Tarih-i Kadim'e Zeyl (Günümüz Türkçesi)

Tarih-i Kadim

Tarih-i Kadim'e Ek
— Molla Sırat'a —

Buyrulmuş ki:
"Şimdi Allah'a söver... Sonra, biraz bol para ver,
Hiç utanmaz, Protestanlara zangoçluk eder."

Ben ki üç beş pulu tercih ederek
Protestanlara zangoçluk eden şairim.
Yaldızlı kürsünün üstadına,
İslam dininin bilgin şairine,
Yani Molla Sırat Hazretlerine,
Size edebî saygılarımı sunarak
Tereddütsüz diyorum:
Lütfedip bize ne güzel
Zangoçluğu yakıştırıvermiş
Lakin aldanma sakın, üstadım
Ben de bir Müslüman evladıyım
Bana anlatma o güzel dini
Bilirim ben de senin bildiğini
Ben de okudum gaipten gelen kitabı
Dinledim ben de o gaipten gelen sözleri
Ben de sizin gibi cami cami
Dolaşıp Tanrı önünde eğildim
— Hayalim, cennet arzusuyla meşguldü
Yüreğim cehennem korkusuyla üzgün
Ben de tırmandım ulu Tuba'ya;
Ben de çıktım melekler katına
Ben de âşıktım ezan nağmesine,
Bir koşardım ki o Tanrı sesine!
Ben de dua ettim, namaz kıldım, oruç tuttum
Hepsini, hepsini yaptım, heyhât!
Çünkü telkinlere aldanmıştım,
Kandığın şeylere hep kanmıştım;
Bilmeden, görmeden iman ettim
Nefsimi, dinime kurban ettim
Sevdim Tanrı'yı da Peygamberi de
Ama bunlar kaldı hep geride
Anladım çünkü hakikat başka
Başka yoldan varılırmış gerçeğe
Saydığın doğaüstü olaylar, mucizeler
Birer masal, uydurma ki bugün insan
Durmadan açıyor sırlarını
Bu masalları söyleyenler unutmuşlar geleceği
Aldatan ve aldanan o İsa ve Musa
Eski, büyülü bir yalandır o asâ
İnsanoğlunun böyle sapkınlıkları var
Putunu kendi yapar, kendi tapar
Ara git kiliseyi, gez Kabe'sini
Dinle tekbiri, işit çan sesini
Göreceksin ki bütün boşluktur,
Umduğun beklediğin şey yoktur;
Düzme Tanrı'sı gibi Şeytan'ı
Buda'sı, Ehrimen'i, Yezdan'ı
Topunun yaratıcısı korkak bir kuruntu
Gölgeler, gölgeler...Onlarda derin
Bir karanlık sezerek çevrildim
Acı bir darbe yiyip devrildim
Şimdi umurumda değil cennet ve cehennem
Süzerim yaratılmışları hayran hayran!
Ne tapınılan ne de aracı olanı bilirim
Kendimi doğaya tapar bilirim
Gökte binlerce mescit görürüm
Orada vicdanımı secde eder görürüm
Bu secde işte benim ibadetim
Bu ibadetle geçer bundan böyle vaktim
Bu ibadetle övünür ve mutlu olurum
Kendimi bir kayadan ayırt etmem
Bir minik kuşla biriz tapınmakta
Ben de Yaradanın birliğini söylerim, ishak da
Doğruluk, sevgi, vefa, alçak gönüllük
Merhamet, iyilik, yurtseverlik, insaf
Sonra bir şaire "zangoç" dememek...
İşte vicdanıma bunlar verir yön
Düşünüp yapmak benim ayinimdir
Yaşamak dini, benim dinimdir
İnanmışım: Varlığa imanım var,
Her kanat bana bir melek sesi getirir
Peygamberlere gerek duymadan yaşarım
Bir örümcek götürür beni gerçeğe
Kitabım yeryüzü kitabı,
Bendedir iyilik ve kötülüğün sebepleri
Varırım böyle mezarın kapısına dek
Yeniden dirilmeye gerek görmem pek
Taşırım coşkun yüreğimde
Hem aşkını hem sıkıntılarını insanların
Gerçek din bence bugün insan gibi yaşamaktır
Sen ne dersin buna, ey Molla Sırat?..

Tevfik Fikret

👉Şiirin orijinal hali için tıklayınız.

Sözcükler

tarih-i kadim: eski çağlar
zeyl: ek  
zangoç: kilisede hizmet eden, çan çalan kimse 

gaip (gayb): görünmeyen, beş duyu ile anlaşılamayan

tuba: Cennette olduğu inanılan ağaç
ishak: küçük bir baykuş türü

Ehrimen: Zerdüştlük inancında kötülük ve karanlıkları temsil eder.

Yezdan: Allah'ın isimlerinden biri

Şiirin Yazılma Hikayesi

Tevfik Fikret, Tarih-i Kadim (1905) şiiri ile tarihe ve tüm dinlere cephe almıştır. İnancın karşısına aklı koyan şair, şüphelerini çekinmeden mısralara dökmüştür.

Tarih-i Kadim, birçok tepki alır. Bunlardan en sert olanı Mehmet Akif Ersoy'un söyledikleridir:

"Şimdi Allah'a söver...Sonra biraz bol para ver
Hiç utanmaz, Protestanlara zangoçluk eder!"

Paraya değer vermediği herkesçe kabul edilen Fikret, Robert Kolejinde öğretmenlik yapması nedeniyle zangoç benzetmesi ile uğradığı bu hakarete bir süre sessiz kalmış daha sonra Tarih-i Kadim'e Zeyl'i yazarak din konusundaki düşüncelerine bir kere daha açıklık getirmiştir. 

Fikret'in Tarih-i Kadim'e Zeyl'de "Molla Sırat Hazretleri" ile kastettiği Sırat-ı Müstakim adlı dergide yazan Mehmet Akif Ersoy'dur. 

İlgili Sayfa

👉 Tevfik Fikret'in Şiirleri (Günümüz Türkçesi)