YKS Edebiyat Türkçe: Rasim Özdenören (1940-2022)

Rasim Özdenören

Öykü ve deneme yazarı.
20 Mayıs 1940’ta Kahramanmaraş’ta doğdu.
İstanbul Üniversitesinde Gazetecilik Enstitüsünü (1964) ardından Hukuk Fakültesini bitirdi (1967).
Devlet Planlama Teşkilatında uzman, daire başkanı, genel sekreter ve müşavir olarak görev yaptı. Bir süre Kültür Bakanlığında müşavir ve müfettiş olarak da çalıştı.
2005 yılında Devlet Planlama Teşkilatından emekli oldu.
Yeni Şafak gazetesinde köşe yazıları yazdı.
23 Temmuz 2022'de öldü.

Edebi Kişiliği

İslami duyarlılık içeren bir çizgiye sahiptir.
Öykülerinde olaydan çok durumları ve çıkmazları ele alır.
Özdenören, içerik kadar biçime de önem verir. Başka bir ifade ile neyi anlattığı kadar nasıl anlattığını da umursar.
Eserlerinde Batılılaşmayla birey ve toplumda meydana gelen çözülme ve dağılışı ele alır.
Kahramanları, yaşadıkları manevi boşluğu doldurabilmek için arayışa çıkar. Aradıkları şey Allah aşkıyla kavuşacakları huzurdur.
Eserlerde öne çıkan temalar şöyledir: yabancılaşma ve başkaldırı, çözülmenin ekonomik boyutları, ölüm ve ahiret düşüncesi, çocuk, ev, tasavvuf...
Hastalar ve Işıklar adlı öykü kitabı yayımlanan ilk yapıtıdır (1967).
1976 yılında Cahit Zarifoğlu, Akif İnan, Erdem Bayazıt ve ikiz kardeşi Alaaddin Özdenören ile Mavera dergisini çıkardı.
Yazdığı tek roman Gül Yetiştiren Adam yazarın üzerinde en çok durulan eseridir. Eser kimi kaynaklarda uzun hikaye olarak geçmektedir.

Ödülleri

İki Dünya adlı denemesiyle 1979 Türkiye Milli Kültür Vakfı Özel Armağanı
Denize Açılan Kapı adlı eseriyle 1984 Türkiye Yazarlar Birliği Hikâye Ödülü
Ruhun Malzemeleri adlı denemesiyle 1987 Türkiye Yazarlar Birliği Deneme Ödülü
2008 Karaman Belediyesi Türkçeyi Güzel ve Doğru Kullanan Edebiyatçı Ödülü

Tüm Eserleri

Roman: Gül Yetiştiren Adam

Hikaye Kitapları: Hastalar ve Işıklar, Çözülme, Çok Sesli Bir Ölüm, Çarpılmışlar, Denize Açılan Kapı, Kuyu, Hışırtı, Ansızın Yola Çıkmak, Toz, İmkânsız Öyküler

Deneme: Yaşadığımız Günler, Eşikte Duran İnsan, Ruhun Malzemeleri, Yeniden İnanmak, İki Dünya, Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler, Müslümanca Yaşamak, Kafa Karıştıran Kelimeler, Yumurtayı Hangi Ucundan Kırmalı, Red Yazıları, Yeni Dünya Düzeninin Sefaleti, Ben ve Hayat ve Ölüm, Acemi Yolcu, İpin Ucu, Çapraz İlişkiler, Kent İlişkileri, Yüzler, Köpekçe Düşünceler, Aşkın Diyalektiği, Yazı İmge ve Gerçeklik, Düşünsel Duruş, Siyasal İstiareler

İnceleme: Açık Mektuplar

Gül Yetiştiren Adam

Roman, tek parti döneminde bir Anadolu kentinde geçmektedir. Yazara göre bu dönem modernleşmenin radikalleştiği bir dönemdir. Romanda yabancılaşma teması öne çıkmaktadır. Eserde geleneğin taşıyıcısı olan gül yetiştiren adam ve kendi kimliğinden uzaklaşmış modern bireyi temsil eden Sitare'nin hayatları paralel bir şekilde sunulmaktadır. Eserde üzerinde en çok durulan konu ise gül yetiştiren adamın iç hesaplaşmasıdır. Modernleşme ile başlayan değişim karşısında gül yetiştiren adamın pasif direnişinin faydasızlığını fark edişi trajik sonunu beraberinde getirir.