A) Batının postalarını taşıyor doğuya.
B) Sırrımızı da yanında götürdü.
C) Sıcak kumlar yatağımız, söğütler çatımız.
D) Gözünüze görünemem, göze görünmez ölüler.
E) Anılarım kar topluyor inceden.
(I) Vurgunum şu Kızkulesi'ne
Ne de şirin (II) görünüyor uzaktan
Karacaahmet
Hiç de söyledikleri gibi değil
Düşündürmüyor adama (III) ölümü
Umudumu (IV) yitirmedim
Ölüm (V) umutsuzlar için olmalı
2. Altı çizili sözcüklerden hangisi birden fazla yapım eki almıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Hem isim hem de fiil kökü olarak kullanılabilen köklere kökteş (ortak) kök denir. Kullanıldığı yere göre isim ya da fiil kökü olabilen bu kökler arasında anlam ilgisi açıktır.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kökteş köke örnek yoktur?
A) Nerede eski sabahlar, o kalp, o ateş nerede?
B) Elde bir silah hâlâ barış diyor
C) O tat kalmadı artık kirazlarda
D) Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgarlarda
E) Ne güzel geçti bütün yaz
Dalga dalga hücum edip pişmanlıklar
Unutuşun o tunç kapısını (I) zorlar
Ve ruh, atılan oklarla delik deşik;
İşte, doğduğun eski evdesin birden,
(II) Yolunu (III) gözlüyor lamba ve merdiven,
Susmuş ninnilerle (IV) gıcırdıyor beşik
Ve cümle (V) yitikler, mağluplar, mahzunlar...
4. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Sevmiyorum suyunda yıkanmamış (I) rüzgarı;
Dalgaların gözümde tütüyor mavi, (II) yeşil...
İçimi (III) güldürmüyor sensiz ay (IV) ışıkları;
Ufkundan yükselmeyen güneşler (V) güneş değil!
5. Altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Uğradığı öbür kurumda da aynı (I) durumla karşılaştı, (II) yalnız bu kez, kardeşine çok benzeyen kibirli bir genç sordu soruları. Kurumlardan sonra (III) büyük mağazalara uğradı: bitmek tükenmek bilmeyen şişinmeler, alçalışı, sonunda da boş iş olmadığına ilişkin (IV) bilgiler. Hoşnutsuzluğa kapılmadı, garip bir (V) biçimde, bu saçmalığa bulaştığını düşünmedi bile; yaşayan, genç bir adamdı ve bunu sürdürmek için de para gerekiyordu, parayı elde etmenin tek yolu çalışmaktı.
6. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?
Ölüm (V) umutsuzlar için olmalı
2. Altı çizili sözcüklerden hangisi birden fazla yapım eki almıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Hem isim hem de fiil kökü olarak kullanılabilen köklere kökteş (ortak) kök denir. Kullanıldığı yere göre isim ya da fiil kökü olabilen bu kökler arasında anlam ilgisi açıktır.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kökteş köke örnek yoktur?
A) Nerede eski sabahlar, o kalp, o ateş nerede?
B) Elde bir silah hâlâ barış diyor
C) O tat kalmadı artık kirazlarda
D) Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgarlarda
E) Ne güzel geçti bütün yaz
Dalga dalga hücum edip pişmanlıklar
Unutuşun o tunç kapısını (I) zorlar
Ve ruh, atılan oklarla delik deşik;
İşte, doğduğun eski evdesin birden,
(II) Yolunu (III) gözlüyor lamba ve merdiven,
Susmuş ninnilerle (IV) gıcırdıyor beşik
Ve cümle (V) yitikler, mağluplar, mahzunlar...
4. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Sevmiyorum suyunda yıkanmamış (I) rüzgarı;
Dalgaların gözümde tütüyor mavi, (II) yeşil...
İçimi (III) güldürmüyor sensiz ay (IV) ışıkları;
Ufkundan yükselmeyen güneşler (V) güneş değil!
5. Altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Uğradığı öbür kurumda da aynı (I) durumla karşılaştı, (II) yalnız bu kez, kardeşine çok benzeyen kibirli bir genç sordu soruları. Kurumlardan sonra (III) büyük mağazalara uğradı: bitmek tükenmek bilmeyen şişinmeler, alçalışı, sonunda da boş iş olmadığına ilişkin (IV) bilgiler. Hoşnutsuzluğa kapılmadı, garip bir (V) biçimde, bu saçmalığa bulaştığını düşünmedi bile; yaşayan, genç bir adamdı ve bunu sürdürmek için de para gerekiyordu, parayı elde etmenin tek yolu çalışmaktı.
6. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
İyelik ekleri; varlığın kime, neye, kaçıncı kişiye ait olduğunu bildirir. Bir isim çekim eki olan bu ekler sadece isim soylu sözcüklere gelir.
7. Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde iyelik eki yoktur?
A) Anladım ki: sevda, gençlik, şeref, şan...
Asılsızmış şu yalancı dünyada.
B) Hasretinle yad ellerde dolaşan
Hızır'ı bulsa yine ermez murada.
C) Yalnız senin dağında, ya ovanda
Başım gökte, alnım açık gezerim.
D) Hürüm derim, eskisinden daha hür,
Zincirinle bağlansa da ayağım.
E) Şimdikinden daha ferah görünür,
Zindanında olsa bile durağım.
Beşinci Cadde'de, eteklerini savuran (I) ılık yele karşı yürürken, kulakla duyulabilecek bir hayranlık uyandırıyorlardı (II) çevrelerinde. Gazete ve (III) dergi satan küçük büfelerin önünde toplanan ağırkanlı delikanlılar, kızları mırıltılarla, ünlemlerle, hatta - en büyük ödül sayılan - ıslıklarla karşılıyorlardı. Annabel'le Midge gönül indirip (IV) adımlarını hızlandırmaya bile gerek duymadan geçiyorlardı erkeklerin (V) yanından.
8. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Son yolcunun gömüldü yolda son adımları,
Bekçi sert bir vuruşla kırdı kaldırımları.
Mezarda ölü gibi yalnız kaldım odamda:
Yanan alnım duvarda, sönen gözlerim camda
9. Dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) Birden fazla çekim eki alan isim
B) İsimden isim yapan yapım eki
C) Fiilden isim yapan yapım eki
D) Fiilden fiil yapan yapım eki
E) İsimden fiil yapan yapım eki
Aklı başka yerdeydi ama işine devam ediyordu. Önüne (I) düşmesin diye bir iple bağladığı (II) saçları arkasından sarkıyor, çalışırken iki (III) yana sallanıyordu. Kocaman bir sandığın (IV) üstüne teneke maşrapalarla tabaklar yerleştirip bıçak ve çatalları (V) dizdi.
10. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü sesteş özellik göstermez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Gencin siyah, gür bir sakalı vardı, (I) yaşlının sakalına ak düşmüştü. Kafaları, yüzleri (II) ıslaktı, saçlarında, sert (III) sakallarında su damlaları duruyor, (IV) yanakları parlıyordu. Sessiz sessiz durup (V) doğuda yükselen ışıklara baktılar, birlikte esnediler, dağları ufka çizen çizgi boyunca uzanan kırmızılığı seyrettiler.
11. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi sadece çekim eki almıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
(I) Ölü bir yılan gibi yatıyordu aramızda
(II) Yorgun, kirli ve (III) umutsuz (IV) geçmişim
Oysa bilmediğin bir şey (V) vardı sevgilim
İyelik ekleri; varlığın kime, neye, kaçıncı kişiye ait olduğunu bildirir. Bir isim çekim eki olan bu ekler sadece isim soylu sözcüklere gelir.
7. Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde iyelik eki yoktur?
A) Anladım ki: sevda, gençlik, şeref, şan...
Asılsızmış şu yalancı dünyada.
B) Hasretinle yad ellerde dolaşan
Hızır'ı bulsa yine ermez murada.
C) Yalnız senin dağında, ya ovanda
Başım gökte, alnım açık gezerim.
D) Hürüm derim, eskisinden daha hür,
Zincirinle bağlansa da ayağım.
E) Şimdikinden daha ferah görünür,
Zindanında olsa bile durağım.
Beşinci Cadde'de, eteklerini savuran (I) ılık yele karşı yürürken, kulakla duyulabilecek bir hayranlık uyandırıyorlardı (II) çevrelerinde. Gazete ve (III) dergi satan küçük büfelerin önünde toplanan ağırkanlı delikanlılar, kızları mırıltılarla, ünlemlerle, hatta - en büyük ödül sayılan - ıslıklarla karşılıyorlardı. Annabel'le Midge gönül indirip (IV) adımlarını hızlandırmaya bile gerek duymadan geçiyorlardı erkeklerin (V) yanından.
8. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Son yolcunun gömüldü yolda son adımları,
Bekçi sert bir vuruşla kırdı kaldırımları.
Mezarda ölü gibi yalnız kaldım odamda:
Yanan alnım duvarda, sönen gözlerim camda
9. Dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) Birden fazla çekim eki alan isim
B) İsimden isim yapan yapım eki
C) Fiilden isim yapan yapım eki
D) Fiilden fiil yapan yapım eki
E) İsimden fiil yapan yapım eki
Aklı başka yerdeydi ama işine devam ediyordu. Önüne (I) düşmesin diye bir iple bağladığı (II) saçları arkasından sarkıyor, çalışırken iki (III) yana sallanıyordu. Kocaman bir sandığın (IV) üstüne teneke maşrapalarla tabaklar yerleştirip bıçak ve çatalları (V) dizdi.
10. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü sesteş özellik göstermez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Gencin siyah, gür bir sakalı vardı, (I) yaşlının sakalına ak düşmüştü. Kafaları, yüzleri (II) ıslaktı, saçlarında, sert (III) sakallarında su damlaları duruyor, (IV) yanakları parlıyordu. Sessiz sessiz durup (V) doğuda yükselen ışıklara baktılar, birlikte esnediler, dağları ufka çizen çizgi boyunca uzanan kırmızılığı seyrettiler.
11. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi sadece çekim eki almıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
(I) Ölü bir yılan gibi yatıyordu aramızda
(II) Yorgun, kirli ve (III) umutsuz (IV) geçmişim
Oysa bilmediğin bir şey (V) vardı sevgilim
Ben sende bütün aşklarımı temize çektim
12. Dizedeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
(I) Anılarım kar (II) topluyor inceden,
Bir yorgan gibi (III) geçmişimin üstüne.
Ama yine de unutuş değil bu,
(IV) Sızlatıyor sensizliği tersine.
Senin kim (V) olduğunu bile bilmezken.
13. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi türetilirken ünlü kaybına uğramıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
I. Yalnız senin tatlı esen havanda
Kendi milli gururumu sezerim
II. Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek
Bizim diyarımız da bir bir baharı saklar!
III. Ayakların yorulur, dizlerin üşür, gelme
Bu boş kalan evime
IV. Şairim şair olmasına
Canım kurban şiirin gerçeğine, hasına
12. Dizedeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
(I) Anılarım kar (II) topluyor inceden,
Bir yorgan gibi (III) geçmişimin üstüne.
Ama yine de unutuş değil bu,
(IV) Sızlatıyor sensizliği tersine.
Senin kim (V) olduğunu bile bilmezken.
13. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi türetilirken ünlü kaybına uğramıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
I. Yalnız senin tatlı esen havanda
Kendi milli gururumu sezerim
II. Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek
Bizim diyarımız da bir bir baharı saklar!
III. Ayakların yorulur, dizlerin üşür, gelme
Bu boş kalan evime
IV. Şairim şair olmasına
Canım kurban şiirin gerçeğine, hasına
V. Dikildiler yol üstüne
Bir dilim ekmeği çok görenler
14. Altı çizili sözcüklerde kullanılan "-im" eki dizelerde kaç farklı görevle kullanılmıştır?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
O, beyaz bir kuştu, uzun kanatlı;
Ardında (I) ışıktan bir iz bıraktı.
Yol gibi (II) dağları aştı bir atlı
(III) Arada bir engin deniz bıraktı.
Uzaktan gelirken derin akisler,
Kapadı geçtiğim (IV) yolları sisler.
Tutuştu içimde birikmiş hisler;
(V) Gönlümü o kadar temiz bıraktı.
15. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
16. Aşağıdakilerin hangisinde kurallı birleşik eylem yoktur?
A) Çocuklar, el ele, bir halka oluvermiş.
B) Bir teselli bulurdun ruhumu görebilsen.
C) Dalından ayrılan meyveye kulak ver.
Bir dilim ekmeği çok görenler
14. Altı çizili sözcüklerde kullanılan "-im" eki dizelerde kaç farklı görevle kullanılmıştır?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
O, beyaz bir kuştu, uzun kanatlı;
Ardında (I) ışıktan bir iz bıraktı.
Yol gibi (II) dağları aştı bir atlı
(III) Arada bir engin deniz bıraktı.
Uzaktan gelirken derin akisler,
Kapadı geçtiğim (IV) yolları sisler.
Tutuştu içimde birikmiş hisler;
(V) Gönlümü o kadar temiz bıraktı.
15. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
16. Aşağıdakilerin hangisinde kurallı birleşik eylem yoktur?
A) Çocuklar, el ele, bir halka oluvermiş.
B) Bir teselli bulurdun ruhumu görebilsen.
C) Dalından ayrılan meyveye kulak ver.
D) Bakakalır, otlar arasından melil mahzun.
E) Hıncını alamamış sanki insanlardan.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük farklı bir yapım eki almıştır?
A) Toplanır hüzünler, bir gece dalgın dursan.
B) Anılarımıza da mı saygın kalmadı?
C) Sesin andırıyor gergin bir yayı.
D) Keskin bir ürperişle kımıldandı anbean.
E) İnsan kokusu sinmiş mısralara vurgunum.
18. Aşağıdaki dizelerdeki altı çizili eylemlerin hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Bir yağmuru dinlercesine bütün
Anları iç içe bilirim
B) Türküler yitirdim dağlarda
Çiğdemleri rüzgar okşar ya,
C) Ve biz de burda bitirdik destanımızı.
Biliyoruz ki layığınca olmadı bu kitap
D) İskambil oynardık altı kol,
Fasulye pişirirdik elimizle
E) Dünyada geçirdim çocukluğumuE) Hıncını alamamış sanki insanlardan.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük farklı bir yapım eki almıştır?
A) Toplanır hüzünler, bir gece dalgın dursan.
B) Anılarımıza da mı saygın kalmadı?
C) Sesin andırıyor gergin bir yayı.
D) Keskin bir ürperişle kımıldandı anbean.
E) İnsan kokusu sinmiş mısralara vurgunum.
18. Aşağıdaki dizelerdeki altı çizili eylemlerin hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Bir yağmuru dinlercesine bütün
Anları iç içe bilirim
B) Türküler yitirdim dağlarda
Çiğdemleri rüzgar okşar ya,
C) Ve biz de burda bitirdik destanımızı.
Biliyoruz ki layığınca olmadı bu kitap
D) İskambil oynardık altı kol,
Fasulye pişirirdik elimizle
İnsanlardan eşya yaparlar
Fabrika (I) bacaları çatlayacak (II) hırsından
Sefaletler, felaketler ve kötü niyet
Her gün götürüyor (III) içimizden birini
Şu fabrika, şu vapur, lokomotif (IV) düdüğü
(V) Şarkısını tekrarlıyor ezilmişler şehrinin.
19. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi hem iyelik eki hem belirtme durum eki almıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Sefaletler, felaketler ve kötü niyet
Her gün götürüyor (III) içimizden birini
Şu fabrika, şu vapur, lokomotif (IV) düdüğü
(V) Şarkısını tekrarlıyor ezilmişler şehrinin.
19. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi hem iyelik eki hem belirtme durum eki almıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Beyefendi, (I) biraz gazetenizden (II) başınızı kaldırıp (III) gökyüzüne bakın; (IV) çevrenize, kuşlara, ağaçlara, çocuklara... Aslında yargılamak istemem sizi ama bunca güzellik varken nasıl mahkûm edebiliyorsunuz kendinizi (V) yalnızlığa.
20. Altı çizili sözcükler yapıları bakımından eşleştirilse hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevaplar
1.B 2.E 3.E 4.E 5.A 6.B 7.A 8.E 9.E 10.D 11.C 12.E 13.D 14.A 15.A 16.C 17.B 18.A 19.E 20.B
İlgili Sayfalar
1.B 2.E 3.E 4.E 5.A 6.B 7.A 8.E 9.E 10.D 11.C 12.E 13.D 14.A 15.A 16.C 17.B 18.A 19.E 20.B
İlgili Sayfalar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.