Tenasüp (Uygunluk)

  • Anlam bakımından aralarında ilgi bulunan iki veya daha fazla sözcük, terim veya deyimi bir arada kullanma sanatıdır. 
  • Karşıt (tezat) anlamlı sözcüklerin bir arada kullanılması tenasüp değildir.
  • Leffüneşr, içinde söz simetrisi bulunan bir tenasüptür. Leffüneşrde ilk dizede en az iki kavram sayılıp ikinci dizede bunlarla ilgili sözcükler sıralanır.
Örnekler: 
Her sabah başka bahar olsa da ben uslandım
Uğramam bahçelerin semtine gülden yandım
 
Samsun’un evleri denize bakar
Sokaklar yosun içinde
Çapalar, takalar, mavnalar
Bilyeler gibi suyun yüzünde
Bir iner bir kalkar
 
Gün bitti ağaçta neşe söndü
Yaprak ateş oldu kuş da yakut
Yaprakla kuşun parıltısından
Havuzun suyu erguvana döndü
 
Aramazdık gece mehtâbı yüzün parlarken
Bir uzak yıldıza benzerdi güneş sen varken
 
Mest oluptur çeşm ü ebrûnun hayâlinde imam 
Okumaz mihrâpta bir harf-i Kur’ân’ı dürüst
 
Açıklaması: İmamın mihrapta sevgilinin kaşı ve gözünün hayaliyle kendinden geçtiği için âyetleri doğru okuyamayacak duruma geldiği nükteli bir şekilde anlatılmıştır.

Selamet ister isen çıkma bahr-i âşktan ey dil
Ki mevc sille-hor-ı redd olur kenare gelince
(bahr: deniz, mevc: dalga)
 
Açıklaması: Ey gönül! Esenlik içinde olmak istersen aşk denizinden çıkma. Çünkü dalga kıyıya gelince red tokadını yer.)

Lâleyi,sümbülü gülü hâr almış
Zevk u şevk ehlini âh u zâr almış.
(hâr: diken)

Aşk derdiyle hoşem el çek ilâcımdan tabib 
Kılma dermân kim helâkim zehri dermandadır
Siz bir ülkeden ötekine,
Gümrük, denetim, vize;
Biz de öyleyiz burda
Evden tarlaya köyden yaylaya
Asker, panzer, çevirme!..

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.