Cümlenin Ögeleri Konu Testi 4

I. O ilk yara, kalbimizin ilk yarası, her şeye rağmen sızlamayacak mı?
II. Şiddetli fırtına gece kulübenin kapısını uçurmuş.
III. Yazılı kağıtlarını yıl sonunda idareye teslim edeceksiniz.
IV. Genç subay atına atladı ve kışlasına gitti. 
1. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde aşağıdaki özne türlerinden hangisinin örneği yoktur?
A) Ortak özne
B) Sözde özne
C) Gizli özne
D) Açıklamalı özne
E) Gerçek özne

İnternet hayatımıza girmeden önce çoğu evin misafir odasında vitrin denilen dolaplarda dizili olan ve bazen sadece aksesuar niyetine kullanılan Temel Britannica, Meydan Larousse gibi ansiklopedileri otuz yaşını aşmış herkes anımsayacaktır.
2. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Zarf tümleci, dolaylı tümleç, nesne, özne, yüklem
B) Zarf tümleci, özne, nesne, yüklem
C) Dolaylı tümleç, zarf tümleci, nesne, özne, yüklem
D) Nesne, özne, yüklem
E) Dolaylı tümleç, nesne, özne, yüklem

3. Aşağıdakilerden hangisi iki ögeli bir cümledir?
A) Onu kolundan tutup bir çocuk gibi sokağa atmak kolay değildi.
B) Duvarlardaki kadife kumaşların ve halıların rengi yüzünden kırmızıydı bu oda.
C) Fabrikaların ziftle boyanmış saç bacaları, aydınlığa karışan duman dilleriyle boşlukları yalıyordu.
D) İstanbul, 19. yüzyıl boyunca yabancı operet topluluklarının gösterilerine sahne oldu.
E) Aynı anlamı pek ince ayrıntılarla veren, anlatan sözcükleri bol bol buluruz onun yazılarında.

(I) Otizmli çocuklar okul öncesi dönemde yaşıtları ile ilişki kurumazlar. (II) Genellikle tek başlarına yapabilecekleri işlerle uğraşırlar. (III) Diğer çocukların oyunlarına katılmazlar. (IV) Cansız nesnelere geliştirdikleri bağlanma, insanlara geliştirdikleri bağlanmadan daha belirgindir. (V) Dil gelişimindeki gecikme ise dikkat çeken ilk belirtidir.
4. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin ögeleri "özne, dolaylı tümleç ve yüklemden" oluşmaktadır?
A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

Selma Hanım, bundan dört beş yıl evvel Etlik'teki bağda o kadar taşkın bir hayat ile zinde, o kadar sıhhatli ve neşeli tanıdığı bu kızcağızın böyle hantal bir yığın haline gelişindeki hikmeti bir türlü anlayamıyordu.
5. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Özne, nesne, zarf tümleci, yüklem
B) Özne, zarf tümleci, nesne, zarf tümleci, yüklem
C) Özne, zarf tümleci, dolaylı tümleç, nesne, zarf tümleci, yüklem
D) Özne, nesne, yüklem
E) Özne, dolaylı tümleç, zarf tümleci, yüklem

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
A) İstanbul / Türk şiirinin vazgeçilmez temalarından biridir.
B) Bu kadim şehir / İlhan Berk'in şiirlerine / farklı görünümlerle / yansır.
C) Dedem / ona / cevap vermeden / benim yüzüme / baktı.
D) Onun şiirinde / İstanbul'un işçileri, yoksulları, kadınları ve balıkçıları / var.
E) İstanbul / onun için / yalnızlığın, aşkın ve şehvetin kalbidir.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öge sıralanışı "dolaylı tümleç - özne - yüklem" şeklindedir?
A) Hikâyelerinde rastlanan birçok ağır, çirkin olayın, durumun yorum yapılmaksızın karakterler üzerinden gösterilmesinin nedeni budur.
B) Oturdukları yerde hiç istiflerini bozmadan başlarını kaldıran ve tepelerinde oynayacak cambazı seyre hazırlanan bu insanlar bana cambazdan daha cesur görünüyordu.
C) Bir yazarın herhangi bir türdeki yetkinliği ancak metnin yapısal örüntüsünden yola çıkılarak belirlenebilir.
D) Almanya’nın önde gelen dergilerinden olan Der Spiegel’in 23. sayısında Göbeklitepe’nin Tevrat’ta geçen kayıp Aden Bahçesi olabileceği ifade edilmiştir. 
E) Bu yer üzerine çalışma yapan araştırmacıların büyük çoğunluğu buranın bir tapınak olduğu konusunda hemfikirdir.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik "nesne" görevindedir?
A) Bu modern kent hayatından kaçmak güç.
B) Birbirini tutmayan hava durumlarını dinlemekten hoşlanıyordu.
C) Bu ordunun derlenip toparlanması kolay olmayacak.
D) Akşam ilerledikçe lokantanın yükü artıyordu.
E) Bana bu mektubu yazan çocuğu hiç tanımıyorum.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı yıllarda ortaya çıkan fütürizmin savaşı yücelten tavrı / halkın olumsuz tepkiler göstermesine / neden olmuştur.
B) Hristiyanlığın katı kuralları içinde boğulan, skolastik düşüncenin zincirlerinden kendini kurtarıp nefes almaya çalışan sanatçılar / yeni bir arayışın peşine / düşmüşlerdi.
C) Hayata bakışını, düşüncelerini, yani tüm imgelemini anlatım tarzında sergileyen Nazım Hikmet / sanatını / eserlerine / ustaca / yansıtmıştır.
D) Orhan Kemal'de / ne Sait'in o sonsuz sevgisi, her şeye açık ruhu ne de insana neşe veren pırıl pırıl üslubu / var.
E) Şahısları karşısında tarafsız bir tavır takınmak isteyen yazarın diyaloğa önem vermesi / doğal bir sonuçtur.

Nesne, yüklemi geçişli eylemlerle kurulan cümlelerde bulunur.
10. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisine "nesne" getirilmesi mümkün değildir?
A) Dediğine göre sivrisinek ısırmış.
B) Babam hepimize ayrı ayrı sordu.
C) Saçları iki ayda ancak bu kadar uzadı.
D) Ucunda iddia olunca bir dikişte bitirdi.
E) Sabaha karşı hasta bakıcından duyduk.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, öğelere ayırmada yanlışlık yapılmıştır?
A) İnsanlar / çevresinde olup bitenleri öğrenmek ve yaşadıklarını başkalarına anlatmak / ister.
B) İlk bakışta / köy / bana / hâlâ / yer yer dumanları tüten bir yangın harabesi gibi / göründü.
C) II. Meşrutiyet’in ilan edildiği 24 Temmuz 1908 / Türk basını için / çok önemli bir tarihtir.
D) Eğitimin genel amacı / dil, zihinsel, sosyal ve duygusal becerileri gelişmiş bireyler / yetiştirmektir.
E) Kasaba kasaba, köy köy dolaşıp / gençlere spor kulüpleri kurduran Mehmet Behçet / tanıştırmıştı / onları.

Yukarıdaki pencerelerden belli belirsiz sızan bu ışık, tıpkı bir yaz günü bir caminin kubbesinin üstündeki fenerden içeri giren güneş ışığı gibi yarı karanlık odanın içindeki toz tanelerini aydınlatıyordu.
12. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Dolaylı tümleç, özne, zarf tümleci, nesne, yüklem
B) Dolaylı tümleç, özne, dolaylı tümleç, nesne, yüklem
C) Özne, dolaylı tümleç, nesne, yüklem
D) Zarf tümleci, özne, dolaylı tümleç, yüklem
E) Özne, zarf tümleci, nesne, yüklem

Ayağımda eskimiş berbat lastik ayakkabılar, kafamda bir kasket, üzerimde düğmeleri kopmuş bir yağmurluk, elimde berbat bir plastik torba ile Erenköy’ün arka sokaklarında yürüdüğümü hatırlıyorum.
13. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Öge sıralanışı "zarf tümleci - nesne - yüklem" şeklindedir.
B) Yüklemi isimden türemiş bir eylemdir.
C) Birden fazla sıfat-fiil kullanılmıştır.
D) Yüklemin yerine göre kurallı bir cümledir.
E) Yüklem geçişli bir eylemdir.

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, öğelere ayırmada yanlışlık yapılmıştır?
A) Ufacık, kırış kırış bir ihtiyar olan çöpçü / on yıllık işinden çıkarıldığı günün ertesi / mahalleye / arabasız / girdi.
B) Yaşar Kemal’le yaptığı bir söyleşiyi / Erdal Öz / "Dilerim kıyamete kadar okunasın.” dileğiyle / bitiriyordu.
C) Ezberlemek için / yüksek sesle okuma, canlandırma, vurgu ve tonlama gibi tekniklerden / yararlanılır.
D) Dostoyevski’nin Karamazov Kardeşler isimli eseri / Rus edebiyatının en önemli başyapıtlarından biridir.
E) İyi bir tiyatro eseri / tüm insanlara kendine çekidüzen veren bir kadının ayna karşısında yaptığını / yaptırır.


15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öge sıralanışı "özne - yüklem - nesne" şeklindedir?
A) Berberin konuya doğrudan doğruya girmesinden hoşlandığım için soruları hemen sormasını söyledim.
B) Günlük hesap işleri, malzeme alışı, girilmesi yasak enderuna ölçü için geçiş gibi gerekçelerle Hazinedarbaşı'nın odasının kapısında bekliyorlardı hepsi.
C) İçine sıcak su doldurduğu baş yıkama kabının tavandan sarkan zincirin ucunda hâlâ aynı yayı çizerek sallandığını görmek neşelendirdi beni.
D) Cımbızla hilal şeklinde düzeltilmiş ince siyah kaşlarının altında iki iri siyah yıldız gibi ışıl ışıl yanıyor gözleri.
E) Dört gün önce nar ağacının dalları arasından onu gördüğüm ikinci kat penceresiydi bu.


İlgili Sayfalar



Cevaplar

1.B  2.D  3.A  4.D  5.A  6.C  7.D  8.E  9.B  10.C  11.B  12.E  13.A  14.E  15.C

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.