YKS Edebiyat Türkçe: Ebubekir Hazım Tepeyran (1864-1947)

Ebubekir Hazım

Devlet adamı ve yazar.
Niğde doğumludur. Tahrirat Müdürü olan babasının görevi nedeniyle çocukluğunun bir kısmı Isparta ve Antalya'da geçti. Niğde Rüştiye Mektebinden mezun oldu. Özel hocalardan ders aldı. Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi. Niğde'de katip olarak başladığı memurluk hayatında valiliğe kadar yükseldi.
1882'de karısını ve iki çocuğunu kolera salgınında kaybetti.
Osmanlı Devleti zamanında Musul, Bağdat, Sivas, Ankara, Hicaz, Beyrut, Bursa gibi pek çok vilayette uzun yıllar vali olarak görev yaptı.
Bursa'da valisi olduğu sırada İçişleri Bakanı olarak atandı (1920)
Valiliği sırasında Kuvayımilliyeyi koruduğu ileri sürülerek tutuklandı. Sekiz ay kadar tutuklu kaldı. Mustafa Paşa Divan-ı Harb-i Örfi Mahkemesi tarafından idama mahkum edildi. Cezası Ağustos 1920'de kürek cezasına çevrildi. Tevfik Paşa Kabinesinin sözü edilen divanca verilen hükümleri temyiz etmesi üzerine beraat etti.
24 Ocak 1921'de İstanbul'dan ayrılarak Milli Mücadele'ye destek vermek üzere Ankara'ya geldi. TBMM tarafından ilk önce Sivas sonrasında Trabzon valisi olarak atandı.
Kasım 1922'de memuriyetten ayrılarak Niğde milletvekili olarak meclise girdi.
Üç dönem milletvekili olarak görev yapan Tepeyran, 5 Haziran 1947'de ölmüştür.
Gazeteci-yazar Oktay Akbal, Ebubekir Hazım Tepeyran'ın torunudur.
Yazar, eserleriyle yakından tanıdığı Anadolu coğrafyasının durumunu gözler önüne sererek dikkatleri bölgeye çekmek istemiştir.

Küçük Paşa (Roman)

En önemli eseri olan Küçük Paşa, kent-köy tezadı üzerine kurgulanmış bir romandır.
İlk olarak 1910'da basılan romanda bir Anadolu köy ve hayatı gerçekçi bir bakış açısıyla anlatılmıştır.

İlk köy romanı olarak kabul edilen Karabibik'ten sonra köy yaşamını konu alan ikinci eserdir. Kahramanların ağız özelliklerine göre konuşturulduğu roman realist ve natüralist özellikler gösterir.

Roman, Anadolu'nun ücra bir köyünden, kırk günlük bir bebekken İstanbul’da zengin bir konağa getirilen Salih'in acıklı hikayesidir. Geniş Özet

Eski Şeyler (Hikaye)

Kitap, uzun bir ön sözle Feride, Model Sami, Mozole, Nasıl Anlatmalı, Topçu, Fırtına isimlerini taşıyan altı hikâyeden oluşur. Yazar, hikâyelerini gözlemlerinden ve hatıralarından yola çıkarak yazmıştır.