YKS Edebiyat Türkçe: Ahmedi (1334?-1413?)

Büyük İskender

14.yüzyıl divan şairi.
Asıl adı Tâceddin İbrâhim'dir.
Hayatı hakkında bilinenler sınırlıdır.
1334 ya da 1335 yılında doğan şairin doğum yeri belli değildir.
Bir dönem Mısır’da bulunduğu, ardından Germiyan Sarayında, Aydınoğulları Beyliğinde ve son olarak da Osmanoğullarında yaşadığı bilinmektedir.
Şair seksenli yaşlarında Amasya’da ölmüştür.
14.yüzyılın en önemli divan şairidir.
Ahmedi divan tertip eden (mürettep divan) ilk şairimizdir.
Şairin Divan'ı dışında öne çıkan iki eseri İskendernâme ile Cemşid u Hurşid adlı mesnevilerdir.

İskendername

İskendernâme, İslami edebiyata ait bir türdür. Bu türdeki eserlerin bir kısmı mensur (düzyazı) iken çoğu manzumdur. Türk edebiyatında tespit edilebilmiş manzum altı İskendernâme vardır.
Türk edebiyatındaki bilinen ilk manzum İskendernâme Ahmedi'ye aittir.
İskendernâme, Yıldırım Bayezit'in büyük oğlu Emir Süleyman'a sunulmuştur.
Mesnevi nazım şekliyle yazılan eser, yaklaşık 8200 beyittir.
İskendername; Büyük İskender'in hayatına, aşklarına ve fetihlerine dair tarihlerden, rivayetlerden, destanlardan derlenmiş bilgilerle meydana getirilmiş, büyük bir manzum hikayedir.
Tarih, geometri, astronomi, tıp, felsefe, siyaset, etik, teoloji gibi değişik konularda da okuyucuyu bilgilendiren eser ansiklopedik özellikler gösterir.
Ahmedi, eserin konusunu İran edebiyatından almış olsa da onu kendi bilgisi, sanatı ile süsleyip genişleterek orijinal bir eser ortaya koymuştur.

Cemşid ü Hurşid

Mesnevi nazım şekli ile yazılmış klasik bir aşk hikayesidir.
Eserde, Çin hükümdarının oğlu Cemşid ile Rum sultanının kızı Hurşid arasında geçen aşk hikâyesi anlatılır.
Eser yaklaşık 5000 beyittir.
İran edebiyatından esinlenerek kaleme alınan eser Ahmedi'nin dilinde çeşitli hikâyelerle zenginleşmiş ve yerlileşmiştir.

Tüm Eserleri: Divan, İskendernâme, Cemşîd ü Hurşîd, Tervîhu’l-ervâh, Mîzânü’l-edeb, Miʿyârü’l-edeb, Mirḳātü’l-edeb

İlgili Sayfalar

Yararlanılan Kaynaklar