Yazım - Noktalama İşaretleri Konu Testi 2 Çözümlü

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Uzun zamandır insanüstü bir gayretle çalışıyor.
B) Türkiye’de yeraltı suları üç grupta incelenebilir.
C) Bir akşamüzeri kucağında bir çocukla çıkageldi.
D) Ayakaltında dolaşıyormuşum gibi hissediyorum.
E) Lisansüstü öğrenci ilanlarını takip ediyorum.

Çözüm

İnsanüstü, akşamüzeri, ayakaltında (dolaşmak), lisansüstü → Soyut anlamda kullanılan alt, üst ve üzeri sözlerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
B — yer altı (suları) → Burada "altı" sözcüğü somut yer bildirdiği için ayrı yazılması gerekiyordu. Gizli ve yasa dışı anlamında olsaydı bitişik yazılırdı: yeraltı faaliyet...
Cevap B

2. Aşağıdakilerin hangisinde virgül (,) yanlış kullanılmıştır?
A) İstanbul modern zamanlara kadar, Roma ve Kudüs gibi, yüzyıllarca insanlığın çekim merkezlerinden biri olagelmiştir.
B) II. Meşrutiyet’le birlikte medrese ıslahatına ilişkin tartışmalar yoğunlaşmış, tasarlanan yeni medrese modellerinin uzantısı olarak kütüphaneler gündeme gelmiştir.
C) Bir piyanosu olsa yıllardır içine is gibi sinen, can sıkıntısından sıyrılıp çıkacağını sanırdı.
D) Yaratıcılık; var olan kalıpları yıkmak, başka yaşantılara açık olmak, alışılmışın dışına çıkmak, hayata farklı perspektiflerden bakmaktır.
E) Osmanlı şehri, Osmanlı kültürel değerlerinin mekânda cisimleşmiş halidir.

Çözüm

A — Ara sözü göstermek için ara sözün başında ve sözünde kullanılmış.
B — Sıralı cümleleri ayırmak için kullanılmış.
C — Bu cümlede virgül yanlış kullanılmıştır. Sıfat (yıllardır içine is gibi sinen) ile isim (can sıkıntısı) arasında virgül kullanılmaz.
D — Eş görevli sözcük grupların arasında kullanılmış.
E — Özneyi göstermek (Osmanlı şehri) için kullanılmış.
Cevap C

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna nokta (.) konulamaz?
A) Güvenme varlığa, düşersin darlığa
B) Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık
C) Adam yanıla yanıla, pehlivan yenile yenile
D) Kabahat da gizli olmalı, ibadet de
E) El kazanı ile aş kaynamaz

Çözüm

A, B, D — Yüklemi ortak kullanılan sıralı cümlelerin sonunda nokta kullanılır.
E — Anlatım tamamlandığı için bu cümlenin de sonuna nokta gelmeli.
C — Burada anlatım tamamlanmamış, bu nedenle cümlenin sonuna üç nokta (...) gelmeli.
Cevap C

4. Aşağıdakilerin hangisinde kesme işareti (') yanlış kullanılmıştır?
A) Bağdat Caddesi'nde trafik kontrolü vardı.
B) Sözleşmeyi Ahmet Bey'den alabilirsiniz.
C) Kitabımız Talim Terbiye Kurulu'na gönderildi.
D) Uçakta 20 kg'dan ağır bagaja izin verilmiyor.
E) Bugünkü çekimler Galata Kulesi'nde yapılacak.

Çözüm

Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: 
Talim Terbiye Kuruluna
Cevap C

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Burada birçok insan sizin gibi düşünüyor.
B) Şu dünyada hiçbirimiz mutsuz olmak için yaşamıyor.
C) Birkaç dizesi dışında sıradan bir şair olmaktan öteye geçemedi.
D) Ankara deyince aklıma hep o mısra geliyor.
E) Arkadaki iki dansçı ritimi yakalamakta zorluk çekiyor.

Çözüm

"Ritim" sözcüğü ünlü ile başlayan bir ek aldığında ikinci hecesindeki ünlü düşer: ritmi, ritme, ritmim...
Cevap E

(I) Savaşlar, katliamlar, göçler, direnişler ve isyanlar gibi tarih boyunca gerçekleşen pek çok politik ve toplumsal olay sinema anlatılarına yansımıştır. (II) Hem gerçek olaylar hem de bu olaylara gönderme yapan hikâyeler beyazperdeye aktarılmıştır. (III) Sinema için de var olduğu toplumu yansıtabilen etkili bir kitle iletişim aracıdır. (IV) 13 Ağustos 1961'te Berlin şehrinin ortasında inşa edilmeye başlanan duvarla şehrin batı kısmı Doğu Almanya'dan soyutlanmıştır. (V) Yıkıldığı 1989 yılına kadar bir çok dramın yaşanmasına neden olan Berlin Duvarı, ayrıca dünya tarihinde ABD ile SSCB arasındaki soğuk savaşında önemli bir simgesi olmuştur.
6. Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde birden çok yazım yanlışı vardır?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Çözüm

A'da bir yazım yanlışı yok.
B — "beyaz perde" ayrı yazılmalıydı.
C — Bulunma durumu ola -de ayrı yazılmış: Sinema içinde var olduğu...
D — 1961'de (...altmışbirde) olmalıydı.
E — "birçok" sözcüğü bitişik yazılır. / bağlaç olan "de" bitişik yazılmış: soğuk savaşın da...
Cevap E

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?
A) Emeklilikte bile hiyerarşi devam ediyordu.
B) Bu tip insanlara karşı alerjisi vardı.
C) Kolektif hareketler insanı düşünmekten kurtarır.
D) 
Kalkıştan on dakika sonra türbilansa girdik.
E) Bu, bizim ailede bir ritüel haline geldi.

Çözüm

"Türbülans" şeklinde yazılmalıydı.
Cevap D

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Gençliğinde yasadışı bazı işlere bulaşmış.
B) Geçen ay babalarını bir bakımevine yerleştirmişler.
C) Seninki aklı sıra bize bir oyun oynayacaktı.
D) Ailelerle hafta içi bir kez daha görüşeceğiz.
E) Ustabaşı elindeki keseri sallayarak konuşuyordu.

Çözüm

İç, dış ve sıra sözcükleriyle kurulan sözcükler ayrı yazılır: yasa dışı
Cevap A

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Senin için fark etmediğini ben de biliyorum.
B) Yolda bir çocuğa rastgelirsen ona verirsin.
C) O kadar söyledik ama yine koltukta uyuyakaldı.
D) Burada hiç kimse böyle bir muameleyi hak etmiyor.
E) Tıbbi uygulamaların dışına çıkmayı reddediyordu.

Çözüm

"Rast gelmek" ayrı yazılır.
Cevap B

10. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen noktalama işaretiyle ilgili değildir?
A) Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. (kısa çizgi)
B) 
Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur. (soru işareti) 
C) Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konur. (iki nokta)
D) Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur. (ünlem)
E) Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. (nokta)

Çözüm

Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine ünlem değil, üç nokta konur.
Cevap D

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) O, şiiri her zaman düz yazıdan üstün tutardı.
B) Bu kampanyaya el altından yardım ediyoruz.
C) Burada olağan dışı bir durumla karşılaşmadık.
D) Sonucu kötü bitse de insanoğlu için önemli bir adımdı.
E) Çocuk, tekdüze bir sesle çabuk çabuk okuyordu.

Çözüm

"Düzyazı" bitişik yazılır.
Cevap A

(I) Mars, Uzay çalışmalarının ivme kazandığı 1960’lı yıllardan beri ana hedeflerden biridir. (II) Dünya’ya ortalama 225 milyon km uzaklıktaki Mars’a gönderilen araç sayısı yer yüzüne sadece 384.400 km uzaklıktaki Ay’ın ardından ikinci sıradadır. (III) 1950’li yılların sonundan itibaren Ay’a 95, Mars’a ise yaklaşık 40 uzay aracı gönderilmişdir. (IV) Sovyetler Birliği, 1960’tan başlayarak Mars’ın yörüngesine ve yüzeyine araçlar göndermiş ancak tüm denemelerinde başarısız olmuştur. (V) İlk başarılı yörünge uçuşu 1965’de, Mars yüzeyine ilk başarılı iniş ise 1971 yılında NASA tarafından gerçekleştirilmiştir.
12. Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V

Çözüm

I — "Uzay" küçük harfle başlamalıydı.
II — "yeryüzüne" bitişik yazılır.
III — "gönderilmiştir" şeklinde yazılmalıydı: ünsüz benzeşmesi
IV'te yazım hatası yok.
V — 1965'te
Cevap D

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı yoktur?
A) Ya bizi öldürecekler, ya biz onları öldüreceğiz.
B) Kemanını, sevgili kemanını, yarı fiyatına satmıştı.
C) Her gün tıraş oluyor; tertemiz elbiseler giyiyordum.
D) Bir piyanosu olsa, canı sıkılmazdı.
E) Arkadaşın bize selam vermeden, arabaya bindi.

Çözüm

A — Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz.
B'de bir noktalama yanlışı yok: "Sevgili kemanını" ara söz olduğu için başında ve sonunda virgül kullanılması doğru.
C — Sıralı cümleleri oluşturan cümlelerin kendi içinde virgül yoksa cümleleri birbirinden ayırmak için virgül (,) yeterlidir.
D — Şart kipinden sonra virgül (,) gelmez.
E — Zarf-fiilden sonra virgül (,) gelmez.
Cevap B

(I) Hristiyanlık, (II) Ortaçağ'da kilisesiyle (III) Batı'nın inanç dünyasına damgasını vurmuştur. Ne var ki bu çağda kilise, insanların (IV) yalnızca imanıyla ilgili değildir. Sosyal yaşamın hemen her alanında rol oynar. Bütün bir çağın iktisadi ve sosyal düzeni (V) feodaldir.
14. Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

Çözüm

II — Çağ adları büyük harfle başlar ve ayrı yazılır: İlk Çağ, Orta Çağ, Yeni Çağ, Yakın Çağ
Cevap B

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bence o günden bugüne çok yol katettik.
B) Geçmişten bu yana süregelen alışkanlıklar değişiyor.
C) 
Zannettiğim kadar zor bir iş değilmiş.
D) Benimle böyle konuşmaktan seni menederim.
E) Hiçbir çalışan bu hakkından vaz geçmek istemiyor.

Çözüm

Farsça "vaz" ile Türkçe "geçmek" eylemiyle kurulan "vazgeçmek" bitişik yazılır.
Cevap E

16. Aşağıdakilerin hangisinde düzeltme işareti (^) gereksiz kullanılmıştır?
A) Babam kendi âleminde yaşayan bir adamdı.
B) 
Bazı edebî dergilerde yazıları çıkmıştı.
C) Herkes dinî inançlarında özgür olmalıdır.
D) Bir süredir başka bir mekânda sahneye çıkıyor.
E) Bunun bazı ahlakî sonuçları olacağı açıktı.

Çözüm

A — Bayrak anlamındaki "alem" sözcüğü ile karışmaması için kullanılmış: âlem
B ve C — Nispet eki (i), eklendiği sözcüğe "bağlılık, ilgi" anlamları katar. Düzeltme işareti; belirtme durumu ve üçüncü şahıs iyelik ekiyle karışmasını önlemek için de kullanılır: edebi / edebî, dini / dinî
D — Arapça ve Farsçadan dilimize giren birtakım kelimelerle özel adlarda bulunan ince g, k ünsüzlerini belirtmek için kendilerinden sonra gelen a ve u ünlüleri üzerine konur: mekân
E'de düzeltme işareti gereksiz kullanılmış. Ahlak sözcüğü zaten belirtme ya da iyelik eki alsa "ahlakı" şeklinde yazılacağı için bir karışma durumu yok.
Cevap E

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) 
İki liderin bugün Mecliste başbaşa görüşmesi bekleniyor. 
B) Bugün Cumhurbaşkanı BM'de bir konuşma yapacak.
C) İstanbul'da km²ye 3 bin 49 kişi düşüyor.
D) Buket Uzuner'in İstanbullular romanı 2007'de yayımlandı. 
E) Edebiyatımız Batı'dan gelen türlerle yeni bir evreye girer.

Çözüm

A — İkilemeler ayrı yazılır: baş başa
C — Sonunda üs işaretli kısaltmalara getirilen ekler kesmeyle ayrılmaz: 
km²ye
E — Medeniyet, kültür anlamında kullanılan "Batı" ve "Doğu" sözcükleri büyük harfle yazılır.
Cevap A

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım ya da noktalama yanlışı yoktur?
A) 
Osmanlı Devleti Ayasofya Camii'ne büyük özen göstermiştir.
B) Fransızlar'ın bu konuda çekimser kalması bekleniyor.
C) ABD’ne ait iki araç keşiflerini sürdürmektedir.
D) Atatürk Bulvarında meydana gelen kazada iki yaralı var.
E) Türk Dil Kurumu Başkanına da bilgi verilmiş.

Çözümü

A'da yazım hatası yok: Camii ya da camisi ikisi de doğru. Yapı ya da anıt adı olduğu için gelen kesme işaretinin ayrılması da doğrudur.
B — Özel isimlere gelen çokluk eki ve sonrasında gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz: Fransızların
C — Büyük harflerle yapılan kısaltmalara gelen ekler kısaltmanın son harfine uyar: ABD'ye
D — Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak kelimeleri büyük harfle başlar. Bunlara gelen ekler de kesme işaretiyle ayrılır: Atatürk Bulvarı'nda
E — "Türk Dil Kurumu Başkanı'na" şeklinde yazılmalıydı.
Cevap A

19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Bu konuda henüz bir ilerleme sağlayamadık.
B) Omuz omuza verince yol mu dayanır?
C) Yukarıda seni bir sürpriz bekliyor.
D) İçerden bilgi sızdığını biliyorduk aslında.
E) Bu gazelin her beyti ayrı güzel.

Çözüm

B — Ünlü düşmesi görülen kimi sözcüklerle oluşturulan ikilemelerde ikinci kelimenin dar ünlüsü düşmez: omuz omuza
D — İçeri, dışarı, ileri, şura, bura, ora, yukarı, aşağı gibi yer-yön bildiren sözcükler ek aldıklarında sonlarında bulunan ünlüler düşmez: "İçeriden" şeklinde yazılmalıydı.
Cevap D

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) Türkçe'yi en iyi kullanan yazarlarımızdan biridir.
B) 
Başvurular 24 aralığa kadar devam edecek.
C) Bu şehirde Müslümanlar için birkaç ibadethane var.
D) Neden böyle davrandığını hâlâ anlıyamadım.
E) Bizim evde kentsel dönüşüme dâhil edilecekmiş.

Çözüm

A — Özel isimlere gelen yapım ekleri ve sonrasında gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz: Türkçeyi
B — Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekler kesme işareti ile ayrılır: 24 Aralık'a
C'de yazım yanlışı yok. Özel isimlere gelen çokluk eki (Müslümanlar) kesme işareti ile ayrılmaz.
D — "a, e" ile biten fiil kök veya gövdelerine şimdiki zaman kip eki geldiğinde ünlü daralması meydan gelir. Cümledeki "anlıyamadım" eylemindeki ünlü daralması yazım hatasına neden olmuştur. Doğru yazımı: "anlayamadım"
E — Bağlaç olan "de" bitişik yazılmış: Bizim ev de...
Cevap C


İlgili Sayfalar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.