Körduman

Kemal Tahir
Kemal Tahir'in 1957'de yayımlanan devam romanı (ikileme, nehir roman).
Sağırdere adlı romanın devamıdır.
Roman, 1940'lı yıllarda Çankırı'ya bağlı bir köy olan Yamören'de geçer.
Ülkenin içinden geçtiği yenileşme sürecinden köydekilerin haberi yok gibidir. Ülkenin değişip geliştiğini demir yolu inşaatı ve yeni yazıyla eğitim veren okullar sayesinde fark eden halk, bu yeniliklere şüpheyle yaklaşmaktadır.
Romana adını veren "Körduman", kış dolayısıyla Sağırdere’yi kaplayan sisin adıdır.
Olaylar, sevdiği kız başkasıyla evlendirilince çalışmak için Ankara'ya gidip oradan bir taş ustası olarak dönen Mustafa'nın etrafında gelişir. 
Eserde, bireysel arzu ve hırsların hem ilişkileri hem de insanı nasıl dönüştürdüğü detaylı bir şekilde ele alınmıştır.

Özet

Roman, bir hırsızlık hadisesiyle başlar. Pelvan Vahit ile Topal İsmail, Hoca’nın ambarından çaldıkları buğdayları Gurbetçi Selim’in karısı Şadiye’nin avlusuna saklar.
Ankara'ya çalışmaya giden Mustafa, altı ay sonra bir kış gecesi köye döner. Buğday hırsızlığının yaşandığı geceye soğuk hava ve sis hâkimdir. 
Mustafa, gurbetten yeşil bir İstanbul sandığıyla gelir. Yeni kıyafetlerini ertesi gün giyer. Yanında bir de silah getiren Mustafa’nın kendine güvenen bir hâli vardır. Boğazından kesip biriktirdiği parayı bu hediye sandığına ve kılık kıyafete harcamıştır. Etrafa gösteriş yapmanın her şeyden önemli olduğunu düşünür. Şehirde boynu bükük dolaşan Mustafa, döner dönmez eski halini almıştır. Hatta kendini şehir görmüş, para kazanmış biri olarak daha da güçlü hisseder. Şehir hayatından sonra babasıyla da fikir ayrılıklarına düşen Mustafa, makineli tarımı ve modernleşmeyi savunur. Ancak bir süre sonra babası ve İsmail gibilerinin yönlendirmesiyle eski karanlığına dönecektir.
Bu arada Vahit’in sevdiği Güldane, Candarma Nail ile evlenmiştir. Mustafa ise Ayşe’nin on iki yaşlarındaki kardeşi Fadik’in peşine düşer. Kulaksızın Yakup, bir teke davası için oğlundan Hakkı’nın karısı Ayşe’yi yoldan çıkarmasını ister. Mustafa, bunun için teyzesinin muskalarına bile başvurur. Sonunda Ayşe'yi kandırır. Mustafa, evli bir kadınla birlikte olmaktan çekinmemiş hatta kesilen tekenin intikamı gibi küçük bir meseleden dolayı bile olsa Ayşe’yi ayarttığı için kendisiyle gurur duymuştur. Öte yandan Mustafa, Topal İsmail vasıtasıyla demir hırsızlığına da başlar. Ağabeyi Murat'ın uyarıları onda hiçbir etki uyandırmaz.
Kulaksızın Yakup'un tosunu dereye yuvarlanınca oğlu Mustafa’yı iyice intikama yöneltir. Babasının intikam arzusunu ilerleten Mustafa, eski dostu Vahit’le de arayı bozar. Bunun bir nedeni de Vahit’in Ayşe’ye ilgi duymasıdır. İsmail’in kışkırtmaları Vahit’le aralarındaki husumeti daha da körükler. Mustafa, en sonunda Vahit'i vurur. Romanın son sahnesi cami önündeki teneşirde yatan Vahit ile muhtar odasına kapatılan Mustafa’dan ibarettir. Vahit’in cesedine bakan Mustafa, bir yandan da Çankırı Hapishanesi’ni düşünmektedir.

İlgili Sayfalar

👉 Kemal Tahir

👉 Cumhuriyet Dönemi Roman Özetleri

Yararlanılan Kaynaklar

Kemal Tahir'in Köy Romanlarında Köyü Anlama ve Anlatma Aracı Olarak Erkeklik, Kadınlık ve Cinsellik; Mehmet Güven Avcı
Kemal Tahir'in Hikâye ve Romanlarında Anadolu, Elif Pınar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.