Yüklemin Yerine Göre Cümleler

Yüklemin yerine göre cümleler kurallı, devrik ve eksiltili olmak üzere üçe ayrılır.

Kurallı Cümle

• Yüklemi sonda bulunan cümledir. 
• Dilimizin söz dizim özelliğine göre asıl öge sonda, yardımcı ögeler de başta bulunur. 

"Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların çiçeklerin diyarı olsun."

Hatırlatma: Vurgulanmak istenen öge yükleme yaklaştırılır (cümle vurgusu).

Babam İstanbul'a yarın gidecekmiş. (vurgu zamanda)
Babam yarın İstanbul'a gidecekmiş. (vurgu mekanda)

Devrik Cümle

Yüklemi sonda değil, cümlenin herhangi bir yerinde bulunan cümlelerdir.

"Geçti istemem gelmeni,
Yokluğunda buldum seni"

"Dün kahkahalar yükseliyorken evinizden
Bendim geçen sandalla denizden"

Eksiltili Cümle

• Yüklemi söylenmeyen cümlelere denir. 
• Bu tür cümlelerde yüklemin söylenmemiş olması cümlenin anlamında eksiklik meydana getirmez. 
• Dinleyici ya da okuyucu cümlenin söylenmemiş kısmını ya kendisi tamamlar ya da zaten bilinmektedir.

Hayvanlar koklaşa koklaşa, insanlar konuşa konuşa… (anlaşır)
İncir babadan, zeytin dededen… (kalmalı)

Örnek Soru

Aşağıdaki dizelerden hangisi bitmemiş bir cümle durumundadır?

A) Gecenin koyu karanlığında
     Rüzgarda sokak korkusu
B) Çiçek açmayı deniyordu
     Bahçemizde erik ağacı
C) Uğraşma boşuna şiir yazamazsın
     Bu kadar maviyken gökyüzü
D) Bana bu kadar açık söylemedi
    Güzel olduğunu yaşamanın
E) Gökyüzünün maviliğine akarak
     Savruldu sonsuza ışık hızım

İlgili Sayfalar

• Anlamına Göre Cümleler

• Yüklemin Türüne Göre Cümleler

• Yapısına Göre Cümleler

• Cümlenin Ögeleri Özet Anlatım

• Cümlenin Ögeleri ve Cümle Türleri Çıkmış Sorular