Mehmet Rauf (1875 - 1931)

Mehmet Rauf
  • Servetifünun edebiyatı roman ve hikayecisi.
  • 1875 İstanbul doğumludur. 1894 yılında Bahriye Mektebinden (Deniz Harp Okulu) üsteğmen rütbesiyle mezun oldu.
  • Yazı hayatına küçük hikaye, mensur şiir ve makalelerle başladı.
  • Henüz 16 yaşındayken İzmir'de Halit Ziya tarafından çıkarılan Hizmet adlı gazeteye gönderdiği "Düşmüş" adlı hikayesi  yayımlandı.
  • Büyük hayranlık duyduğu Halit Ziya'nın aracılığı ile Servetifünun hareketine dahil oldu.
  • 1900'de ünlü romanı Eylül'ün yayımlanmasıyla geniş kesimlerce tanındı.
  • Servetifünun dergisinin kapatıldığı 1901'den 1908'e kadar bir suskunluk dönemi geçirdi.
  • 1908'de aktif yazarlığa döndü. Bu tarihte sonra çeşitli dergilerde piyesler, hikayeler, romanlar ve makaleler yayımladı.
  • II. Meşrutiyet’ten hemen sonra "Mahasin" adıyla kadınlara yönelik aylık bir dergi çıkaran yazar bu dergiden sonra Süs, Binbir Bûse, Gelincik, Sinema Yıldızı, Mudhike isimleriyle bir dizi dergi daha çıkarır.
  • 1910'da yayımladığı üçüncü romanı Bir Zambak'ın Hikayesi pornografik bulunarak toplatıldı. Romanı nedeniyle kısa bir süre hapis de yatan yazarın askerlikle ilişiği kesildi.
  • Mehmet Rauf, Hayâl-i Cedîd adıyla bir de gazete çıkardı. 1910 -1911 yılları arası 89 sayı çıkan Hayâl-i Cedîd, devrinin siyasi, sosyal ve edebî durumunu gösteren bir mizah gazetesidir. 
  • Hayatının son yıllarını hastalıklarla boğuşarak geçiren Mehmet Rauf, 1931'de Cerrahpaşa Hastanesinde öldü.
Sanatı
  • Servetifünun romanının Halit Ziya Uşaklıgil'den sonraki ikinci büyük ismidir.
  • Hikâye, roman, mensur şiir ve tiyatro türlerinde eserler vermiş; pek çok konuda makaleler yazmıştır.
  • Eserlerinde genel olarak sosyal çevreye ve olaya değer vermeksizin bireyin iç dünyasını esas aldı. Milli Mücadele döneminde millî kuvvetlere yardım etmek amacıyla İzmir'den İstanbul'a geçen genç bir subayın mücadelesini anlattığı Halâs'ı bu anlamda diğer romanlarından ayırmak gerekir.
  • Psikolojik tahlillerin dar tutulduğu Halâs, Define gibi romanlarında olaylar daha entrikalı ve şahıs kadrosu da daha geniştir.
  • Kendisine asıl ünü sağlayan romanı Eylül, edebiyatımızın ilk psikolojik romanı olarak kabul edilmektedir.
  • Servetifünun hareketinin genel karakterine uygun olarak romantik duyguları, hayalleri ve aşkı işler.
  • Dili, Servetifünun sanatçılarına göre daha sadedir ancak dili kullanma açısından başarılı olduğu söylenemez. Eserlerinde sıkça gramer ve söz dizimi hataları görülür.
  • Halit Ziya'yı örnek alsa da onun kadar sağlam bir üsluba sahip değildir.
Eserleri
Romanları:  Ferdâ-yı Garâm, Eylül, Genç Kız Kalbi, Karanfil ve Yasemin, Böğürtlen, Son Yıldız, Define, Kan Damlası, Halâs
Hikayeleri: İhtizâr, Son Emel, Bir Aşkın Tarihi, Hanımlar Arasında, Menekşe, Üç Hikaye, Safo ve Karmen, Pervaneler Gibi, Mazide Bir Günah, İlk Temas, İlk Zevk, Aşk Kadını, Kadın İsterse, Eski Aşk Geceleri
Mensur Şiir: Siyah İnciler
Tiyatro: Ferdi ve Şürekâsı (Halit Ziya'nın aynı adlı romanından uyarlama), Pençe, Cidal, Sansar
Roman Özetleri
Ferda-yı Garam: İlk romanıdır. Romanda amca çocukları olan Sermet ve Macit'in aşkları iki gencin ruhsal yönelimleri doğrultusunda anlatılır. Sermet, okuduğu kitapların etkisiyle gerçek dünyaya uyum sağlayamayan ve hayalperest bir genç kızdır. Bu iki ruhtaki kaçış ve hayattan kopma arzusunun neticesinde, Sermet ve Macit birlikte intihar eder. İntiharın asıl tetikleyicisi aşk algısında da acı çekmeyi esas alan Sermet'tir. Macit de bir bakıma Sermet için ölmeye hazır olduğunu göstermek amacıyla ölümü seçmiştir. 
Eylül: Süreyya Bey ve Suat Hanım beş yıldan beri evlidir. Süreyya'nın arkadaşı Necip aile dostlarıdır. Necip, Suat'a çok değer vermektedir. Bu değer veriş zamanla sevgiye dönüşür. Bu sevgi karşılıksız değildir. Ancak her ikisi de Süreyya’ya ihanet edebilecek yaradılışta değildir. Zamanla bu aşk şiddetlenir. Bir gün köşkte çıkan bir yangında Suat içeride kalır. Necip onu kurtarmak için evin içine girer ve her ikisi de yangında ölür.
Halâs: Mütareke İzmir’inde başlayan roman millî kuvvetlere yardım etmek maksadıyla İstanbul'a gelen Nihat adlı genç bir subayın bireysel mücadelesini anlatır. Romanda, Millî Mücadele, tam anlamıyla bir fon görünümündedir; dolayısıyla roman, İzmir’in işgalini anlattığı ilk bölümleri dışında İstanbul merkezinde kalır.
Genç Kız Kalbi: İzmir'de yaşayan Pervin; Batı musikisini bilen, piyano çalan, hassas ve eğitimli bir kızdır. Görücü usulüyle evlenmeye karşıdır. Tanıyıp seveceği bir erkekle evlenmek ister. İstanbul'da amcasının akrabası Mehmet Behiç adlı bir şairle tanışır. Aralarında bir yakınlaşma olur. İkili arasındaki durumdan şüphelenen amca, Mehmet Behiç’e Pervin'le ilgili niyetini sorar. Mehmet Behiç; Pervin’in güzel olduğunu ancak zengin olmayan biriyle evlenemeyeceği söyler. Cevabı amcasından öğrenen Pervin bir kere daha hayal kırıklığına uğrar ve ailesinin tavsiye ettiği kişiyle evlenmek üzere İzmir’e döner.
İlgili Sayfalar 
Yararlanılan Kaynaklar
  • TDV İslam Ansiklopedisi, Mehmet Rauf Maddesi, Rahim Tarım
  • Aşk ve İntihar bağlamında Ferda-yı Garam Romanı, Beyhan Kanter
  • Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, Kenan Akyüz
  • Mehmet Rauf'un Yayıncılık Faaliyetleri ve Hayal-i Cedid Gazetesi, Muhammet Koç

1 yorum:

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.