Hersekli Arif Hikmet (1839-1903)

Hersekli Arif Hikmet

• 19.yüzyıl divan şairi ve yazarı.
• 23 Kasım 1839'da Hersek'e bağlı Mostar'da doğdu.
• 1854'te İstanbul'a geldi. Sadaret Mektupçuluğu Kalemi ve Adliye Dairesinde çalıştı. Çeşitli vilayetlerde Bidayet Mahkemesi Reisliği, İstanbul İstinaf Mahkemesi ile Temyiz Mahkemesi üyeliğinde bulundu.
• Bir yıla yakın süren Encümen-i Şuara toplantılarına ev sahipliği yaptı.
• 20 Mayıs 1903'te İstanbul'da öldü.

Sanat Anlayışı

• Encümen-i Şuara (1861-62) topluluğu şairlerindendir.
• Leskofçalı Galip'in idaresi altındaki topluluğun amacı; etkisini kaybeden, sıradanlaşan ve kendini tekrar eden divan şiirini ıslah etmekti.
• Gelenekten ayrılmadan yenileşmeyi savundu.
• Özellikle 17. yüzyıl şairi Naili-i Kadim'den etkilenmiş, birçok şiirine nazire yazmıştır.
• Şiirleri daha çok didaktik ve hikemi tarzdadır.
• Divan'ında tasavvufî şiirler ağırlıktadır. Bu tür şiirlerinde Kadiri, Bektaşi ve Mevlevi tarikatlarının izleri vardır.
• Toplumsal sorunları ele aldığı şiirleri de vardır.
• Tanzimat, yanlış Batılılaşma, meşrutiyet, cumhuriyet, edebiyat, din, felsefe gibi birçok konuda yazılar da yazmıştır.

Eserleri

• Şiir: Divan (Ölümünden sonra yayımlandı.)
• Düz Yazıları: Levâyihü’l-Hikem, Levâmiü'l-Efkâr, Sevânihü’l-Beyân, Misbâhü’l-Mizah

Şiirlerinden Mısralar...

I.
Cihânı anlamaz nâdân olanlar
Anınçün hod-pesend ü hod-nümâdır

II.
Belâ-yı aşk sanma bir dil-i nâkâma düşmüştür
Serâpâ kâinat ol derd-i bi-encâma düşmüştür

III.
Sahbâ-yı gam-ı aşk ile ser-mest-i safâyız
Gülbâng-i muhabbet çekilür halvetimizde
Hikmet n’ola zevk almasa erbâb-ı cehâlet
Var neş’e-i âgâhî-i cân sohbetimizde

IV.
İçeriz bâdeyi yâr aşkına biz sarhoşuz
Neşe-i aşkı bilir rind-i mükemmel hoşuz

İlgili Sayfa

• 19. Yüzyıl Divan Şairleri
• Encümen-i Şuara

Yararlanılan Kaynaklar

• Son Devir Divan şairlerimizden Hersekli Arif Hikmet Bey, Hasan Aksoy
• Şairler ve Yazarlar Sözlüğü, Şükran Kurdakul
• Eski Edebiyattan Yeni Edebiyata Geçişin Eşiğinde Önemli Bir isim: Hersekli Arif Hikmet ve Divanı, Tevfik Sütçü