Salkım salkım olan bulut
Saçın çözüp benim için
Yaşın yaşın ağlar mısın
1. Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi kullanılmamıştır?
A) İstifham
B) İstiare
C) Tekrir
D) Tezat
E) Teşhis
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşbih (benzetme) yoktur?
A) Kalemim bir fırçadır, ucu iğneden ince
Bir boya kutusudur kafam geceden kara
B) Beşikten başlayıp mezara uzanan
Tenha ve korkulu bir köprüdür ömrüm
C) Ufuklarda bu akşam ne sis var ne bulut var
Selviler içinde bir alev Emirsultan
D) Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin
Benim doğduğum köyler de güzeldi
E) Yaram var, havanlar dövemez merhem
Yüküm var, bulamaz pazarlar dirhem
Bir gece misafirim olsan yeter
Dolar odama lavanta kokusu
Soğur sevincimden sürahide su
Ay pencerede durup durup güler
3. Bu dizelerdeki söz sanatları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Teşhis, kapalı istiare, hüsnütalil
B) Tezat, açık istiare, tecahülüarif
C) Tezat, kapalı istiare, hüsnütalil
D) Teşhis, açık istiare, tecahülüarif
E) Teşhis, kinaye, tecahülüarif
Girmez şu yanan bağrıma bir başka tebessüm
Ülküm, emelim, istediğim sadece sensin
Lütfunla baharlar gibi şenlendi şu gönlüm
Ta fecre kadar beklediğim her gece sensin
Ey sevdiceğim, gökleri mestane gülüşlüm
Nur yüzlü Gül'üm, özlediğim çift hece sensin
4. Bu şiir aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Lebdeğmez
B) Seci
C) Mensur şiir
D) Akrostiş
E) Manzum hikaye
5. Aşağıdakilerin hangisinde açık istiare kullanılmıştır?
A) Sabahtan uğradım ben bir fidana
Dedim mahmur musun dedi ki yok yok
A) Ezelden beridir o ücra yere
Ninniler söylermiş bir serin dere
B) Dağlara yaslanıp yatan güneşi
Yaralı, hastadır, yorgundur sandım
Cevaplar
1.D 2.E 3.A 4.D 5.A 6.B 7.D 8.C 9.E 10.D 11.A 12.B 13.B 14.E 15.C 16.C
A) Kalemim bir fırçadır, ucu iğneden ince
Bir boya kutusudur kafam geceden kara
B) Beşikten başlayıp mezara uzanan
Tenha ve korkulu bir köprüdür ömrüm
C) Ufuklarda bu akşam ne sis var ne bulut var
Selviler içinde bir alev Emirsultan
D) Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin
Benim doğduğum köyler de güzeldi
E) Yaram var, havanlar dövemez merhem
Yüküm var, bulamaz pazarlar dirhem
Bir gece misafirim olsan yeter
Dolar odama lavanta kokusu
Soğur sevincimden sürahide su
Ay pencerede durup durup güler
3. Bu dizelerdeki söz sanatları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Teşhis, kapalı istiare, hüsnütalil
B) Tezat, açık istiare, tecahülüarif
C) Tezat, kapalı istiare, hüsnütalil
D) Teşhis, açık istiare, tecahülüarif
E) Teşhis, kinaye, tecahülüarif
Girmez şu yanan bağrıma bir başka tebessüm
Ülküm, emelim, istediğim sadece sensin
Lütfunla baharlar gibi şenlendi şu gönlüm
Ta fecre kadar beklediğim her gece sensin
Ey sevdiceğim, gökleri mestane gülüşlüm
Nur yüzlü Gül'üm, özlediğim çift hece sensin
4. Bu şiir aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Lebdeğmez
B) Seci
C) Mensur şiir
D) Akrostiş
E) Manzum hikaye
5. Aşağıdakilerin hangisinde açık istiare kullanılmıştır?
A) Sabahtan uğradım ben bir fidana
Dedim mahmur musun dedi ki yok yok
A) Ezelden beridir o ücra yere
Ninniler söylermiş bir serin dere
B) Dağlara yaslanıp yatan güneşi
Yaralı, hastadır, yorgundur sandım
C) Dağ dağ o güzel ses, bütün etrafı gezindi
Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi
D) Yürür, fakat suların böyle kahr-ı hiddetine
Nasıl tahammül eder eski, hasta bir tekne
E) Ufukta günün boynu büküldü
Şimdi İstanbul solgun bir güldü
Kâmil olan pendi arar
Marifetle kılı yarar
Atalardan kalma sözdür
Sarp sirke kabına zarar
6. Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüsnütalil
B) İrsalimesel
C) Tariz
D) Telmih
E) Tezat
7. Aşağıdakilerden hangisi ayraç içinde verilen söz sanatına örnek olamaz?
A) Her gün bu kadar güzel mi deniz
Böyle mi görünür gökyüzü her zaman (tecahülüarif)
B) Ateşten kızaran bir gül arar da
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi (hüsnütalil)
C) Kalabalık çarşılarda tenha adamlar
Öyle bakar vitrinlere yoksulluk (tezat)
D) Bir kubbe boşluğunda yankılanır ayak seslerim
Soluk soluğa kaçan benim belki kovalayan benim (tevriye)
E) Büyülenmiş bir ceylan gibi bakıyor zaman
Sessizlik dökülüyor bir yerde yaprak yaprak (teşbih)
Koştu, yokuş aşağı, rengi atmış bir şapka
Çanta, gözlük,
Bir eski atkı, adımları yavaş
Uçar gibi hafif bir küçük önlük
8. Dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mübalağa
B) Tevriye
C) Mecazımürsel
Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi
D) Yürür, fakat suların böyle kahr-ı hiddetine
Nasıl tahammül eder eski, hasta bir tekne
E) Ufukta günün boynu büküldü
Şimdi İstanbul solgun bir güldü
Kâmil olan pendi arar
Marifetle kılı yarar
Atalardan kalma sözdür
Sarp sirke kabına zarar
6. Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüsnütalil
B) İrsalimesel
C) Tariz
D) Telmih
E) Tezat
7. Aşağıdakilerden hangisi ayraç içinde verilen söz sanatına örnek olamaz?
A) Her gün bu kadar güzel mi deniz
Böyle mi görünür gökyüzü her zaman (tecahülüarif)
B) Ateşten kızaran bir gül arar da
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi (hüsnütalil)
C) Kalabalık çarşılarda tenha adamlar
Öyle bakar vitrinlere yoksulluk (tezat)
D) Bir kubbe boşluğunda yankılanır ayak seslerim
Soluk soluğa kaçan benim belki kovalayan benim (tevriye)
E) Büyülenmiş bir ceylan gibi bakıyor zaman
Sessizlik dökülüyor bir yerde yaprak yaprak (teşbih)
Koştu, yokuş aşağı, rengi atmış bir şapka
Çanta, gözlük,
Bir eski atkı, adımları yavaş
Uçar gibi hafif bir küçük önlük
8. Dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mübalağa
B) Tevriye
C) Mecazımürsel
D) Kinaye
E) Hüsnütalil
9. Aşağıdakilerden hangisi ayraç içinde verilen söz sanatına örnek olamaz?
A) Ölüm indirmede gökler, ölü püskürmede yer
O ne müthiş tipidir, savrulur enkaz-ı beşer (mübalağa)
B) Akşam, yine akşam, yine akşam
Bir sırma kemerdir suya baksam (tekrir)
C) Sen İstanbul'dasın diye memnun ağaçlar
Sen varsın diye insanlar iyi (hüsnütalil)
D) Aheste çek kürekleri mehtap uyanmasın
Bir âlem-i hayale dalan ab uyanmasın (teşhis)
E) Ürkmeden su içsinler yavaşça, susun, susun
Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler (tariz)
Konuyu pekiştirmek amacıyla şiirde bir atasözü ya da atasözü değerini taşıyan bir ifade kullanmaya dayalı bir sanattır.
10. Aşağıdakilerin hangisinde sözü edilen söz sanatına uygun bir örnek yoktur?
A) Ziyaretten murat olan duadır
Bugün bana ise yarın sanadır
B) Necati ser-hoş olur zahit olamaz yâran
Mesel durur ki ere bir hüner yiter dirler
C) Emin olma gönül hicrandan inen
Bilirsin dost olmaz eski düşman
D) Ne acep murg imişsin ey zahit
Ki hemîşe muradın uçmakdur
E) Hakir olduysa millet şanına noksan gelir sanma
Yere düşmekle cevher sakıt olmaz kadr ü kıymetten
Lügat bir isim ver bana halimden
Herkesin bildiği dilden bir isim
Eski esvaplarım tutun elimden
Aynalar söyleyin bana ben kimim
11. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Benzetmeye
B) Çapraz uyağa
C) Sözcük tekrarlarına
D) Eğretilemeye
E) Kişileştirmeye
Bu söz sanatı "olup bitenin, akıl ve bilgiye dayanan bir açıklamasının yapılması yerine, içinde bulunulan ruh hâlinin etkisi altında hayalî bir nedenle açıklanması" olarak tanımlanabilir.
12. Aşağıdakilerin hangisinde sözü edilen söz sanatına uygun bir örnek vardır?
A) Bülbüllerin seni ister ey gonca dehen gel
Gül gittiğini anmayalım gülşene sen gel
B) Gel deyü cihanın şehriyârı bezm-i gülzâra
Temaşa etmek için yasemenler çıktı divâra
C) Kabz u bastı bu yolun der-pey olur birbirine
Her düzün bir yokuşu her yokuşun bir düzü var
D) Ellerim bir kanat gibi titrekti
Tutmasam gözümden yaş inecekti
E) Hoş olur gecede mey sohbeti mehtâb olıcak
Nûrsun meclise gel kim demişiz mâh sana
Girdik on beş yaşımıza
Ağu düştü aşımıza
Neler geldi başımıza
Ben bilirim Mevla bilir
13. Bu dizelerdeki altı çizili sözle yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mübalağa
B) Kinaye
C) Tecahülüarif
D) Hüsnütalil
E) Mecazımürsel
Bağrımdaki hançer midir ok mudur
Benim derdim çiçeklerden çok mudur
İlâhî bunların derdi yok mudur
Neden güler bu divane çiçekler
14. Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisine örnek yoktur?
A) Tecahülüarif
E) Hüsnütalil
9. Aşağıdakilerden hangisi ayraç içinde verilen söz sanatına örnek olamaz?
A) Ölüm indirmede gökler, ölü püskürmede yer
O ne müthiş tipidir, savrulur enkaz-ı beşer (mübalağa)
B) Akşam, yine akşam, yine akşam
Bir sırma kemerdir suya baksam (tekrir)
C) Sen İstanbul'dasın diye memnun ağaçlar
Sen varsın diye insanlar iyi (hüsnütalil)
D) Aheste çek kürekleri mehtap uyanmasın
Bir âlem-i hayale dalan ab uyanmasın (teşhis)
E) Ürkmeden su içsinler yavaşça, susun, susun
Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler (tariz)
Konuyu pekiştirmek amacıyla şiirde bir atasözü ya da atasözü değerini taşıyan bir ifade kullanmaya dayalı bir sanattır.
10. Aşağıdakilerin hangisinde sözü edilen söz sanatına uygun bir örnek yoktur?
A) Ziyaretten murat olan duadır
Bugün bana ise yarın sanadır
B) Necati ser-hoş olur zahit olamaz yâran
Mesel durur ki ere bir hüner yiter dirler
C) Emin olma gönül hicrandan inen
Bilirsin dost olmaz eski düşman
D) Ne acep murg imişsin ey zahit
Ki hemîşe muradın uçmakdur
E) Hakir olduysa millet şanına noksan gelir sanma
Yere düşmekle cevher sakıt olmaz kadr ü kıymetten
Lügat bir isim ver bana halimden
Herkesin bildiği dilden bir isim
Eski esvaplarım tutun elimden
Aynalar söyleyin bana ben kimim
11. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Benzetmeye
B) Çapraz uyağa
C) Sözcük tekrarlarına
D) Eğretilemeye
E) Kişileştirmeye
Bu söz sanatı "olup bitenin, akıl ve bilgiye dayanan bir açıklamasının yapılması yerine, içinde bulunulan ruh hâlinin etkisi altında hayalî bir nedenle açıklanması" olarak tanımlanabilir.
12. Aşağıdakilerin hangisinde sözü edilen söz sanatına uygun bir örnek vardır?
A) Bülbüllerin seni ister ey gonca dehen gel
Gül gittiğini anmayalım gülşene sen gel
B) Gel deyü cihanın şehriyârı bezm-i gülzâra
Temaşa etmek için yasemenler çıktı divâra
C) Kabz u bastı bu yolun der-pey olur birbirine
Her düzün bir yokuşu her yokuşun bir düzü var
D) Ellerim bir kanat gibi titrekti
Tutmasam gözümden yaş inecekti
E) Hoş olur gecede mey sohbeti mehtâb olıcak
Nûrsun meclise gel kim demişiz mâh sana
Girdik on beş yaşımıza
Ağu düştü aşımıza
Neler geldi başımıza
Ben bilirim Mevla bilir
13. Bu dizelerdeki altı çizili sözle yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mübalağa
B) Kinaye
C) Tecahülüarif
D) Hüsnütalil
E) Mecazımürsel
Bağrımdaki hançer midir ok mudur
Benim derdim çiçeklerden çok mudur
İlâhî bunların derdi yok mudur
Neden güler bu divane çiçekler
14. Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisine örnek yoktur?
A) Tecahülüarif
B) İstifham
C) Teşhis
D) Kapalı istiare
E) Hüsnütalil
Gül üzülsün gonca açılsın bana sen gül yiter
Ağlasın bülbüllerin ey gonca tek sen gül yiter
15. Dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?
A) Cinas
B) Tekrir
C) Teşbih
D) Tenasüp
E) İstiare
I. Yâre mektup okur şirin dillerim
Yazı bilmez kalem tutmaz ellerim
II. Ne yakar zerreyi ne de üşütür
Ne de usandırır seher yelleri
III. Hak’tan hicap etmiş kızarmış lâle
Sandım utandırır seher yelleri
IV. Acep beni anar m'ola
O kaşları keman şimdi
16. Numaralanmış dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine örnek yoktur?
A) Tenasüp
B) Hüsnütalil
C) Tevriye
D) Teşbih
E) Tekrir
C) Teşhis
D) Kapalı istiare
E) Hüsnütalil
Gül üzülsün gonca açılsın bana sen gül yiter
Ağlasın bülbüllerin ey gonca tek sen gül yiter
15. Dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?
A) Cinas
B) Tekrir
C) Teşbih
D) Tenasüp
E) İstiare
I. Yâre mektup okur şirin dillerim
Yazı bilmez kalem tutmaz ellerim
II. Ne yakar zerreyi ne de üşütür
Ne de usandırır seher yelleri
III. Hak’tan hicap etmiş kızarmış lâle
Sandım utandırır seher yelleri
IV. Acep beni anar m'ola
O kaşları keman şimdi
16. Numaralanmış dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine örnek yoktur?
A) Tenasüp
B) Hüsnütalil
C) Tevriye
D) Teşbih
E) Tekrir
👉 Bu testi pdf olarak indirebilirsiniz.
İlgili Sayfalar
İlgili Sayfalar
Cevaplar
1.D 2.E 3.A 4.D 5.A 6.B 7.D 8.C 9.E 10.D 11.A 12.B 13.B 14.E 15.C 16.C
Hocam 8. soruyu çözer misiniz videolu anlatımlar olsa çok iyi olur
YanıtlaSilMecazımürsel sözcükler arasında çeşitli anlam ilgileri kurularak yapılır. Bunlar: parça-bütün, sebep-sonuç, özel-genel, iç-dış, yazar-eser, eşya-sahip, soyut-somut vs. Soruda eşya-sahip ilişkisi var. Yani eşyalar söylenmiş ama kastedilen kişi. Unutmayın ki mecazımürselde benzetme ilgisi yoktur.
SilHocam 5. soruda şıklardaki istiare örneklerini kısaca acıklayabilir misiniz? Bir de 13. soruda kinayeyi fark edemedim
YanıtlaSilA) Sabahtan uğradım ben bir fidana...
SilFidan: kendisine benzetilen / Benzeyen: sevgili söylenmemiş (Açık İstiare)
Diğer şıklarda insan dışı varlıkların (dere, deniz, tekne, güneş, gün-güneş) kişileştirilmiş olduğunu görüyoruz. Kişileştirme yani teşhis varsa kapalı istiare de var, demektir.
Aşımıza zehir (ağu) düştü demiş. Bunu gerçek anlamda alabiliriz ama şiire göre asıl kastedilen mecazi anlamdır. İfade, hayatın zorlaştığı, geçinmenin zor olduğu gibi anlamlara gelmektedir.
Sil