzere üçe ayırmak mümkündür. Manzum olanların bir kısmı aruz, bir kısmı da duraksız hece ölçüsü ile yazılmıştır. Tiyatrolarında konuların işlenişi karışık, konulardaki mantıksal bağlantılar da zayıftır. Şiirlerinde olduğu gibi oyunlarında da dili kullanmakta pek başarılı değildir. 
13. Parçada sözü edilen tiyatro yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Namık Kemal
B) Sami Paşazade Sezai
C) Şinasi
D) Abdülhak Hamit Tarhan
E) Ahmet Mithat Efendi

Bursa'da valilik yaptığı yıllarda yaptırdığı tiyatro binasında çevirdiği eserlerin sahneye konulmasını sağlamıştır. İstanbul’da yıktırılan Gedikpaşa Tiyatrosunun oyuncularını himayesine alarak Bursa’ya getirten ... kurduğu bu tiyatro, İstanbul dışında Anadolu’da kurulan ilk tiyatrodur.
14. Parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Ziya Paşa'nın
B) Nabizade Nazım'ın
C) Ahmet Vefik Paşa'nın
D) Namık Kemal'in
E) Recaizade Mahmut Ekrem'in

15. Aşağıdakilerden hangisi yay ayraç içinde verilen eserle ilgili değildir?
A) Recaizade Mahmut Ekrem'in komedi türündeki oyunudur. Yozlaşmış geleneğin temsilcisi Kadı Efendi ile modern hayatın temsilcisi Kaymakam Edip Bey arasındaki rekabet, oyunun ana çatışmasını oluşturur. (Vuslat)  
B) Şemsettin Sami'nin 1874’te yazdığı bu eser, aynı yıl Güllü Agop'un Osmanlı Tiyatrosunda oynanmış ve hemen ardından da yasaklanmıştır. Eserde Müslüman Arnavutların kültürel değerlere olan bağlılığı ele alınır. (Besâ yahûd Ahde Vefâ)
C) Ahmet Mithat eserini batıl inançlarla büyütülmenin sakıncaları üzerine yazmıştır. Daniş Çelebi efsuncu bir kadının oğludur. Annesi onu cin, peri hikayeleri anlatarak büyütmüştür. Daniş Çelebi çocukluğundan beri dinlediği bu masallarla adeta çıldırır. Büyüdüğünde de çevresinde alay konusu olur. Dönemin birçok eserinde görüldüğü gibi bu eser de iki isimlidir. (Çengi)
D) Namık Kemal'in yazdığı son piyes olmasına rağmen birçok açıdan zayıf bir eserdir. Olay Hindistan'da Babürler Devleti sarayında geçer. Eserde şah kızı Behrever ile Hüsrev arasındaki soylu aşkın karşısına Behrever'e sahip olmak için çeşitli entrikalar kuran Ahşid çıkarılır. (Kara Bela)
E) Direktör Ali Bey'in Fransız komedi yazarı Moliere'in Scapin'in Dolapları adıyla bilinen eserinden yaptığı uyarlamadır. Eserde Muhterem Efendi ve Zuhuri Efendi zenginliklerine zenginlik katmak amacıyla, oğullarını kendi istedikleri kızlarla evlendirmeye kalkışırlar. Ancak oğulları Sena ve Nimet sevdikleri kadınlarla evlenmek niyetindedirler. (Ayyar Hamza)

16. Aşağıdakilerden hangisi Şinasi'nin "Şair Evlenmesi" adlı oyunu için yanlış bir bilgi içermektedir?  
A) Yazılan ilk tiyatro eseridir.
B) Tek perdelik bir töre komedisidir.
C) Yazar oyunu yazarken geleneksel Türk tiyatrosundan yararlanmıştır.
D) Oyunda "birden fazla kadınla evlenme âdeti" eleştirilmiştir.
E) Noktalama işaretleri ilk kez bu oyunda kullanılmıştır.

Halil Bey, öksüz kalan akrabası Ata'yı yanına almıştır. Halil Bey'in kızı Şefika ile Ata birlikte büyümüştür. İki genç zamanla âşık olsalar da Şefika, bir süre sonra zengin bir paşa ile evlendirilmek istenir. Gönlü Ata’da olan Şefika, bu acıya dayanamaz ve hastalanır. Verem olan Şefika ölümün eşiğine gelmiştir. Okuldan izinli gelen tıbbiye öğrencisi Ata, Şefika’nın ölmek üzere olduğunu görünce eczaneden aldığı zehri içer. İkisi birlikte ölür.
17. Parçada özeti verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Macera-yı Aşk
B) Hükm-i Dil
C) Zavallı Çocuk
D) Nesteren
E) Afife Anjelik

18. Aşağıdakilerden hangisi tür bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Akif Bey
B) Yeniçeriler
C) Açıkbaş
D) Duhter-i Hindu
E) Yorgaki Dandini

I. Sami Paşazade Sezai   
II. Nabizade Nazım 
III. Abdülhak Hamit Tarhan
IV. Recaizade Mahmut Ekrem 
V. Muallim Naci
19. Numaralanmış Tanzimat ikinci dönem sanatçılarından hangilerinin tiyatro türünde eseri yoktur?
A) I ve II    B) I ve III    C) II ve V    D) III ve IV    E) IV ve V

Türk edebiyatında 1860’lı yıllarda Şinâsi ile başlayıp Nâmık Kemal ve Abdülhak Hâmid’le gelişen yenileşme hareketinin başlıca temsilcilerinden biridir. “Sanat sanat içindir” görüşünü benimseyen sanatçının tiyatro türünde kaleme aldığı eserlerinde de aynı anlayışı sürdürmüştür. Tiyatro türünde en çok beğenilen eseri ise ölümünden sonra yayımlanabilen Çok Bilen Çok Yanılır adlı komedisidir.
20. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa
B) Ahmet Vefik Paşa
C) Muallim Naci
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Direktör Ali Bey

👉 Testi pdf olarak bilgisayarınıza indirebilirsiniz.

İlgili Sayfa

👉 Tanzimat Dönemi Tiyatro Özetleri

Cevaplar

1.E  2.A  3.C  4.E  5.A  6.B  7.A  8.E  9.B  10.D  11.C  12.E  13.D  14.C  15.A  16.D  17.C  18.B  19.C  20.D